۱ . أَخْبَرَنَا مُحَمَّدُ بْنُ عَبْدِ الرَّحْمَنِ الْهَرَوِيُّ، قَالَ: سَمِعْتُ الْمَنْصُورَ الْهَاشِمِيَّ الْخُرَاسَانِيَّ يَقُولُ: اتَّقُوا الْإِنْتِرْنِتَ مَا اسْتَطَعْتُمْ وَكُونُوا مِنَ التِّلْفَازِ عَلَى حَذَرٍ فَإِنَّ تِسْعَةَ أَعْشَارِ مَا فِيهِمَا الْكِذْبُ وَرُبَّمَا تُصَدِّقُونَ مِنْهُ كِذْبًا وَاحِدًا فَيُدْخِلُكُمُ اللَّهُ بِذَلِكَ النَّارَ!
ترجمه‌ی گفتار:
محمّد بن عبد الرّحمن هروی ما را خبر داد، گفت: شنیدم منصور هاشمی خراسانی می‌فرماید: از اینترنت تا جایی که می‌توانید بپرهیزید و از تلویزیون بر حذر باشید؛ زیرا نه دهم چیزی که در آن دو است دروغ است و چه بسا یک دروغ از آن را تصدیق می‌کنید، پس خداوند شما را با آن به آتش داخل می‌کند!
۲ . أَخْبَرَنَا الْحَسَنُ بْنُ الْقَاسِمِ الطِّهْرَانِيُّ، قَالَ: سَأَلْتُ الْمَنْصُورَ عَنِ التِّلْفَازِ وَالْإِنْتِرْنِتِ، فَقَالَ: فِيهِمَا إِثْمٌ كَبِيرٌ وَمَنَافِعُ لِلنَّاسِ وَإِثْمُهُمَا أَكْبَرُ مِنْ نَفْعِهِمَا! قُلْتُ: مَا سَمِعْتُ مِنْكَ قَوْلًا أَشَقَّ عَلَيَّ مِنْ هَذَا! قَالَ: مَاذَا تُنْكِرُ مِنْهُ؟! وَهَلْ أَفْسَدَ النَّاسَ إِلَّا التِّلْفَازُ وَالْإِنْتِرْنِتُ؟!
ترجمه‌ی گفتار:
حسن بن قاسم طهرانی ما را خبر داد، گفت: از منصور درباره‌ی تلویزیون و اینترنت پرسیدم، پس فرمود: در آن دو گناهی بزرگ و منافعی برای مردم است و گناه آن دو از منافعشان بزرگ‌تر است! گفتم: از تو سخنی دشوارتر از این بر خودم نشنیده‌ام! فرمود: چه چیزی از آن را انکار می‌کنی؟! آیا مردم را جز تلویزیون و اینترنت فاسد کرده است؟!
۳ . أَخْبَرَنَا عَبْدُ الْحَمِيدِ بْنُ بَخْتِيَارَ السَّمَرْقَنْدِيُّ، قَالَ: سَمِعْتُ الْمَنْصُورَ يَقُولُ: كَثْرَةُ النَّظَرِ فِي الْمِرْنَاةِ تُمِيتُ الْقَلْبَ وَكَثْرَةُ اسْتِعْمَالِ الْإِنْتِرْنِتِ تَمِيثُ الدِّينَ كَمَا يَمِيثُ الْمَاءُ السِّكَّرَ!
ترجمه‌ی گفتار:
عبد الحمید بن بختیار سمرقندی ما را خبر داد، گفت: شنیدم منصور می‌فرماید: بسیار نظر کردن به تلویزیون دل را می‌میراند و بسیار استفاده کردن از اینترنت دین را ذوب می‌کند همان طور که آب شکر را ذوب می‌کند!
۴ . أَخْبَرَنَا عَلِيُّ بْنُ إِسْمَاعِيلَ الدَّامْغَانِيُّ، قَالَ: سَمِعْتُ الْمَنْصُورَ يَقُولُ: مِنْ سَعَادَةِ الرَّجُلِ أَنْ لَا يَكُونَ فِي بَيْتِهِ تِلْفَازٌ وَلَا إِنْتِرْنِتٌ! قُلْتُ: لِمَاذَا؟! قَالَ: لِأَنَّهُمَا يَمِينُ الشَّيْطَانِ وَشِمَالُهُ يَحْتَضِنُ بِهِمَا النَّاسَ!
