أخبرنا الحسن بن محمّدصادق الإصفهانيّ، قال: مات رجل من أهل بيتي فكتبتُ إلى المنصور أسأله عن الصّلاة على الميّت، فكتب لي:
السُّنَّةُ فِيهَا خَمْسُ تَكْبِيرَاتٍ وَلَوْ نَقَصْتَ وَاحِدَةً أَوْ زِدْتَ فَلَا بَأْسَ وَلَيْسَ فِيهَا دُعَاءٌ مُوَقَّتٌ فَتَقُومُ بِحِذَائِهِ مُسْتَقْبِلًا لِلْقِبْلَةِ فَتُكَبِّرُ فَتَقُولُ:
بِسْمِ اللَّهِ وَبِاللَّهِ وَإِنَّا لِلَّهِ وَإِنَّا إِلَيْهِ رَاجِعُونَ، أَشْهَدُ أَنْ لَا إِلَهَ إِلَّا اللَّهُ وَحْدَهُ لَا شَرِيكَ لَهُ وَأَشْهَدُ أَنَّ مُحَمَّدًا عَبْدُهُ وَرَسُولُهُ، أَرْسَلَهُ بِالْهُدَى وَدِينِ الْحَقِّ لِيُظْهِرَهُ عَلَى الدِّينِ كُلِّهِ وَلَوْ كَرِهَ الْمُشْرِكُونَ،
ثُمَّ تُكَبِّرُ فَتَقُولُ:
الْحَمْدُ لِلَّهِ وَسَلَامٌ عَلَى عِبَادِهِ الَّذِينَ اصْطَفَى، آللَّهُ خَيْرٌ أَمَّا يُشْرِكُونَ، اللَّهُمَّ صَلِّ عَلَى مُحَمَّدٍ وَعَلَى آلِ مُحَمَّدٍ كَمَا صَلَّيْتَ عَلَى إِبْرَاهِيمَ وَعَلَى آلِ إِبْرَاهِيمَ وَبَارِكْ عَلَى مُحَمَّدٍ وَعَلَى آلِ مُحَمَّدٍ كَمَا بَارَكْتَ عَلَى إِبْرَاهِيمَ وَعَلَى آلِ إِبْرَاهِيمَ إِنَّكَ حَمِيدٌ مَجِيدٌ،
ثُمَّ تُكَبِّرُ فَتَقُولُ:
رَبَّنَا إِنَّنَا سَمِعْنَا مُنَادِيًا يُنَادِي لِلْإِيمَانِ أَنْ آمِنُوا بِرَبِّكُمْ فَآمَنَّا رَبَّنَا فَاغْفِرْ لَنَا ذُنُوبَنَا وَكَفِّرْ عَنَّا سَيِّئَاتِنَا وَتَوَفَّنَا مَعَ الْأَبْرَارِ رَبَّنَا اغْفِرْ لَنَا وَلِإِخْوَانِنَا الَّذِينَ سَبَقُونَا بِالْإِيمَانِ وَلَا تَجْعَلْ فِي قُلُوبِنَا غِلًّا لِلَّذِينَ آمَنُوا رَبَّنَا إِنَّكَ رَءُوفٌ رَحِيمٌ رَبَّنَا اغْفِرْ لِحَيِّنَا وَمَيِّتِنَا وَذَكَرِنَا وَأُنْثَانَا وَشَاهِدِنَا وَغَائِبِنَا وَصَغِيرِنَا وَكَبِيرِنَا اللَّهُمَّ مَنْ أَحْيَيْتَهُ مِنَّا فَأَحْيِهِ عَلَى الْإِسْلَامِ وَمَنْ تَوَفَّيْتَهُ مِنَّا فَتَوَفَّهُ عَلَى الْإِيمَانِ،
ثُمَّ تُكَبِّرُ فَتَقُولُ:
اللَّهُمَّ هَذَا عَبْدُكَ ابْنُ عَبْدِكَ تَوَفَّيْتَهُ وَهُوَ مُحْتَاجٌ إِلَى رَحْمَتِكَ وَأَنْتَ غَنِيٌّ عَنْ عَذَابِهِ فَارْحَمْهُ وَلَا تُعَذِّبْهُ فَإِنَّهُ كَانَ مِنَ الْمُؤْمِنِينَ وَأَنْتَ كَمَا قُلْتَ بِالْمُؤْمِنِينَ رَحِيمٌ، فَاغْفِرْ لَهُ ذُنُوبَهُ وَكَفِّرْ عَنْهُ سَيِّئَاتِهِ وَتَقَبَّلْ مِنْهُ حَسَنَاتِهِ وَأَدْخِلْهُ الْجَنَّةَ بِرَحْمَتِكَ يَا أَرْحَمَ الرَّاحِمِينَ،
ثُمَّ تُكَبِّرُ وَتَنْصَرِفُ.
