نویسنده‌ی پرسش: جمعی از دانشجویان دندانپزشکی تاریخ پرسش: ۱۳۹۶/۷/۲۱

امروزه پیام مبارک نهضت بازگشت به اسلام نه تنها در حوزه‌های علمیه و مراکز مذهبی، بلکه در سایر اجتماعات اداری و علمی بررسی می‌شود. برایم جالب است وقتی می‌بینم که برخی اساتید دانشگاه‌های علوم پزشکی با دقت و موشکافانه مطالب سایت شما را دنبال کرده و درباره‌اش اظهار نظر می‌کنند.

و اما بعد از مطالعه برخی پرسش‌ها پیرامون علم پزشکی و طبابت، چند سوال ذهن ما را مشغول کرده است. هر چند اولویت با زمینه‌سازی برای امام است، لیکن از شما اساتید ارجمند و شاگردان حضرت علامه منصور هاشمی خراسانی تقاضا داریم راهنمایی بفرمایید. امیدواریم همان‌طور که دین‌داری ما با شناخت این نهضت اسلامی اصلاح شد، دنیایمان هم اصلاح شود.

۱ . نظر اسلام درباره‌ی سفید کردن دندان‌ها (بلیچینگ) چیست؟ اگر با استفاده از روش‌های مرسوم، دندان‌ها را بیش از حدّ طبیعی سفید کنیم طوری که جلب توجه کند مشکل دارد؟

۲ . نظر اسلام در خصوص ارتودنسی چیست؟ اگر چینش دندان‌های فردی، صرفاً جهت زیبایی، «به صورت دائم» تغییر داده شود، شرعاً چه حکمی دارد؟ (با توجه به اینکه قبل از عمل ظاهر چینش دندان‌های بیمار نامرتب بوده باشد.)

۳ . اخیراً با یکی از افرادی که اتفاقاً پیگیر معارف نهضت نیز هستند بحث فنی و اعتقادی درباره‌ی «هیپنوتیزم» و نقش آن در انجام اعمال پزشکی بدون درد داشتیم. آیا می‌شود به صورت محدود و جهت ایجاد بی حسی موضعی سراغ آن رفت؟

۴ . در پایان تقاضا داریم ما دانشجویان حیطه علوم پزشکی را نصیحت بفرمایید.

پاسخ به پرسش شماره: ۸ تاریخ پاسخ به پرسش: ۱۳۹۶/۷/۲۷

لطفاً به نکات زیر توجّه فرمایید:

۱ . بی‌گمان نهضت «بازگشت به اسلام»، پاک‌ترین و سودمندترین نهضتی است که پس از نهضت عاشورا در میان مسلمانان ظهور کرده و اصالت، متانت و حقّانیّت آن برای هر مسلمان عاقل و منصفی که بدون پیش‌داوری و تعصّب مذهبی یا سیاسی به آن بنگرد، آشکار و غیر قابل انکار است؛ چراکه این نهضت مبارک -بر خلاف سایر جریان‌های فکری و سیاسی در جهان اسلام- بر روی یقینی‌ترین مبانی اسلامی استوار شده است و به سوی یقینی‌ترین عقاید و اعمال اسلامی فرا می‌خواند و برای یقینی‌ترین آرمان اسلامی یعنی حاکمیّت امام مهدی علیه السّلام زمینه‌سازی می‌کند و با این وصف، جز کوردل‌ترین و بی‌خیرترین افراد، آن را مردود نمی‌شمارند و از همراهی با آن سر باز نمی‌زنند. در این میان، جای بسی تعجّب است که حاکمان و گروه‌های مسلمان با وجود همه‌ی اختلافات فکری و سیاسی‌شان، بر بایکوت این نهضت آزادی‌بخش و عدالت‌گستر اجماع کرده‌اند و دست به دست هم داده‌اند تا درباره‌ی آن چیزی نگویند و ننویسند تا به زعم خود از انتشار آن در میان مسلمانان جلوگیری کنند[۱]؛ زیرا همه‌ی آن‌ها دریافته‌اند که این نهضت اسلامی، منافع یکسویه و بی‌بنیاد هیچ یک از آن‌ها را تأمین نمی‌کند و بر خلاف جهتگیری کلّی همه‌ی آن‌ها در حال حرکت است؛ با توجّه به اینکه وقتی هر یک از آن‌ها حکومت را به طرف خود می‌کشد و برای گرفتن سهم بیشتری از قدرت می‌کوشد، این نهضت مبارک حکومت را به طرف مهدی سوق می‌دهد و برای رساندن او به قدرت تلاش می‌کند، در حالی که هیچ یک از آن‌ها، برای مهدی سهمی از قدرت قائل نیستند و نمی‌خواهند حکومت را به او واگذار کنند، بلکه بیشتر آن‌ها به او اعتقادی ندارند یا وجود او را جدّی نمی‌گیرند و مهم نمی‌دانند! روشن است که در چنین شرایطی، معدود آزادگان فرهیخته‌ای که دین خود را به دنیا نفروخته‌اند و از خداوند و روز داوری می‌ترسند، مسؤولیّت سنگین‌تری یافته‌اند؛ چراکه باید برای شکستن این بایکوت ظالمانه و باطل ساختن این مکر شیطانی تلاش کنند و اجازه ندهند که دعوت حقّ علامه منصور هاشمی خراسانی حفظه الله تعالی به سوی امام مهدی علیه السّلام، در کشاکش بازی‌های سیاسی و جنجال‌های مذهبی رایج ضایع شود؛ با توجّه به اینکه همه‌ی این بازی‌های سیاسی و جنجال‌های مذهبی، کید شیطان برای سرگرم ساختن مردم و بازداشتن آن‌ها از توجّه به امام مهدی علیه السّلام است و این کیدی است که متأسفانه تا به امروز موثّر واقع شده و نتیجه داشته است، ولی امید می‌رود که با احساس مسؤولیّت و تلاش بیشتر معدود آزادگان فرهیخته -خصوصاً در حوزه‌های علمیّه و دانشگاه‌ها- بی‌اثر و بی‌نتیجه شود ان شاء الله[۲].

