ноқизи ғаразашон аст ва бехабарияшон, ба зидди мақсудашон меанҷомад; Бо таваҷҷуҳ ба инки ҳубби Ислом пеш аз шинохти он, судманд нест ва амал барои он пеш аз илми ба он, хатарнок аст; Чароки муҳибби ҷоҳил, мехоҳад ба он суд расонад, вале зиён мерасонад ва омилӣ ғофил, мехоҳад ба он хидмат кунад, вале хиёнат мекунад. Аз ин рӯ, шинохти Ислом бар ҳубби он тақаддум дорад ва илми ба он пеш аз амал барои он, зарурӣ аст; Вале ба назар мерасад ки бештари мусалмонон, дар ҳоле Исломро дӯст медоранд ки онро намешиносанд ва дар ҳоле барои он амал мекунанд ки ба он илме надоранд; Монанди касоне ки Худованд дар бораи онон фармудааст: ﴿وَمِنْهُمْ أُمِّيُّونَ لَا يَعْلَمُونَ الْكِتَابَ إِلَّا أَمَانِيَّ وَإِنْ هُمْ إِلَّا يَظُنُّونَ﴾[1]; «Ва аз онон бесаводоне ҳастанд ки динро ҷуз орзуҳое намедонанд ва ҷуз занн коре анҷом намедиҳанд»!

[Асбоби ҷаҳли ба Ислом]

Ин ноошиноии онон бо Ислом, мероси гузаштагони онон аст ки аз асбоби гуногуне бархостааст; Монанди онки онон ба шинохти Ислом эҳтимоми кофӣ надоранд ва аз вуҷуби он бар ҳар як аз онон ғофиланд ва монанди онки онон ақлро меъёри шинохт намедонанд ва ба мутобиқати бардоштҳои худ аз Ислом бо он, аҳамияте намедиҳанд, балки аз он гурезонанд ва ба тарки он фахр мекунанд ва монмнди онки онон барои шинохти ақойиди Ислом, бо онки яқинӣ будани онҳо зарурӣ аст, ба ривоёти заннӣ истинод мекунанд, бал аз мазоҳиби мутакаллимоне табаъият мекунанд ки табаъият аз онон, асле дар Ислом надорад ва монанди онки онон барои шинохти аҳкоми Ислом, ба манобеъи аслии он руҷӯъ намекунанд, бал аз мазоҳиби фуқаҳое тақлид мекунанд ки далиле барои тақлид аз онҳо нест, бал барои адами тақлид аз онҳо далил ҳаст ва монанди онки онон барои шинохти ақойид ва аҳкоми Ислом, ба Қуръон камтар аз ривоёт таваҷҷуҳ доранд, бал ба мухолифати як ақида ё ҳукм бо Қуръон, дар сурате ки ривояте барои он вуҷуд дошта башад, эътиное намекунанд, то ҷойе ки бархӣ ақойидашон бо Қуръон зиддият дорад ва бархӣ аъмолашон нақизи он аст, монанди ақойидашон ба дидани Худованд бо чашм, дар ҳоле ки хилофи сариҳи Қуръон аст ва ҳукмашон ба вуқуи се талоқ дар маҷлис, дар