Муроди аллома Мансури Ҳошимии Хуросонӣ ҳафизаҳуллоҳ таъоло аз «Тамаккун дар замин», лузуман дастёбӣ ба ҳукумат нест, бал бархурдорӣ аз имконоти лозим барои дафъи фитнаи ҳокимони золим ва канор задани онҳо аз сари роҳи Маҳдӣ аст ки аъамми аз дастёбӣ ба ҳукумат аст ва чи басо бо ҳимояти шморӣ кофӣ аз мусалмонон муяссар мешавад; Чунонки худ сариҳан фармудааст: «Бардоштани онон аз сари роҳи Маҳдӣ, бар ҳар мусалмоне ки мутамаккин аз он бошад, воҷиб аст», дар ҳоле ки рӯшан аст дастёбӣ ба ҳукумат, бар ҳар мусалмоне ки мутамаккин аз он бошад, воҷиб нест, балки ҷуз бо инзи қатъии Худованд машрӯъият намеёбад ва бо ин васф, тамаккун дар замин барои «Расондани онон ба сазои аъмолашон», аъамми аз дастёбӣ ба ҳукумат аст. Ба ҳар ҳол, тардиде нест ки ҳар кас бидуни изни Худованд ки аз тариқи насси қатъии халифааш дар замин ё оётӣ баййина шинохта мешавад, ба ҳукумат бар мусалмонон даст ёзад, тоғут аст, агарчи Мансури Ҳошимии Хуросонӣ бошад.

Ҳамчунин, ташбеҳи касе ба касӣ дигар, лузуман ба маънои ташобаи он ду дар ҳамаи ҷиҳот нест; Чунонки Худованд Исо алайҳи саломро ба Одам алайҳи салом ташбеҳ кард ва фармудааст: ﴿إِنَّ مَثَلَ عِيسَى عِنْدَ اللَّهِ كَمَثَلِ آدَمَ ۖ خَلَقَهُ مِنْ تُرَابٍ ثُمَّ قَالَ لَهُ كُنْ فَيَكُونُ﴾[1]; «Ҳароина масали Исо назди Худованд чунон масали Одам аст ки ӯро аз хок офарид, пас ба ӯ фармуд бош пас шуд», дар ҳоле ки рӯшан аст Исо алайҳи салом модар дошта ва Одам алайҳи салом модар надошта ва бо ин васф, ташобаи он ду дар ҳамаи ҷиҳот набуд. Аз инҷо дониста мешавад ки ташбеҳи Мансур ба Муслим бини Ақил лузуман ба маънои бархурдории Мансур аз изни Маҳдӣ монанди бархурдории Муслои аз изни Ҳусейн нест, агарчи имкони он вуҷуд дорад ва бо ин васф, барои огоҳӣ аз он, бояд ба чизе ҷуз ташбеҳи мазкур муроҷиъа кард. Қадри мутаяққан ин аст ки заминасозии Мансур барои омадани Маҳдӣ аз тариқи гирифтани байъат барои ӯ ва омодасозии шуморӣ кофӣ барои ҳимоят аз ӯ, шабеҳи кори Муслим барои Ҳусейн аст ва ҳамин барои сиҳҳати ташбеҳи он ду ба якдигар кофӣ аст.

Тавфиқи шуморо аз даргоҳи Худованди меҳрубон масъалат дорем.

Бародари мӯъмин ва аҳли басират

Дар инки аллома Мансури Ҳошимии Хуросонӣ аъядуллоҳи таъоло аз имом Маҳдӣ алайҳи салом барои фароҳам сохтани заминаи зуҳури он ҳазрат «Изни ом» дорад, шакке нест; Чароки фароҳам сохтани заминаи зуҳури он ҳазрат мисдоқи бориз некукорӣ ва тақво аст ва изни омми он ҳазрат ба некукорӣ ва тақвои яқини аст; Чунонки изни омми он ҳазрат ба намозҳои явмия ва рӯзаи моҳи рамазон яқинӣ аст, балки худдориаш аз чунин изне маъсият ва куфр шумурда мешавад ва ин маънои гуфтори қотеъ ва такон диҳандае аст ки яке аз ёронамон моро аз он хабар дод, гуфт:

«قالَ رَجُلٌ لِلْمَنْصُورِ: هَلْ أَذِنَ لَکُمُ الْمَهْدِيُّ أَنْ تُمَهِّدُوا لَهُ سُلْطانَهُ؟! قالَ: الْأَمْرُ أَعْظَمُ مِنْ ذَلِكَ یا لُکَعُ! لَوْ نَهانا عَنْ ذَلِكَ ﴿لَأَخَذْنَا مِنْهُ بِالْيَمِينِ ثُمَّ لَقَطَعْنَا مِنْهُ الْوَتِينَ فَمَا مِنْكُمْ مِنْ أَحَدٍ عَنْهُ حَاجِزِينَ﴾! أَما بَلَغَکُمْ قَوْلُ عَلِيٍّ: ﴿وَاللّهِ لَوْ لَمْ یَخْرُجْ لَضُرِبَ عُنُقُهُ﴾؟! فَقامَ الرَّجُلُ وَ هُوَ یَقُولُ: اللَّهُمَّ لَوْ کانَ أَحَدٌ یُخْرِجُ الْمَهْدِيَّ لَکانَ هَذَا! فَسَیُخْرِجَنَّهُ وَ لَوْ کانَ بِالْعُطارِد»; «Марде ба Мансур гуфт: Оё Маҳдӣ ба шумо изн додааст ки барои ҳукумати ӯ заминасозӣ кунед?! Фармуд: Кор фаротар аз ин аст эй нодон! Агар моро аз он боз дорад (сухани Худованд бар ӯ ҷорӣ мешавад ки фармудааст:) “Ҳароина ӯро бо қудрат мегирем ва сипас раги қалбашро қатъ мекунем ва он гоҳ ҳеҷ як аз шумо ӯро нигоҳ доранда нест”! Оё сухани Алӣ ба шумо нарасидааст ки фармуд: “Ба Худо савганд агар хуруҷ накунад ҳароина гарданаш зада хоҳад шуд”?! Пас мард дар ҳоле ки бар мехост гуфт: Худоё! Агар аҳаде бошад ки Маҳдиро берун оварад, ҳамин аст! Ҳароина ӯро берун хоҳад овард агарчи дар Аторуд бошад»!

Аммо оё мумкин аст ки ин инсони бузург барои анҷоми ин амали воҷиб аз он ҳазрат «Изни хос» дошта бошад? Мумкин аст: Чароки пеш аз имкони вуҷуди он ҳазрат дар замин ва зарурати изни он ҳазрат ба аъмоли воҷиб ва сибқати ин инсони бузург дар заминасозӣ барои зуҳури он ҳазрат ки амалӣ воҷиб шумурда мешавад, монеъ аз доданди «Изни хос» ба ӯ вуҷуд надорад, вале эълони ин «Изни хос» дар сурате ки дошта бошад, пас аз вуҷуди «Изни хос» ки қадри мутаяққан аст, зарурӣ нест ва танҳо борикбинон дар меёбанд.

