چهار شنبه ۹ فروردین (حمل) ۱۴۰۲ هجری شمسی برابر با ۷ رمضان ۱۴۴۴ هجری قمری
منصور هاشمی خراسانی
 پرسش جدید: حکومت بنی عباس در روایات مربوط به آخر الزمان، به کدام یک از حکومت‌های فعلی اشاره دارد؟ برای مطالعه و دریافت پاسخ، اینجا را کلیک کنید. گفتار جدید: گفتاری مهم از آن جناب در بیان اینکه نگاه کردن زن به بدن مرد نامحرم، جز جاهایی که در وضو می‌شوید یا مسح می‌کند، حرام است، مانند نگاه کردن مرد به بدن زن نامحرم، جز روی و کف دست او. برای مطالعه و دریافت آن، اینجا را کلیک کنید. مقاله‌ی جدید: مقاله‌ی «نگاهی به وضعیّت ایران و عربستان پیش از ظهور امام مهدی علیه السلام» نوشته‌ی «فرهاد گلستان» منتشر شد. برای مطالعه و دریافت آن، اینجا را کلیک کنید. برای مطالعه‌ی مهم‌ترین مطالب پایگاه، به صفحه‌ی اصلی مراجعه کنید. نقد جدید: ممنون می‌شوم اگر اشکال استدلال زیر را بفرمایید: کبری: کشتن موجودات بی‌گناه، ظلم به آن‌هاست. صغری: خداوند، کشتن و خوردن برخی موجودات زنده را برای انسان حلال کرده است. نتیجه: خداوند، ظلم را حلال کرده است! برای مطالعه و دریافت بررسی، اینجا را کلیک کنید. درس جدید: درس‌هایی از آن جناب درباره‌ی اینکه زمین از مردی عالم به همه‌ی دین که خداوند او را در آن خلیفه، امام و راهنمایی به امر خود قرار داده باشد، خالی نمی‌ماند؛ آیاتی از قرآن که بر این دلالت دارند؛ آیه‌ی ۱۶. برای مطالعه و دریافت آن، اینجا را کلیک کنید. کتاب جدید: نسخه‌ی دوم کتاب ارزشمند «سبل السّلام؛ مجموعه‌ی نامه‌ها و گفتارهای فارسی حضرت علامه منصور هاشمی خراسانی حفظه الله تعالی» با ویرایش و صفحه‌آرایی جدید منتشر شد. برای مطالعه و دریافت آن، اینجا را کلیک کنید. نامه‌ی جدید: فرازی از نامه‌ی آن جناب که در آن درباره‌ی شدّت گرفتن بلا هشدار می‌دهد و علّت آن و راه جلوگیری از آن را تبیین می‌کند. برای مطالعه و دریافت آن، اینجا را کلیک کنید. فیلم جدید: فیلم جدیدی با موضوع «تفسیر آیه‌ی شریفه‌ی <إِنِّي جَاعِلٌ فِي الْأَرْضِ خَلِيفَةً>» منتشر شد. برای مشاهده و دریافت آن، اینجا را کلیک کنید. برای مطالعه‌ی مهم‌ترین مطالب پایگاه، به صفحه‌ی اصلی مراجعه کنید.
loading
نقد و بررسی
 

بسیاری از کسانی که دعوت جناب خراسانی را اجابت نمی‌کنند و به نهضت زمینه‌سازی برای ظهور امام مهدی علیه السلام ملحق نمی‌شوند، به روایاتی نظر دارند که از همراهی با خروج‌کنندگان نهی کرده‌اند و گفته‌اند: «کونوا أحلاس بیوتکم» یعنی گلیم خانه‌هاتان باشید. نظر شما درباره‌ی این روایات چیست؟

لطفاً به نکات زیر توجّه فرمایید:

۱ . نخستین کسی که حدیثی با مضمون «کونوا أحلاس بیوتکم» روایت کرد، ابو موسی أشعری بود[۱] که پیش از جنگ جمل مردم را با آن از پیوستن به علیّ بن أبی طالب علیه السلام باز می‌داشت[۲]. سایر روایات رسیده با این مضمون نیز ضعیف هستند؛ زیرا در سند یکی از آن‌ها[۳] حسن بن علیّ بن أبی حمزه است که کذّاب است و در سند دیگری[۴] إرسال است و در سند دیگری[۵] علیّ بن یوسف و صالح بن أبی الأسود هستند که مجهولند و در سند دیگری[۶] علی بن صباح بن ضحاک و أبو مرهف هستند که مجهولند و در سند دیگری[۷] یوسف بن کلیب مسعودی و حکم بن سلیمان و محمد بن کثیر هستند که مجهولند و در سند دیگری[۸] جعفر بن محمد بن مالک است که برخی او را از جاعلان حدیث دانسته‌اند و در سند دیگری[۹] عبید الله بن موسی علوی است که مهمل است و در سند دیگری[۱۰] سهل بن زیاد آدمی و عبید الله بن عبد الله دهقان واسطی است که ضعیفند و در سند دیگری[۱۱] أحمد بن محمّد علوی است که مجهول است. بنابراین، هیچ روایت معتبری با این مضمون نرسیده است.

۲ . روایات رسیده با این مضمون، با کتاب خداوند تعارض دارند؛ چراکه کتاب خداوند به کناره‌گیری در هنگام تقابل دو گروه از مسلمانان امر نکرده، بلکه به حمایت از گروه حق در برابر گروه باطل امر کرده و فرموده است: ﴿وَإِنْ طَائِفَتَانِ مِنَ الْمُؤْمِنِينَ اقْتَتَلُوا فَأَصْلِحُوا بَيْنَهُمَا ۖ فَإِنْ بَغَتْ إِحْدَاهُمَا عَلَى الْأُخْرَى فَقَاتِلُوا الَّتِي تَبْغِي حَتَّى تَفِيءَ إِلَى أَمْرِ اللَّهِ[۱۲]؛ «و اگر دو گروه از مؤمنان با یکدیگر جنگ کردند، میانشان را اصلاح کنید، پس اگر یکی از آن دو بر دیگری ستم کرد، با کسی که ستم می‌کند بجنگید تا آن گاه که به امر خداوند بازگردد». بنابراین، کناره‌گیری در هنگام تقابل دو گروه از مسلمانان که یکی بر حق و دیگری بر باطل است، جایز نیست و مسلّم است که گروه دعوت‌کننده به سوی امام مهدی علیه السلام و زمینه‌ساز برای ظهور او بر حق است و گروهی که در برابر آن ایستاده است بر باطل و با این وصف، حمایت از آن بنا بر کتاب خداوند واجب است و روایات نهی‌کننده از این کار به دیوار زده می‌شوند؛ چنانکه اهل بیت علیهم السلام فرموده‌اند: «مَا أَتَاكُمْ عَنَّا مِنْ حَدِيثٍ لَا يُصَدِّقُهُ كِتَابُ اللَّهِ فَهُوَ بَاطِلٌ»[۱۳]؛ «هر حدیثی از ما به شما رسید که کتاب خداوند آن را تصدیق نمی‌کند، آن باطل است» و فرموده‌اند: «كُلُّ حَدِيثٍ لَا يُوَافِقُ كِتَابَ اللَّهِ فَهُوَ زُخْرُفٌ»[۱۴]؛ «هر حدیثی که با کتاب خداوند موافقت ندارد، مزخرف است».

۳ . روایات رسیده با این مضمون، با روایات متواتر و مشهور تعارض دارند؛ زیرا روایات متواتر و مشهور بر وجوب پیوستن به پرچم‌های سیاه خراسانی «وَلَوْ حَبْوًا عَلَى الثَّلْجِ»؛ «اگرچه چهار دست و پا بر روی برف» دلالت دارند[۱۵] و با این وصف، روایاتی که از همراهی با خروج‌کنندگان نهی کرده‌اند و گفته‌اند: «کونوا أحلاس بیوتکم» یعنی گلیم خانه‌هاتان باشید -بر فرض صحّت- به وسیله‌ی این روایات متواتر و مشهور تخصیص می‌خورند و حاصل جمعشان آن می‌شود که همراهی با هیچ یک از خروج‌کنندگان جایز نیست، مگر خراسانی که به سوی امام مهدی علیه السلام فرا می‌خواند و برای ظهور آن حضرت زمینه‌سازی می‌کند[۱۶].

