سه شنبه ۲۹ اسفند (حوت) ۱۴۰۲ هجری شمسی برابر با ۸ رمضان ۱۴۴۵ هجری قمری
منصور هاشمی خراسانی
 مقاله‌ی جدید: مقاله‌ی «ولایت فقیه؛ آخرین حربه‌ی شیطان» نوشته‌ی «فرهاد گلستان» منتشر شد. برای مطالعه و دریافت آن، اینجا را کلیک کنید. پرسش جدید: لطفاً درباره‌ی سفیانی توضیحات کامل و مستندی ارائه فرمایید. در روایات اسلامی، چه ویژگی‌ها و اطلاعاتی درباره‌ی او وارد شده است؟ برای مطالعه و دریافت پاسخ، اینجا را کلیک کنید. گفتار جدید: مناجاتی از آن جناب که در آن راه‌های موجود پیش روی مؤمنان را یاد می‌کند. برای مطالعه و دریافت آن، اینجا را کلیک کنید. درس جدید: درس‌هایی از آن جناب درباره‌ی اینکه زمین از مردی عالم به همه‌ی دین که خداوند او را در آن خلیفه، امام و راهنمایی به امر خود قرار داده باشد، خالی نمی‌ماند؛ احادیث صحیحی از پیامبر که بر این دلالت دارند؛ حدیث ۱۸. برای مطالعه‌ی آن، اینجا را کلیک کنید. برای مطالعه‌ی مهم‌ترین مطالب پایگاه، به صفحه‌ی اصلی مراجعه کنید. فیلم جدید: فیلم جدیدی با موضوع «تقلید و اجتهاد (۱)» منتشر شد. برای مشاهده و دریافت آن، اینجا را کلیک کنید. نقد جدید: در روایتی از امام محمّد باقر عليه‌ السلام آمده است که فرمود: «گویا من گروهی را می‌بینم که در مشرق خروج کرده‌اند و حق را می‌طلبند... کشتگانشان شهیدند. آگاه باشید که من اگر آن زمان را درک می‌کردم، جانم را برای صاحب این امر نگاه می‌داشتم». لطفاً بفرمایید که آیا این حدیث معتبر است؟ برخی از کسانی که یاری خراسانی موعود را واجب نمی‌دانند، به این فراز استناد می‌کنند. برای مطالعه و دریافت بررسی، اینجا را کلیک کنید. کتاب جدید: نسخه‌ی سوم کتاب ارزشمند «سبل السّلام؛ مجموعه‌ی نامه‌ها و گفتارهای فارسی حضرت علامه منصور هاشمی خراسانی حفظه الله تعالی» منتشر شد. برای مطالعه و دریافت آن، اینجا را کلیک کنید. نامه‌ی جدید: فرازی از نامه‌ی آن جناب که در آن درباره‌ی شدّت گرفتن بلا هشدار می‌دهد و علّت آن و راه جلوگیری از آن را تبیین می‌کند. برای مطالعه و دریافت آن، اینجا را کلیک کنید. برای مطالعه‌ی مهم‌ترین مطالب پایگاه، به صفحه‌ی اصلی مراجعه کنید.
loading
پرسش و پاسخ
 

با سلام خدمت شما موحدان خالص که کسی را در اطاعت و عبادت الله شریک قرار نمی‌دهید.

در مورد شکل و نحوه‌ی انجام نماز سؤالاتی دارم:

۱ . زمانی که علی (رض) به خلافت رسید آیا شکل نماز را همانند شکل نماز شیعیان انجام داد یا مانند خلفای قبلی نماز را برگزار می‌کرد؟ اگر شکل نماز را تغییر دادند چگونه شد که بعد ایشان دوباره تغییر کرد؟ و اگر تغییر ندادند چرا اصلاح نکردند؟

۲ . آیا شکل نماز و یا نحوه‌ی وضو باعث قبولی نماز می‌شود؟

۳ . چرا مذاهب مختلف اشکال مختلف نماز دارند و یکدیگر را متهم به بدعت می‌کنند و این اختلاف از کجا منشأ گرفته است؟

با تشکّر از شما که بهشت را به بهائی اندک نفروخته‌اید و بدون هیچ ادّعایی به تکلیف شرعی و عقلی اسلام عمل می‌کنید. باشد که خداوند به ما و همه‌ی مسلمانان توفیق موحّد خالص بودن عطا بفرماید و ما را از شرّ حاکمان دجّال نجات دهد.

برادر مسلمان!

