پنج شنبه ۱۲ مهر (میزان) ۱۴۰۳ هجری شمسی برابر با ۲۹ ربیع الأوّل ۱۴۴۶ هجری قمری
منصور هاشمی خراسانی
 پرسش جدید: یکی از مواردی که علامه فرموده‌اند خمس به آن‌ها تعلق می‌گیرد، سود هنگفتی است که بیش از مخارج باشد. سؤال این است که اگر معامله‌ای انجام دهیم و سود هنگفتی به دست آوریم، آیا باید اول بدهی‌ها و نذرها را بپردازیم و بعد از هر چه ماند، خمس را حساب کنیم، یا اینکه اول باید خمس را حساب کنیم و بعد از هر چه ماند، بدهی‌ها و نذرهای‌مان را بپردازیم؟ برای مطالعه و دریافت پاسخ، اینجا را کلیک کنید. گفتار جدید: دو گفتار از آن جناب در بیان اینکه پیامبر و جانشینان او دارای ولایت تکوینی یا تشریعی نیستند و ولایت تکوینی و تشریعی تنها برای خداوند است. برای مطالعه و دریافت آن، اینجا را کلیک کنید. نکته‌ی جدید: نکته‌ی «عید منتظران» نوشته‌ی «حسنا منتظر المهدی» منتشر شد. برای مطالعه و دریافت آن، اینجا را کلیک کنید. درس جدید: درس‌هایی از آن جناب درباره‌ی اینکه زمین از مردی عالم به همه‌ی دین که خداوند او را در آن خلیفه، امام و راهنمایی به امر خود قرار داده باشد، خالی نمی‌ماند؛ احادیث صحیحی از پیامبر در این باره؛ حدیث ۲۱. برای مطالعه‌ی آن، اینجا را کلیک کنید. برای مطالعه‌ی مهم‌ترین مطالب پایگاه، به صفحه‌ی اصلی مراجعه کنید. نقد جدید: حضرت علامه در نامه‌ی شماره‌ی ۶ فرموده‌اند: «هر چیزی غیر خدا که شما را به خود مشغول کند، شیطان است». می‌خواستم منظور ایشان از این جمله را بدانم. مثلاً اگر درگیر شغلی بودیم برای امرار معاش خود و خانواده باز هم شیطان است؟ برای مطالعه و دریافت بررسی، اینجا را کلیک کنید. فیلم جدید: فیلم جدیدی با موضوع «تقلید و اجتهاد (۱)» منتشر شد. برای مشاهده و دریافت آن، اینجا را کلیک کنید. کتاب جدید: نسخه‌ی سوم کتاب ارزشمند «سبل السّلام؛ مجموعه‌ی نامه‌ها و گفتارهای فارسی حضرت علامه منصور هاشمی خراسانی حفظه الله تعالی» منتشر شد. برای مطالعه و دریافت آن، اینجا را کلیک کنید. نامه‌ی جدید: فرازی از نامه‌ی آن جناب که در آن درباره‌ی شدّت گرفتن بلا هشدار می‌دهد و علّت آن و راه جلوگیری از آن را تبیین می‌کند. برای مطالعه و دریافت آن، اینجا را کلیک کنید. برای مطالعه‌ی مهم‌ترین مطالب پایگاه، به صفحه‌ی اصلی مراجعه کنید.
loading
پرسش و پاسخ
 

چند سؤال درباره‌ی موسم حج از محضرتان دارم: آیا می‌توان پیش از غروب آفتاب در عصر نهم ذي الحجة از عرفات و مشعر خارج شد؟ چه مدت باید در مشعر وقوف داشت؟ اگر کسی در شب یازدهم و دوازدهم موفق نشود در منا بیتوته کند و به جای آن، تا صبح در مسجد الحرام به عبادت مشغول شود، آیا عبادتش جایگزین بیتوته‌اش در منا محسوب می‌شود؟ اگر در حین عبادت، گرسنه شود و چیزی بخورد یا به شکل غیر ارادی برای چند دقیقه خوابش ببرد، چه تکلیفی دارد؟ آیا باید کفّاره بپردازد؟

لطفاً به نکات زیر توجّه فرمایید:

۱ . بنا بر روایات متواتر، وقوف در عرفات تا غروب آفتاب واجب است و اگر کسی قبل غروب آفتاب از آن خارج شود، مرتکب گناه شده است و بنا بر نظر ابو حنیفه، شافعی و احمد باید حیوانی را قربانی کند[۱] و بنا بر روایتی از اهل بیت باید شتری را قربانی کند و اگر نمی‌تواند باید ۱۸ روز روزه بگیرد[۲]، مگر اینکه جاهل بوده باشد؛ چراکه در این صورت، گناه و کفّاره‌ای بر او نیست[۳].

۲ . بنا بر روایات متواتر، وقت وقوف در مشعر، از طلوع فجر تا طلوع آفتاب روز عید است و به زنان، کودکان، پیران و سایر کسانی که عذری دارند رخصت داده شده است که شب عید در آن وقوف کنند و شب عید، از غروب آفتاب روز عرفه تا طلوع فجر روز عید است و برخی آن را از نیمه‌شب تا طلوع فجر روز عید دانسته‌اند. بنابراین، وقوف در مشعر قبل غروب آفتاب روز عرفه، صحیح نیست و کفایت نمی‌کند.