Байъат бо имом Маҳдӣ алайҳи салом ба маънои эъломи итоъат ва ҳимоят аз ӯ ба ҷойи дигарон, мисдоқи боризи хайр ва маърифат аст ва бо ин васф, даъват кардан ва амр кардан ба он, мисдоқи боризи даъват ба хайр ва амри ба маъруф аст ки бо изни омми Худованд анҷом мешавад ва ниёзе ба изни хосси Ӯ надорад; Монанди даъват кардан ва амр кардан ба намоз, рӯза, ҳаҷ ва закот; Чунонки фармудааст: ﴿وَلْتَكُنْ مِنْكُمْ أُمَّةٌ يَدْعُونَ إِلَى الْخَيْرِ وَيَأْمُرُونَ بِالْمَعْرُوفِ وَيَنْهَوْنَ عَنِ الْمُنْكَرِ ۚ وَأُولَئِكَ هُمُ الْمُفْلِحُونَ﴾[1]; «Ва бояд аз шумо гурӯҳе бошанд ки ба хайр даъват кунанд ва ба маърифат амр намоянд ва аз мункар боз доранд ва онон ҳамонон растгоронанд». Бар ҳамин асос, мӯъмини оли фиръавн ба байъат бо Мӯсо алайҳи салом даъват мекард ва аз қавми худ таваққуъ дошт ки даъваташро иҷобат кунанд; Чунонки Худованд зимни ситойиши ӯ фармудааст: ﴿وَقَالَ الَّذِي آمَنَ يَا قَوْمِ اتَّبِعُونِ أَهْدِكُمْ سَبِيلَ الرَّشَادِ﴾[2]; «Ва касе ки имон оварда буд гуфт: Эй қавми ман! Аз ман пайравӣ кунед то шуморо ба роҳи дуруст ҳидоят кунам», дар ҳоле ки барои ин кор изни хоссе надошт ва бар ҳамин асос, мӯъмини сураи Ёсин ба байъат бо се Паёмбар даъват мекард ва аз қавми худ таваққуъ дошт ки даъваташро иҷобат кунанд; Чунонки Худованд зимни ситойиши ӯ фармудааст: ﴿وَجَاءَ مِنْ أَقْصَى الْمَدِينَةِ رَجُلٌ يَسْعَى قَالَ يَا قَوْمِ اتَّبِعُوا الْمُرْسَلِينَ ۝ اتَّبِعُوا مَنْ لَا يَسْأَلُكُمْ أَجْرًا وَهُمْ مُهْتَدُونَ ۝ وَمَا لِيَ لَا أَعْبُدُ الَّذِي فَطَرَنِي وَإِلَيْهِ تُرْجَعُونَ ۝ أَأَتَّخِذُ مِنْ دُونِهِ آلِهَةً إِنْ يُرِدْنِ الرَّحْمَنُ بِضُرٍّ لَا تُغْنِ عَنِّي شَفَاعَتُهُمْ شَيْئًا وَلَا يُنْقِذُونِ ۝ إِنِّي إِذًا لَفِي ضَلَالٍ مُبِينٍ ۝ إِنِّي آمَنْتُ بِرَبِّكُمْ فَاسْمَعُونِ ۝ قِيلَ ادْخُلِ الْجَنَّةَ ۖ قَالَ يَا لَيْتَ قَوْمِي يَعْلَمُونَ ۝ بِمَا غَفَرَ لِي رَبِّي وَجَعَلَنِي مِنَ الْمُكْرَمِينَ ۝ وَمَا أَنْزَلْنَا عَلَى قَوْمِهِ مِنْ بَعْدِهِ مِنْ جُنْدٍ مِنَ السَّمَاءِ وَمَا كُنَّا مُنْزِلِينَ ۝ إِنْ كَانَتْ إِلَّا صَيْحَةً وَاحِدَةً فَإِذَا هُمْ خَامِدُونَ﴾[3]; «Ва марде аз он сӯи шаҳр омад дар ҳоле ки мешитофт, гуфт: Эй қавми ман! Аз Паёмбарон пайравӣ кунед; Аз касоне ки аз шумо музде наметалабанд ва бар ҳидоят ҳастанд пайравӣ кунед ва ман чаро касеро напарастам ки манро офаридааст ва ба сӯӣ Ӯ бозгардонда мешавед? Оё ҷуз Ӯ Худоёне бигирам ки агар Худованди бахшанда зараре барои ман бихоҳад, васотати онон ба корам намеояд ва ба фарёдам намерасанд? Ман он гоҳ дар гумроҳии ошкоре хоҳам буд. Ман ба Парвардигоратон имон овардам, пас аз ман бишнавед. Гуфта шуд ки ба Биҳишт дохил шав, гуфтам: Эй кош қавмам медонистанд ки Парвардигорам манро омӯрзид ва аз гиромидоштагон қарор дод ва мо пас аз ӯ бар қавмаш лашкаре аз осмон нафиристодем ва нозил кунандагон набудем. Он танҳо бонге буд (ки бар онон зада шуд), пас ногоҳ хомӯш гардиданд», дар ҳоле ки барои ин кор изни хоссе надошт ва бар ҳамин асос, шуморе аз Ҷаннатиён ба байъат бо Паёмбар саллаллоҳу алайҳи ва олиҳи ва саллам даъват мекарданд ва аз қавми худ таваққуъ доштанд ки даъваташонро иҷобат кунанд; Чунонки Худованд зимини ситойиши онон фармудааст: ﴿وَإِذْ صَرَفْنَا إِلَيْكَ نَفَرًا مِنَ الْجِنِّ يَسْتَمِعُونَ الْقُرْآنَ فَلَمَّا حَضَرُوهُ قَالُوا أَنْصِتُوا ۖ فَلَمَّا قُضِيَ وَلَّوْا إِلَى قَوْمِهِمْ مُنْذِرِينَ ۝ قَالُوا يَا قَوْمَنَا إِنَّا سَمِعْنَا كِتَابًا أُنْزِلَ مِنْ بَعْدِ مُوسَى مُصَدِّقًا لِمَا بَيْنَ يَدَيْهِ يَهْدِي إِلَى الْحَقِّ وَإِلَى طَرِيقٍ مُسْتَقِيمٍ ۝ يَا قَوْمَنَا أَجِيبُوا دَاعِيَ اللَّهِ وَآمِنُوا بِهِ يَغْفِرْ لَكُمْ مِنْ ذُنُوبِكُمْ وَيُجِرْكُمْ مِنْ عَذَابٍ أَلِيمٍ ۝ وَمَنْ لَا يُجِبْ دَاعِيَ اللَّهِ فَلَيْسَ بِمُعْجِزٍ فِي الْأَرْضِ وَلَيْسَ لَهُ مِنْ دُونِهِ أَوْلِيَاءُ ۚ أُولَئِكَ فِي ضَلَالٍ مُبِينٍ﴾[4]; «Ва чун шуморе аз ҷинниёнро мутаваҷҷеҳи ту сохтем то Қуръонро бишнаванд, пас чун наздаш ҳозир шуданд гуфтанд: Сукут кунед, пас чун ба анҷом расид барои инзор ба сӯӣ қавмашон бозгаштанд. Гуфтанд: Эй қавми мо! Китоберо шунедем ки пас аз Мӯсо нозил шуда ва чизе ки пеш аз он будаастро тасдиқ мекунад ва ба ҳақ ва ба роҳӣ рост ҳидоят менамояд. Эй қавми мо! Даъват кунандаи Худовандро иҷобат кунед ва ба ӯ имон оваред то гуноҳонатонро биёмӯрзад ва шуморо аз азоби дарднок паноҳ диҳад ва ҳар кас даъват кунандаи Худовандро иҷобат накунад, оҷиз кунандае дар замин нест ва барояш ҷуз Худованд ёваре вуҷуд надорад, онон дар гумроҳии ошкор ҳастанд», дар ҳоле ки аз вуҷуди изни хоссе барои онон сухане ба миён наёмадааст. Аз инҷо дониста мешавад ки даъвати мардум ба байъат бо халифаи Худованд, ниёзе ба изни хос надорад, бар хилофи даъвати онон ба байъат бо худ ки бидуни изн ҷойиз нест. Бинобарин, ҳаргоҳ олиме пешқадам шавад ва мардумро ба байъат бо имом Маҳдӣ алайҳи салом даъват кунад, бар онон воҷиб аст ки даъвати ӯро иҷобат кунанд; Хусусан ҳаргоҳ олимӣ бузург ва беҳамто мононди ҷаноби Мансури Ҳошимии Хуросонӣ ҳафизаҳуллоҳ таъоло бошад ки нишонаҳои заминасози мавъуди зуҳури имом Маҳдӣ алайҳи саломро дорад; Чароки дар ин сурат, вуҷуди изни хос барои ӯ мӯҳтамал аст[5].