ترجمه‌ی گفتار:
علیّ بن اسماعیل دامغانی ما را خبر داد، گفت: شنیدم منصور می‌فرماید: از خوشبختی مرد این است که در خانه‌اش تلویزیون و اینترنتی نباشد! گفتم: برای چه؟! فرمود: برای اینکه آن دو دست راست و دست چپ شیطان هستند که با آن دو مردم را پرورش می‌دهد (یا در آغوش می‌گیرد)!
۵ . أَخْبَرَنَا مُحَمَّدُ بْنُ إِبْرَاهِيمَ الشِّيرَازِيُّ، قَالَ: قُلْتُ لِلْمَنْصُورِ: كَانَتْ جَدَّتِي لَا تَعْلَمُ مَا التِّلْفَازُ، فَتَقُولُ لَهُ صُنْدُوقَ الشَّيْطَانِ! قَالَ: كَانَتْ جَدَّتُكَ أَعْلَمَ مِنْكَ بِالتِّلْفَازِ!
ترجمه‌ی گفتار:
محمّد بن ابراهیم شیرازی ما را خبر داد، گفت: به منصور گفتم: مادربزرگ من نمی‌دانست که تلویزیون چیست، پس به آن می‌گفت صندوقچه‌ی شیطان! فرمود: مادربزرگ تو بهتر از تو می‌دانست که تلویزیون چیست!
۶ . أَخْبَرَنَا وَلِيدُ بْنُ مَحْمُودٍ السِّجِسْتَانِيُّ، قَالَ: سَمِعْتُ الْمَنْصُورَ يَقُولُ: إِيَّاكُمْ وَالْإِنْتِرْنِتَ إِلَّا مَا اضْطُرِرْتُمْ إِلَيْهِ، فَإِنَّهُ نَقْبٌ فِي بُيُوتِكُمْ وَأَيُّكُمْ يَرْضَى أَنْ يَكُونَ فِي بَيْتِهِ نَقْبٌ؟! وَسَمِعْتُهُ يَقُولُ: لَا حَائِطَ لِبَيْتٍ فِيهِ الْإِنْتِرْنِتُ!
ترجمه‌ی گفتار:
ولید بن محمود سجستانی ما را خبر داد، گفت: شنیدم منصور می‌فرماید: از اینترنت دوری جویید مگر برای کاری که به آن ناگزیر می‌شوید؛ چراکه آن نقبی در خانه‌های شماست و کدام یک از شما می‌پسندد که در خانه‌اش نقبی باشد؟! و شنیدم می‌فرماید: دیوار ندارد خانه‌ای که در آن اینترنت است!
شرح گفتار:
«نقبی در خانه‌ها»، سوراخی بزرگ و تونلی زیرزمینی است که برای درآمدن به خانه‌ها از بیرون حفر شده و اینترنت را به آن تشبیه فرموده از این جهت که راهی برای انتقال دیدگاه‌ها، پندارها و روش‌های غالباً نادرست به خانواده‌ها با حالتی پوشیده و نامحسوس است.
۷ . أَخْبَرَنَا عَبْدُ اللَّهِ بْنُ مُحَمَّدٍ الْبَلْخِيُّ، قَالَ: قُلْتُ لِلْمَنْصُورِ: إِنَّ الْحَسَنَ بْنَ الْقَاسِمِ حَدَّثَنِي أَنَّكَ نَهَيْتَهُ عَنِ الْإِنْتِرْنِتِ فَشَقَّ ذَلِكَ عَلَيْهِ! قَالَ: لَا عَلَيَّ إِنْ هَلَكَ بَعْدَ أَنْ أَنْذَرْتُهُ! إِنَّ الْإِنْتِرْنِتَ بَالُوعَةٌ فِي بُيُوتِكُمْ يَجْرِي فِيهَا أَوْسَاخُ النَّاسِ وَمِيَاهُهُمْ إِلَّا أَنَّ أَوْسَاخَهُمْ أَكْثَرُ مِنْ مِيَاهِهِمْ! فَمَنْ شَاءَ فَلْيَأْخُذْ وَمَنْ شَاءَ فَلْيَتْرُكْ!