۲ . چیزی که تغییر دادن آفرینش خداوند و کاری شیطانی محسوب می‌شود، تغییر دادن عمدی و غیر قابل بازگشت رنگ یا شکل یا ترکیب اصلی و طبیعی بدن بدون ضرورت است[۳] و با این وصف، سفید کردن دندان‌ها اگر به معنای زدودن جرم و زنگار آن‌ها باشد، تغییر دادن آفرینش خداوند و کاری شیطانی محسوب نمی‌شود؛ چراکه جرم و زنگار آن‌ها جزء رنگ یا شکل یا ترکیب اصلی و طبیعی آن‌ها نیست، بل چیز زائدی است که تدریجاً و به سبب اعمال انسان حادث شده و با این وصف، روشن است که اشکالی ندارد، هر چند نباید برای مقاصدی غیر مشروع مانند جلب توجّه نامحرم انجام شود. بدین سان، چینش دندان‌ها نیز اگر به معنای راست کردن دندان‌های کج و مرتّب کردن دندان‌های نامرتّب در کنار یکدیگر باشد، اشکالی ندارد؛ چراکه کج بودن و نامرتّب بودن، جزء رنگ یا شکل یا ترکیب اصلی و طبیعی دندان‌ها نیست، بل چیز زائدی است که تدریجاً و به سبب اعمال انسان حادث شده است و با این وصف، می‌توان چنین کارهایی را رفع تغییرات حادث شده در آفرینش خداوند و بازگرداندن آن به حالت اصلی و طبیعی‌اش دانست که کاری نیکو و پسندیده محسوب می‌شود، بلکه چه بسا در صورت استطاعت واجب است.

۳ . بنا بر نظر علامه منصور هاشمی خراسانی حفظه الله تعالی، هیپنوتیزم «شعبه‌ای از سحر» است[۴] و با این وصف، استفاده از آن در پزشکی بدون ضرورت جایز نیست، در حالی که ظاهراً ضرورتی برای آن وجود ندارد؛ چراکه اعمال پزشکی بدون درد، متوقّف بر آن نیست، بلکه می‌تواند با روش‌های دیگری انجام شود.

۴ . توصیه‌ی ما به پزشکان و دانشجویان پزشکی این است که بیش از حد بر دانش محدود خود متّکی نباشند و اعتماد نکنند، بلکه شفا را از جانب خداوند بدانند و از آموزه‌های او در اسلام بهره بگیرند و به احکام و حدودش و به اخلاق اسلامی پایبند باشند؛ همچنانکه ضروری است تنها در پی سود و درآمد بیشتر نباشند، بلکه بیش از آن در پی جلب رضای خداوند و بندگانش باشند؛ چراکه درمان بیماری‌ها با چنین رویکرد و انگیزه‌ای، جهاد با شیطان محسوب می‌شود و از بزرگ‌ترین عبادات است و می‌تواند سعادت دنیا و آخرت آنان را با هم تأمین کند ان شاء الله.

↑[۱] . بنگرید به: گفتار ۶۳.
↑[۲] . در این باره، نکات ۱، ۲۲ و ۳۸ را بخوانید.
↑[۳] . بنگرید به: پرسش و پاسخ ۲۹۹.
↑[۴] . بنگرید به: پرسش و پاسخ ۱۷۹.