چیزی به عنوان «طبّ اسلامی» وجود ندارد. پزشکی یک علم عقلایی است که از حسّ و تجربه مایه می‌گیرد و نمی‌توان آن را اسلامی یا غیر اسلامی دانست. اساساً علوم حسّی و تجربی، جنبه‌ی دینی ندارند؛ چراکه عقلی هستند و دین نمی‌تواند با عقل تعارض داشته باشد. چیزی که وجود دارد، «طبّ سنّتی» است و مراد از آن طبّی است که برای تشخیص و معالجه‌ی بیماری‌ها، از شیوه‌ها و موادّ طبیعی استفاده می‌کند، ولی این طب نیز مبتنی بر حسّ و تجربه است، نه مبتنی بر روایات واحد دینی و به همین دلیل، طب محسوب می‌شود. شیوه‌ها و موادّ طبیعی مورد استفاده در طبّ سنّتی، حاصل حسّ و تجربه‌ی بشر در طول قرون و اعصار متمادی بوده است، نه چند روایت ضعیف در منابع روایی شیعه یا اهل سنّت! از این رو، کسانی که صرفاً با اعتماد به روایات واحد دینی، برای بیماران نسخه می‌پیچند، طبیب محسوب نمی‌شوند، بل گروهی جاهل یا فریب‌کارند که با نام دین به مردم ستم می‌کنند و جان و مال آنان را به خطر می‌اندازند. طبیب کسی است که خواصّ اشیاء را از روی حسّ و تجربه می‌شناسد، نه از روی روایات واحد دینی؛ مانند محمّد بن زکریّای رازی (د.۳۱۳ق) و ابو علی سینا (د.۴۲۸ق) و چنین طبیبی در طبّ سنّتی -اگر هنوز وجود داشته باشد- زیاد نیست. از این رو، اشکالات پزشکی جدید، به معنای لزوم مراجعه به جاهلان و فریب‌کارانی که مدّعی طبّ اسلامی هستند، نیست؛ چراکه این کار، افتادن در چاه از بیم چاله است؛ با توجّه به اینکه پزشکی جدید، هر چند اشکالات فراوانی دارد، دست کم پزشکی محسوب می‌شود؛ چراکه متّکی بر محسوسات و مجرّبات است و از این رو، اعتماد به آن سزاوارتر از اعتماد به ظنّیات و وهمیّات چند آخوند یا عامّی مذهبی است که صرفاً با تکیه بر چند روایت غیر معتبر، با جان و مال مردم بازی می‌کنند.

نکته‌ی بسیار مهمّی که باید به آن توجّه داشت این است که اساساً دأب پیامبر و اهل بیت او، تبیین موضوعات پزشکی نبوده است و از این رو، مردم زمان آنان، هرگاه بیمار می‌شدند، غالباً به آنان مراجعه نمی‌کردند، بلکه به طبیبان مراجعه می‌کردند و پیامبر و اهل بیت او نیز آنان را از این کار باز نمی‌داشتند، بل اجازه می‌دادند که طبق تجویز طبیبان عمل کنند، حتّی اگر با برخی از احکام شرع منافات داشته باشد؛ چنانکه به عنوان نمونه، از محمّد بن مسلم روایت شده است: «سَأَلْتُ أَبَا عَبْدِ اللَّهِ عَلَيْهِ السَّلَامُ عَنِ الرَّجُلِ وَالْمَرْأَةِ يَذْهَبُ بَصَرُهُ، فَيَأْتِيهِ الْأَطِبَّاءُ، فَيَقُولُونَ: نُدَاوِيكَ شَهْرًا أَوْ أَرْبَعِينَ لَيْلَةً مُسْتَلْقِيًا، كَذَلِكَ يُصَلِّي، فَرَخَّصَ فِي ذَلِكَ وَقَالَ: ﴿فَمَنِ اضْطُرَّ غَيْرَ بَاغٍ وَلَا عَادٍ فَلَا إِثْمَ عَلَيْهِ﴾[۱]»[۲]؛ «از ابو عبد الله (امام جعفر صادق) علیه السلام درباره‌ی مرد یا