ترجمه‌ی گفتار:
عبد الله بن محمّد بلخی ما را خبر داد، گفت: به منصور گفتم: حسن بن قاسم من را خبر داد که تو او را از اینترنت بازداشتی، پس آن بر او دشوار آمد! فرمود: (باکی) بر من نیست اگر هلاک شود پس از اینکه او را بیم دادم! هرآینه اینترنت جوی فاضلابی در خانه‌های شماست که کثافات مردم و آب‌هاشان در آن جریان دارد، جز اینکه کثافات آنان از آب‌هاشان بیشتر است! پس هر کس خواهد (آن را) نگاه دارد و هر کس خواهد (آن را) واگذارد!
۸ . أَخْبَرَنَا ذَاكِرُ بْنُ مَعْرُوفٍ الْخُرَاسَانِيُّ، قَالَ: لَمَّا أَذِنَ الْمَنْصُورُ فِي نَشْرِ دُرُوسِهِ اسْتَأْذَنْتُهُ فِي نَشْرِ مَوْقِعٍ لَهُ عَلَى الْإِنْتِرْنِتِ، فَقَالَ: إِنِّي وَاللَّهِ لَأَكْرَهُ أَنْ تَفْعَلُوا ذَلِكَ فَإِنَّ الْإِنْتِرْنِتَ مَشْؤُومٌ لَا يُذْكَرُ فِيهِ رَجُلٌ إِلَّا وَيَسْبِقُهُ الْهَجْوُ وَالشَّتْمُ وَالْفِرْيَةُ! قُلْتُ: إِنَّهُمْ سَيَذْكُرُونَكَ فِيهِ وَإِنْ لَمْ يَكُنْ لَكَ مَوْقِعٌ وَالْمَوْقِعُ يَنْفَعُ النَّاسَ وَيُزِيلُ عَنْهُمُ الشُّبْهَةَ! قَالَ: إِنَّكَ لَا تَعْرِفُهُ، إِنَّهُ صَنِيعُ الشَّيْطَانِ لَا يَنْفَعُ غَيْرَ أَوْلِيَائِهِ إِلَّا وَيَضُرُّ بِهِمْ أَكْثَرَ مِمَّا يَنْفَعُهُمْ! قُلْتُ: وَهَلْ يُعَارَضُ الشَّيْطَانُ إِلَّا بِصَنِيعِهِ؟! إِنَّمَا نَضْرِبُهُ بِسَيْفِهِ وَقَدْ قَالَ اللَّهُ: ﴿وَجَزَاءُ سَيِّئَةٍ سَيِّئَةٌ مِثْلُهَا﴾![۱] قَالَ: إِنِّي لَكَارِهٌ! فَأَبَى أَنْ يَأْذَنَ لِي فَلَمْ أَزَلْ أُرَاجِعُهُ يَوْمًا بَعْدَ يَوْمٍ حَتَّى أَذِنَ لِي وَهُوَ كَارِهٌ فَقَالَ: إِنِّي وَاللَّهِ لَأَكْرَهُ أَنْ تَفْعَلُوا ذَلِكَ فَإِنْ أَبَيْتُمْ إِلَّا أَنْ تَفْعَلُوا فَاحْفَظُوا أَلْسِنَتَكُمْ عَنِ الْكِذْبِ وَقُولُوا لِلنَّاسِ حُسْنًا وَلَا تُخَاصِمُوا وَلَا تُغَاضِبُوا وَلَا تَسَابُّوا وَلَا تَنَابَزُوا وَلَا تَغْتَابُوا وَلَا تَظْلِمُوا أَحَدًا وَلَا تَقُولُوا مَا لَا تَعْلَمُونَ وَلَا تَخُوضُوا مَعَ الْخَائِضِينَ وَلَا تَلْهَوْا عَنْ ذِكْرِ اللَّهِ وَعَنِ الصَّلَاةِ وَالْزَمُوا الْعِلْمَ وَالْحِلْمَ وَكَظْمَ الْغَيْظِ وَالْعَفْوَ عَنِ النَّاسِ وَإِنْ سَبُّونِي وَرَمَوْنِي بِالْعَظَائِمِ فَإِنَّ أَكْثَرَهُمْ حُدَثَاءُ الْأَسْنَانِ سُفَهَاءُ الْأَحْلَامِ لَا يَدْرُونَ أَيًّا مِنْ أَيٍّ وَادْعُوا إِلَى سَبِيلِ رَبِّكَمْ بِالْحِكْمَةِ وَالْمَوْعِظَةِ الْحَسَنَةِ وَجَادِلُوهُمْ بِالَّتِي هِيَ أَحْسَنُ إِنَّ رَبَّكَمْ هُوَ أَعْلَمُ بِمَنْ ضَلَّ عَنْ سَبِيلِهِ وَهُوَ أَعْلَمُ بِالْمُهْتَدِينَ!
