۱ . أَخْبَرَنَا ذاكِرُ بْنُ مَعْرُوفٍ الْخُرَاسَانِيُّ، قَالَ: شَكَوْتُ إِلَى الْمَنْصُورِ تَعَقُّدَ الْأَمْرِ وَتَأَخُّرَ الْفَرَجِ، فَقَالَ: عَلَيْكُمْ بِالدُّعَاءِ، فَإِنَّهُ الْغَوْثُ، قُلْتُ: كُنَّا نَعِيبُ عَلَى النَّاسِ خَوْضَهُمْ فِي الدُّعَاءِ وَتَرْكَهُمْ لِلْعَمَلِ! فَقَالَ: إِنَّ الدُّعَاءَ لَا يَنْفَعُ مَنْ تَرَكَ الْعَمَلَ، وَلَكِنَّ الْعَامِلَ يَنْفَعُهُ دُعَاؤُهُ أَكْثَرَ مِمَّا يَنْفَعُهُ عَمَلُهُ، وَلَوْ أَنَّكُمْ عَمِلْتُمْ حَتَّى تَنْخَلِعَ عِظَامُكُمْ لَا يَنْفَعُكُمْ شَيْئًا إِلَّا أَنْ يَشَاءَ اللَّهُ، فَاجْتَهِدُوا فِي الدُّعَاءِ، وَدَعُوا عَنْكُمُ الْقِيلَ وَالْقَالَ.
ترجمهی گفتار:
ذاکر بن معروف خراسانی ما را خبر داد، گفت: به منصور از گره خوردن کار و به تأخیر افتادن فرج شکایت کردم، پس فرمود: بر شما باد به دعا؛ چراکه آن فریادرس است. گفتم: بر مردم عیب میگرفتیم که در دعا فرو رفتهاند و عمل را واگذاشتهاند! پس فرمود: هرآینه دعا به کسی که عمل را واگذاشته است سود نمیرساند، ولی کسی که عمل میکند، دعایش بیشتر از عملش به او سود میرساند و اگر شما عمل کنید تا جایی که استخوانهاتان از مفصل جدا شود، به شما سودی نمیرساند مگر اینکه خداوند بخواهد. پس به دعا بکوشید و قیل و قال را رها کنید.
۲ . أَخْبَرَنَا أَحْمَدُ بْنُ عَبْدِ الرَّحْمَنِ الطَّالَقَانِيُّ، قَالَ: سَمِعْتُ الْمَنْصُورَ يَقُولُ: إِنَّ الرَّجُلَ لَيَجْتَهِدُ فِي الدُّعَاءِ أَشَدَّ الْإِجْتِهَادِ وَلَا يَرَى مِمَّا يُرِيدُ شَيْئًا، وَذَلِكَ لِأَنَّهُ لَا يَعْمَلُ بِمَا فَرَضَ اللَّهُ عَلَيْهِ، وَإِنَّ الرَّجُلَ لَيَبْذُلُ قُصَارَى جُهْدِهِ وَلَا يَرَى مِمَّا يُرِيدُ شَيْئًا، وَذَلِكَ لِأَنَّهُ لَا يَدْعُو اللَّهَ حَقَّ دُعَائِهِ.
ترجمهی گفتار:
احمد بن عبد الرّحمن طالقانی ما را خبر داد، گفت: شنیدم منصور میفرماید: هرآینه شخص با بیشترین کوشش به دعا میکوشد، ولی چیزی از آنچه میخواهد را نمیبیند و آن از این روست که به آنچه خداوند بر او واجب کرده است عمل نمیکند و هرآینه شخص بیشترین تلاش خود را به کار میبرد، ولی چیزی از آنچه میخواهد را نمیبیند و آن از این روست که چنانکه باید به درگاه خداوند دعا نمیکند.
۳ . أَخْبَرَنَا الْحَسَنُ بْنُ الْقَاسِمِ الطِّهْرَانِيُّ، قَالَ: سَمِعْتُ الْمَنْصُورَ يَذْكُرُ بَعْضَ هَذِهِ الْمُلُوكِ فَيَقُولُ: يَزْعُمُ هَذَا الطَّاغِيَةُ أَنِّي لَا أَقْدِرُ عَلَى إِزَالَةِ مُلْكِهِ! أَلَا يَعْلَمُ هَذَا الطَّاغِيَةُ أَنَّ دُعَاءَ رَجُلٍ مُؤْمِنٍ دَعَا إِلَى اللَّهِ فَلَمْ يُسْتَجَبْ لَهُ، يُزِيلُ مُلْكًا لَا يُزِيلُهُ جُنُودُ الْأَرْضِ أَجْمَعُونَ؟!
ترجمهی گفتار:
حسن بن قاسم طهرانی ما را خبر داد، گفت: شنیدم منصور یکی از این حاکمان را یاد میکند و میفرماید: این ستمگر میپندارد که من نمیتوانم حکومتش را نابود کنم! آیا این ستمگر نمیداند که دعای مرد مؤمنی که به سوی خداوند دعوت کرد و اجابت نشد، حکومتی را نابود میکند که همهی لشکریان زمین آن را نابود نمیکنند؟!
۴ . أَخْبَرَنَا عَبْدُ اللَّهِ بْنُ حَبِيبٍ الطَّبَرِيُّ، قَالَ: ذُكِرَ عِنْدَ الْمَنْصُورِ رِجَالٌ دَخَلُوا فِي هَذَا الْأَمْرِ وَلَمْ يُدْخِلُوا فِيهِ أَحَدًا، فَقُلْتُ: مَا أَعْجَزَهُمْ! فَقَالَ: إِنَّهُمْ لَعَاجِزُونَ حَقًّا، وَلَكِنَّ الْأَعْجَزَ مِنْهُمْ مَنْ لَا يَدْعُو لَنَا بَعْدَ كُلِّ صَلَاةٍ! فَمَكَثَ هُنَيَّةً ثُمَّ قَالَ: أَعْجَزُ النَّاسِ مَنْ عَجَزَ عَنِ الدُّعَاءِ، وَلَيْسَ مِنَّا مَنْ لَا يَدْعُو لَنَا بَعْدَ كُلِّ صَلَاةٍ!
ترجمهی گفتار:
عبد الله بن حبیب طبری ما را خبر داد، گفت: نزد منصور از کسانی یاد شد که به این امر وارد شدهاند، ولی کسی را به آن وارد نکردهاند، پس گفتم: چه اندازه عاجزند! پس فرمود: آنان به راستی عاجزند، ولی عاجزتر از آنان کسی است که بعد از هر نماز برای ما دعا نمیکند. پس اندکی سکوت نمود و سپس فرمود: عاجزترین مردم کسی است که از دعا عاجز است و از ما نیست کسی که بعد از هر نماز برای ما دعا نمیکند.
۵ . أَخْبَرَنَا عَبْدُ السَّلَامِ بْنُ عَبْدِ الْقَيُّومِ الْبَلْخِيُّ، قَالَ: سَمِعْتُ عَبْدًا صَالِحًا -يَعْنِي الْمَنْصُورَ- يَقُولُ: مَنْ دَعَا لِنَفْسِهِ وَلَمْ يَدْعُ لِصَاحِبِ هَذَا الْأَمْرِ -يَعْنِي الْمَهْدِيَّ- فَقَدْ جَفَاهُ.
ترجمهی گفتار:
عبد السلام بن عبد القیّوم بلخی ما را خبر داد، گفت: شنیدم بندهای صالح -یعنی منصور- میفرماید: هر کس برای خود دعا کند و برای صاحب این امر -یعنی مهدی- دعا نکند، به او جفا کرده است.