جمعه ۳۱ فروردین (حمل) ۱۴۰۳ هجری شمسی برابر با ۱۰ شوال ۱۴۴۵ هجری قمری
منصور هاشمی خراسانی
 نکته‌ی جدید: نکته‌ی «عید منتظران» نوشته‌ی «حسنا منتظر المهدی» منتشر شد. برای مطالعه و دریافت آن، اینجا را کلیک کنید. پرسش جدید: لطفاً بفرمایید که «ترس از خداوند» به چه دلیل است؟ آیا ترس از ذات اوست یا از صفات او؟ با توجّه به اینکه او عادل است و ظلم نمی‌کند و حکیم است و کار عبث نمی‌کند و به عبارتی بدون حکمت ضرری از او به کسی نمی‌رسد. پس چرا باید از او ترسید؟ برای مطالعه و دریافت پاسخ، اینجا را کلیک کنید. درس جدید: درس‌هایی از آن جناب درباره‌ی اینکه زمین از مردی عالم به همه‌ی دین که خداوند او را در آن خلیفه، امام و راهنمایی به امر خود قرار داده باشد، خالی نمی‌ماند؛ احادیث صحیحی از پیامبر در این باره؛ حدیث ۲۱. برای مطالعه‌ی آن، اینجا را کلیک کنید. نقد جدید: حضرت علامه در نامه‌ی شماره‌ی ۶ فرموده‌اند: «هر چیزی غیر خدا که شما را به خود مشغول کند، شیطان است». می‌خواستم منظور ایشان از این جمله را بدانم. مثلاً اگر درگیر شغلی بودیم برای امرار معاش خود و خانواده باز هم شیطان است؟ برای مطالعه و دریافت بررسی، اینجا را کلیک کنید. برای مطالعه‌ی مهم‌ترین مطالب پایگاه، به صفحه‌ی اصلی مراجعه کنید. گفتار جدید: مناجاتی از آن جناب که در آن راه‌های موجود پیش روی مؤمنان را یاد می‌کند. برای مطالعه و دریافت آن، اینجا را کلیک کنید. فیلم جدید: فیلم جدیدی با موضوع «تقلید و اجتهاد (۱)» منتشر شد. برای مشاهده و دریافت آن، اینجا را کلیک کنید. کتاب جدید: نسخه‌ی سوم کتاب ارزشمند «سبل السّلام؛ مجموعه‌ی نامه‌ها و گفتارهای فارسی حضرت علامه منصور هاشمی خراسانی حفظه الله تعالی» منتشر شد. برای مطالعه و دریافت آن، اینجا را کلیک کنید. نامه‌ی جدید: فرازی از نامه‌ی آن جناب که در آن درباره‌ی شدّت گرفتن بلا هشدار می‌دهد و علّت آن و راه جلوگیری از آن را تبیین می‌کند. برای مطالعه و دریافت آن، اینجا را کلیک کنید. برای مطالعه‌ی مهم‌ترین مطالب پایگاه، به صفحه‌ی اصلی مراجعه کنید.
loading
پرسش و پاسخ
 

آیا ژلاتینی که از استخوان خوک گرفته می‌شود و طی فرایندهایی به موادّ غذایی و ژله تبدیل می‌شود، حکم استحاله دارد و خوردنش حلال است؟

«استحاله» به معنای تبدیل ماهیّت چیزی به چیز دیگر تا حدّی است که هیچ یک از اجزاء آن باقی نماند، مانند تبدیل مردار به خاک. با این وصف، استخراج ژلاتین از استخوان خوک، استحاله‌ی خوک شمرده نمی‌شود، بلکه فرآوری خوک و مانند گرفتن کره (مِسکَه) از شیر است؛ زیرا مادّه‌ی اصلی آن، کلاژنِ موجود در استخوان خوک است که جزئی از خوک شمرده می‌شود و به تبع آن حرام است و روشن است که حرمت خوک، به معنای حرمت همه‌ی اجزاء آن و حرمت همه‌ی موادّی است که به نحوی از اجزاء آن گرفته می‌شوند.

با این حال، اگر احتمال می‌رود که ژلاتین مستخرج از استخوان خوک، در اثر استحاله و نه فرآوری استخوان خوک پدید آمده است، باز هم به نجاست و حرمت آن حکم می‌شود؛ چراکه شکّ در استحاله‌ی آن، مجرای استصحاب است. بلکه اگر یقین به استحاله‌ی آن وجود داشته باشد نیز درباره‌ی پاک کننده بودن استحاله‌ی آن میان مسلمانان اختلاف است؛ زیرا از ابو حنیفه (د.۱۵۰ق) نقل شده است که آن را پاک کننده می‌دانست، در حالی که شافعی (د.۲۰۴ق) معتقد بود که اعیان نجس از قبیل خوک با استحاله پاک نمی‌شوند و این نظر بسیاری از علماء شیعه است، بلکه برخی از آنان مانند ابن مطهّر حلّی (د.۷۲۶ق) آن را «قول أكثر أهل العلم» دانسته‌اند[۱].

با این وصف، خوردن ژلاتینی که از استخوان خوک گرفته شده، حرام است؛ خصوصاً با توجّه به اینکه ژلاتین تنها از استخوان خوک گرفته نمی‌شود، بلکه با کیفیّت بهتر از استخوان گاو نیز گرفته می‌شود و با این وصف، ضرورتی به گرفتن آن از استخوان خوک و خوردن ژلاتین خوکی نیست. بی‌گمان روی آوردن به چیزهای حرام با وجود جایگزین‌های حلال برای آن‌ها، گونه‌ای ضدّیت با خداوند و نشانه‌ای از شقاوت است؛ چنانکه یکی از یارانمان ما را خبر داد، گفت:

«سَمِعْتُ الْعَالِمَ يَقُولُ: مَنْ قَدِرَ عَلَى الْحَلَالِ فَأَبَى إِلَّا الْحَرَامَ فَأَبْعَدَهُ اللَّهُ! وَسَمِعْتُهُ يَقُولُ: مَنْ أَتَى بِالْحَرَامِ وَهُوَ قَادِرٌ عَلَى الْحَلَالِ فَقَدْ أَبْدَى صَفْحَتَهُ لِرَبِّهِ وَمَنْ أَبْدَى صَفْحَتَهُ لِرَبِّهِ فَقَدْ هَوَى»؛ «شنیدم عالم (یعنی منصور) می‌فرماید: هر کس دسترسی به حلال دارد، ولی جز از حرام سر باز می‌زند، خداوند دورش گرداند! و شنیدم می‌فرماید: هر کس مرتکب حرام شود در حالی که به حلال تواناست، هرآینه دشمنی‌اش با پروردگارش را آشکار کرده و هر کس دشمنی‌اش با پروردگارش را آشکار کند، هرآینه هلاک شده است!».

↑[۱] . نگاه کنید به: منتهی المطلب [طبع جدید]، ج۳، ص۲۸۷.
پایگاه اطّلاع‌رسانی دفتر منصور هاشمی خراسانی بخش پاسخگویی به پرسش‌ها
هم‌رسانی
این مطلب را با دوستان خود به اشتراک گذارید، تا به گسترش علم و معرفت دینی کمک کنید. شکرانه‌ی یاد گرفتن یک نکته‌ی جدید، یاد دادن آن به دیگران است‌.
رایانامه
تلگرام
فیسبوک
توییتر
می‌توانید این مطلب را به زبان‌های زیر نیز مطالعه کنید:
اگر با زبان دیگری آشنایی دارید، می‌توانید این مطلب را به آن ترجمه کنید. [فرم ترجمه]
نوشتن پرسش
کاربر گرامی! شما می‌توانید پرسش‌های خود درباره‌ی آثار و اندیشه‌های علامه منصور هاشمی خراسانی را در فرم زیر بنویسید و برای ما ارسال کنید تا در این بخش پاسخ داده شود.
توجّه: ممکن است که نام شما به عنوان نویسنده‌ی پرسش، در پایگاه نمایش داده شود.
توجّه: از آنجا که پاسخ ما به پست الکترونیک شما ارسال می‌شود و لزوماً بر روی پایگاه قرار نمی‌گیرد، لازم است که آدرس خود را به درستی وارد کنید.
لطفاً به نکات زیر توجّه فرمایید:
۱ . ممکن است که به پرسش شما در پایگاه پاسخ داده شده باشد. از این رو، بهتر است که پیش از نوشتن پرسش خود، پرسش‌ها و پاسخ‌های مرتبط را مرور یا از امکان جستجو در پایگاه استفاده کنید.
۲ . از ثبت و ارسال پرسش جدید پیش از دریافت پاسخ پرسش قبلی، خودداری کنید.
۳ . از ثبت و ارسال بیش از یک پرسش در هر نوبت، خودداری کنید.
۴ . اولویّت ما، پاسخگویی به پرسش‌های مرتبط با امام مهدی علیه السلام و زمینه‌سازی برای ظهور اوست؛ چراکه در حال حاضر، از هر چیزی مهم‌تر است.