حدیث ۱۸
زمین هیچ گاه از عالمی که مردم به او محتاجند و او به مردم احتیاجی ندارد، خالی نمی‌ماند.
رَوَى أَحْمَدُ بْنُ مُحَمَّدِ بْنِ خَالِدٍ [ت۲۷۴ه] فِي «الْمَحَاسِنِ»[۱]، عَنِ الْوَشَّاءِ، عَنْ أَبَانٍ الْأَحْمَرِ، عَنِ الْحَارِثِ بْنِ الْمُغِيرَةِ النَّصْرِيِّ، عَنْ أَبِي عَبْدِ اللَّهِ -يَعْنِي جَعْفَرَ بْنَ مُحَمَّدٍ الصَّادِقَ- عَلَيْهِ السَّلَامُ قَالَ: سَمِعْتُهُ يَقُولُ:
«إِنَّ الْأَرْضَ لَا تُتْرَكُ إِلَّا بِعَالِمٍ يَحْتَاجُ النَّاسُ إِلَيْهِ وَلَا يَحْتَاجُ إِلَى النَّاسِ، يُعَلِّمُ الْحَلَالَ وَالْحَرَامَ».
ترجمه:
احمد بن محمّد بن خالد [د.۲۷۴ق] در کتاب «المحاسن»، از وشّاء، از ابان احمر، از حارث بن مغیره‌ی نصری روایت کرده است که گفت: شنیدم ابو عبد الله -یعنی جعفر بن محمّد صادق- علیه السلام می‌فرماید:
«هرآینه زمین بدون عالمی که مردم به او محتاجند و او به مردم احتیاجی ندارد و حلال و حرام را می‌آموزد، وا گذاشته نمی‌شود».
شاهد
وَرَوَى مُحَمَّدُ بْنُ يَعْقُوبَ الْكُلَيْنِيُّ [ت۳۲۹ه] فِي «الْكَافِي»[۲]، قَالَ: حَدَّثَنِي مُحَمَّدُ بْنُ يَحْيَى، عَنْ أَحْمَدَ بْنِ مُحَمَّدٍ، عَنْ عَلِيِّ بْنِ الْحَكَمِ، عَنْ رَبِيعِ بْنِ مُحَمَّدٍ الْمُسْلِيِّ، عَنْ عَبْدِ اللَّهِ بْنِ سُلَيْمَانَ الْعَامِرِيِّ، عَنْ أَبِي عَبْدِ اللَّهِ عَلَيْهِ السَّلَامُ قَالَ: «مَا زَالَتِ الْأَرْضُ إِلَّا وَلِلَّهِ فِيهَا الْحُجَّةُ يَعْرِفُ الْحَلَالَ وَالْحَرَامَ وَيَدْعُو النَّاسَ إِلَى سَبِيلِ اللَّهِ».
ترجمه:
همچنین، محمّد بن یعقوب کلینی [د.۳۲۹ق] در کتاب «الکافي» روایت کرده، گفته است: محمّد بن یحیی من را حدیث کرد، از احمد بن محمّد، از علی بن حکم، از ربیع بن محمّد مُسلی، از عبد الله بن سلیمان عامری، از ابو عبد الله (جعفر بن محمّد صادق) علیه السلام که فرمود: همیشه در زمین برای خداوند حجّتی بوده که حلال و حرام را می‌شناخته و مردم را به راه خداوند دعوت می‌کرده است.