ترجمه‌ی گفتار:
ذاکر بن معروف خراسانی ما را خبر داد، گفت: پس از آنکه منصور به نشر درس‌های خود (در قالب کتاب «بازگشت به اسلام») اذن فرمود، من از او برای نشر پایگاهی برای او بر روی اینترنت اذن خواستم، پس فرمود: من به خدا سوگند کراهت دارم از آنکه این کار را انجام دهید؛ چراکه اینترنت شوم است، هیچ کس در آن یاد نمی‌شود مگر اینکه بدگویی و ناسزا و تهمت بر او پیشی می‌گیرد! گفتم: آنان تو را در آن یاد خواهند کرد اگرچه برای تو پایگاهی نباشد، در حالی که پایگاه به مردم سود می‌رساند و شبهه را از آنان می‌زداید! فرمود: تو آن را نمی‌شناسی، آن ساخته‌ی شیطان است، به غیر دوستان او سودی نمی‌رساند مگر اینکه به آنان بیشتر از سودی که می‌رساند زیان می‌رساند! گفتم: آیا با شیطان جز به وسیله‌ی ساخته‌ی خودش معارضه می‌شود؟! جز این نیست که ما او را با شمشیر خودش می‌زنیم و خداوند فرموده است: «سزای بدی بدیی مانند آن است!». فرمود: من کراهت دارم! پس از دادن اذن به من خودداری کرد، پس همواره در روزهایی پیاپی به نزد او باز گشتم تا آنکه به من اذن داد در حالی که کراهت داشت، پس فرمود: من به خدا سوگند کراهت دارم از آنکه این کار را انجام دهید، ولی اگر ابا دارید جز از اینکه انجام دهید پس زبان‌های خود را از دروغ باز دارید و با مردم به نیکی سخن بگویید و بگومگو نکنید و به خشم نیاورید و دشنام ندهید و با لقب‌های زشت نخوانید و غیبت نکنید و به هیچ کس ستم روا ندارید و چیزی که نمی‌دانید را نگویید و با فرو روندگان (در بحث‌های بی‌حاصل) فرو نروید و از یاد خداوند و از نماز غافل نشوید و به علم و بردباری و فرو بردن خشم و عفو کردن مردم ملتزم باشید اگرچه من را دشنام گویند و نسبت‌های عظیم دهند؛ چراکه بیشتر آنان نو دندان و سبک سرند و نمی‌دانند کدام از کدام است و با حکمت و اندرز نیکو به راه پروردگارتان دعوت کنید و با آنان به نحوی که آن بهتر است مجادله نمایید، هرآینه پروردگارتان به کسی که از راه او گمراه شده داناتر است و او به هدایت یافتگان داناتر است!
