Назрия додан барои имом Ҳусейн (а) ва сойири аҳли байт (а) дар аёми Муҳарраму Сафар ва сойири аёми сол чи ҳукме дорад?
Назр кардан ибодат аст. Бинобарин, бояд барои Худованд бошад ва назр кардан барои ғайри Ӯ ҷойиз нест ва мунъақид намешавад ва мурод аз назр кардан барои Худованд ин аст ки назр кунанда ният кунад: Барои Худованд назр мекунам ки агар фалон ҳоҷати манро бароварда созад дар моҳи Муҳаррам ҳар сол ба сувгворони имом Ҳусейн таъом бидиҳам. Чунин назре саҳиҳ аст ва ишколе надорад, вале агар ният кунад: Барои имом Ҳусейн назр мекунам, назри ӯ ботил аст. Ба илова, беҳтар аст ки назр кунанда барои анҷоми корҳои беҳтар ва судмандтаре монанди итъоми фуқаро ва сарпарастӣ аз ятимон ва кӯмак ба никоҳи ҷавонон ва ҳимоят аз заминасозони зуҳури Маҳдӣ назр кунад; Чароки сувгворони имом Ҳусейн, ғолибан ба таъоми ӯ ниёзе надоранд ва дар аёми сувгворӣ барои он ҳазрат, аз аёми ҷашн ва сурури худ бештар мехуранд ва меошоманд!
Ман барои Худо ва аҳли байт назр кардам. Оё назрам саҳиҳ аст?
Назр кардан ибодат аст ва аз ин рӯ, бояд танҳо барои Худованд бошад; Чунонки худ фармудааст: ﴿فَمَنْ كَانَ يَرْجُو لِقَاءَ رَبِّهِ فَلْيَعْمَلْ عَمَلًا صَالِحًا وَلَا يُشْرِكْ بِعِبَادَةِ رَبِّهِ أَحَدًا﴾[1]; «Пас ҳар кас ба дидори Парвардигораш умед дорад, бояд амали солеҳ анҷом диҳад ва дар ибодати Парвардигораш касеро шарик насозад» Ва ба нақл аз ҳамсари Имрон фармудааст: ﴿رَبِّ إِنِّي نَذَرْتُ لَكَ مَا فِي بَطْنِي مُحَرَّرًا فَتَقَبَّلْ مِنِّي ۖ إِنَّكَ أَنْتَ السَّمِيعُ الْعَلِيمُ﴾[2]; «Парвардигоро! Ман ончи дар шиками хеш дорамро барои Ту назр кардам, озодшуда (аз ғайри Ту), пас аз ман бипазир, бегумон Ту шунавои доно ҳастӣ». Бинобарин, агар нияти шумо низ барои Худованд ва аҳли байт бо ҳам буда, назратон ботил аст, ҳамон тавр ки агар ниятатон намоз ва рӯза барои Худованд ва аҳли байт бо ҳам бошад, намоз ва рӯзаятон ботил аст; Ба далили сухани Худованд ки фармудааст: ﴿لَئِنْ أَشْرَكْتَ لَيَحْبَطَنَّ عَمَلُكَ وَلَتَكُونَنَّ مِنَ الْخَاسِرِينَ﴾[3]; «Агар (касӣ дигарро бо Худованд) шарик созӣ амалат нобуд мешавад ва аз зиёнкорон хоҳӣ буд» Ва рӯшан аст ки авлиёъи Худованд будани аҳли байт ва шафиъ будани онон дар рӯзи қиёмат, далиле бар ҷавози ибодати онон дар канори Худованд маҳсуб намешавад; Чунонки Худованд фармудааст: ﴿أَلَا لِلَّهِ الدِّينُ الْخَالِصُ ۚ وَالَّذِينَ اتَّخَذُوا مِنْ دُونِهِ أَوْلِيَاءَ مَا نَعْبُدُهُمْ إِلَّا لِيُقَرِّبُونَا إِلَى اللَّهِ زُلْفَى إِنَّ اللَّهَ يَحْكُمُ بَيْنَهُمْ فِي مَا هُمْ فِيهِ يَخْتَلِفُونَ ۗ إِنَّ اللَّهَ لَا يَهْدِي مَنْ هُوَ كَاذِبٌ كَفَّارٌ﴾[4]; «Огоҳ бошед ки дини холис барои Худованд аст, ва касоне ки ҷуз Ӯ авлиёъе гиранд (мегӯянд) ононро ҷуз барои инки моро ҳар чи бештар ба Худо наздик кунанд, намепарастем. Ҳароина Худованд миёнашон дар бораи чизе ки дар он ихтилоф мекунанд ҳукм менамояд. Ҳароина Худованд касе ки дурӯғгӯйи носипос астро ҳидоят намекунад» Ва фармудааст: ﴿وَيَعْبُدُونَ مِنْ دُونِ اللَّهِ مَا لَا يَضُرُّهُمْ وَلَا يَنْفَعُهُمْ وَيَقُولُونَ هَؤُلَاءِ شُفَعَاؤُنَا عِنْدَ اللَّهِ ۚ قُلْ أَتُنَبِّئُونَ اللَّهَ بِمَا لَا يَعْلَمُ فِي السَّمَاوَاتِ وَلَا فِي الْأَرْضِ ۚ سُبْحَانَهُ وَتَعَالَى عَمَّا يُشْرِكُونَ﴾[5]; «Ва ҷуз Худованд касеро мепарастанд ки ба онон суд ё зиёне намерасонанд ва мегӯянд ки инҳо