Аммо оё байъат бо имом Маҳдӣ алайҳи салом ба маънои эъломи итоъат ва ҳимояташон аз ӯ ба ҷойи дигарон, зуҳур ва ҳокимияти ӯро тазмин мекунад? Оре, машрут ба инки аз рӯӣ маърифат ва омодагӣ бошад ва маърифату омодагии онон бар ӯ пӯшида нахоҳад монд, балки бо таваҷҷӯҳ ба бурузи он дар кунишҳо ва вокунишҳои онон, барои оммаи уқало қобили ташхис хоҳад буд. Аз ин рӯ, ҷаноби Мансури Ҳошимии Хуросонӣ ҳафизаҳуллоҳ таъоло ба гирифтани байъат барои имом Маҳдӣ алайҳи салом басанда намекунад, балки ононро илова бар ин кор барои итоъат ва ҳимоят аз ӯ тарбият мекунад, то онгоҳ ки ба маърифат ва омодагии лозим бирасанд; Чунонки худ дар ин бора фармудааст:

«Эй гурӯҳи ёрони ман! Ба суханам гӯш фаро диҳед то маърифат ёбед ва дар он биандешед то ҳикмат андузед; Чароки шуморо бо он парвариш медиҳам ҳамон тавр ки боғбон дарахти меваро; То аз шумо гурӯҳе бисозам кифоят кунанда барои онки халифаи Худоро дар замин кифоят кунанд.»[6]

Ва фармудааст:

«أَیُّهَا النّاسُ! إِنَّكُمْ تُریدُونَ أَنْ تَقْتُلُوني کَما قَتَلْتُمُ الصّالِحینَ مِنْ قَبْلي فَلا تَفْعَلُوا فَإِنِّي وَاللّهِ لَو بَقِیتُ فِیکُمْ لَأَشْحَذَنَّ رِجالاً مِنْکُمْ شَحْذَ الْقَيْنِ النَّصْلَ! أَجْلِي بِالتَّنْزيلِ أَبْصَارَهُمْ وَ أَرْمِي بِالتَّفْسِيرِ فِي مَسامِعِهِمْ وَ أَسْقِیهِمْ كَأسَ الْحِکْمَةِ حَتَّى یَمْتَلِئُوا! أَلا إِنِّي أَخْتارُ خِیارَکُمْ لِلْمَهْدِيِّ کَما یَخْتارُ النَّحْلُ لِیَعْسُوبِها خِیارَ الْأَزاهِیر!»[7]; «Эй мардум! Ҳароина шумо мехоҳед манро бикушед ҳамон тавр ки солеҳони пеш аз манро куштед, пас ин корро накунед; Чароки ба Худо савганд агар ман дар миёни шумо бимонам ҳароина мардоне аз шуморо обдида мекунам ҳамон тавр ки оҳангар теғаро обдида мекунад! Бо танзили (Қуръон) дидагонашонро ҷало медиҳам ва тафсири (он) ро дар гӯшҳошон мерезам ва ба онон аз паямонаи ҳикмат менӯшонам то пир шаванд! Огоҳ бошед ки ман беҳтаринҳои шуморо барои Маҳдӣ бар мегузинам ҳамон тавр ки занбӯри асал беҳтарин гулҳоро барои маликаи худ гузиниш мекунад! Сипас фармуд: Худоё! Ҳароина Ту медонӣ ки ман аз дунё баҳои як ҷуфт кафшро молик нестам, дар ҳоле ки агар нисфи дунё барои ман буд ҳамаи онро дар роҳи ту инфоқ мекрдам!»

Ин посухе ба касоне аст ки тарҳи наҳзати «Бозгашт ба Ислом» тавассути ин бузургворро ғайри зарурӣ медонанд ва мегӯянд ки иқдоми ӯ ба ислоҳи ақойид ва аъмоли мусалмонон бар рӯӣ даъвати ӯ ба байъат бо имом Маҳдӣ алайҳи салом соя андохтааст ва пешниҳод медиҳанд ки ӯ аз нақди мазоҳиб даст бардорад ва танҳо бар рӯӣ даъват ба байъат бо имом Маҳдӣ алайҳи салом мутамаркиз шавад, то пайравони мазоҳиб аз ӯ фосила нагиранд, дар ҳоле ки дидгоҳи онон дуруст нест; Зеро сирфи байъати мардум бо имом Маҳдӣ алайҳи салом ба маънои эъломи итоъат ва ҳимояти онон аз ӯ, заминаро барои зуҳур ва ҳокимияташ фароҳам намекунад, балки бояд ба мувозоти ин кор маърифат ва омодагии лозим дар онон падид ояд ва он ҳангоме дар онон падид меояд ки бархӣ инҳирофоти бузург дар ақойид ва аъмолашон ислоҳ шавад. Ба унвони намуна, шуюъ ва русухи тақлид дар миёни онон, метавонад ононро аз итоъат ва ҳимояти имом Маҳдӣ алайҳи салом пас аз зуҳураш боз дорад; Чароки мухолифати фақиҳон ва мароҷеъи тақлиди онон бо он ҳазрат мумкин аст ва бо ин васф, шуюъ ва русухи тақлид дар миёни онон, хатари билқувва барои он ҳазрат маҳсуб мешавад ва аз ин рӯ, бояд пеш аз зуҳури он ҳазрат ислоҳ шавад. Сойири инҳирофоти бунёдин дар ақойид ва аъмоли мардум низ ҳамин гунаанд ва ҳар як ба наҳве амният ва муваффақияти он ҳазратро ба хатар меандозанд ва аз ин рӯ, бояд то ҳадди мумкин пеш аз зуҳури он ҳазрат ислоҳ шаванд. Ин чизе аст ки ҷаноби Мансури Ҳошимии Хуросонӣ ҳафизаҳуллоҳ таъолоро ба муқобила бо инҳирофоти бунёдин дар ақойид ва аъмоли мардум водоштааст, бо илм ба онки ин кор бисёрӣ аз ононро бо ӯ душман мекунад ва аз иҷобати даъваташ ба байъат бо имом Маҳдӣ алайҳи салом боз медорад; Чароки чорае аз ин кор нест ва байъат накардан, беҳтар аз байъат шикастан аст.