۹ . أَخْبَرَنَا أَحْمَدُ بْنُ عَبْدِ الرَّحْمَنِ الطَّالَقَانِيُّ، قَالَ: كُنْتُ أَظُنُّ أَنَّ الْمَنْصُورَ رَجُلٌ مِنَ الْأَوَّلِينَ حَتَّى رَأَيْتُهُ فَسَمِعْتُهُ يَقُولُ لِأَصْحَابِهِ: صَلَاةُ اللَّيْلِ حَيَاةٌ لِقُلُوبِكُمْ وَصِيَامُ ثَلَاثَةِ أَيَّامٍ مِنَ الشَّهْرِ صِيَانَةٌ لِأَنْفُسِكُمْ وَصَدَقَةُ السِّرِّ كَفَّارَةٌ لِذُنُوبِكُمْ وَلَا يَسْلَمُ دِينُ أَحَدِكُمْ حَتَّى يَجْتَنِبَ الْإِنْتِرْنِتَ وَلَوْلَا أَنِّي أَخَافُ أَنْ يَسْتَوْلِيَ عَلَيْهِ أَعْدَاءُ اللَّهِ فَيُضِلُّوا النَّاسَ بِغَيْرِ مُمَانَعَةٍ لَمَا أَذِنْتُ لَكُمْ أَنْ تَقْرَبُوهُ فَإِنَّهُ ثُلْثُ الشَّرِّ وَلَيْسَ مِنِّي مَنْ يَسْتَعْمِلُ السِّيجَارَ وَلَا مَنْ يُصْغِي إِلَى الْغِنَاءِ وَلَا مَنْ يَتَّخِذُ مِنْ دُونِكُمْ بِطَانَةً وَإِنَّكُمْ حِزْبُ اللَّهِ وَأَنْصَارُهُ وَالشُّهَدَاءُ عَلَى النَّاسِ، اخْتَرْتُمْ مَنِ اخْتَارَهُ اللَّهُ وَاخْتَارُوا مَنِ اخْتَارَهُ السُّفَهَاءُ الْمَفْتُونُونَ، فَاثْبُتُوا عَلَى قَصْدِكُمْ حَتَّى تَرِدُوا حَوْضَ نَبِيِّكُمْ صَلَّى اللَّهُ عَلَيْهِ وَآلِهِ وَسَلَّمَ!
ترجمه‌ی گفتار:
احمد بن عبد الرّحمن طالقانی ما را خبر داد، گفت: گمان می‌کردم که منصور مردی از مردمان نخستین است تا آن گاه که او را دیدم و از او شنیدم که به یاران خود می‌فرماید: نماز شب حیاتی برای دل‌های شماست و روزه‌ی سه روز از ماه صیانتی برای نفس‌های شماست و صدقه‌ی پنهانی کفّاره‌ای برای گناهان شماست و دین کسی از شما سالم نمی‌ماند تا آن گاه که از اینترنت اجتناب کند و اگر نه این بود که من می‌ترسم دشمنان خداوند بر آن استیلاء یابند، پس مردم را بدون هیچ ممانعتی گمراه کنند، هرگز به شما اذن نمی‌دادم که به آن نزدیک شوید؛ چراکه آن یک سوم شرّ است و از من نیست کسی که سیگار می‌کشد و کسی که به غنا گوش می‌سپارد و کسی که از غیر شما دوستی صمیمی می‌گیرد و هرآینه شما حزب خداوند و یاران او و گواهان بر مردم هستید، کسی را برگزیدید که خداوند او را برگزید (یعنی مهدی) و کسی را برگزیدند که بی‌خردان فریب‌خورده او را برگزیدند (یعنی حاکمان گوناگون)، پس بر راه خود ثابت قدم بمانید تا آن گاه که بر حوض پیامبرتان صلّی الله علیه و آله و سلّم وارد شوید!