۴ . کسانی که در حال حاضر دعوت جناب خراسانی را اجابت نمی‌کنند و به نهضت زمینه‌سازی برای ظهور امام مهدی علیه السلام ملحق نمی‌شوند، به روایاتی که از همراهی با خروج‌کنندگان نهی کرده‌اند نیز عمل نمی‌کنند؛ چراکه این روایات، از خروج پیش از ندای آسمانی نهی کرده‌اند و خروج به معنای قیام مسلّحانه است، در حالی که دعوت جناب خراسانی و زمینه‌سازی او برای ظهور امام مهدی علیه السلام در حال حاضر، خروج به معنای قیام مسلّحانه نیست، بل کاری فرهنگی در چهارچوب امر به معروف و نهی از منکر است که بنا بر آیه‌ی ﴿وَلْتَكُنْ مِنْكُمْ أُمَّةٌ يَدْعُونَ إِلَى الْخَيْرِ[۱۷]؛ «باید از شما گروهی باشند که به سوی خیر فرا خوانند» انجام می‌شود و همکاری با آن، بنا بر آیه‌ی ﴿وَتَعَاوَنُوا عَلَى الْبِرِّ وَالتَّقْوَى[۱۸]؛ «و با یکدیگر در نیکوکاری و تقوا همکاری کنید» واجب است؛ خصوصاً با توجّه به اینکه خروج پس از ندای آسمانی، در صورتی که پیش از آن کاری فرهنگی در چهارچوب امر به معروف و نهی از منکر انجام نشده باشد، ممکن نیست و با این وصف، پنهان شدن در پشت روایات نهی‌کننده از همراهی با خروج‌کنندگان، تنها یک بهانه برای فرار از تکلیف است که ویژگی قاعدین و منافقین محسوب می‌شود.

↑[۱] . بنگرید به: سنن أبي داود، ج۲، ص۳۰۵.
↑[۲] . بنگرید به: شرح الأخبار في فضائل الأئمة الأطهار لابن حيّون، ج۱، ص۳۸۴.
↑[۳] . الغيبة للنعماني، ص۲۰۰
↑[۴] . همان، ص۲۰۰ و ۲۰۳
↑[۵] . همان، ص۲۰۱
↑[۶] . همان، ص۲۰۳
↑[۷] . همان
↑[۸] . همان، ص۲۰۶
↑[۹] . همان، ص۲۰۷
↑[۱۰] . معاني الأخبار لابن بابويه، ص۲۶۶
↑[۱۱] . أمالي الطوسي، ص۴۱۲
↑[۱۲] . الحجرات/ ۹
↑[۱۳] . المحاسن للبرقي، ج۱، ص۲۲۱
↑[۱۴] . المحاسن للبرقي، ج۱، ص۲۲۱؛ الكافي للكليني، ج۱، ص۶۹
↑[۱۶] . بنگرید به: نقد و بررسی ۳۵.
↑[۱۷] . آل عمران/ ۱۰۴
↑[۱۸] . المائدة/ ۲
پایگاه اطّلاع‌رسانی دفتر منصور هاشمی خراسانی بخش بررسی نقدها
هم‌رسانی
این مطلب را با دوستان خود به اشتراک گذارید، تا به گسترش علم و معرفت دینی کمک کنید. شکرانه‌ی یاد گرفتن یک نکته‌ی جدید، یاد دادن آن به دیگران است‌.
رایانامه
تلگرام
فیسبوک
توییتر
اگر با زبان دیگری آشنایی دارید، می‌توانید این مطلب را به آن ترجمه کنید. [فرم ترجمه]
نوشتن نقد
کاربر گرامی! شما می‌توانید نقدهای علمی خود بر آثار علامه منصور هاشمی خراسانی را در فرم زیر بنویسید و برای ما ارسال کنید تا در این بخش به بررسی علمی گرفته شود.
توجّه: ممکن است که نام شما به عنوان نویسنده‌ی نقد، در پایگاه نمایش داده شود.
توجّه: از آنجا که پاسخ ما به پست الکترونیک شما ارسال می‌شود و لزوماً بر روی پایگاه قرار نمی‌گیرد، لازم است که آدرس خود را به درستی وارد کنید.
لطفاً به نکات زیر توجّه فرمایید:
۱ . ممکن است که نقد شما، در پایگاه بررسی شده باشد. از این رو، بهتر است که پیش از نوشتن نقد خود، نقدهای مرتبط را مرور، یا از امکان جستجو در پایگاه استفاده کنید.
۲ . بهتر است که از نوشتن نقدهای متعدّد و غیر مرتبط با هم در هر نوبت، خودداری کنید؛ چراکه چنین نقدهایی در پایگاه به تفکیک و أحیاناً در مدّتی بیش از مدّت معمول بررسی می‌شوند.