حدیث ۲۰
در هر قرنی امام هدایتی وجود دارد.
رَوَى مُحَمَّدُ بْنُ يَعْقُوبَ الْكُلَيْنِيُّ [ت۳۲۹ه] فِي «الْكَافِي»[۱]، قَالَ: حَدَّثَنِي عِدَّةٌ مِنْ أَصْحَابِنَا، عَنْ أَحْمَدَ بْنِ مُحَمَّدٍ، عَنِ الْحُسَيْنِ بْنِ سَعِيدٍ، عَنِ النَّضْرِ بْنِ سُوَيْدٍ وَفَضَالَةَ بْنِ أَيُّوبَ، عَنْ مُوسَى بْنِ بَكْرٍ، عَنِ الْفُضَيْلِ بْنِ يَسَارٍ، قَالَ:
سَأَلْتُ أَبَا عَبْدِ اللَّهِ -يَعْنِي جَعْفَرَ بْنَ مُحَمَّدٍ الصَّادِقَ- عَلَيْهِ السَّلَامُ عَنْ قَوْلِ اللَّهِ عَزَّ وَجَلَّ: ﴿وَلِكُلِّ قَوْمٍ هَادٍ﴾[۲]، فَقَالَ: «كُلُّ إِمَامٍ هَادٍ لِلْقَرْنِ الَّذِي هُوَ فِيهِمْ».
ترجمه:
محمّد بن یعقوب کلینی [د.۳۲۹ق] در کتاب «الکافي» روایت کرده، (به این صورت که) گفته است: شماری از یارانمان من را حدیث کردند، از احمد بن محمّد، از حسین بن سعید، از نضر بن سُوید و فضالة بن ایّوب، از موسی بن بکر، از فُضیل بن یسار که گفت:
از ابو عبد الله -یعنی جعفر بن محمّد صادق- علیه السلام دربارهی سخن خداوند عزّ و جلّ پرسیدم که میفرماید: «و برای هر قومی راهنمایی است»، پس فرمود: «هر امامی راهنمای قرنی است که در میان آنان است».
ملاحظه
قَالَ الْمَنْصُورُ حَفِظَهُ اللَّهُ تَعَالَى: قَالَ الْكُلَيْنِيُّ: «كُلُّ مَا كَانَ فِي كِتَابِي عِدَّةٌ مِنْ أَصْحَابِنَا، عَنْ أَحْمَدَ بْنِ مُحَمَّدِ بْنِ عِيسَى، فَهُمْ مُحَمَّدُ بْنُ يَحْيَى، وَعَلِيُّ بْنُ مُوسَى الْكُمَيْذَانِيُّ، وَدَاوُدُ بْنُ كُورَةَ، وَأَحْمَدُ بْنُ إِدْرِيسَ، وَعَلِيُّ بْنُ إِبْرَاهِيمَ بْنِ هَاشِمٍ»، ذَكَرَهُ النَّجَاشِيُّ [ت۴۵۰ه][۳].
ترجمه:
منصور حفظه الله تعالی فرمود: کلینی گفته است: «هر جا در کتابم، شماری از یارانمان از احمد بن محمّد بن عیسی است، آنان محمّد بن یحیی، علی بن موسی کُمیذانی، داود بن کورة، احمد بن ادریس و علی بن ابراهیم بن هاشم هستند». نجاشی [د.۴۵۰ق] این را ذکر کرده است.
شاهد
وَرَوَى مُحَمَّدُ بْنُ إِبْرَاهِيمَ النُّعْمَانِيُّ [ت۳۶۰ه] فِي «الْغَيْبَةِ»[۴]، قَالَ: أَخْبَرَنَا أَحْمَدُ بْنُ مُحَمَّدِ بْنِ سَعِيدِ بْنِ عَبْدِ الرَّحْمَنِ بْنِ عُقْدَةٍ، قَالَ: حَدَّثَنَا مُحَمَّدُ بْنُ سَالِمِ بْنِ عَبْدِ الرَّحْمَنِ الْأَزْدِيِّ فِي شَوَّالِ سَنَةِ إِحْدَى وَثَمَانِينَ وَمِائَتَيْنِ، قَالَ: حَدَّثَنَا عُثْمَانُ بْنُ سَعِيدٍ الطَّوِيلِ، عَنْ أَحْمَدَ بْنِ سَيْرٍ، عَنْ مُوسَى بْنِ بَكْرٍ الْوَاسِطِيِّ، عَنِ الْفُضَيْلِ، عَنْ أَبِي عَبْدِ اللَّهِ عَلَيْهِ السَّلَامُ -فَذَكَرَ مِثْلَهُ سَوَاءً.
ترجمه:
همچنین، محمّد بن ابراهیم نعمانی [د.۳۶۰ق] در کتاب «الغیبة» روایت کرده، گفته است: احمد بن محمّد بن سعید بن عبد الرّحمن بن عقدة ما را خبر داد، گفت: محمّد بن سالم بن عبد الرّحمن ازدی در شوال سال دویست و هشتاد و یک ما را حدیث کرد، گفت: عثمان بن سعید طویل ما را حدیث کرد، از احمد بن سیر، از موسی بن بکر واسطی، از فُضیل، از ابو عبد الله (جعفر بن محمّد صادق) علیه السلام -پس مانند این حدیث را بدون تفاوت ذکر کرده است.