از اینجا دانسته می‌شود که هیچ یک از جنبش‌ها و حکومت‌های فعلی در جهان اسلام، مشروعیت ندارد و تنها راه مسلمانان برای بازگشت به اسلام، روی گرفتن از آن‌ها و زمینه‌سازی برای جنبش و حکومت کسی از اهل بیت پیامبر است که خداوند او را از جانب خویش منصوب کرده و به پیروی‌اش فرمان داده و این کاری است که با شناخت او حاصل می‌شود و شناخت او، چنانکه به خواست خداوند خواهم گفت، ممکن است.

۲ . حاکمیّت غیر خداوند

دومین سبب عدم اقامه‌ی اسلام پس از رسول خدا ، تحقّق نیافتن حاکمیّت خداوند پس از آن حضرت بود؛ زیرا رقابت اصحاب آن حضرت پس از او، قطع نظر از آنکه با چه انگیزه‌هایی همراه بود، به پیروزی جریان مخالف با خاندان آن حضرت، منتهی شد و نظامی سیاسی را روی کار آورد که صرف اعتقاد حاکم به اسلام را برای تحقّق حکومت اسلامی، کافی می‌دانست و به لزوم انتصاب او از جانب خداوند به عنوان خلیفه‌ی او در زمین، باور نداشت. هر چند این جهت‌گیری نادرست در دهه‌های آغازین اسلامی، به دلیل تعهّد نسبی حاکمان نخستین به اسلام، آثار مخرّب و هولناک خود را آشکار نکرد، به زودی با درگذشت آنان و روی کار آمدن گروهی دیگر که هیچ تعهّدی به اسلام نداشتند، نادرستی خود را به اثبات رساند؛ زیرا این گروه که سابقه‌ی بیشترین دشمنی با اسلام و کمترین بهره‌گیری از تعالیم آن در زمان رسول خدا را داشتند، به پشتوانه‌ی حمایت مردمانی تازه‌مسلمان از سرزمین‌هایی فتح‌شده که تبعاً شناختی از اسلام نداشتند، رقیبان خود از مهاجران و انصار را کنار زدند و حکومت بر مسلمانان را به دست گرفتند و آنچه پیشتر به سبب برخی مشابهت‌های ظاهری‌اش با حکومت پیامبر، «خلافت» نامیده می‌شد را آشکارا به ملوکیّت کسرا و قیصر تبدیل نمودند. به علاوه، آنان با ترویج رویکردهایی غیر اسلامی مانند عقل‌گریزی، خبر‌محوری، جبرگرایی، اهل‌بیت‌ستیزی و ظلم‌پذیری در میان مسلمانان که با اقبال و حمایت اهل حدیث در قرن دوم و سوم مواجه شد، آشکارا فرهنگ اموی را جایگزین فرهنگ اسلامی ساختند و شناخت اسلام اصیل و کامل را برای نسل‌های بعدی مسلمانان، به غایت دشوار نمودند.

بی‌گمان حکومت فرزندان امیّه در حساس‌ترین برهه‌ی تاریخ مسلمانان که هر اتّفاقی در آن می‌توانست به الگویی برای آنان تبدیل شود، اسلام را به روزگار غربت خود در نخستین روزهای بعثت رسول خدا بازگرداند، بلکه ماهیّت آن را به کلّی تغییر داد و قرائتی از آن را حاکم ساخت که چیزی جز بدبختی و بی‌چارگی برای مسلمانان، به ارمغان نیاورده و تبعات ویرانگرش، مانند زخمی بر پیکر مسلمانان، تا به امروز باقی است؛ بلکه هر چه می‌گذرد، ژرف‌تر و گسترده‌تر می‌شود؛ تا جایی که گاهی جبران آن، غیر ممکن یا به غایت بعید به نظر می‌رسد؛