шафиъони мо назди Худованд ҳастанд, бигӯ оё Худовандро аз чизе огоҳ мекунед ки дар осмонҳо ва замин огоҳ нест?! Ӯ муназзаҳ ва бартар аз чизе аст ки шарик қарор медиҳанд» Ва фармудааст: ﴿اتَّخَذُوا أَحْبَارَهُمْ وَرُهْبَانَهُمْ أَرْبَابًا مِنْ دُونِ اللَّهِ وَالْمَسِيحَ ابْنَ مَرْيَمَ وَمَا أُمِرُوا إِلَّا لِيَعْبُدُوا إِلَهًا وَاحِدًا ۖ لَا إِلَهَ إِلَّا هُوَ ۚ سُبْحَانَهُ عَمَّا يُشْرِكُونَ﴾[6]; «Олимон ва роҳибонашонро Худовандгоне ҷуз Худованд гирифтанд ва низ Масеҳ писари Марямро дар ҳоле ки амр нашудаанд магар ба инки Худойи ягонаро бипарастанд, Худойе ҷуз Ӯ нест, Ӯ аз чизе ки шарик мегиранд муназзаҳ аст» Ва фармудааст: ﴿وَلَا يَأْمُرَكُمْ أَنْ تَتَّخِذُوا الْمَلَائِكَةَ وَالنَّبِيِّينَ أَرْبَابًا ۗ أَيَأْمُرُكُمْ بِالْكُفْرِ بَعْدَ إِذْ أَنْتُمْ مُسْلِمُونَ﴾[7]; «Ва шуморо амр накунад ба инки Фариштагон ва Паёмбаронро маъбудоне бигиред, оё шуморо ба куфр амр мекунад пас аз инки шумо мусалмон ҳастед?!». Ҳамаи ин оёт сариҳан бар адами ҷавози шарик намудани Паёмбарон ва солеҳон дар ибодати Худованд далолат доранд ва бо ин васф, касе ки ононро дар ибодати Худованд шарик мекунад, дар ҳоле ки худро шиъаи онон мешуморад, дучори таноқуз шудааст; Зеро кореро анҷом медиҳад ки онон аз он наҳй мекунанд, дар ҳоле ки шиъаи фард ба касе гуфта мешавад ки аз ӯ табаъият кунад; Чунонки аз имом Муҳаммади Боқир алайҳи салом ривоят шудааст ки фармуд: «إِنَّمَا شِيعَتُنَا مَنْ تَابَعَنَا وَلَمْ يُخَالِفْنَا»[8]; «Шиъаи мо касе аст ки аз мо пайравӣ кунад ва бо мо мухолифат накунад» Ва аз имом Ҷаъфари Содиқ алайҳи салом ривоят шудааст ки фармуд: «لَيْسَ مِنْ شِيعَتِنَا مَنْ قَالَ بِلِسَانِهِ وَخَالَفَنَا فِي أَعْمَالِنَا وَآثَارِنَا، وَلَكِنْ شِيعَتُنَا مَنْ وَافَقَنَا بِلِسَانِهِ وَقَلْبِهِ وَاتَّبَعَ آثَارَنَا وَعَمِلَ بِأَعْمَالِنَا، أُولِئَكَ مِنْ شِيعَتِنَا»[9]; «Шиъаи мо нест касе ки ба гуфтори забонаш мувофиқ бошад, аммо дар амал ва равиш бо мо мухолифат кунад, балки шиъаи мо касе аст ки бо забон ва қалбаш бо мо ҳамроҳӣ кунад ва аз равиши мо пайравӣ намояд ва ба аъмоли мо амал кунад. Онон шиъаёни ростини мо ҳастанд».
Барои посухе ки ба суъолам додед хеле муташаккирам. Мехостам бипурсам ки чи кунам то аз назре ки кардаам раҳойи ёбам? Оё каффорае барояш ҳаст? Чун шумо фармудед ки назр барои Худо ва аҳли байт бо ҳам саҳиҳ нест. Пас барои бароъати зиммаам чи бояд бикунам? Бори дигар барои лутфатон сипосгузорам.
Вафо кардан ба назри ботил ё каффора додан барои он воҷиб нест, аммо истиғфор барои он воҷиб аст; Зеро амали норавойе маҳсуб мешавад, вале агар Худованд ҳоҷате ки барояш назри ботиле кардедро бароварда карда, мустаҳаб аст ибодате ки назр кардедро ба нияти шукр ва на ба нияти вафое ба назр ё каффора анҷом диҳед, вале агар ҳанӯз ҳоҷати шуморо бароварда накардааст, агар бихоҳед метавонед назратонро ба сурати саҳиҳ иъода кунед, ҳарчанд афзудан бар дуъо аз назр кардан беҳтар аст; Чунонки аз Расули Худо саллаллоҳу алайҳи ва олиҳи ва саллам ривоят шудааст ки фармуд: «إِنَّ النَّذْرَ لَا يُقَدِّمُ شَيْئًا، وَإِنَّمَا يُسْتَخْرَجُ بِهِ مِنَ الْبَخِيلِ»[1]; «Назр кардан чизеро пеш намеандозад, балки танҳо ба василаи он чизе аз бахил гирифта мешавад» Ва дар ривояте аз он Ҳазрат ва аҳли байташ омадааст: «أَفْضَلُ الْعِبَادَةِ الدُّعَاءُ»[2]; «Беҳтарин ибодат, дуъост».