أَخْبَرَنَا أَحْمَدُ بْنُ عَبْدِ الرَّحْمَنِ الطَّالَقَانِيُّ، قَالَ: سَأَلْتُ الْمَنْصُورَ عَنِ الْمَهْدِيِّ كَيْفَ يَعْرِفُ وَقْتَ خُرُوجِهِ؟ قَالَ: يُحَدِّثُهُ الْمَلَائِكَةُ، قُلْتُ: فَتَقُولُ إِنَّهُ نَبِيٌّ؟! قَالَ: لَا، وَلَكِنَّهُ مُحَدَّثٌ، قُلْتُ: وَهَلْ يُحَدِّثُ الْمَلَائِكَةُ إِلَّا النَّبِيَّ؟! قَالَ: وَمَا يَمْنَعُهُمْ مِنْ ذَلِكَ؟! أَلَمْ يُحَدِّثُوا مَرْيَمَ عَلَيْهَا السَّلَامُ؟! قُلْتُ: مَا الْفَرْقُ بَيْنَ النَّبِيِّ وَالْمُحَدَّثِ؟ قَالَ: النَّبِيُّ يُوحَى إِلَيْهِ شَرْعٌ جَدِيدٌ أَوْ شَيْءٌ يُؤْمَرُ بِتَبْلِيغِهِ، وَالْمُحَدَّثُ لَا يُوحَى إِلَيْهِ إِلَّا شَيْءٌ مِنْ تَفْسِيرِ الشَّرْعِ أَوْ مَا يَحْدُثُ فِي اللَّيْلِ وَالنَّهَارِ، ثُمَّ قَالَ: إِنَّ خُلَفَاءَ اللَّهِ فِي الْأَرْضِ أَنْبِيَاءٌ أَوْ مُحَدَّثُونَ.
ترجمهی گفتار:
احمد بن عبد الرّحمن طالقانی ما را خبر داد، گفت: از منصور دربارهی مهدی پرسیدم که چگونه از وقت خروجش آگاه میشود؟ فرمود: فرشتگان به او میگویند، گفتم: پس میفرمایی که او نبیّ است؟! فرمود: نه، ولی محدَّث است، گفتم: مگر فرشتگان جز با نبی سخن میگویند؟! فرمود: چه چیزی آنان را از این کار باز میدارد؟! آیا با مریم علیها السلام سخن نگفتند؟! گفتم: فرق میان نبی و محدَّث چیست؟ فرمود: به نبی شرعی جدید یا چیزی وحی میشود که مأمور به ابلاغ آن است و به محدَّث وحی نمیشود مگر چیزی از تفسیر شرع یا چیزی که در شبانهروز رخ میدهد. سپس فرمود: خلفاء خداوند در زمین، نبی یا محدَّث هستند.
شرح گفتار:
برای خواندن شرح این حکمت نورانی، به نقد و بررسی ۱۲۳ مراجعه کنید.