سه شنبه ۲۹ اسفند (حوت) ۱۴۰۲ هجری شمسی برابر با ۸ رمضان ۱۴۴۵ هجری قمری
منصور هاشمی خراسانی
 مقاله‌ی جدید: مقاله‌ی «ولایت فقیه؛ آخرین حربه‌ی شیطان» نوشته‌ی «فرهاد گلستان» منتشر شد. برای مطالعه و دریافت آن، اینجا را کلیک کنید. پرسش جدید: لطفاً درباره‌ی سفیانی توضیحات کامل و مستندی ارائه فرمایید. در روایات اسلامی، چه ویژگی‌ها و اطلاعاتی درباره‌ی او وارد شده است؟ برای مطالعه و دریافت پاسخ، اینجا را کلیک کنید. گفتار جدید: مناجاتی از آن جناب که در آن راه‌های موجود پیش روی مؤمنان را یاد می‌کند. برای مطالعه و دریافت آن، اینجا را کلیک کنید. درس جدید: درس‌هایی از آن جناب درباره‌ی اینکه زمین از مردی عالم به همه‌ی دین که خداوند او را در آن خلیفه، امام و راهنمایی به امر خود قرار داده باشد، خالی نمی‌ماند؛ احادیث صحیحی از پیامبر که بر این دلالت دارند؛ حدیث ۱۸. برای مطالعه‌ی آن، اینجا را کلیک کنید. برای مطالعه‌ی مهم‌ترین مطالب پایگاه، به صفحه‌ی اصلی مراجعه کنید. فیلم جدید: فیلم جدیدی با موضوع «تقلید و اجتهاد (۱)» منتشر شد. برای مشاهده و دریافت آن، اینجا را کلیک کنید. نقد جدید: در روایتی از امام محمّد باقر عليه‌ السلام آمده است که فرمود: «گویا من گروهی را می‌بینم که در مشرق خروج کرده‌اند و حق را می‌طلبند... کشتگانشان شهیدند. آگاه باشید که من اگر آن زمان را درک می‌کردم، جانم را برای صاحب این امر نگاه می‌داشتم». لطفاً بفرمایید که آیا این حدیث معتبر است؟ برخی از کسانی که یاری خراسانی موعود را واجب نمی‌دانند، به این فراز استناد می‌کنند. برای مطالعه و دریافت بررسی، اینجا را کلیک کنید. کتاب جدید: نسخه‌ی سوم کتاب ارزشمند «سبل السّلام؛ مجموعه‌ی نامه‌ها و گفتارهای فارسی حضرت علامه منصور هاشمی خراسانی حفظه الله تعالی» منتشر شد. برای مطالعه و دریافت آن، اینجا را کلیک کنید. نامه‌ی جدید: فرازی از نامه‌ی آن جناب که در آن درباره‌ی شدّت گرفتن بلا هشدار می‌دهد و علّت آن و راه جلوگیری از آن را تبیین می‌کند. برای مطالعه و دریافت آن، اینجا را کلیک کنید. برای مطالعه‌ی مهم‌ترین مطالب پایگاه، به صفحه‌ی اصلی مراجعه کنید.
loading
پرسش و پاسخ
 

لطفاً درباره‌ی «إملاء» و «إستدراج» در قرآن توضیح دهید. آیا إملاء و إستدراج یک سنّت الهی است؟

آیا خداوند در عصر غیبت امام مهدی علیه السلام، از این سنّت استفاده می‌کند؟

«إملاء» به معنای مهلت دادن به ظالمان و «إستدراج» به معنای گرفتن تدریجی و نامحسوس آنان است که از مصادیق مکر خداوند محسوب می‌شود و از این رو ضرورت دارد که بدون آن، کسی در دنیا باقی نمی‌ماند؛ چراکه همگان کم یا بیش ظلم می‌کنند و تبعاً مستحقّ مجازات هستند؛ چنانکه فرموده است: ﴿وَلَوْ يُؤَاخِذُ اللَّهُ النَّاسَ بِظُلْمِهِمْ مَا تَرَكَ عَلَيْهَا مِنْ دَابَّةٍ وَلَكِنْ يُؤَخِّرُهُمْ إِلَى أَجَلٍ مُسَمًّى ۖ فَإِذَا جَاءَ أَجَلُهُمْ لَا يَسْتَأْخِرُونَ سَاعَةً ۖ وَلَا يَسْتَقْدِمُونَ[۱]؛ «و اگر خداوند مردم را به سبب ظلمشان بگیرد کسی را بر آن باقی نمی‌گذارد، ولی آنان را تا زمانی معیّن به تأخیر می‌اندازد، پس چون زمانشان به سر رسید نه ساعتی درنگ می‌کنند و نه پیشی می‌گیرند» و هدف از آن سه چیز است:

۱ . فرصت توبه و اصلاح داشته باشند تا پس از هلاکت نگویند که اگر به ما فرصت داده می‌شد، توبه و اصلاح می‌کردیم؛ چنانکه فرموده است: ﴿وَأَنْذِرِ النَّاسَ يَوْمَ يَأْتِيهِمُ الْعَذَابُ فَيَقُولُ الَّذِينَ ظَلَمُوا رَبَّنَا أَخِّرْنَا إِلَى أَجَلٍ قَرِيبٍ نُجِبْ دَعْوَتَكَ وَنَتَّبِعِ الرُّسُلَ ۗ أَوَلَمْ تَكُونُوا أَقْسَمْتُمْ مِنْ قَبْلُ مَا لَكُمْ مِنْ زَوَالٍ[۲]؛ «و مردم را از روزی بیم بده که آنان را عذاب می‌رسد، پس کسانی که ظلم کردند می‌گویند: پروردگارا! ما را تا زمانی نزدیک فرصت بده تا دعوتت را بپذیریم و از پیامبران پیروی کنیم. آیا پیش‌تر سوگند نمی‌خوردید که شما را هیچ زوالی نیست؟!» و فرموده است: ﴿أَوَلَمْ نُعَمِّرْكُمْ مَا يَتَذَكَّرُ فِيهِ مَنْ تَذَكَّرَ وَجَاءَكُمُ النَّذِيرُ ۖ فَذُوقُوا فَمَا لِلظَّالِمِينَ مِنْ نَصِيرٍ[۳]؛ «آیا شما را به اندازه‌ای که هر کس می‌خواهد متذکّر شود در آن متذکّر می‌شود عمر ندادیم و بیم دهنده شما را نیامد؟! پس بچشید که برای ظالمان هیچ یاوری نیست».

۲ . اگر فرزند صالحی در پشت آنان یا بنده‌ی صالحی در میان آنان است، جدا شود؛ چنانکه فرموده است: ﴿إِنَّكَ إِنْ تَذَرْهُمْ يُضِلُّوا عِبَادَكَ وَلَا يَلِدُوا إِلَّا فَاجِرًا كَفَّارًا[۴]؛ «اگر تو آنان را باقی گذاری بندگانت را گمراه می‌کنند و جز فاجری ناسپاس به دنیا نمی‌آورند» و فرموده است: ﴿وَلَوْلَا رِجَالٌ مُؤْمِنُونَ وَنِسَاءٌ مُؤْمِنَاتٌ لَمْ تَعْلَمُوهُمْ أَنْ تَطَئُوهُمْ فَتُصِيبَكُمْ مِنْهُمْ مَعَرَّةٌ بِغَيْرِ عِلْمٍ ۖ لِيُدْخِلَ اللَّهُ فِي رَحْمَتِهِ مَنْ يَشَاءُ ۚ لَوْ تَزَيَّلُوا لَعَذَّبْنَا الَّذِينَ كَفَرُوا مِنْهُمْ عَذَابًا أَلِيمًا[۵]؛ «و اگر مردان و زنان مؤمنی نبودند که آنان را نمی‌شناختید و ممکن بود پایمالشان کنید، پس شما را تاوانی نادانسته برسد، تا خداوند هر کس را می‌خواهد به رحمت خود داخل کند، اگر از هم جدا می‌شدند حتماً کسانی از آنان که کافر شدند را عذابی دردناک می‌رساندیم».

۳ . بر ظلم خود بیفزایند تا عقاب شدیدتری در دنیا یا آخرت داشته باشند؛ چنانکه فرموده است: ﴿وَلَا يَحْسَبَنَّ الَّذِينَ كَفَرُوا أَنَّمَا نُمْلِي لَهُمْ خَيْرٌ لِأَنْفُسِهِمْ ۚ إِنَّمَا نُمْلِي لَهُمْ لِيَزْدَادُوا إِثْمًا ۚ وَلَهُمْ عَذَابٌ مُهِينٌ[۶]؛ «و کسانی که کافر شدند نپندارند اینکه به آنان مهلت می‌دهیم برایشان خیر است، تنها برای این به آنان مهلت می‌دهیم تا بر گناه بیفزایند و برای آنان عذابی خوار کننده است».