شرح گفتار:
بی‌گمان این گفتارهای آن جناب حق است؛ زیرا در حال حاضر، اکثریّت غالب محتوای «اینترنت» و «تلویزیون» -خواه از طریق آنتن‌های عادی دریافت شود و خواه از طریق ماهواره- توسّط کسانی تولید می‌شود که به خداوند یا پیامبر او باور ندارند و تنها در پی کسب منافع مادّی خود با تهییج اهواء نفسانی و دنیاگرایی و تخریب فرهنگ‌های دینی و آموزه‌های اسلامی و تضعیف نهاد خانواده و بنیاد اخلاق و به طور کلّی از بین بردن هر چیزی هستند که به نحوی منافع مادّی آنان را محدود می‌کند؛ همچنانکه بخش قابل توجّهی از این محتوا توسّط کسانی تولید می‌شود که به خلیفه‌ی خداوند در زمین یا ضرورت حاکمیّت او باور ندارند و دین را وسیله‌ی کسب منافع مادّی خود ساخته‌اند و از «اینترنت» و «تلویزیون» برای تقویت حاکمیّت طاغوت و جلوگیری از حاکمیّت خداوند یا ترویج عقاید انحرافی و دیدگاه‌های نادرست و اشاعه‌ی هر چه بیشتر جهل، تقلید، تعصّب، تکبّر و خرافه‌گرایی استفاده می‌کنند و با این شیوه، افکار مسموم و مهلک خود را در میان مسلمانان جهان اشاعه می‌دهند، در حالی که مقدار بسیار ناچیزی از این محتوا توسّط اهل ایمان و تقوا تولید می‌شود و این مقدار در مقابل بمباران اینترنتی و هجمه‌ی تلویزیونی حامیان کفر، نفاق، ظلم و فسق در جهان، تأثیر محسوسی ندارد و مانند آن است که بخواهی با یک آفتابه آب، آتش‌سوزی گسترده‌ای در جنگل پهناوری را خاموش کنی! عجیب نیست که نتیجه‌ی این جنگ نابرابر آن شده که تنها در دو دهه‌ی اخیر -همزمان با رشد بی‌رویّه‌ی ارتباطات و تبلیغات جهانی- بیش از هر برهه‌ی دیگری در تاریخ، ارزش‌های انسانی سقوط کرده و امنیّت روانی کاهش یافته و بیماری‌های روحی شایع شده و نحله‌های فکری پدید آمده است! این در حالی است که بخش عمده‌ای از این تأثیرپذیری فرسایشی، به صورت ناخودآگاه و به سبب واقع شدن در مسیر امواج القائات اعتقادی و تزیینات عملی در دریای تاریک و توفانی «اینترنت» و «تلویزیون» رخ داده است. از این رو، علامه منصور هاشمی خراسانی حفظه الله تعالی -این عالم بصیر و خیرخواه-، با درک عمیق شرایط جاری و عنایت به واقعیّت‌ها و محدودیّت‌های موجود، استفاده از «اینترنت» و «تلویزیون» را کاری پرخطر و کم‌فایده می‌داند و از یاران خود و سایر مسلمانان جهان می‌خواهد که خود را از بند آن دو آزاد کنند و استفاده از آن دو را محدود به حدّ ضرورت سازند، تا کمتر در معرض آسیب‌های خودآگاه و ناخودآگاه آن دو قرار گیرند. بی‌گمان مسلمانان آگاه و تیزبین، عمق این تذکّر و هشدار مهم را درک می‌کنند و به اصلاح سبک زندگی خود در پیوند با «اینترنت» و «تلویزیون» می‌پردازند و به جای تلف کردن وقت خود با آن دو و تحمّل ضربات فکری و لطمات اخلاقی پنهان و آشکار، به گزینه‌های جایگزین مانند مطالعه‌ی کتاب و استفاده از نرم‌افزارهای کامپیوتری آفلاین با محتوای علمی و اسلامی روی می‌آورند و می‌کوشند جز در موارد ضروری و به صورت محدود و هدفمند، از این دو دست شیطان یاری نگیرند.
بی‌گمان توصیه‌های حکیمانه و خیرخواهانه‌ی علامه منصور هاشمی خراسانی حفظه الله تعالی که از سرچشمه‌ی کتاب خداوند و سنّت پیامبرش نشأت گرفته، چراغ راه مؤمنان در این دنیای تاریک و پرفتنه است و نسلی خودساخته و مهذّب از آنان را برای یاری خلیفه‌ی خداوند در زمین تربیت می‌کند ان شاء الله.
