نظر حضرت علامه منصور هاشمی خراسانی در مورد دست بسته نماز خواندن چیست؟
انصاف آن است که نهادن دست راست بر روی دست چپ در نماز، سنّت نیست؛ زیرا بیشتر روایاتی که نماز رسول خدا صلّی الله علیه و آله و سلّم را وصف کردهاند، از ذکر آن خالی هستند، بلکه در هیچ روایت صحیحی ذکری از آن نیامده و روایات رسیده دربارهی آن ضعیف یا مرسل یا موقوفاند و این نظر اهل بیت رسول خدا صلّی الله علیه و آله و سلّم و نظر عبد الله بن زبیر، سعید بن مسیّب، سعید بن جبیر، عطاء، ابن جریج، ابراهیم نخعی، حسن بصری، مالک بن أنس، لیث بن سعد، محمّد بن سیرین و برخی دیگر از تابعان و فقیهان است؛ بل در میان مسلمانان اختلافی نیست که نهادن دست راست بر روی دست چپ در نماز، واجب نیست، جز اینکه برخی از آنان مانند حنفیها، شافعیها و حنبلیها آن را مندوب و برخی از آنان مانند مالکیها و شماری از شیعه آن را مکروه و برخی از آنان مانند بیشتر شیعه آن را حرام و مبطل نماز میشمارند و از برخی دیگر مانند اوزاعی قول به تخییر نقل شده و با این وصف، ترک آن موافق احتیاط و موجب یقین به صحّت نماز است. آری، حق آن است که نمیتوان این کار را حرام و مبطل نماز دانست؛ چراکه منافی با قیام یا طمأنینه و بر هم زنندهی صورت نماز نیست و از این جهت، عمل شمرده نمیشود و با این وصف، نظر مالک بن أنس از اهل سنّت و نظر ابو الصّلاح حلبی از شیعه صائب است؛ چنانکه یکی از یارانمان ما را خبر داد، گفت:
«سَأَلْتُ الْمَنْصُورَ عَنِ الْقَبْضِ فِي الصَّلَاةِ، فَكَرِهَهُ وَقَالَ: أَقُولُ فِيهِ بِقَوْلِ فُقَهَاءِ الْمَدِينَةِ! قُلْتُ: تُرِيدُ مَالِكًا؟ قَالَ: مَالِكًا وَخَيْرًا مِنْ مَالِكٍ»[۱]؛ «از منصور دربارهی قبض (یدین) در نماز پرسیدم، پس آن را مکروه شمرد و فرمود: دربارهی آن به قول فقهاء مدینه فتوا میدهم، گفتم: منظورتان مالک است؟ فرمود: مالک و بهتر از مالک!».
انصاف آن است که نهادن دست راست بر روی دست چپ در نماز، سنّت نیست؛ زیرا بیشتر روایاتی که نماز رسول خدا صلّی الله علیه و آله و سلّم را وصف کردهاند، از ذکر آن خالی هستند، بلکه در هیچ روایت صحیحی ذکری از آن نیامده و روایات رسیده دربارهی آن ضعیف یا مرسل یا موقوفاند. آری، حق آن است که نمیتوان این کار را حرام و مبطل نماز دانست.