۱ . أَخْبَرَنَا جُبَيْرُ بْنُ عَطَاءٍ الْخُجَنْدِيُّ، قَالَ: سَمِعْتُ الْمَنْصُورَ يَقُولُ: إِنَّ صَاحِبَكُمْ لَا يَخْرُجُ حَتَّى يَرَى الَّذِي يُحِبُّ، وَلَوْ صَارَ أَنْ يَأْكُلَ أَغْصَانَ الشَّجَرِ! قُلْتُ: وَمَا الَّذِي يُحِبُّ؟ قَالَ: اجْتِمَاعُ الْمُؤْمِنِينَ عَلَى نُصْرَتِهِ، قُلْتُ: وَمَا فِي اجْتِمَاعِهِمْ، وَهُمُ الضُّعَفَاءُ وَالْفُقَرَاءُ؟! قَالَ: إِنَّكَ لَا تَدْرِي مَا فِيهِ، فِيهِ مِفْتَاحُ أَبْوَابِ السَّمَاءِ!
ترجمهی گفتار:
جُبیر بن عطاء خجندی ما را خبر داد، گفت: شنیدم منصور میفرماید: هرآینه صاحب شما خروج نمیکند تا اینکه آنچه دوست میدارد را ببیند، اگرچه کارش به جایی برسد که از شاخههای درختان تغذیه کند! گفتم: آنچه دوست میدارد چیست؟ فرمود: اجتماع مؤمنان بر یاری او، گفتم: در اجتماع آنان چیست در حالی که ضعیف و فقیر هستند؟! فرمود: تو نمیدانی که در آن چیست، در آن کلید درهای آسمان است!
۲ . أَخْبَرَنَا الْحَسَنُ بْنُ الْقَاسِمِ الطِّهْرَانِيُّ، قَالَ: سَأَلْتُ الْمَنْصُورَ عَنِ الْمَهْدِيِّ كَيْفَ يَغْلِبُ الظَّالِمِينَ، وَلَهُمْ مَا تَرَى مِنَ الْقُوَّةِ؟ قَالَ: يَنْصُرُهُ اللَّهُ بِجُنْدٍ مِنَ الْأَرْضِ، وَجُنْدٍ مِنَ السَّمَاءِ، فَوَاللَّهِ لَوْ أَطَاقُوا جُنْدَ الْأَرْضِ لَا طَاقَةَ لَهُمْ بِجُنْدِ السَّمَاءِ! قُلْتُ: مَتَى يَنْزِلُ عَلَيْهِ جُنْدُ السَّمَاءِ؟ قَالَ: إِذَا حُشِرَ لَهُ جُنْدُ الْأَرْضِ.
ترجمهی گفتار:
حسن بن قاسم طهرانی ما را خبر داد، گفت: از منصور دربارهی مهدی پرسیدم که چگونه بر ظالمان پیروز میشود در حالی که برای آنان نیرویی است که میبینی؟ فرمود: خداوند او را با سپاهی از زمین و سپاهی از آسمان یاری میکند، پس به خدا سوگند اگر آنان سپاه زمین را تاب آورند، سپاه آسمان را تاب نخواهند آورد! گفتم: سپاه آسمان کی بر او نازل میشود؟ فرمود: هنگامی که سپاه زمین برای او فراهم شود.
۳ . أَخْبَرَنَا عِيسَى بْنُ عَبْدِ الْحَمِيدِ الْجُوزَجَانِيُّ، قَالَ: سَمِعْتُ الْمَنْصُورُ يَقُولُ: لَا يَقُومُ الْقَائِمُ حَتَّى يَكُونَ اللَّهُ ﴿هُوَ مَوْلَاهُ وَجِبْرِيلُ وَصَالِحُ الْمُؤْمِنِينَ ۖ وَالْمَلَائِكَةُ بَعْدَ ذَلِكَ ظَهِيرٌ﴾[۱]، قُلْتُ: بَعْدَ صَالِحِ الْمُؤْمِنِينَ؟ قَالَ: نَعَمْ، أَمَا سَمِعْتَ قَوْلَ اللَّهِ تَعَالَى: ﴿إِنْ تَصْبِرُوا وَتَتَّقُوا وَيَأْتُوكُمْ مِنْ فَوْرِهِمْ هَذَا يُمْدِدْكُمْ رَبُّكُمْ بِخَمْسَةِ آلَافٍ مِنَ الْمَلَائِكَةِ مُسَوِّمِينَ﴾[۲]؟
ترجمهی گفتار:
عیسی بن عبد الحمید جوزجانی ما را خبر داد، گفت: شنیدم منصور میفرماید: قیامکننده قیام نمیکند تا آن گاه که خداوند «و جبرئیل و مؤمنان صالح یاور او باشند و فرشتگان پس از آن پشتیبان خواهند بود». گفتم: پس از مؤمنان صالح؟ فرمود: آری، آیا سخن خداوند بلندمرتبه را نشنیدهای که میفرماید: «اگر صبر کنید و تقوا پیش گیرید و با آن یورش خود بر شما بتازند، پروردگارتان شما را با پنج هزار فرشتهی نشاندار یاری خواهد کرد»؟
۴ . أَخْبَرَنَا أَحْمَدُ بْنُ عَبْدِ الرَّحْمَنِ الطَّالَقَانِيُّ، قَالَ: سَمِعْتُ الْمَنْصُورَ يَقُولُ: لَا يَخْرُجُ الْمَهْدِيُّ حَتَّى يَنْزِلَ الْمَلَائِكَةُ، وَلَا يَنْزِلُونَ حَتَّى يَجْتَمِعَ الْمُؤْمِنُونَ بِخُرَاسَانَ، وَالْمُنَافِقُونَ بِالشَّامِ.