لطفاً به نکات زیر توجّه فرمایید:

۱ . نماز شیعه و نماز اهل سنّت، تفاوت مهمّی با یکدیگر ندارند؛ چراکه مقوّمات نماز شامل قبله، قیام، تکبیرة الإحرام، قرائت، رکوع، قیام بعد از رکوع، سجدتین، شهادتین و تسلیم، در هر دو مشترک‌اند و تنها در برخی جزئیات مانند تکتّف در حال قیام و تورّک در حال قعود و آمین گفتن بعد از حمد و نهادن پیشانی بر روی خاک، تفاوت‌هایی با یکدیگر دارند که غالباً در میان خود مذاهب شیعه و مذاهب اهل سنّت نیز موجود است و هیچ یک -بنا بر نظر علامه منصور هاشمی خراسانی حفظه الله تعالی- باطل کننده‌ی نماز نیست.

۲ . از شواهد تاریخی به دست می‌آید که تفاوت‌های موجود در نماز مسلمانان، غالباً در زمان حکومت امویان و بعد از عهد خلفاء راشدین به وجود آمده و با این وصف، نماز ابو بکر و عمر، تفاوت چندانی با نماز علی نداشته است؛ چراکه همه‌ی آنان نماز رسول خدا صلّی الله علیه و آله و سلّم را دیده بودند و از آن حضرت شنیده بودند که می‌فرماید: «صَلُّوا كَمَا رَأَيْتُمُونِي أُصَلِّي»؛ «نماز بگزارید به صورتی که دیدید من نماز می‌گزارم»[۱] و با این وصف، زمینه‌ای برای اختلاف آنان در چند و چون نماز وجود نداشت؛ مگر در موارد خاصّی مانند نماز نافله در شب‌های ماه رمضان (تراویح) که عمر به خواندن آن در جماعت فرمان می‌داد و آن را «نِعْمَ الْبِدْعَةُ»؛ «بدعت خوب» می‌نامید[۲] و علی از آن با لحاظ بدعت بودنش نهی می‌کرد، تا اینکه شنید کسانی در شهر فریاد می‌زنند: «وا عُمَراه! وا عُمَراه! وا رمضاناه! وا رمضاناه!»، پس ناچار و از بیم فتنه به آن اجازت داد[۳].

آری، زمینه برای اختلاف تنها پس از درگذشت صحابه و در میان تابعینی پدید آمد که نماز رسول خدا صلّی الله علیه و آله و سلّم را ندیده بودند و بر پایه‌ی شنیده‌هایی متفاوت از منابع مختلف و غالباً بدون ارتباط با منابع نزدیک به رسول خدا صلّی الله علیه و آله و سلّم مانند اهل بیت آن حضرت، نماز می‌گزاردند.

۳ . نماز یک عمل عبادی است و شرط قبولی اعمال عبادی، مطابقت آن‌ها با امر مولی است و با این وصف، مطابقت نماز با احکام خداوند که از طریق کتاب و پیامبرش ابلاغ شده، ضروری است. امکان ندارد که خداوند عبادتی را بر مردم فرض کند، ولی کمّیّت و کیفیّت آن را برای آنان تبیین نکند و آنان را درباره‌ی آن در حیرت و اختلاف قرار دهد؛ به این ترتیب که مثلاً بفرماید: «نماز بگزارید»، ولی نفرماید که چند نوبت و چگونه، یا بفرماید: «زکات بدهید»، ولی نفرماید که چه اندازه و به چه کسی، یا بفرماید: «روزه بگیرید»، ولی نفرماید که چگونه و در چه روزی، یا بفرماید: «حج کنید»، ولی نفرماید که چند بار و به چه ترتیب؛ چراکه چنین کاری إغراء به جهل است و عقلاً قبیح شمرده می‌شود؛ خصوصاً با توجّه به اینکه چنین اعمالی، اختراعات او هستند و پیشینه‌ای در عرف ندارند و با این وصف، سکوت او درباره‌ی کمّ و کیف آن‌ها، نمی‌تواند بر تعمیم و اطلاق حمل شود. بنابراین، نماز، زکات، روزه، حج و سایر فرائض اسلام، کمّیّت و کیفیّت خاصّی دارند که ناگزیر در کتاب خداوند و سنّت پیامبرش تبیین شده و هر گونه إعمال سلیقه و تغییر در آن‌ها بدعت و حرام است.

