| نویسنده‌ی پرسش: علی راضی | تاریخ پرسش: ۱۳۹۴/۸/۲۳ |
نظر حضرت علامه منصور هاشمی خراسانی در مورد دست بسته نماز خواندن چیست؟
| پاسخ به پرسش شماره: ۲ | تاریخ پاسخ به پرسش: ۱۳۹۴/۸/۲۶ |
انصاف آن است که نهادن دست راست بر روی دست چپ در نماز، سنّت نیست؛ زیرا بیشتر روایاتی که نماز رسول خدا صلّی الله علیه و آله و سلّم را وصف کرده‌اند، از ذکر آن خالی هستند، بلکه در هیچ روایت صحیحی ذکری از آن نیامده و روایات رسیده درباره‌ی آن ضعیف یا مرسل یا موقوف‌اند و این نظر اهل بیت رسول خدا صلّی الله علیه و آله و سلّم و نظر عبد الله بن زبیر، سعید بن مسیّب، سعید بن جبیر، عطاء، ابن جریج، ابراهیم نخعی، حسن بصری، مالک بن أنس، لیث بن سعد، محمّد بن سیرین و برخی دیگر از تابعان و فقیهان است؛ بل در میان مسلمانان اختلافی نیست که نهادن دست راست بر روی دست چپ در نماز، واجب نیست، جز اینکه برخی از آنان مانند حنفی‌ها، شافعی‌ها و حنبلی‌ها آن را مندوب و برخی از آنان مانند مالکی‌ها و شماری از شیعه آن را مکروه و برخی از آنان مانند بیشتر شیعه آن را حرام و مبطل نماز می‌شمارند و از برخی دیگر مانند اوزاعی قول به تخییر نقل شده و با این وصف، ترک آن موافق احتیاط و موجب یقین به صحّت نماز است. آری، حق آن است که نمی‌توان این کار را حرام و مبطل نماز دانست؛ چراکه منافی با قیام یا طمأنینه و بر هم زننده‌ی صورت نماز نیست و از این جهت، عمل شمرده نمی‌شود و با این وصف، نظر مالک بن أنس از اهل سنّت و نظر ابو الصّلاح حلبی از شیعه صائب است؛ چنانکه یکی از یارانمان ما را خبر داد، گفت:
«سَأَلْتُ الْمَنْصُورَ عَنِ الْقَبْضِ فِي الصَّلَاةِ، فَكَرِهَهُ وَقَالَ: أَقُولُ فِيهِ بِقَوْلِ فُقَهَاءِ الْمَدِينَةِ! قُلْتُ: تُرِيدُ مَالِكًا؟ قَالَ: مَالِكًا وَخَيْرًا مِنْ مَالِكٍ»[۱]؛ «از منصور درباره‌ی قبض (یدین) در نماز پرسیدم، پس آن را مکروه شمرد و فرمود: درباره‌ی آن به قول فقهاء مدینه فتوا می‌دهم، گفتم: منظورتان مالک است؟ فرمود: مالک و بهتر از مالک!»