پنج شنبه ۳۰ فروردین (حمل) ۱۴۰۳ هجری شمسی برابر با ۹ شوال ۱۴۴۵ هجری قمری
منصور هاشمی خراسانی
 نکته‌ی جدید: نکته‌ی «عید منتظران» نوشته‌ی «حسنا منتظر المهدی» منتشر شد. برای مطالعه و دریافت آن، اینجا را کلیک کنید. پرسش جدید: لطفاً بفرمایید که «ترس از خداوند» به چه دلیل است؟ آیا ترس از ذات اوست یا از صفات او؟ با توجّه به اینکه او عادل است و ظلم نمی‌کند و حکیم است و کار عبث نمی‌کند و به عبارتی بدون حکمت ضرری از او به کسی نمی‌رسد. پس چرا باید از او ترسید؟ برای مطالعه و دریافت پاسخ، اینجا را کلیک کنید. درس جدید: درس‌هایی از آن جناب درباره‌ی اینکه زمین از مردی عالم به همه‌ی دین که خداوند او را در آن خلیفه، امام و راهنمایی به امر خود قرار داده باشد، خالی نمی‌ماند؛ احادیث صحیحی از پیامبر در این باره؛ حدیث ۲۱. برای مطالعه‌ی آن، اینجا را کلیک کنید. نقد جدید: حضرت علامه در نامه‌ی شماره‌ی ۶ فرموده‌اند: «هر چیزی غیر خدا که شما را به خود مشغول کند، شیطان است». می‌خواستم منظور ایشان از این جمله را بدانم. مثلاً اگر درگیر شغلی بودیم برای امرار معاش خود و خانواده باز هم شیطان است؟ برای مطالعه و دریافت بررسی، اینجا را کلیک کنید. برای مطالعه‌ی مهم‌ترین مطالب پایگاه، به صفحه‌ی اصلی مراجعه کنید. گفتار جدید: مناجاتی از آن جناب که در آن راه‌های موجود پیش روی مؤمنان را یاد می‌کند. برای مطالعه و دریافت آن، اینجا را کلیک کنید. فیلم جدید: فیلم جدیدی با موضوع «تقلید و اجتهاد (۱)» منتشر شد. برای مشاهده و دریافت آن، اینجا را کلیک کنید. کتاب جدید: نسخه‌ی سوم کتاب ارزشمند «سبل السّلام؛ مجموعه‌ی نامه‌ها و گفتارهای فارسی حضرت علامه منصور هاشمی خراسانی حفظه الله تعالی» منتشر شد. برای مطالعه و دریافت آن، اینجا را کلیک کنید. نامه‌ی جدید: فرازی از نامه‌ی آن جناب که در آن درباره‌ی شدّت گرفتن بلا هشدار می‌دهد و علّت آن و راه جلوگیری از آن را تبیین می‌کند. برای مطالعه و دریافت آن، اینجا را کلیک کنید. برای مطالعه‌ی مهم‌ترین مطالب پایگاه، به صفحه‌ی اصلی مراجعه کنید.
loading

با توجه به اینکه آنان، در عقاید خود، از عالمانی مانند اشعری (د.۳۲۴ق) و ابن تیمیه (د.۷۲۸ق) و در اعمال خود، از عالمانی مانند ابو حنیفه (د.۱۵۰ق)، مالک (د.۱۷۹ق)، شافعی (د.۲۰۴ق) و ابن حنبل (د.۲۴۱ق) پیروی می‌کنند؛ در حالی که پیروی از آن‌ها، مبتنی بر ظنّ پیروانشان به مطابقت گفته‌ها و کرده‌های آن‌ها با شرع است که مسلّماً برای پیروی از آن‌ها، کافی نیست؛ با توجه به اینکه علم به مطابقت چیزی با شرع، برای اعتقاد یا عمل به آن، ضروری است و ظن نمی‌تواند مبنای عقیده و عمل مسلمان واقع شود؛ چنانکه خداوند فرموده است: ﴿وَمَا لَهُمْ بِهِ مِنْ عِلْمٍ ۖ إِنْ يَتَّبِعُونَ إِلَّا الظَّنَّ ۖ وَإِنَّ الظَّنَّ لَا يُغْنِي مِنَ الْحَقِّ شَيْئًا﴾[۱]؛ «آنان را به آن علمی نیست؛ آنان جز از ظن پیروی نمی‌کنند، در حالی که ظن چیزی را از حق بی‌نیاز نمی‌گرداند»!

به علاوه، مسلمانان، برای آگاهی از گفته‌ها و کرده‌های کسانی که از آن‌ها تقلید می‌کنند، به خود آن‌ها مراجعه نمی‌کنند؛ زیرا آنان غالباً از کسانی تقلید می‌کنند که مرده‌اند و دسترسی به آن‌ها ممکن نیست و آشنایی با آثارشان نیز به مقدّماتی از قبیل آشنایی با زبان عربی و مصطلحات فقهی و کلامی نیازمند است که آنان فاقد آنند و از این رو، به کسانی جز آن‌ها مراجعه می‌کنند که از گفته‌ها و کرده‌های آن‌ها خبر می‌دهند، در حالی که مطابقت خبر این‌ها با واقع، مانند هر خبر واحد دیگری قطعی نیست و تأثّر آن از جهل یا اهواء این‌ها محتمل است و این به معنای تحصیل ظن، از طریقی ظنّی است که تاریکی بر روی تاریکی شمرده می‌شود. روشن است که دیانتی تا این اندازه متّکی بر ظن، بسیار سست و بی‌اعتبار است و نمی‌تواند حقیقت اسلام باشد و از این حیث مانع شناخت شمرده می‌شود که اهل آن، حق را در صورتی که بر خلاف فتوای عالمانشان باشد، باطل می‌پندارند، در حالی که مخالفت آن با فتوای عالمانشان، مستلزم بطلان آن نیست، بلکه مستلزم بطلان فتوای عالمانشان است؛ چراکه مسلّماً حق با رجال شناخته نمی‌شود، بل این رجال‌اند که با حق شناخته می‌شوند، اگرچه بسیار محترم و معظّم باشند و حق از رجال به احترام و تعظیم سزاوارتر است.

وانگهی بسیاری از عالمان مسلمان در عصر حاضر، عادل به نظر نمی‌رسند؛ چراکه گروهی از آنان با حاکمان ظالم همکاری می‌کنند و برای إفساد در زمین و تفرقه‌افکنی میان مسلمانان می‌کوشند و گروهی از آنان ریاست می‌طلبند و خود را اولیاء مسلمانان و ارباب دین و دنیای آنان می‌شمارند و گروهی از آنان در کوه‌ها و درّه‌ها پنهان می‌شوند و به راهزنی و انتحار می‌پردازند، در حالی که هر یک، دسته‌ای از سفیهان را به دنبال خود می‌کشانند و قربانی مطامع خود می‌گردانند.

↑[۱] . النّجم/ ۲۸