Ояи 3
«Ҳаройина замин то ҳангоме ки гурӯҳе аз мӯъминон дар он ҳастанд, аз имоми ҳақ холӣ намемонад»
قَالَ اللَّهُ تَعَالَى:
﴿يَوْمَ نَدْعُو كُلَّ أُنَاسٍ بِإِمَامِهِمْ﴾[1]
Тарҷума:
Худованди баландмартаба фармудааст:
«Рӯзе ки ҳар мардумеро бо имомашон фаро мехонем».
Мулоҳизот
1 . أَخْبَرَنَا جُبَيْرُ بْنُ عَطَاءٍ الْخُجَنْدِيُّ، قَالَ: سَأَلْتُ الْمَنْصُورَ عَنْ قَوْلِ اللَّهِ تَعَالَى: ﴿يَوْمَ نَدْعُو كُلَّ أُنَاسٍ بِإِمَامِهِمْ﴾، فَقَالَ: لِكُلِّ أُنَاسٍ إِمَامٌ يُدْعَوْنَ بِهِ يَوْمَ الْقِيَامَةِ، فَيَدْخُلُونَ مَعَهُ الْجَنَّةَ أَوِ النَّارَ، فَانْظُرُوا مَنْ إِمَامُكُمْ.
Тарҷума:
Ҷубайр ибни Атоъи Хуҷандӣ моро хабар дод, гуфт: Аз Мансур дар бораи сухани Худованди баландмартаба пурсидам ки фармудааст: «Рӯзе ки ҳар мардумеро бо имомашон фаро мехонем», пас фармуд: Барои ҳар мардуме имоме аст ки рӯзи Қиёмат бо ӯ фаро хонда мешаванд, пас бо ӯ ба Биҳишт ё оташ ворид мешаванд, пас бингаред ки имоматон кист.
2 . أَخْبَرَنَا عَبْدُ اللَّهِ بْنُ مُحَمَّدٍ الْبَلْخِيُّ، قَالَ: سَمِعْتُ الْمَنْصُورَ يَقُولُ: إِنَّ الْأَرْضَ لَا تَخْلُو مِنْ إِمَامِ حَقٍّ مَا دَامَ فِيهَا أُنَاسٌ مِنَ الْمُؤْمِنِينَ، فَقَدْ قَالَ اللَّهُ: ﴿يَوْمَ نَدْعُو كُلَّ أُنَاسٍ بِإِمَامِهِمْ﴾، وَلِلْمُؤْمِنِينَ إِمَامُ حَقٍّ، وَهُوَ الَّذِي جَعَلَهُ اللَّهُ مِنْهُمْ إِمَامًا يَهْدِي بِأَمْرِهِ، فَقَدْ قَالَ: ﴿وَجَعَلْنَا مِنْهُمْ أَئِمَّةً يَهْدُونَ بِأَمْرِنَا لَمَّا صَبَرُوا ۖ وَكَانُوا بِآيَاتِنَا يُوقِنُونَ﴾[2]
Тарҷума:
Абдуллоҳ ибни Муҳаммади Балхӣ моро хабар дод, гуфт: Шунидам Мансур мефармояд: Ҳаройина замин то ҳангоме ки гурӯҳе аз мӯъминон дар он ҳастанд, аз имоми ҳақ холӣ намемонад; Чароки Худованд фармудааст: «Рӯзе ки ҳар гурӯҳеро бо имомашон фаро мехонем» ва барои мӯъминон имоми ҳаққе вуҷуд дорад ва ӯ касе аст ки Худованд аз миёнашон ба имомат баргузидааст то ба амри Ӯ раҳбарӣ кунад; Чунонки фармудааст: «Ва аз онон имомоне қарор додем ки ба амри Мо раҳбарӣ кунанд, ҳангоме ки сабр карданд ва ба нишонаҳои Мо яқин намуданд».
3 . أَخْبَرَنَا أَحْمَدُ بْنُ عَبْدِ الرَّحْمَنِ الطَّالَقَانِيُّ، قَالَ: قُرِئَ عِنْدَ الْمَنْصُورِ قَوْلُ اللَّهِ تَعَالَى: ﴿يَوْمَ نَدْعُو كُلَّ أُنَاسٍ بِإِمَامِهِمْ﴾، فَقَالَ: إِنِّي أَتَعَجَّبُ مِنْ أُنَاسٍ يَسْمَعُونَ هَذَا وَلَيْسَ لَهُمْ إِمَامٌ، أَوِ اتَّخَذُوا إِمَامًا لَا يَهْدِي بِأَمْرِ اللَّهِ! أَلَا مَنِ اتَّخَذَ إِمَامًا يَهْدِي بِأَمْرِ اللَّهِ فَهُوَ مِنْ أَهْلِ الْجَنَّةِ، وَمَنِ اتَّخَذَ إِمَامًا مِنْ دُونِهِ فَهُوَ مِنْ أَهْلِ النَّارِ، وَمَنْ مَاتَ وَلَيْسَ لَهُ إِمَامٌ تُرِكَ فِي الْمَحْشَرِ خَائِفًا مُتَرَقِّبًا حَتَّى يَفْرَغَ اللَّهُ مِنَ الْحِسَابِ، وَلَا يَفْرَغُ إِلَّا بَعْدَ خَمْسِينَ أَلْفَ سَنَةٍ، ثُمَّ نَظَرَ إِلَيْهِ كَمَا يَنْظُرُ أَحَدُكُمْ إِلَى حُثَالَةِ الْكَأْسِ، فَإِنْ وَجَدَهُ مُسْتَضْعَفًا قَدْ أَدَّى سَائِرَ مَا فَرَضَ عَلَيْهِ فَعَسَى أَنْ يَعْفُوَ عَنْهُ، وَإِنْ وَجَدَهُ غَيْرَ ذَلِكَ أَمَرَ بِهِ إِلَى النَّارِ وَلَا يُبَالِي، قُلْتُ: أَرَأَيْتَ مَنْ يَقُولُ: إِنَّمَا إِمَامِيَ الْكِتَابُ وَالسُّنَّةُ؟ قَالَ: هُوَ مِمَّنْ لَيْسَ لَهُ إِمَامٌ، لِأَنَّ الْإِمَامَ مَنْ يُعَلِّمُ الْكِتَابَ وَالسُّنَّةَ وَيُقِيمُهُمَا.