۳ . ترک بیتوته در منا در شب‌های یازدهم و دوازدهم ذي الحجة، برای کسی که عذری دارد جایز است إن شاء الله؛ چنانکه روایت شده است: «إِنَّ رَسُولَ اللَّهِ صَلَّى اللَّهُ عَلَيْهِ وَآلِهِ وَسَلَّمَ ‌رَخَّصَ ‌لِرِعَاءِ ‌الْإِبِلِ فِي الْبَيْتُوتَةِ عَنْ مِنًى»[۴]؛ «رسول خدا صلّی الله علیه و آله و سلّم به چوپان‌ها رخصت داد که در منا بیتوته نکنند» و برای کسی که عذری ندارد نیز، هرگاه در مکّه مشغول عبادت باشد، جایز دانسته شده؛ چراکه «كَانَ فِي طَاعَةِ اللَّهِ»[۵]؛ «در اطاعت خداوند بوده است» و شکّی نیست که کارهای ضروری مانند توالت رفتن و خوردن و آشامیدن در حال گرسنگی و تشنگی، ناقض اشتغال به عبادت محسوب نمی‌شود و همچنین است چرت زدن ناخواسته، مگر اینکه به خوابی طولانی تبدیل شود؛ چراکه در این صورت، بنا بر روایتی از اهل بیت، باید گوسفندی را قربانی کند[۶].

↑[۱] . بنگرید به: الإشراف على مذاهب العلماء لابن المنذر، ج۳، ص۳۱۳؛ اختلاف الأئمة العلماء لابن هبيرة، ج۱، ص۲۸۴.
↑[۲] . بنگرید به: الکافي للکلیني، ج۴، ص۴۶۸؛ تهذیب الأحکام للطوسي، ج۵، ص۱۸۶.
↑[۳] . بنگرید به: تهذیب الأحکام للطوسي، ج۵، ص۱۸۷.
↑[۴] . موطأ مالك (رواية يحيى)، ج۱، ص۴۰۸؛ الجامع لابن وهب، ص۷۳؛ مسند أحمد، ج۳۹، ص۱۹۲؛ مسند الدارمي، ج۲، ص۱۲۰۷؛ سنن أبي داود، ج۲، ص۲۰۲؛ المعرفة والتاريخ للفسوي، ج۲، ص۲۱۴؛ السنن الكبرى للنسائي، ج۴، ص۲۲۱؛ صحيح ابن خزيمة، ج۴، ص۳۲۰
↑[۵] . الکافي للکلیني، ج۴، ص۵۱۴؛ من لا یحضره الفقیه لابن بابویه، ج۲، ص۴۷۸؛ تهذیب الأحکام للطوسي، ج۵، ص۲۵۸
↑[۶] . بنگرید به: الإستبصار للطوسي، ج۲، ص۲۹۴.
پایگاه اطّلاع‌رسانی دفتر منصور هاشمی خراسانی بخش پاسخگویی به پرسش‌ها
هم‌رسانی
این مطلب را با دوستان خود به اشتراک گذارید، تا به گسترش علم و معرفت دینی کمک کنید. شکرانه‌ی یاد گرفتن یک نکته‌ی جدید، یاد دادن آن به دیگران است‌.
رایانامه
تلگرام
فیسبوک
توییتر
اگر با زبان دیگری آشنایی دارید، می‌توانید این مطلب را به آن ترجمه کنید. [فرم ترجمه]
نوشتن پرسش
کاربر گرامی! شما می‌توانید پرسش‌های خود درباره‌ی آثار و اندیشه‌های علامه منصور هاشمی خراسانی را در فرم زیر بنویسید و برای ما ارسال کنید تا در این بخش پاسخ داده شود.
توجّه: ممکن است که نام شما به عنوان نویسنده‌ی پرسش، در پایگاه نمایش داده شود.
توجّه: از آنجا که پاسخ ما به پست الکترونیک شما ارسال می‌شود و لزوماً بر روی پایگاه قرار نمی‌گیرد، لازم است که آدرس خود را به درستی وارد کنید.
لطفاً به نکات زیر توجّه فرمایید:
۱ . ممکن است که به پرسش شما در پایگاه پاسخ داده شده باشد. از این رو، بهتر است که پیش از نوشتن پرسش خود، پرسش‌ها و پاسخ‌های مرتبط را مرور یا از امکان جستجو در پایگاه استفاده کنید.
۲ . از ثبت و ارسال پرسش جدید پیش از دریافت پاسخ پرسش قبلی، خودداری کنید.
۳ . از ثبت و ارسال بیش از یک پرسش در هر نوبت، خودداری کنید.
۴ . اولویّت ما، پاسخگویی به پرسش‌های مرتبط با امام مهدی علیه السلام و زمینه‌سازی برای ظهور اوست؛ چراکه در حال حاضر، از هر چیزی مهم‌تر است.