دو گفتار از آن جناب درباره‌ی مدّت بارداری و شیردهی و تفسیر سخن خداوند که فرموده است: «حمل او و از شیر گرفتنش سی ماه است».

۱ . أَخْبَرَنَا عَبْدُ اللَّهِ بْنُ حَبِيبٍ الطَّبَرِيُّ، قَالَ: سَأَلْتُ الْمَنْصُورَ عَنْ قَوْلِ اللَّهِ تَعَالَى: ﴿وَحَمْلُهُ وَفِصَالُهُ ثَلَاثُونَ شَهْرًا﴾[۱]، فَقَالَ: أَقَلُّ الْحَمْلِ سِتَّةُ أَشْهُرٍ وَأَقَلُّ الرَّضَاعِ أَحَدٌ وَعِشْرُونَ شَهْرًا، قُلْتُ: أَلَمْ يَقُلِ اللَّهُ تَعَالَى: ﴿وَالْوَالِدَاتُ يُرْضِعْنَ أَوْلَادَهُنَّ حَوْلَيْنِ كَامِلَيْنِ﴾[۲]؟ قَالَ: بَلَى، وَلَكِنَّهُ ﴿لِمَنْ أَرَادَ أَنْ يُتِمَّ الرَّضَاعَةَ﴾[۳]، قُلْتُ: وَمَا يَكُونُ إِذَا كَانَ الرَّضَاعُ أَقَلَّ مِنْ أَحَدٍ وَعِشْرِينَ شَهْرًا؟ قَالَ: ذَلِكَ نَقْصٌ وَضَرَرٌ بِالْوَلَدِ.

ترجمه‌ی گفتار:

عبد الله بن حبیب طبری ما را خبر داد، گفت: از منصور درباره‌ی سخن خداوند بلندمرتبه پرسیدم که می‌فرماید: «حمل او و از شیر گرفتنش سی ماه است»، پس فرمود: حدّاقلّ حمل، شش ماه و حدّاقلّ شیردهی، بیست و یک ماه است، گفتم آیا خداوند بلندمرتبه نفرموده است: «مادران فرزندانشان را دو سال کامل شیر می‌دهند»؟ فرمود: آری، ولی «آن برای کسی است که بخواهد شیردهی را کامل کند»، گفتم: چه می‌شود اگر شیردهی کمتر از بیست و یک ماه باشد؟ فرمود: آن نقص و ضرری برای فرزند است.

۲ . أَخْبَرَنَا مُحَمَّدُ بْنُ عَبْدِ الرَّحْمَنِ الْهَرَوِيُّ، قَالَ: ذُكِرَ عِنْدَ الْمَنْصُورِ قَوْلُ اللَّهِ تَعَالَى: ﴿وَحَمْلُهُ وَفِصَالُهُ ثَلَاثُونَ شَهْرًا﴾، فَقَالَ: كَانَ ابْنُ عَبَّاسٍ رَجُلًا فَقِيهًا، وَكَانَ يَقُولُ: إِذَا وَضَعَتِ الْمَرْأَةُ لِتِسْعَةِ أَشْهُرٍ كَفَاهُ مِنَ الرَّضَاعِ أَحَدٌ وَعِشْرُونَ شَهْرًا، وَإِذَا وَضَعَتْهُ لِسَبْعَةِ أَشْهُرٍ كَفَاهُ مِنَ الرَّضَاعِ ثَلَاثَةٌ وَعِشْرُونَ شَهْرًا، وَإِذَا وَضَعَتْهُ لِسِتَّةِ أَشْهُرٍ فَحَوْلَيْنِ كَامِلَيْنِ؛ لِأَنَّ اللَّهَ تَعَالَى يَقُولُ: ﴿وَحَمْلُهُ وَفِصَالُهُ ثَلَاثُونَ شَهْرًا﴾، ثُمَّ قَالَ الْمَنْصُورُ: لَا أَرَاهُ إِلَّا قَدْ أَصَابَ.

ترجمه‌ی گفتار:

محمّد بن عبد الرّحمن هروی ما را خبر داد، گفت: نزد منصور از سخن خداوند بلندمرتبه یاد شد که فرموده است: «حمل او و از شیر گرفتنش سی ماه است»، پس فرمود: ابن عبّاس مردی فقیه بود، می‌گفت که هرگاه زن فرزندش را نه‌ماهه بزاید، بیست و یک ماه شیردهی برای او کافی است و هرگاه او را هفت‌ماهه بزاید، بیست و سه ماه شیردهی برای او کافی است و هرگاه او را شش‌ماهه بزاید، دو سال کامل؛ چراکه خداوند بلندمرتبه می‌فرماید: «حمل او و از شیر گرفتنش سی ماه است». سپس منصور فرمود: جز این نمی‌بینم که درست گفته است.

شرح گفتار:

برای خواندن شرح این حکمت‌های بدیع و نورانی، به پرسش و پاسخ ۴۸۸ مراجعه کنید.