ترجمهی گفتار:
احمد بن عبد الرّحمن طالقانی ما را خبر داد، گفت: شنیدم منصور میفرماید: مهدی خروج نمیکند تا آن گاه که فرشتگان فرود آیند و آنها فرود نمیآیند تا آن گاه که مؤمنان در خراسان و منافقان در شام گرد آیند.
۵ . أَخْبَرَنَا عَبْدُ اللَّهِ بْنُ حَبِيبٍ الطَّبَرِيُّ، قَالَ: كُنْتُ عِنْدَ الْمَنْصُورِ، فَدَخَلَ عَلَيْهِ رَجُلٌ وَسَأَلَهُ عَنِ الْقِيَامِ، فَقَالَ: وَيْحَكَ أَلَمْ تَعْلَمْ أَنَّهُ لَا يَقُومُ أَحَدٌ يَدْفَعُ شَرًّا وَلَا يَدْعُو إِلَى خَيْرٍ إِلَّا صَرَعَتْهُ الْبَلِيَّةُ، حَتَّى تَقُومَ عِصَابَةٌ شَهِدُوا بَدْرًا مَعَ رَسُولِ اللَّهِ صَلَّى اللَّهُ عَلَيْهِ وَآلِهِ وَسَلَّمَ، لَا يُوَارَى قَتِيلُهُمْ، وَلَا يُدَاوَى جَرِيحُهُمْ؟ قَالَ: مَنْ هُمْ؟ قَالَ: الْمَلَائِكَةُ، قَالَ: مَتَى يَقُومُونَ؟ قَالَ: إِذَا اجْتَمَعَ الْمُؤْمِنُونَ إِلَى يَعْسُوبِهِمْ، كَمَا يَجْتَمِعُ قَزَعُ الْخَرِيفِ.
ترجمهی گفتار:
عبد الله بن حبیب طبری ما را خبر داد، گفت: نزد منصور بودم که مردی بر او وارد شد و از او دربارهی قیام پرسید، پس فرمود: وای بر تو! آیا نمیدانی که هیچ کس برای دفع شرّی یا دعوت به سوی خیری قیام نمیکند مگر اینکه سختی او را بر زمین میزند، تا آن گاه که گروهی قیام کنند که در بدر با رسول خدا صلّی الله علیه و آله و سلّم بودند و کشتهیشان به خاک سپرده نمیشود و مجروحشان مداوا نمیشود؟ گفت: آنان چه کسانی هستند؟ فرمود: فرشتگان، گفت: چه زمانی قیام میکنند؟ فرمود: هنگامی که مؤمنان به نزد بزرگ خویش گرد آیند چونانکه ابرهای پاییزی گرد میآیند.
۶ . أَخْبَرَنَا ذَاكِرُ بْنُ مَعْرُوفٍ الْخُرَاسَانِيُّ، قَالَ: دَخَلْتُ عَلَى الْمَنْصُورِ وَقَدْ خَرَجَ مِنْ عِنْدِهِ رِجَالٌ، فَسَمِعْتُهُ يَقُولُ شِبْهَ الْمُغْضَبِ: مَنْ يَعْذِرُنِي مِنْ قَوْمٍ يَأْمُرُونِي بِالْقِيَامِ وَلَمَّا تَنْزِلِ الْمَلَائِكَةُ؟! وَلَئِنْ قُمْتُ قَبْلَ أَنْ تَنْزِلَ الْمَلَائِكَةُ لَكُنْتُ أَضَلَّ مِنْ حِمَارِ أَهْلِي!
ترجمهی گفتار:
ذاکر بن معروف خراسانی ما را خبر داد، گفت: بر منصور وارد شدم پس از اینکه مردانی از نزد او بیرون آمدند، پس شنیدم که با حالتی غضبناک میفرماید: چه کسی من را معذور میدارد دربارهی قومی که من را به قیام امر میکنند در حالی که هنوز فرشتگان نازل نشدهاند؟! و اگر پیش از آنکه فرشتگان نازل شوند قیام کنم از الاغ خانهام گمراهترم!
شرح گفتار:
این حکمتهای نورانی، آرمان منصور هاشمی خراسانی را روشن میکنند و آن گرد آوردن مؤمنان برای یاری مهدی علیه السلام است که هرگاه به قدر کافی انجام شود، به باز شدن درهای آسمان و نزول سپاه فرشتگان میانجامد و بدین ترتیب، قیام مهدی علیه السلام و پیروزی او بر ظالمان را ممکن میسازد. این زمینهسازی برای حکومت مهدی علیه السلام است که توسّط منصور هاشمی خراسانی تبیین و اجرا میشود و توفیق از جانب خداوند است.