Хабари ҳокӣ аз хуруҷи марде аз Фароруд ки ба ӯ «Мансур» гуфта мешавад дар пеши рӯйи «Ҳорис» ба манзури заминасозӣ барои ҳукумати оли Муҳаммад саллаллоҳу алайҳи ва олиҳи ва саллам, хабаре аст ки Абу Доввуд дар сунани худ[1] ривоят карда ва Мағрибӣ дар бораи он гуфтааст: «إِسْنَادُهُ صَحِيحٌ أَوْ حَسَنٌ بِلَا شَكٍّ وَلَا رِيبَةٍ»[2]; «Санади он бидуни ҳеч шак ва тардиде, саҳиҳ ё ҳасан аст» ва бархӣ низ онро заъиф шумурдаанд, вале дар нусхаҳои он ихтилоф вуҷуд дорад; Зеро дар нусхае омадааст: «Ҳорис ибни Ҳаррос» ва дар нусхаҳои дигар омадааст: «Ҳориси Ҳаррос» ва Азимободӣ гуфт ки дар аксари нусхаҳо ин гуна омада ва ҳамин мӯътабар аст[3]. Ҳазрати аллома Мансури Ҳошимии Хуросонӣ ҳафизаҳуллоҳ таъоло таъомуле дар шарҳи ин хабар фармудааст:

Манзур аз руд, Ҷайҳун аст ки руди Балх дар Хуросон аст ва аз «Ҳорис» дар ғайри ин ҳадис ёде нашуда ва танҳо аз «Маҳдӣ» ва «Мансур» ёд шуда ва Ибни Ҳайюун онро аз тариқи Абдурраззоқ ривоят карда ва дар ривояти ӯ зикре аз «Ҳорис» нест ва танҳо дар он омадааст: «يَقُومُ رَجُلٌ مِنْ وُلْدِي، عَلَى مُقَدِّمَتِهِ رَجُلٌ يُقَالُ لَهُ: الْمَنْصُورُ، يُوَطِّئُ لَهُ -أَوْ قَالَ: يُمَكِّنُ لَهُ- وَاجِبٌ عَلَى كُلِّ مُؤْمِنٍ نُصْرَتُهُ -أَوْ قَالَ:- إِجَابَتُهُ»; «Марде аз фарзандонам қиём мекунад, пеши рӯйи лашкари ӯ марде аст ки ба ӯ Мансур гуфта мешавад, барои ӯ заминасозӣ мекунад –ё фармуд: Барои ӯ тамаккун эҷод мекунад– бар ҳар мӯъмине воҷиб аст ки ӯро ёрӣ диҳад –ё фармуд: Иҷобат кунад»; Лизо ман метарсам ки «Ҳорис» ро асҳоби Ҳорис ибни Сурайҷ ба ривоят афзуда бошанд; Чароки ӯ дар соли 116 ҳиҷрӣ аз Хуросон хуруҷ кард, дар ҳоле ки муддаъи буд соҳиби парчамҳои сиёҳи (мавъуд) аст, вале агар ин лафз саҳиҳ бошад, мурод аз он Маҳди аст ки ба далили дигаргун кардани замин, ба «Ҳорис» яъна «Шухм зананда» мулаққаб шудааст; Чунонки дар ҳадиси Ҳузайфа ба далили ислоҳ кардани уммати Муҳаммад саллаллоҳу алайҳи ва олиҳи ва саллам, ба «Ҷобир» яъне «Тармим кунанди шикастагӣ» мулаққаб шуда ва муъайяди он сухани дигари ӯст ки фармуд: «إِذَا رَأَيْتُمُ الرَّايَاتِ السُّودَ قَدْ جَاءَتْ مِنْ قِبَلِ خُرَاسَانَ فَائْتُوهَا، فَإِنَّ فِيهَا خَلِيفَةَ اللَّهِ الْمَهْدِيَّ»; «Ҳаргоҳ парчамҳои сиёҳро дидед ки аз Хуросон меоянд ба сӯйи онҳо бишитобед; Чароки халифаи Худо Маҳдӣ дар миёни онҳост». Бале, ин эҳтимол низ вуҷуд дорад ки ҳадис тасҳиф шуда бошад; Чароки дар бархӣ кутуб омадааст: «يَخْرُجُ رَجُلٌ مِنْ وَرَاءِ النَّهْرِ يُقَالُ لَهُ: الْحَارِثُ، عَلَى مُقَدِّمَةِ رَجُلٍ يُقَالُ لَهُ: مَنْصُورٌ»; «Марде аз Фароруд хуруҷ мекунад ки ба ӯ “Ҳорис” гуфта мешавад, дар пешрӯйи лашкар марде ки ба ӯ “Мансур” гуфта мешавад» ва бар ин асос, мурод аз Ҳорис «Шуъайб ибни Солеҳ» аст; Чунонки омадааст: «تَخْرُجُ رَايَاتٌ سُودٌ، فِيهِمْ شَابٌّ مِنْ بَنِي هَاشِمٍ، عَلَى مُقَدِّمَتِهِ رَجُلٌ مِنْ بَنِي تَمِيمٍ يُقَالُ لَهُ: شُعَيْبُ بْنُ صَالِحٍ»; «Парчамҳои сиёҳе хуруҷ мекунанд ки дар онҳо ҷавоне аз банӣ Ҳошим аст. Пеширӯйи лашкари ӯ марде аз бани Тамим аст ки ба ӯ “Шуъайб ибни Солеҳ” гуфта мешавад» ва муъайяд он чизе аст ки ривояти шуда ҳокӣ аз инки Шуъайб ибни Солеҳ аз Самарқанд ки дар Фароруд аст хориҷ мешавад; Ба ин тартиб ки пас аз иттилоъ ёфтан аз хуруҷи Мансур, бо панҷ ҳазор нафар ба сӯйи ӯ берун меояд, пас бо ӯ байъат мекунад ва фармодеҳии лашкарашро бар ӯҳда мегирад ва ин ваҷҳи бисёр муҳтамал аст, агар асл, адами тасҳиф набуд ва дар ҳар ҳол, ҳадис бар воҷиб будани нусрати Мансур далолат дорад ва ба ӯ ба хотири воҷиб будани нусраташ «Мансур» гуфта мешавад ва низ ба далили сухани Расули Худо саллаллоҳу алайҳи ва олиҳи ва саллам дар бораи асҳобаш ки онон «يُنْصَرُونَ»; «Нусрат меёбанд».[4]