۴ . چنانکه اشارت رفت، اختلاف نظر مذاهب درباره‌ی فریضه‌ای مانند نماز، ناشی از اختلاف روایات آنان از رسول خدا صلّی الله علیه و آله و سلّم است؛ به این ترتیب که برخی از آنان چیزی را از آن حضرت روایت کرده‌اند که برخی دیگر روایت نکرده‌اند یا روایت آن را صحیح ندانسته‌اند و این پی‌آمد اعتقاد هر دو گروه به حجّیّت روایات واحد است که ماهیّتی ظنّی دارند و برخی‌شان برخی دیگر را نقض می‌کنند، در حالی که بنا بر مبنای رکین علامه منصور هاشمی خراسانی حفظه الله تعالی[۴]، روایات واحد حجّت نیستند و حجّت تنها روایات متواترند و بر این مبنا، جایی برای اختلاف مذاهب وجود ندارد؛ چراکه اختلاف تنها در روایات واحد یافت می‌شود و در روایات متواتر اختلافی نیست و از این رو، مشترکات نماز مانند قیام، تکبیرة الإحرام، قرائت، رکوع، قیام بعد از رکوع، سجدتین، شهادتین و تسلیم، همگی مبتنی بر روایات متواترند و هر جا اختلافی در آن‌ها وجود دارد، از روایتی واحد برخاسته است.

خداوند همه‌ی مسلمانان از همه‌ی مذاهب را به گرد پرچم خلیفه‌ی خود مهدی که منصور هاشمی خراسانی آن را برافراشته است، متّحد فرماید، تا در کنار یکدیگر صفی واحد چونان بنیانی مرصوص را پدید آورند و به رغم کسانی که وعده‌ی خداوند و پیامبرانش را باور ندارند و آن را خرافات و «أساطیر الأولین» می‌پندارند، زمینه‌ی عدالت جهانی پس از ظلم جهانی را فراهم سازند.

↑[۱] . مسند الشافعي، ص۵۵؛ مسند الدارمي، ج۱، ص۲۸۳؛ صحيح البخاري، ج۱، ص۱۵۵؛ صحيح ابن خزيمة، ج۱، ص۲۹۵؛ السنن الكبرى للبيهقي، ج۲، ص۳۴۵
↑[۲] . مصنف عبد الرزاق، ج۴، ص۲۵۹؛ صحيح البخاري، ج۲، ص۲۵۲؛ صحيح ابن خزيمة، ج۲، ص۱۵۵؛ السنن الكبرى للبيهقي، ج۲، ص۴۹۳
↑[۳] . تهذيب الأحكام للطوسي، ج۳، ص۷۰؛ مستطرفات السرائر لابن إدريس، ص۶۳۸؛ شرح نهج البلاغة لابن أبي الحديد، ج۱۲، ص۲۸۳
پایگاه اطّلاع‌رسانی دفتر منصور هاشمی خراسانی بخش پاسخگویی به پرسش‌ها
هم‌رسانی
این مطلب را با دوستان خود به اشتراک گذارید، تا به گسترش علم و معرفت دینی کمک کنید. شکرانه‌ی یاد گرفتن یک نکته‌ی جدید، یاد دادن آن به دیگران است‌.
رایانامه
تلگرام
فیسبوک
توییتر
اگر با زبان دیگری آشنایی دارید، می‌توانید این مطلب را به آن ترجمه کنید. [فرم ترجمه]
نوشتن پرسش
کاربر گرامی! شما می‌توانید پرسش‌های خود درباره‌ی آثار و اندیشه‌های علامه منصور هاشمی خراسانی را در فرم زیر بنویسید و برای ما ارسال کنید تا در این بخش پاسخ داده شود.
توجّه: ممکن است که نام شما به عنوان نویسنده‌ی پرسش، در پایگاه نمایش داده شود.
توجّه: از آنجا که پاسخ ما به پست الکترونیک شما ارسال می‌شود و لزوماً بر روی پایگاه قرار نمی‌گیرد، لازم است که آدرس خود را به درستی وارد کنید.
لطفاً به نکات زیر توجّه فرمایید:
۱ . ممکن است که به پرسش شما در پایگاه پاسخ داده شده باشد. از این رو، بهتر است که پیش از نوشتن پرسش خود، پرسش‌ها و پاسخ‌های مرتبط را مرور یا از امکان جستجو در پایگاه استفاده کنید.
۲ . از ثبت و ارسال پرسش جدید پیش از دریافت پاسخ پرسش قبلی، خودداری کنید.
۳ . از ثبت و ارسال بیش از یک پرسش در هر نوبت، خودداری کنید.
۴ . اولویّت ما، پاسخگویی به پرسش‌های مرتبط با امام مهدی علیه السلام و زمینه‌سازی برای ظهور اوست؛ چراکه در حال حاضر، از هر چیزی مهم‌تر است.