آیه‌ی ۱۳
«خداوند بر این دین گروهی را گمارده است که هرگز به آن کافر نمی‌شوند.»
قَالَ اللَّهُ تَعَالَى:
﴿فَإِنْ يَكْفُرْ بِهَا هَؤُلَاءِ فَقَدْ وَكَّلْنَا بِهَا قَوْمًا لَيْسُوا بِهَا بِكَافِرِينَ﴾[۱]
ترجمه:
خداوند بلندمرتبه فرموده است:
پس اگر اینان به آن کافر شوند، گروه دیگری را بر آن گماشته‌ایم که به آن کافر نیستند.
ملاحظات
۱ . أَخْبَرَنَا مُحَمَّدُ بْنُ عَبْدِ الرَّحْمَنِ الْهَرَوِيُّ، قَالَ: سَمِعْتُ الْمَنْصُورَ يَقُولُ: إِنَّ الْأَرْضَ لَا تَخْلُو مِنْ قَوْمٍ مُؤْمِنِينَ، فَقَدْ قَالَ اللَّهُ تَعَالَى: ﴿فَإِنْ يَكْفُرْ بِهَا هَؤُلَاءِ فَقَدْ وَكَّلْنَا بِهَا قَوْمًا لَيْسُوا بِهَا بِكَافِرِينَ﴾.
ترجمه:
محمّد بن عبد الرحمن هروی ما را خبر داد، گفت: شنیدم منصور می‌فرماید: هرآینه زمین از گروهی مؤمن خالی نیست؛ چراکه خداوند بلندمرتبه فرموده است: «پس اگر اینان به آن کافر شوند، گروه دیگری را بر آن گماشته‌ایم که به آن کافر نیستند».
۲ . أَخْبَرَنَا أَبُو بَكْرِ بْنُ عَبْدِ الْبَارِئِ الْقَنْدَهَارِيُّ، قَالَ: سَأَلْتُ الْمَنْصُورَ عَنْ قَوْلِ اللَّهِ تَعَالَى: ﴿فَإِنْ يَكْفُرْ بِهَا هَؤُلَاءِ فَقَدْ وَكَّلْنَا بِهَا قَوْمًا لَيْسُوا بِهَا بِكَافِرِينَ﴾، فَقَالَ: إِنَّ اللَّهَ قَدْ وَكَّلَ بِهَذَا الدِّينِ قَوْمًا لَا يَكْفُرُونَ بِهِ أَبَدًا، وَلَوْ كَفَرَ بِهِ مَنْ فِي الْأَرْضِ جَمِيعًا، قُلْتُ: وَمَنِ الْقَوْمُ؟ فَسَكَتَ، قُلْتُ: وَمَنِ الْقَوْمُ؟ فَسَكَتَ، حَتَّى سَأَلْتُهُ ثَلَاثًا، فَقَالَ: مُحَمَّدٌ وَآلُهُ صَلَّى اللَّهُ عَلَيْهِ وَآلِهِ وَسَلَّمَ.
ترجمه:
ابو بکر بن عبد الباری قندهاری ما را خبر داد، گفت: از منصور درباره‌ی سخن خداوند بلندمرتبه پرسیدم که می‌فرماید: «پس اگر اینان به آن کافر شوند، گروه دیگری را بر آن گماشته‌ایم که به آن کافر نیستند»، پس فرمود: خداوند بر این دین گروهی را گمارده است که هرگز به آن کافر نمی‌شوند، اگرچه همه‌ی کسانی که در زمین هستند به آن کافر شوند. گفتم: آن کدام گروه است؟ پس سکوت کرد. گفتم: آن کدام گروه است؟ پس سکوت کرد، تا اینکه برای بار سوم پرسیدم، پس فرمود: محمّد و خاندانش صلّی الله علیه و آله و سلّم.
۳ . أَخْبَرَنَا عِيسَى بْنُ عَبْدِ الْحَمِيدِ الْجُوزَجَانِيُّ، قَالَ: سَمِعْتُ الْمَنْصُورَ يَقُولُ: إِنَّ اللَّهَ لَمْ يَتْرُكْ هَذَا الدِّينَ سُدًى لِيَوْمٍ وَاحِدٍ، وَلَكِنْ وَكَّلَ بِهِ قَوْمًا يَقُومُونَ بِأَمْرِهِ حَتَّى تَقُومَ السَّاعَةُ، وَقَدْ عَصَمَهُمْ مِنَ الْكُفْرِ، ثُمَّ قَالَ: ﴿فَإِنْ يَكْفُرْ بِهَا هَؤُلَاءِ فَقَدْ وَكَّلْنَا بِهَا قَوْمًا لَيْسُوا بِهَا بِكَافِرِينَ﴾، قُلْتُ: وَكَيْفَ وَكَّلَهُمْ؟ قَالَ: اجْتَبَاهُمْ، وَعَهِدَ إِلَيْهِمْ.
ترجمه:
عیسی بن عبد الحمید جوزجانی ما را خبر داد، گفت: شنیدم منصور می‌فرماید: خداوند این دین را برای یک روز به حال خود رها نکرده، بل گروهی را بر آن گماشته است که به کارش قیام می‌کنند تا هنگامی که قیامت فرا رسد و آنان را از کفر حفظ کرده است. سپس فرمود: «پس اگر اینان به آن کافر شوند، گروه دیگری را بر آن گماشته‌ایم که به آن کافر نیستند». گفتم: چگونه آنان را گماشته است؟ فرمود: آنان را برگزیده و با آنان عهد کرده است.