Сухани он ҳазрат ба поён расид ва ҳосили он ин аст ки бино бар азҳар, «Ҳорис» аз алқоби имом Маҳдӣ алайҳи салом аст ки чи басо пеш аз зуҳури худ дар Фароруд хоҳад буд ва Мансури Хуросонӣ ӯро ҳамроҳӣ хоҳад кард; Чунонки дар бораи парчамҳои сиёҳе ки аз Хуросон хуруҷ мекунанд ривоят шудааст: «إِنَّ فِيهَا خَلِيفَةَ اللَّهِ الْمَهْدِيَّ»[5]; «Халифаи Худованд Маҳдӣ дар миёни онҳост» ва дар ривоятӣ дигар омадааст: «فَإِنَّ الْمَهْدِيَّ وَالنَّصْرَ مَعَهُمْ»[6]; «Ҳароина Маҳдӣ ва наср ба ҳамроҳи онон ҳастанд»; Хусусан бо таваҷҷуҳ ба инки баъид нест ки «Наср» тасҳифи «Мансур» бошад ва дар асли ривоят омада бошад: «فَإِنَّ الْمَهْدِيَّ وَالْمَنْصُورَ مَعَهُمْ»; «Ҳароина Маҳдӣ ва Мансур ба ҳамроҳи онон ҳастанд»; Чунонки ривоят шудааст: «مِنَّا الْمَهْدِيُّ وَالْمَنْصُورُ»[7]; «Маҳдӣ ва Мансур аз мо ҳастанд» Ва ин маънои хубари Абу Доввудро ошкор мекунад ва метавонад аз боби ривояте бошад ки дар бораи Маҳдӣ мегӯянд: «مِنَ الْمَغْرِبِ يَقُومُ، وَأَصْلُهُ مِنَ الْمَشْرِقِ، وَهُنَاكَ يَسْتَوِي قِيَامُهُ وَيَتِمُّ أَمْرُهُ»[8]; «Аз Мағриб қиём мекунад, вале аслаш аз Машриқ аст ва онҷо қиёмаш шакл мегирад ва кораш сомон меёбад».

