نویسنده‌ی پرسش: حسین

تاریخ پرسش: ۱۴۰۱/۳/۵

نظر شما در مورد کار در فست فود با توجه به اینکه غذای فست فود برای بدن مضر است و مکانی برای اختلاط نامحرمان فراهم می‌کند و ممکن است موسیقی حرام در آن پخش شود، چیست؟ آیا کار کردن در چنین مکانی درست است؟

پاسخ به پرسش شماره: ۴۷

تاریخ پاسخ به پرسش: ۱۴۰۱/۳/۱۹

بدون شک، کمک کردن به گناه‌کاران در گناهی که انجام می‌دهند، جایز نیست؛ به دلیل سخن خداوند که فرموده است: ﴿وَلَا تَعَاوَنُوا عَلَى الْإِثْمِ وَالْعُدْوَانِ ۚ وَاتَّقُوا اللَّهَ ۖ إِنَّ اللَّهَ شَدِيدُ الْعِقَابِ﴾[۱]؛ «و به یکدیگر در گناه و تعدّی کمک نکنید و از خداوند بترسید که عقوبت خداوند شدید است». بنابراین، همکاری در تولید، نگهداری، تبلیغ و فروش هر غذایی که برای بدن ضرر قطعی مهمّی دارد، جایز نیست؛ زیرا چنین غذایی، در حکم سمّ است که خوردن آن حرام است؛ به دلیل سخن خداوند که فرموده است: ﴿وَلَا تُلْقُوا بِأَيْدِيكُمْ إِلَى التَّهْلُكَةِ﴾[۲]؛ «و خودتان را با دستانتان به هلاکت نیندازید»، ولی به نظر می‌رسد که فست فود، خصوصاً هرگاه زیاد مصرف نشود، برای بدن ضرر قطعی مهمّی ندارد و در حکم سم نیست و از این رو، همکاری در تولید، نگهداری، تبلیغ و فروش آن، به حدّ حرام نمی‌رسد، هر چند برای بدن ضرر قطعی غیر مهمّی دارد و از این رو، می‌توان همکاری در تولید، نگهداری، تبلیغ و فروش آن را مکروه دانست. همین طور، دایر کردن مکانی برای اجتماع و اختلاط نامحرمان جایز نیست، ولی به نظر می‌رسد که دایر کردن رستوران، چنین کاری محسوب نمی‌شود؛ زیرا رستوران، در اصل مکانی برای غذا خوردن است که به ذات خود مباح است و با اجتماع و اختلاط نامحرمان ملازمه‌ای ندارد. از این رو، نمی‌توان دایر کردن رستوران را تنها به این دلیل که ممکن است گاهی نامحرمانی در آن اجتماع و اختلاط کنند، حرام دانست؛ چنانکه اجتماع و اختلاط آنان در جاهای دیگری مانند پارک و حتّی خیابان نیز ممکن است، در حالی که نمی‌توان به این دلیل، ساختن پارک و حتّی خیابان را حرام دانست! آری، بر دایرکنندگان رستوران واجب است که تا حدّ امکان از اجتماع و اختلاط نامحرمان در آن جلوگیری کنند و این کار می‌تواند با جدا کردن بخش مردان از زنان و اقدام به نهی از منکر در مواقع لزوم انجام شود.

برای آگاهی درباره‌ی حکم موسیقی، به پرسش و پاسخ ۱۸۲ مراجعه کنید.