Hadis No. 2
Bumi tidak pernah tanpa seorang ulama yang melalui dirinya kebenaran dibedakan dari kebatilan.
رَوَى مُحَمَّدُ بْنُ يَعْقُوبَ الْكُلَيْنِيُّ [ت329ه] فِي «الْكَافِي»[1]، قَالَ: حَدَّثَنِي عَلِيُّ بْنُ إِبْرَاهِيمَ، عَنْ مُحَمَّدِ بْنِ عِيسَى، عَنْ يُونُسَ بْنِ عَبْدِ الرَّحْمَنِ، عَنِ ابْنِ مُسْكَانَ، عَنْ أَبِي بَصِيرٍ، عَنْ أَحَدِهِمَا -يَعْنِي الْبَاقِرَ أَوْ الصَّادِقَ- عَلَيْهِمَا السَّلَامُ قَالَ:
إِنَّ اللَّهَ لَمْ يَدَعِ الْأَرْضَ بِغَيْرِ عَالِمٍ، وَلَوْ لَا ذَلِكَ لَمْ يُعْرَفِ الْحَقُّ مِنَ الْبَاطِلِ.
Terjemahan:
Muhammad bin Ya‘qub al-Kulaini [w. 329 H] meriwayatkan dalam kitab al-Kafi, (dengan redaksi sebagai berikut) dia berkata: Ali bin Ibrahim meriwayatkan kepadaku, dari Muhammad bin Isa, dari Yunus bin Abdurrahman, dari Ibnu Muskan, dari Abu Bashir, dari salah satu dari keduanya, yaitu Baqir atau Shadiq , yang berkata:
Sesungguhnya, Allah tidak membiarkan bumi tanpa seorang ulama. Dan jika tidak demikian, kebenaran tidak dapat dibedakan dari kebatilan.
Penguat No. 1
وَرَوَى مُحَمَّدُ بْنُ عَلِيِّ بْنِ بَابَوَيْهِ [ت381ه] فِي «كَمَالِ الدِّينِ وَتَمَامِ النِّعْمَةِ»[2]، قَالَ: حَدَّثَنَا أَبِي وَمُحَمَّدُ بْنُ الْحَسَنِ قَالَا: حَدَّثَنَا سَعْدُ بْنُ عَبْدِ اللَّهِ وَعَبْدُ اللَّهِ بْنُ جَعْفَرٍ، عَنْ مُحَمَّدِ بْنِ عِيسَى، عَنْ يُونُسَ بْنِ عَبْدِ الرَّحْمَنِ، عَنِ ابْنِ مُسْكَانَ، عَنْ أَبِي بَصِيرٍ، قَالَ: قَالَ أَبُو عَبْدِ اللَّهِ -يَعْنِي جَعْفَرَ بْنَ مُحَمَّدٍ الصَّادِقَ- عَلَيْهِ السَّلَامُ -فَذَكَرَ مِثْلَهُ.
Terjemahan:
Selain itu, Muhammad bin Ali bin Babawayh [w. 381 H] meriwayatkan dalam kitab Kamal al-Din wa Tamam al-Ni‘mah, dia berkata: Ayahku dan Muhammad bin Hasan meriwayatkan kepada kami, mereka berkata: Sa‘d bin Abdullah dan Abdullah bin Ja‘far meriwayatkan kepada kami, dari Muhammad bin Isa, dari Yunus bin Abdurrahman, dari Ibnu Muskan, dari Abu Bashir yang berkata: “Abu Abdullah, yaitu Ja‘far bin Muhammad as-Shadiq berkata”, lalu dia menyebutkan hadis yang serupa.
Penguat No. 2
وَرَوَى مُحَمَّدُ بْنُ عَلِيِّ بْنِ بَابَوَيْهِ [ت381ه] فِي «كَمَالِ الدِّينِ وَتَمَامِ النِّعْمَةِ»[3]، قَالَ: حَدَّثَنَا أَحْمَدُ بْنُ مُحَمَّدِ بْنِ يَحْيَى الْعَطَّارُ قَالَ: حَدَّثَنَا سَعْدُ بْنُ عَبْدِ اللَّهِ قَالَ: حَدَّثَنَا أَحْمَدُ بْنُ الْحَسَنِ بْنِ عَلِيِّ بْنِ فَضَّالٍ، عَنْ عَمْرِو بْنِ سَعِيدٍ الْمَدَائِنِيِّ، عَنْ مُصَدِّقِ بْنِ صَدَقَةَ، عَنْ عَمَّارِ بْنِ مُوسَى السَّابَاطِيِّ ، عَنْ أَبِي عَبْدِ اللَّهِ عَلَيْهِ السَّلَامُ قَالَ: سَمِعْتُهُ وَهُوَ يَقُولُ: «لَمْ تَخْلُ الْأَرْضُ مُنْذُ كَانَتْ مِنْ حُجَّةٍ عَالِمٍ يُحْيِي فِيهَا مَا يُمِيتُونَ مِنَ الْحَقِّ»، ثُمَّ تَلَا هَذِهِ الْآيَةَ: ﴿يُرِيدُونَ لِيُطْفِئُوا نُورَ اللَّهِ بِأَفْوَاهِهِمْ وَاللَّهُ مُتِمُّ نُورِهِ وَلَوْ كَرِهَ الْكَافِرُونَ﴾[4].
Terjemahan:
Selain itu, Muhammad bin Ali bin Babawayh [w. 381 H] meriwayatkan dalam kitab Kamal al-Din wa Tamam al-Ni‘mah, dia berkata: Ahmad bin Muhammad bin Yahya al-Attar meriwayatkan kepada kami, dia berkata: Sa‘d bin Abdullah meriwayatkan kepada kami, dia berkata: Ahmad bin Hasan bin Ali bin Faddal meriwayatkan kepada kami, dari Amr bin Sa‘id al-Mada’ini, dari Musaddiq bin Sadaqah, dari Ammar bin Musa as-Sabati yang berkata: Aku mendengar Abu Abdullah (Ja‘far bin Muhammad as-Shadiq) berkata: “Bumi, sejak pertama kali ada tidak pernah tanpa seorang hujjah yang berilmu yang menghidupkan kembali segala sesuatu dari kebenaran yang mereka matikan.” Kemudian beliau melantunkan ayat: “Mereka ingin memadamkan cahaya Allah dengan mulut-mulut mereka, sementara Allah menyempurnakan cahaya-Nya, meskipun orang-orang kafir membencinya.”
Pertimbangan
قَالَ الْمَنْصُورُ حَفِظَهُ اللَّهُ تَعَالَى: رَوَاهُ الصَّفَّارُ [ت290ه] فِي «بَصَائِرِ الدَّرَجَاتِ» وَلَكِنْ لَمْ يَرْوِ «بَصَائِرَ الدَّرَجَاتِ» إِلَّا أَحْمَدُ بْنُ مُحَمَّدِ بْنِ يَحْيَى، فَهُوَ مُنْفَرِدٌ بِهَذَا الْحَدِيثِ.
Terjemahan:
Mansur berkata: Saffar [w. 290 H] juga meriwayatkan hadis ini dalam Basa’ir al-Darajat, namun tidak seorang pun meriwayatkan Basa’ir al-Darajat kecuali Ahmad bin Muhammad bin Yahya, sehingga hanya dia sendiri yang meriwayatkan hadis ini.