Ба ҳар ҳол, ахбори ҳокӣ аз хуруҷи марде аз Хуросони бузург бо парчамҳои сиёҳ ки ба сӯйи Маҳдӣ даъват мекунад ва заминаи ҳукумати ӯро фароҳам месозад, маҳдуд ба ин як хабар нест ва ҳазрати аллома Мансури Ҳошимии Хуросонӣ он чи дар ин боб ривоят шудаастро дар китобе бо унвони «Ад-Дорру Манзуд Фи Туруқи Ҳадиси Роёту Суд», ҷамоварӣ карда ва дар баррасии худ ба ривояати 47 тан аз саҳоба, тобеъин ва аҳли байт расида ки аз 147 тариқ ворид шудааст ва гурӯҳе бовар доранд ки таъвили он фаро расида ва он ҳазрат аллома Мансури Ҳошимии Хуросонӣ ҳафизаҳуллоҳ таъоло аст; Чароки ӯ аз Хуросони бузург бо парчамҳои сиёҳ хориҷ шудааст ва ба сӯӣ Маҳдӣ даъват мекунад ва заминаи ҳукумати ӯро фароҳам месозад, дақиқан ба ҳамон сурате ки дар ахбор омада, вале воқеъият он аст ки ӯ чунин иддаъой намекунад ва шояд ҳаму бошад, вале ба далили кароҳаташ аз такаллуф ва сухан гуфтан дар бораи чизҳои ғайри зарурӣ ба ин мавзӯъ ворид намешавад[9]; Чароки Худованд ӯро бо ҳақойиқӣ рӯшан аз иддаъо бениёз сохтааст; Бо таваҷҷуҳ ба инки наҳзати ӯ наҳзатӣ ваҳмолуд ва сохтагӣ нест то бар чунин иддаъоҳойе муттакӣ бошад, балки наҳзатӣ муттакӣ бар ҳақойиқӣ ъайнӣ ва маҳсус аст; Чунонки хуруҷи ӯ аз Хуросони бузург, ҳақиқатӣ ъайнӣ ва маҳсус аст ва парчамҳои сиёҳи ӯ, ҳақиқатӣ ъайнӣ ва маҳсус аст ва даъвати ӯ ба сӯӣ Маҳдӣ ва заминасозиаш барои ҳукумати ӯ, ҳақиқатӣ ъайнӣ ва маҳсус аст ва китоби бузурги ӯ «Бозгашт ба Ислом», муҳандисӣ амалӣ ва фарҳангӣ барои инқилоби ҷаҳонӣ аст ва ҳамин тавр китоби кӯчаки ӯ «Ҳиндисаи Адолат» ва бар ин асос, ӯ аз чунин иддаъойе бениёз аст, монанди хуршед ки ниёзе надорад бигӯяд хуршед аст; Чунонки бархи аз ёронамон моро хабар доданд, гуфтанд:

Марде аз сарзаминӣ дур ба назди Мансури Ҳошимии Хуросонӣ омад ва пас аз гуфтугӯӣ чанд, дасти ӯро гирифт ва арза дошт: «Ман гувоҳӣ медиҳам ки ту ҳамон заминасози мавъуди Маҳдӣ ҳастӣ ки Паёмбари Худованд моро ба ҳамроҳи бо ӯ фармон дод!» Он бузургвор чун ин суханро шунид, бедаранг дасти худро аз дасти он мард берун кашид ва бо итобе ба ӯ фармуд:

Даст аз ман бардор эй бародар! Оё ин ҳама роҳро аз сарзамини худ омадаи то манро дар бораи динам фиреб диҳӣ?! Ба Худо савганд ман заминаи зуҳури Маҳдиро месозам, вале аҳмият намедиҳам ки манро ба чи чиз меномӣ; Зеро ман осмони обиро сақфи худ ва замини хокиро фарши худ насохтам ва худро монанди порасанге дар уқёнуси бало наяндохтаам то ту аз сарзамини хеш биёйи ва манро мавъуд биномӣ! Оё ман «Писари инсон» нестам?! Пас манро «Писари инсон» бином ва дар роҳе ки пеш гирифтаам ҳамроҳиам кун; Чароки ман ба сӯӣ Маҳдӣ раҳсипорам ва бо ту ё бе ту ба ӯ хоҳам расид.

Сипас дар ҳоле ки бар мехост то биравад, бо овози баланд фармуд:

Ман нидокунандае пеши рӯйи Маҳдӣ ҳастам ки нидо мекунам: Роҳро боз кунед![10]

Акнун эй «Ҷавонони дӯстдори Маҳдӣ»!

Агар ба ростӣ «Ҷавонони дӯстдори Маҳдӣ» ҳастед, бидонед ки ёрии «Заминасози мавъуди зуҳури Маҳдӣ» аз ин рӯ воҷиб нест ки «Мавъуд» аст, бал аз ин рӯ воҷиб аст ки «Заминасози зуҳури Маҳдӣ» аст; Чароки Худованд ва Расулаш ба хотири он ӯро ваъда додаанд. Пас шумо агар ба росити «Ҷавонони дӯстдори Маҳдӣ» ҳастед, бояд барои ёрии «Заминасози зуҳури Маҳдӣ» ба по хезед, агарчи ӯро «Мавъуд» надонед.

Хушо ба ҳоли касоне ки басират доранд; Чароки онон ҳақро дар паси ҳазор парда мебинанд ва бадо ба ҳоли касоне ки кӯранд; Чароки онон ҳақро агар чи дар баробарашон бошад намебинанд!

Аммо ривояти марбут ба тақоруни Мирриху Зуҳал ва далолаташ бар бархӣ ҳаводиси наздик ба зуҳури Маҳдӣ, ривоятӣ бисёр заъиф аст ки иттикоъ ба он ҷойиз нест; Хусусан бо таваҷҷуҳ ба инки мухолиф бо навоҳии Ислом аз назар кардан дар нуҷум барои пешгӯйии ҳаводиси оянда аст, ҳар чанд монанди саҳар воқеъият дошта бошад.