أَخْبَرَنَا مُحَمَّدُ بْنُ عَبْدِ الرَّحْمَنِ الْهَرَوِيُّ، قَالَ: سَأَلْتُ الْمَنْصُورَ عَنِ الصَّائِمِ يَدْخُلُ فِي حَلْقِهِ بُخَارٌ أَوْ دُخَانٌ أَوْ غُبَارٌ، أَيُفْطِرُ ذَلِكَ صَوْمَهُ؟ قَالَ: لَيْسَ ذَلِكَ بِشَيْءٍ، قُلْتُ: إِنَّهُ يَجِدُ فِي فَمِهِ شَيْئًا، قَالَ: إِذَا وَجَدَ فِي فَمِهِ شَيْئًا فَلَا يَبْتَلِعَهُ.
ترجمهی گفتار:
محمّد بن عبد الرّحمن هروی ما را خبر داد، گفت: از منصور دربارهی روزهدار پرسیدم که به حلقش بخار یا دود یا غباری داخل میشود، آیا آن روزهاش را باطل میکند؟ فرمود: آن چیزی نیست، گفتم: او در دهانش چیزی را مییابد، فرمود: هرگاه در دهانش چیزی را یافت آن را فرو ندهد.
شرح گفتار:
از این گفتار آن جناب دانسته میشود که فرو بردن چیزهایی که حالت جامد یا مایع ندارند، بلکه حالت گاز دارند و با تنفّس وارد حلق میشوند مانند بوی عطر، بخار آب، گرد خاک، دود آتش و اسپری آسم، خوردن و آشامیدن محسوب نمیشود و تبعاً مبطل روزه نیست؛ مگر اینکه در دهان حالت جامد یا مایع پیدا کنند و سپس از روی عمد فرو برده شوند؛ همچنانکه دانسته میشود استنشاق دخانیّات و موادّ مخدّر -هر چند حرام است[۱]- اگر در دهان به جامد یا مایع تبدیل نشوند، روزه را باطل نمیکند.