أَخْبَرَنَا يُونُسُ بْنُ عَبْدِ اللَّهِ الْخَتْلَانِيُّ، قَالَ: قُلْتُ لِلْمَنْصُورِ: مَاذَا يَجُوزُ لِلْمَرْأَةِ أَنْ تَنْظُرَ إِلَيْهِ مِنَ الرَّجُلِ الَّذِي لَيْسَ لَهَا بِذِي مَحْرَمٍ؟ قَالَ: تَنْظُرُ إِلَى مَا يَكْشِفُ عَنْهُ لِلْوُضُوءِ، وَلَا تَنْظُرُ إِلَى مَا وَرَاءَ ذَلِكَ، فَإِنَّ اللَّهَ يَقُولُ: ﴿قُلْ لِلْمُؤْمِنَاتِ يَغْضُضْنَ مِنْ أَبْصَارِهِنَّ﴾[۱]، قُلْتُ: إِنَّهُمْ يَقُولُونَ: تَنْظُرُ إِلَى مَا فَوْقَ السُّرَّةِ وَتَحْتَ الرُّكْبَةِ، قَالَ: ذَاكَ لِذَاتِ الْمَحْرَمِ.
ترجمهی گفتار:
یونس بن عبد الله ختلانی ما را خبر داد، گفت: به منصور گفتم: نگاه کردن به کدام قسمت از بدن مرد نامحرم برای زن جایز است؟ فرمود: به جاهایی که برای وضو آشکار میکند مینگرد و به جاهای دیگر نگاه نمیکند؛ چراکه خداوند میفرماید: «به زنان مؤمن بگو نگاهشان را فرو پوشانند»، گفتم: آنان میگویند: میتواند به بالای ناف و زیر زانو نگاه کند، فرمود: آن برای زن محرم است.
شرح گفتار:
مراد آن جناب از «جاهایی که برای وضو آشکار میکند»، سر، روی، دستها تا آرنج و پاها تا دو برآمدگی است که در وضو شسته یا مسح میشوند. بنابراین، زن میتواند بدون شهوت، به این جاها از بدن مرد نامحرم نگاه کند، ولی نگاه کردن به جاهای دیگر بدن او جایز نیست، اگرچه بالاتر از ناف یا پایینتر از زانویش باشد؛ زیرا این کار مانند نگاه کردن مرد، به جایی جز روی و کف دست زن نامحرم است که مطلقاً حرام محسوب میشود؛ با توجّه به اینکه خداوند فرو پوشاندن نگاه را تنها بر مردان واجب نکرده، بلکه بر زنان نیز واجب کرده و مرادش از آن نگاه نکردن به جاهایی از بدن نامحرمان است که معمولاً پوشیده است.
برای آگاهی بیشتر در این باره، به پرسش و پاسخ ۵۴۷ مراجعه کنید.