زنی پرسیدم که بینایی خود را از دست می‌دهد، پس طبیبان به نزد او می‌آیند و می‌گویند که تو را به مدّت یک ماه یا چهل شب در حالت خوابیده مداوا می‌کنیم و او به همان صورت نماز می‌گزارد، پس آن را جایز دانست و فرمود: <هر کس ناگزیر شود در حالی که ستم و تعدّی نکرده است گناهی بر او نیست>» و از إسحاق بن عمّار روایت شده است: «شَكَوْتُ إِلَى أَبِي عَبْدِ اللَّهِ عَلَيْهِ السَّلَامُ بَعْضَ الْوَجَعِ وَقُلْتُ: إِنَّ الطَّبِيبَ وَصَفَ لِي شَرَابًا آخُذُ الزَّبِيبَ وَأَصُبُّ عَلَيْهِ الْمَاءَ لِلْوَاحِدِ اثْنَيْنِ، ثُمَّ أَصُبُّ عَلَيْهِ الْعَسَلَ، ثُمَّ أَطْبُخُهُ، حَتَّى يَذْهَبَ ثُلُثَاهُ وَيَبْقَى الثُّلُثُ، فَقَالَ: أَلَيْسَ حُلْوًا؟ قُلْتُ: بَلَى، قَالَ: اشْرَبْهُ»[۳]؛ «نزد ابو عبد الله (امام جعفر صادق) علیه السلام از درد خود شکایت کردم و گفتم: طبیب شربتی را برایم تجویز کرده است، به این صورت که کشمش را بگیرم و به ازاء هر پیمانه از آن، دو پیمانه آب بر آن بریزم و سپس عسل به آن اضافه کنم و آن را بپزم تا دو سوم آن برود و یک سومش بماند، فرمود: مگر شیرین نیست؟ گفتم: چرا، فرمود: بنوش» و از اسماعیل بن جابر روایت شده است که صورتش به خاطر مرضی باد کرده بود، در حالی که مُحرِم بود، پس گفت: «قُلْتُ لِأَبِي عَبْدِ اللَّهِ عَلَيْهِ السَّلَامُ: إِنَّ الطَّبِيبَ الَّذِي يُعَالِجُنِي وَصَفَ لِي سَعُوطًا فِيهِ مِسْكٌ، فَقَالَ: اسْتَعِطْ بِهِ»[۴]؛ «به ابو عبد الله (امام جعفر صادق) علیه السلام گفتم: طبیبی که من را معالجه می‌کند، برایم یک قطره‌‌ی بینی تجویز کرده که در آن مُشک است، فرمود: در بینی‌ات بریز». همچنین، پیامبر و اهل بیت او به طبیبان اجازه می‌دادند که بنا بر دانش خود عمل کنند؛ چنانکه به عنوان نمونه، از اسماعیل بن حسن متطبّب روایت شده است: «قُلْتُ لِأَبِي عَبْدِ اللَّهِ عَلَيْهِ السَّلَامُ: إِنِّي رَجُلٌ مِنَ الْعَرَبِ، وَلِيَ بِالطِّبِّ بَصَرٌ، وَطِبِّي طِبٌّ عَرَبِيٌّ، وَلَسْتُ آخُذُ عَلَيْهِ صَفَدًا، فَقَالَ: لَا بَأْسَ، قُلْتُ: إِنَّا نَبُطُّ الْجُرْحَ وَنَكْوِي بِالنَّارِ، قَالَ: لَا بَأْسَ، قُلْتُ: وَنَسْقِي هَذِهِ السُّمُومَ الْأَسْمَحِيقُونَ وَالْغَارِيقُونَ، قَالَ: لَا بَأْسَ، قُلْتُ: إِنَّهُ رُبَّمَا مَاتَ، قَالَ: وَإِنْ مَاتَ»[۵]؛ «به ابو عبد الله (امام جعفر صادق) علیه السلام گفتم: من مردی از عرب هستم که در پزشکی مهارت دارم و پزشکی‌ام طبّ عربی است و عطایی هم مطالبه نمی‌کنم، فرمود: اشکالی ندارد، گفتم: ما زخم‌ها را باز می‌کنیم و با آتش داغ می‌کنیم، فرمود: اشکالی ندارد، گفتم: این داروهای سمّی مانند اسمحیقون و غاریقون را تجویز می‌کنیم، فرمود: اشکالی ندارد، گفتم: گاهی بیمار می‌میرد، فرمود: اگرچه بمیرد»، بل پیامبر و اهل بیت او نه تنها مردم را از مراجعه به طبیبان و طبیبان را از عمل بر طبق دانش خود باز نمی‌داشتند که آنان را به این کار امر می‌کردند؛ چنانکه به عنوان نمونه، از جابر بن عبد الله روایت شده است: «عَادَ رَسُولُ اللَّهِ صَلَّى اللَّهُ عَلَيْهِ وَآلِهِ وَسَلَّمَ مَرِيضًا فَقَالَ: أَلَا تَدْعُو لَهُ طَبِيبًا؟ قَالُوا: يَا رَسُولَ اللَّهِ، وَأَنْتَ تَأْمُرُنَا بِهَذَا؟! فَقَالَ: إِنَّ اللَّهَ عَزَّ وَجَلَّ لَمْ يُنْزِلْ دَاءً إِلَّا أَنْزَلَ مَعَهُ دَوَاءً»[۶]؛ «رسول خدا صلّی الله علیه و آله و سلّم به عیادت بیماری آمد، پس فرمود: آیا برای او طبیبی فرا نمی‌خوانید؟ گفتند: ای رسول خدا! آیا تو ما را به این امر می‌کنی؟! فرمود: خداوند عزّ و جلّ دردی نازل نکرده، مگر اینکه با آن دوایی نازل کرده است» و از برخی انصار روایت شده است: «عَادَ رَسُولُ اللَّهِ صَلَّى اللَّهُ عَلَيْهِ وَآلِهِ وَسَلَّمَ رَجُلًا بِهِ جُرْحٌ، فَقَالَ رَسُولُ اللَّهِ صَلَّى اللَّهُ عَلَيْهِ وَآلِهِ وَسَلَّمَ: ادْعُوا لَهُ طَبِيبَ بَنِي فُلَانٍ، فَدَعَوْهُ فَجَاءَ، فَقَالُوا: يَا رَسُولَ اللَّهِ، وَيُغْنِي الدَّوَاءُ شَيْئًا؟! فَقَالَ: سُبْحَانَ اللَّهِ، وَهَلْ أَنْزَلَ اللَّهُ مِنْ دَاءٍ فِي الْأَرْضِ إِلَّا جَعَلَ لَهُ شِفَاءً؟!»[۷]؛ «رسول خدا صلّی الله علیه و آله و سلّم به عیادت مردی آمد که جراحتی داشت، پس رسول خدا صلّی الله علیه و آله و سلّم فرمود: طبیب بنی فلان را بخوانید، پس او را خواندند و آمد، پس گفت: ای رسول خدا! آیا دارو فایده‌ای دارد؟ فرمود: سبحان الله، آیا خداوند دردی در زمین نازل کرده است که برای آن درمانی نازل نکرده باشد؟!» و از زید بن أسلم روایت شده است: «أَنَّ رَجُلًا أَصَابَهُ جُرْحٌ، فَاحْتَقَنَ الدَّمُ، وَأَنَّ رَسُولَ اللَّهِ صَلَّى اللَّهُ عَلَيْهِ وَآلِهِ وَسَلَّمَ دَعَا لَهُ رَجُلَيْنِ مِنْ بَنِي أَنْمَارٍ فَقَالَ: أَيُّكُمَا أَطَبُّ؟ فَقَالَ رَجُلٌ: يَا رَسُولَ اللَّهِ، أَوَ فِي الطِّبِّ خَيْرٌ؟ فَقَالَ: إِنَّ الَّذِي أَنْزَلَ الدَّاءَ أَنْزَلَ الدَّوَاءَ»[۸]؛ «مردی را جراحتی رسید، پس خون جمع شد، پس رسول خدا صلّی الله علیه و آله و سلّم دو مرد از بنی أنمار را برای او فرا خواند و فرمود: کدام یک از شما طبیب‌تر است؟ پس مردی گفت: ای رسول خدا! آیا در طبابت خیری هست؟! فرمود: کسی که درد را نازل کرده، دوا را نیز نازل کرده است» و از ابو هریرة روایت شده است: «احْتَفَّ بِرَجُلٍ مِنَ الْأَنْصَارِ يَوْمَ أُحُدٍ مِنْ أَصْحَابِ النَّبِيِّ صَلَّى اللَّهُ عَلَيْهِ وَآلِهِ وَسَلَّمَ، فَدَعَا لَهُ النَّبِيُّ صَلَّى اللَّهُ عَلَيْهِ وَآلِهِ وَسَلَّمَ طَبِيبَيْنِ كَانَا بِالْمَدِينَةِ، فَقَالَ: عَالِجَاهُ، فَقَالَا: يَا رَسُولَ اللَّهِ، إِنَّا كُنَّا نُعَالِجُ وَنَحْتَالُ فِي الْجَاهِلِيَّةِ، فَلَمَّا جَاءَ الْإِسْلَامُ فَمَا هُوَ إِلَّا التَّوَكُّلُ! فَقَالَ: عَالِجَاهُ، فَإِنَّ الَّذِي أَنْزَلَ الدَّاءَ أَنْزَلَ الدَّوَاءَ، ثُمَّ جَعَلَ فِيهِ شِفَاءً، فَعَالَجَاهُ فَبَرَأَ»[۹]؛ «یکی از انصار از اصحاب پیامبر صلّی الله علیه و آله و سلّم در جنگ احد آسیب دید، پس پیامبر صلّی الله علیه و آله و سلّم دو طبیب که در مدینه بودند را برای او فرا خواند و به آن دو فرمود: او را معالجه کنید، گفتند: ای رسول خدا! ما در زمان جاهلیّت معالجه می‌کردیم و به دنبال درمان می‌گشتیم، ولی وقتی اسلام آمد دیگر فقط توکّل است! پس پیامبر صلّی الله علیه و آله و سلّم فرمود: او را معالجه کنید؛ زیرا کسی که درد را نازل کرده، دوا را نیز نازل کرده و در آن شفا قرار داده است، پس آن دو او را معالجه کردند و او بهبود یافت» و از سعد بن أبی وقاص روایت شده است: «مَرِضْتُ مَرَضًا، فَأَتَانِي رَسُولُ اللَّهِ صَلَّى اللَّهُ عَلَيْهِ وَآلِهِ وَسَلَّمَ يَعُودُنِي، فَوَضَعَ يَدَهُ بَيْنَ ثَدْيَيَّ حَتَّى وَجَدْتُ بَرْدَهَا عَلَى فُؤَادِي، فَقَالَ: إِنَّكَ رَجُلٌ مَفْئُودٌ، ائْتِ الْحَارِثَ بْنَ كَلَدَةَ أَخَا ثَقِيفٍ، فَإِنَّهُ رَجُلٌ يَتَطَبَّبُ»[۱۰]؛ «بیمار شدم، پس رسول خدا صلّی الله علیه و آله و سلّم به عیادتم آمد، پس دستش را بر روی سینه‌ام گذاشت تا جایی که خنکی آن را بر قلبم احساس کردم، پس فرمود: تو بیماری قلبی داری، به نزد حارث بن کلدة از بنی ثقیف برو؛ زیرا او مردی است که طبابت می‌کند» و از جابر بن عبد الله انصاری روایت شده است: «مَرِضَ أُبَيُّ بْنُ كَعْبٍ، فَبَعَثَ النَّبِيُّ صَلَّى اللَّهُ عَلَيْهِ وَآلِهِ وَسَلَّمَ إِلَيْهِ طَبِيبًا، فَقَطَعَ مِنْهُ عِرْقًا ثُمَّ كَوَاهُ عَلَيْهِ»[۱۱]؛ «أبیّ بن کعب بیمار شد، پس پیامبر صلّی الله علیه و آله و سلّم طبیبی را به نزد او فرستاد و او یکی از رگ‌هایش را برید و سپس جایش را داغ کرد»، بلکه پیامبر و اهل بیت او، خود نیز در وقت ضرورت، به طبیبان زمانشان مراجعه می‌کردند؛ چنانکه به عنوان نمونه، از عروة بن زبیر روایت شده است: «قُلْتُ لِعَائِشَةَ: عَنْ مَنْ أَخَذْتِ الطِّبَّ؟ قَالَتْ: إِنَّ رَسُولَ اللَّهِ صَلَّى اللَّهُ عَلَيْهِ وَآلِهِ وَسَلَّمَ كَانَ رَجُلًا مِسْقَامًا وَكَانَ أَطِبَّاءُ الْعَرَبِ يَأْتُونَهُ فَأَتَعَلَّمُ مِنْهُمْ»[۱۲]؛ «به عایشه گفتم: طب را از چه کسی فرا گرفتی؟ گفت: رسول خدا صلّی الله علیه و آله و سلّم خیلی بیمار می‌شد و طبیبان عرب به نزدش می‌آمدند، پس از آنان فرا گرفتم» و از عمر بن تميم و عمرو بن أبی بکّار روایت شده است: «إِنَّ عَلِيًّا لَمَّا ضُرِبَ جُمِعَ لَهُ أَطِبَّاءُ الْكُوفَةِ فَلَمْ يَكُنْ مِنْهُمْ أَحَدٌ أَعْلَمَ بِجُرْحِهِ مِنْ أَثِيرِ بْنِ عَمْرِو بْنِ هَانِي السَّكُونِيِّ، وَكَانَ مُتَطَبِّبًا صَاحِبَ كُرْسِيٍّ يُعَالِجُ الْجَرَاحَاتِ، وَإِنَّ أَثِيرًا لَمَّا نَظَرَ إِلَى جُرْحِ أَمِيرِ الْمُؤْمِنِينَ عَلَيْهِ السَّلَامُ دَعَا بِرَئِةِ شَاةٍ حَارَّةٍ وَاسْتَخْرَجَ عِرْقًا مِنْهَا، فَأَدْخَلَهُ فِي الْجُرْحِ، ثُمَّ اسْتَخْرَجَهُ فَإِذَا عَلَيْهِ بَيَاضُ الدِّمَاغِ، فَقَالَ لَهُ: يَا أَمِيرَ الْمُؤْمِنِينَ! أَعْهِدْ عَهْدَكَ، فَإِنَّ عَدُوَّ اللَّهِ قَدْ وَصَلَتْ ضَرْبَتُهُ إِلَى أُمِّ رَأْسِكَ، فَدَعَا عَلِيٌّ عِنْدَ ذَلِكَ بِصَحِيفَةٍ وَدَوَاةٍ وَكَتَبَ وَصِيَّتَهُ»[۱۳]؛ «هنگامی که علی ضربت خورد، طبیبان کوفه برایش گرد آمدند، پس هیچ کدامشان به اندازه‌ی اثیر بن عمرو بن هانی سکونی با جراحت او آشنا نبود و او طبیبی صاحب کرسی بود و جراحت‌ها را معالجه می‌کرد. پس چون به جراحت امیر المؤمنین علیه السلام نگاه کرد، شُش گوسفندی که هنوز گرم بود را طلب کرد و رگی از آن را بیرون آورد و در جراحت فرو برد و سپس بیرون کشید، پس دید که سفیدی مغز بر آن نمایان است، پس گفت: ای امیر مؤمنان! وصیّت کن؛ چراکه ضربت دشمن خدا به داخل سرت رسیده است. در این هنگام بود که علی صحیفه و دواتی طلبید و وصیّت خود را نوشت».

البته پیامبر و اهل بیت او از طبابت با شیوه‌ای که نظم طبیعی بدن را قربانی تسریع در بهبود می‌کند کراهت داشتند، ولی این نوع از طبابت که شبیه پزشکی جدید بود را نیز در حالت ضرورت اجازه می‌دادند؛ چنانکه به عنوان نمونه روایت شده است: «إِنَّ قَوْمًا مِنَ الْأَنْصَارِ قَالُوا: يَا رَسُولَ اللَّهِ، إِنَّ لَنَا جَارًا اشْتَكَى بَطْنَهُ، أَفَتَأْذَنُ لَنَا أَنْ نُدَاوِيَهُ؟ قَالَ: بِمَاذَا تُدَاوُونَهُ؟ قَالُوا: يَهُودِيٌّ عِنْدَنَا يُعَالِجُ مِنْ هَذِهِ الْعِلَّةَ، قَالَ: بِمَاذَا؟ قَالُوا: يَشُقُّ الْبَطْنَ فَيَسْتَخْرِجُ مِنْهُ شَيْئًا، فَكَرِهَ ذَلِكَ رَسُولُ اللَّهِ صَلَّى اللَّهُ عَلَيْهِ وَآلِهِ وَسَلَّمَ، فَعَاوَدُوهُ مَرَّتَيْنِ أَوْ ثَلَاثًا، فَقَالَ: افْعَلُوا مَا شِئْتُمْ، فَدَعَوْا الْيَهُودِيَّ فَشَقَّ بَطْنَهُ وَنَزَعَ مِنْهُ رِجْرِجًا كَثِيرًا، ثُمَّ غَسَلَ بَطْنَهُ، ثُمَّ خَاطَهُ وَدَاوَاهُ، فَصَحَّ، فَرَآهُ رَسُولُ اللَّهِ صَلَّى اللَّهُ عَلَيْهِ وَآلِهِ وَسَلَّمَ وَهُوَ مَارٌّ بِالْمَسْجِدِ، فَقَالَ: أَلَيْسَ ذَلِكَ بِفُلَانٍ؟! قَالُوا: بَلَى، فَقَالَ: ادْعُوهُ إِلَيَّ، فَنَظَرَ إِلَى بَطْنِهِ فَوَجَدَهُ قَدْ صَحَّ، فَقَالَ: إِنَّ الَّذِي خَلَقَ الدَّاءَ جَعَلَ لَهُ دَوَاءً إِلَّا السَّامَ»[۱۴]؛ «گروهی از انصار گفتند: ای رسول خدا! شکم همسایه‌ی ما مشکلی دارد، آیا اذن می‌دهی که او را مداوا کنیم؟ فرمود: او را چگونه مداوا می‌کنید؟ گفتند: یک یهودی نزد ما هست که این بیماری را معالجه می‌کند، فرمود: چگونه؟ گفتند: شکم را جراحی می‌کند و از آن چیزی را بیرون می‌آورد، پس رسول خدا صلّی الله علیه و آله و سلّم این کار را نپسندید، تا اینکه دو یا سه بار دیگر به نزدش بازگشتند، پس فرمود: کاری که می‌خواهید را انجام دهید، پس یهودی را فرا خواندند و او شکم آن مرد را باز کرد و مایع تیره‌رنگ بسیاری را بیرون آورد و سپس شکم او را شست و دوخت و به او دارو داد، پس آن مرد بهبود یافت. پس رسول خدا صلّی الله علیه و آله و سلّم او را دید که در مسجد راه می‌رود، پس فرمود: آیا این فلانی نیست؟! گفتند: آری، فرمود: او را به نزد من بخوانید، پس آن حضرت به شکم او نگاه کرد و دید که خوب شده است، پس فرمود: کسی که درد را آفریده، برای آن دوا نیز قرار داده است مگر مرگ».

این روایات که به حدّ تواتر معنوی می‌رسند، دلیل بر آن هستند که نه پیامبر و اهل بیت او مدّعی تشخیص و درمان همه‌ی بیماری‌ها بودند و نه مردم زمانشان از آنان چنین توقّعی داشتند. لذا این تصوّر که آنان راه تشخیص و درمان همه‌ی بیماری‌ها را به تفصیل فرموده‌اند، تصوّر بی‌اساسی است که گونه‌ای غلو و بدعت محسوب می‌شود و از آن بدتر ساختن چیزی تحت عنوان «طبّ اسلامی» بر اساس روایات پراکنده‌ی منسوب به آنان و ادّعای کافی بودن آن برای تشخیص و درمان همه‌ی بیماری‌هاست که کاری بسیار غلط و خطرناک است؛ چراکه بیشتر روایات موجود در این باب، ضعیف هستند و اندکی از آن‌ها که معتبر محسوب می‌شوند نیز غالباً حکمی نازل شده از جانب خداوند نبوده‌اند، بلکه به اصطلاح، جنبه‌ی ارشادی داشته‌اند و یادآوری نکات مجرّب و مفیدی بوده‌اند که طبیبان حاذق در زمان پیامبر و اهل بیت او می‌گفته‌اند؛ چنانکه به عنوان نمونه، از زيد بن علیّ بن حسين بن زيد روایت شده است: «مَرِضْتُ، فَدَخَلَ الطَّبِيبُ عَلَيَّ لَيْلًا، فَوَصَفَ لِي دَوَاءً بِلَيْلٍ آخُذُهُ كَذَا وَكَذَا يَوْمًا، فَلَمْ يُمْكِنِّي، فَلَمْ يَخْرُجِ الطَّبِيبُ مِنَ الْبَابِ حَتَّى وَرَدَ عَلَيَّ نَصْرٌ بِقَارُورَةٍ فِيهَا ذَلِكَ الدَّوَاءُ بِعَيْنِهِ، فَقَالَ لِي: أَبُو الْحَسَنِ يُقْرِئُكَ السَّلَامَ وَيَقُولُ لَكَ: خُذْ هَذَا الدَّوَاءَ كَذَا وَكَذَا يَوْمًا، فَأَخَذْتُهُ فَشَرِبْتُهُ فَبَرَأْتُ»[۱۵]؛ «بیمار شدم، پس در هنگام شب طبیبی به نزدم آمد و دارویی را برایم تجویز کرد که آن را چند روز معیّن بخورم، ولی تهیه‌ی آن برایم مقدور نبود، پس هنوز طبیب از خانه خارج نشده بود که نصر (خادم امام رضا علیه السلام) وارد شد و شیشه‌ای را برایم آورد که همان دارو در آن بود و به من گفت: ابو الحسن به تو سلام می‌رساند و می‌فرماید که این دارو را چند روز معیّن بخوری، پس خوردم و بهبود یافتم».