زیارت قبور مؤمنان خصوصاً پیامبران و صالحان به منظور یاد کردن از آنان و درود فرستادن بر آنان و دعای خیر برای آنان و توجّه به آخرت، سنّت است، ولی زیارت قبور کافران و منافقان و ظالمان جایز نیست؛ چنانکه خداوند فرموده است: ﴿وَلَا تُصَلِّ عَلَى أَحَدٍ مِنْهُمْ مَاتَ أَبَدًا وَلَا تَقُمْ عَلَى قَبْرِهِ ۖ إِنَّهُمْ كَفَرُوا بِاللَّهِ وَرَسُولِهِ وَمَاتُوا وَهُمْ فَاسِقُونَ﴾[۱]؛ «و هرگز بر احدی از آنان هنگامی که مرد نماز نگزار و بر قبر او نایست؛ زیرا آنان به خداوند و پیامبرش کفر ورزیدند و در حالی مردند که فاسق بودند». همچنین، سفر کردن به منظور زیارت قبور مؤمنان خصوصاً پیامبران و صالحان و نیز ساختن مسجد در نزدیک قبور آنان برای عبادت خداوند، اشکالی ندارد؛ چنانکه خداوند در داستان اصحاب کهف فرموده است: ﴿إِذْ يَتَنَازَعُونَ بَيْنَهُمْ أَمْرَهُمْ ۖ فَقَالُوا ابْنُوا عَلَيْهِمْ بُنْيَانًا ۖ رَبُّهُمْ أَعْلَمُ بِهِمْ ۚ قَالَ الَّذِينَ غَلَبُوا عَلَى أَمْرِهِمْ لَنَتَّخِذَنَّ عَلَيْهِمْ مَسْجِدًا﴾[۲]؛ «هنگامی که میان خود نزاع می‌کردند، پس گفتند که بر آنان بنایی (به یادبود) بسازید، پروردگارشان به آنان داناتر است، کسانی که بر کارشان چیره شدند گفتند: هرآینه بر آنان مسجدی می‌گیریم»، اما نماز گزاردن پیرامون قبور آنان در جایی که قبور آنان دیده می‌شود و نیز گردیدن به گرد قبور آنان، شایسته نیست؛ چنانکه حسن بن قاسم طهرانی ما را خبر داد، گفت:

«سَأَلْتُ الْمَنْصُورَ عَنْ زِيَارَةِ قَبْرِ الْحُسَيْنِ فَقَالَ: زُرْهُ، وَسَلِّمْ عَلَيْهِ، وَسَلِ اللَّهَ حَاجَتَكَ، قُلْتُ: كَيْفَ أُسَلِّمُ عَلَيْهِ عِنْدَ قَبْرِهِ؟ قَالَ: قُلْ: السَّلَامُ عَلَيْكَ يَا أَبَا عَبْدِ اللَّهِ، السَّلَامُ عَلَيْكَ يَابْنَ رَسُولِ اللَّهِ، أَشْهَدُ أَنَّكَ أَقَمْتَ الصَّلَاةَ وَآتَيْتَ الزَّكَاةَ وَأَمَرْتَ بِالْمَعْرُوفِ وَنَهَيْتَ عَنِ الْمُنْكَرِ وَجَاهَدْتَ فِي اللَّهِ حَقَّ جِهَادِهِ حَتَّى أَتَاكَ الْيَقِينُ، فَلَعَنَ اللَّهُ مَنْ قَتَلَكَ، وَلَعَنَ اللَّهُ مَنْ أَمَرَ بِهِ، وَلَعَنَ اللَّهُ مَنْ بَلَغَهُ ذَلِكَ فَرَضِيَ بِهِ، أَنَا إِلَى اللَّهِ مِنْهُمْ بَرِيءٌ! قُلْتُ: فَأَطُوفُ بِقَبْرِهِ؟ قَالَ: لَا، وَلَا تُصَلِّ بَيْنَ يَدَيْهِ، وَلَكِنْ تَنَحَّ نَاحِيَةً وَصَلِّ فِي بَعْضِ الرُّوَاقَاتِ»[۳]؛ «از منصور درباره‌ی زیارت قبر حسین پرسیدم، پس فرمود: آن را زیارت کن و بر آن حضرت سلام بده و حاجتت را از خداوند بخواه. گفتم: چگونه بر آن حضرت در نزد قبرش سلام دهم؟ فرمود: بگو: سلام بر تو ای ابا عبد الله، سلام بر تو ای پسر رسول خدا، گواهی می‌دهم که تو نماز را بر پا داشتی و زکات را پرداختی و به معروف امر کردی و از منکر باز داشتی و در راه خدا چنانکه شایسته بود جهاد کردی تا آن گاه که مرگ به تو رسید، پس خداوند لعنت کند کسی را که تو را کشت و خداوند لعنت کند کسی را که به آن امر کرد و خداوند لعنت کند کسی را که از آن آگاهی یافت و به آن راضی شد، من به سوی خداوند از آنان بیزارم! گفتم: آیا قبر او را طواف کنم؟ فرمود: نه و در پیش روی آن نماز نگزار، بلکه به کناری برو و در برخی رواق‌ها نماز بگزار».

همچنانکه ازدحام برای استلام قبور آنان، شایسته نیست؛ چنانکه یکی از یارانمان ما را خبر داد، گفت:

«رَأَيْتُ عِنْدَ قَبْرِ عَلِيِّ بْنِ مُوسَى شَابًّا هَاشِمِيًّا وَجْهُهُ كَدَائِرَةِ الْقَمَرِ، وَهُوَ يَقُولُ لِلْمُزْدَحِمِينَ: مَا بِهَذَا أُمِرْتُمْ -يَعْنِي بِالْإِزْدِحَامِ عَلَى الْقَبْرِ لِاسْتِلَامِهِ وَطَوَافِهِ»[۴]؛ «نزدیک قبر علیّ بن موسی (الرضا) جوانی هاشمی را دیدم که رویش چون قرص ماه بود و به ازدحام‌کنندگان می‌فرمود: به این کار امر نشده‌اید -یعنی به ازدحام پیرامون قبر برای استلام و طواف آن».

همچنانکه ساختن بنا بر روی قبور و آراستن آن‌ها با طلا و نقره، بدعت پادشاهان است؛ چنانکه یکی از یارانمان ما را خبر داد، گفت:

«نَهَى الْعَالِمُ عَنْ تَرْفِيعِ الْقَبْرِ وَالْبَنَاءِ عَلَيْهِ، وَقَالَ: هَذَا مَا أَخَذَ النَّاسُ مِنْ مُلُوكِهِمْ، وَإِنَّ مُلُوكَهُمْ كَانُوا مُسْرِفِينَ»[۵]؛ «عالم (یعنی منصور) از بلند ساختن قبرها و بنا نهادن بر روی آن‌ها نهی کرد و فرمود: این چیزی است که مردم از پادشاهان‌شان فرا گرفتند، در حالی که پادشاهان‌شان مسرف بودند».