ترجمهی نامه:
حسن بن محمّد صادق اصفهانی ما را خبر داد، گفت: مردی از خانوادهی ما درگذشت، پس برای منصور نوشتم و از او دربارهی نماز بر میّت پرسیدم، پس برایم نوشت:
سنّت در آن پنج تکبیر است و اگر یکی کم کنی یا بیفزایی اشکالی ندارد و در آن دعای معیّنی نیست، پس مقابل او در حالی که روی به قبله داری میایستی، آن گاه تکبیر میگویی پس میگویی:
به نام خداوند و با خداوند و ما برای خداوند هستیم و به سوی او باز میگردیم، گواهی میدهم که جز خداوند خدایی نیست، یگانه است و شریکی ندارد و گواهی میدهم که محمّد بنده و فرستادهی اوست که او را با هدایت و دین حق فرستاد تا او را بر هر دینی پیروز گرداند اگرچه مشرکان کراهت داشته باشند،
سپس تکبیر میگویی پس میگویی:
ستایش برای خداوند و درود بر آن بندگانش که آنان را برگزید، آیا خداوند بهتر است یا چیزی که شریک قرار میدهند؟! خداوندا! بر محمّد و بر آل محمّد صلوات فرست چونانکه بر ابراهیم و بر آل ابراهیم صلوات فرستادی و بر محمّد و بر آل محمّد برکت فرست چونانکه بر ابراهیم و بر آل ابراهیم برکت فرستادی، به راستی که تو ستوده و شکوهمندی،
سپس تکبیر میگویی پس میگویی:
پروردگارا! ما شنیدیم ندا دهندهای را که ندا میداد به پروردگارتان ایمان آورید، پس ایمان آوردیم، پروردگارا! پس گناهانمان را بیامرز و بدیهایمان را بپوشان و ما را به همراه نیکان بمیران، خداوندا! ما و برادرانمان که در ایمان بر ما پیشی گرفتند را بیامرز و در دلهامان کینهای از کسانی که ایمان آوردند قرار نده، پروردگارا! به راستی که تو رؤوف و مهربانی، پروردگارا! زندگان و مردگان و مردان و زنان و حاضران و غایبان و کوچکان و بزرگان ما را بیامرز، خداوندا! هر کس از ما که او را زنده میداری بر اسلام زنده بدار و هر کس از ما که او را میمیرانی بر ایمان بمیران،
سپس تکبیر میگویی پس میگویی:
خداوندا! این بندهی تو پسر بندهی توست، او را از دنیا بردی و او نیازمند به رحمت توست و تو از عذاب او بینیازی، پس او را رحمت کن و عذاب نکن؛ چراکه او از مؤمنان بود و تو چنانکه فرمودی با مؤمنان مهربان هستی، پس گناهان او را بیامرز و بدیهای او را بپوشان و نیکیهای او را قبول کن و او را به بهشت درآور، با رحمتت ای مهربانترین مهربانان،
سپس تکبیر میگویی و بر میگردی.
شرح نامه:
برای خواندن شرح این نامهی نورانی، به پرسش و پاسخ ۲۹۱ مراجعه کنید.