بدون شک این قاعده در زمان حاضر که امام مهدی علیه السلام غایب است نیز جریان دارد؛ چراکه او عقاب خداوند برای ظالمان در دنیا است و از این رو، تأخیر در ظهورش نوعی إملاء و إستدراج برای آنان محسوب می‌شود، باشد که پیش از دیدن برق شمشیرش توبه و اصلاح کنند یا اگر فرزند صالحی در پشت آنان یا بنده‌ی صالحی در میانشان است، از آنان جدا شود و به زمینه‌سازان ظهور او بپیوندد یا بر ظلم خود بیفزایند تا استحقاق هر ترحّمی از جانب او را از دست بدهند و کار را به جایی برسانند که جز به نابودی کامل آنان و محو آثارشان از روی زمین راضی نشود و این تأویل سخن خداوند است که فرموده است: ﴿يَوْمَ يَأْتِي بَعْضُ آيَاتِ رَبِّكَ لَا يَنْفَعُ نَفْسًا إِيمَانُهَا لَمْ تَكُنْ آمَنَتْ مِنْ قَبْلُ أَوْ كَسَبَتْ فِي إِيمَانِهَا خَيْرًا ۗ قُلِ انْتَظِرُوا إِنَّا مُنْتَظِرُونَ[۷]؛ «روزی که برخی آیات پروردگارت بیاید، کسی را ایمانش سودی نمی‌رساند اگر پیش‌تر ایمان نیاورده باشد یا در ایمانش خیری کسب نکرده باشد، بگو منتظر باشید که ما هم منتظرانیم».

↑[۱] . النّحل/ ۶۱
↑[۲] . إبراهیم/ ۴۴
↑[۳] . فاطر/ ۳۷
↑[۴] . نوح/ ۲۷
↑[۵] . الفتح/ ۲۵
↑[۶] . آل عمران/ ۱۷۸
↑[۷] . الأنعام/ ۱۵۸
پایگاه اطّلاع‌رسانی دفتر منصور هاشمی خراسانی بخش پاسخگویی به پرسش‌ها
هم‌رسانی
این مطلب را با دوستان خود به اشتراک گذارید، تا به گسترش علم و معرفت دینی کمک کنید. شکرانه‌ی یاد گرفتن یک نکته‌ی جدید، یاد دادن آن به دیگران است‌.
رایانامه
تلگرام
فیسبوک
توییتر
اگر با زبان دیگری آشنایی دارید، می‌توانید این مطلب را به آن ترجمه کنید. [فرم ترجمه]
نوشتن پرسش
کاربر گرامی! شما می‌توانید پرسش‌های خود درباره‌ی آثار و اندیشه‌های علامه منصور هاشمی خراسانی را در فرم زیر بنویسید و برای ما ارسال کنید تا در این بخش پاسخ داده شود.
توجّه: ممکن است که نام شما به عنوان نویسنده‌ی پرسش، در پایگاه نمایش داده شود.
توجّه: از آنجا که پاسخ ما به پست الکترونیک شما ارسال می‌شود و لزوماً بر روی پایگاه قرار نمی‌گیرد، لازم است که آدرس خود را به درستی وارد کنید.
لطفاً به نکات زیر توجّه فرمایید:
۱ . ممکن است که به پرسش شما در پایگاه پاسخ داده شده باشد. از این رو، بهتر است که پیش از نوشتن پرسش خود، پرسش‌ها و پاسخ‌های مرتبط را مرور یا از امکان جستجو در پایگاه استفاده کنید.
۲ . از ثبت و ارسال پرسش جدید پیش از دریافت پاسخ پرسش قبلی، خودداری کنید.
۳ . از ثبت و ارسال بیش از یک پرسش در هر نوبت، خودداری کنید.
۴ . اولویّت ما، پاسخگویی به پرسش‌های مرتبط با امام مهدی علیه السلام و زمینه‌سازی برای ظهور اوست؛ چراکه در حال حاضر، از هر چیزی مهم‌تر است.