Тарҷума:
Аҳмад ибни Абдурраҳмони Толиқонӣ моро хабар дод, гуфт: Назди Мансур сухани Худованди баландмартаба хонда шуд ки фармудааст: «Рӯзе ки ҳар мардумеро бо имомашон фаро мехонем», пас фармуд: Ман таъаҷҷуб мекунам аз мардуме ки инро мешунаванд, дар ҳоле ки имоме надоранд, ё имоме гирифтаанд ки ба амри Худованд раҳбарӣ намекунад! Огоҳ бошед ки ҳар кас имоме бигирад ки ба амри Худованд раҳбарӣ мекунад, пас ӯ аз аҳли Биҳишт аст ва ҳар кас имоме ҷуз ӯ бигирад, пас ӯ аз аҳли оташ аст ва ҳар кас бимирад дар ҳоле ки имоме надорад, тарсон ва нигарон дар Маҳшар раҳо мешавад то он гоҳ ки Худованд аз ҳисоби (халқ) фориғ шавад ва аз ҳисоби (халқ) фориғ намешавад магар пас аз панҷоҳ ҳазор сол, сипас ба сӯйи ӯ менигарад, чунонки яке аз шумо ба таҳмондаи зарф менигарид, пас агар ӯро мустазъафе ёфт ки сойири воҷиботашро анҷом дода, мумкин аст ки ӯро бибахшояд ва агар ӯро таври дигаре ёфт, фармон медиҳад ки ӯро ба сӯйи оташ баранд ва аҳмияте намедиҳад. Гуфтам: Агар касе бигӯяд: Имоми ман танҳо китоб ва суннат аст, читавр? Фармуд: Ӯ аз касоне аст ки имоме надорад; Зеро имом касе аст ки китоб ва суннатро таълим медиҳад ва он дуро бар по медорад.
4 . أَخْبَرَنَا الْحَسَنُ بْنُ الْقَاسِمِ الطِّهْرَانِيُّ، قَالَ: جَزَى اللَّهُ الْمَنْصُورَ خَيْرًا! مَا تَكَلَّمَ بِشَيْءٍ إِلَّا وَفَتَحَ بَابًا مِنَ الْعِلْمِ أَوْ أَغْلَقَ بَابًا مِنَ الْجَهْلِ وَإِنِّي سَمِعْتُهُ يَقُولُ: لَيْسَ الْإِمَامُ مَنْ يُسَمَّى إِمَامًا وَلَكِنَّ الْإِمَامَ مَنْ يُقَلَّدُ وَهُوَ فِي كِتَابِ اللَّهِ إِمَامَانِ: إِمَامٌ جَعَلَهُ اللَّهُ لِلنَّاسِ إِمَامًا فَيَهْدِي بِأَمْرِ اللَّهِ وَهُوَ خَلِيفَةُ اللَّهِ الْمَهْدِيُّ وَإِمَامٌ مِنْ دُونِهِ وَهُوَ خَلِيفَةُ الشَّيْطَانِ الدَّجَّالُ! فَاتَّقُوا اللَّهَ يَا بَنِي آدَمَ وَلَا تَتَّخِذُوا الدَّجَّالَ إِمَامًا!
Тарҷума:
Ҳасан ибни Қосими Теҳронӣ моро хабар дод, гуфт: Худованд ба Мансур подоши нек диҳад! Ҳеч гоҳ ба чизе такаллум накард магар инки бобе аз илмро гушуд ё бобе аз ҷаҳлро баст ва ҳаройина ман шунидам ки мефармояд: Имом касе нест ки имом номида мешавад, бал имом касе аст ки аз ӯ тақлид мешавад ва ӯ дар китоби Худованд ду имом аст: Имоме ки Худованд ӯро барои мардум имом қарор додааст, пас ба амри Худованд раҳбарӣ мекунад ва ӯ халифаи Худованд Маҳдӣ аст ва имоме ҷуз ӯ ва ӯ халифаи шайтон даҷҷол аст! Пас аз Худованд битарсед эй банӣ Одам ва даҷҷолро имом нагиред!