Дар китоби Худованд аз ду биҳишти ҷудогона бо унвони биҳишти барзахӣ ва биҳишти абадӣ ёд нашуда, бал аз биҳиштӣ воҳид сухан ба миён омада ва он биҳиште аст ки руҳи мӯъми пас аз марг бо лаббайк гуфтан ба нидои ﴿يَا أَيَّتُهَا النَّفْسُ الْمُطْمَئِنَّةُ ارْجِعِي إِلَى رَبِّكِ رَاضِيَةً مَرْضِيَّةً فَادْخُلِي فِي عِبَادِي وَادْخُلِي جَنَّتِي ﴾; «Ҳон эй руҳи оромиш ёфта! Ба сӯӣ Парвардигорат бозгард дар ҳоле ки розӣ ва мавриди ризоят ҳастӣ; Пас ба миёни бандагонам дохил шав ва ба биҳиштам дохил шав», ба он дохил мешавад ва ﴿مَا دَامَتِ السَّمَاوَاتُ وَالْأَرْضُ﴾; «То ҳангоме ки осмонҳо ва замин боқӣ аст» дар он боқӣ мемонад ва сипас дар рӯзи қиёмат, пас аз дар ҳам печида шудани осмон ﴿كَطَيِّ السِّجِلِّ لِلْكُتُبِ﴾; «Монанди дар ҳам печида шудани тӯмор барои номаҳо» ва пас аз онки ﴿تُبَدَّلُ الْأَرْضُ غَيْرَ الْأَرْضِ﴾; «Замин ба ғайри замин мубаддал мешавад», барои муҳосибаи тафсилӣ ﴿لِيَوْمِ الْحِسَابِ﴾ ба ҷисмаш боз мегардад ва сипас ба ҳамроҳи ҷисмаш, ба дараҷаи волотар ﴿الدَّرَجَاتُ الْعُلَى﴾ аз ҳамон биҳишт суъуд мекунад ва аз ин рӯ, ҳар бор ки дар он ризқе дода мешавад мегӯяд ин чизе аст ки аз қабл ба ман дода шуд ва чизҳойе монанди қабл ба ӯ дода мешавад; Чунонки Худованд фармудааст: ﴿كُلَّمَا رُزِقُوا مِنْهَا مِنْ ثَمَرَةٍ رِزْقًا ۙ قَالُوا هَذَا الَّذِي رُزِقْنَا مِنْ قَبْلُ ۖ وَأُتُوا بِهِ مُتَشَابِهًا ۖ وَلَهُمْ فِيهَا أَزْوَاجٌ مُطَهَّرَةٌ ۖ وَهُمْ فِيهَا خَالِدُونَ﴾; «Ҳар бор ки аз он ризқе аз баҳрае дода мешаванд мегӯянд: Ин чизе аст ки аз қабл ба мо дода шуд ва он монанди (қабл) ба онон дода мешавад ва барои онон дар он ҳамсаронӣ покиза аст ва онон дар он ҷовидон хоҳанд буд» Ва ин нуктаи бадеъӣ аст ки яке аз ёронамон моро хабар дод, гуфт:
«سَأَلْتُ الْعالِمَ عَنْ قَوْلِ اللّهِ تَعَالَى: ﴿كُلَّمَا رُزِقُوا مِنْهَا مِنْ ثَمَرَةٍ رِزْقًا ۙ قَالُوا هَذَا الَّذِي رُزِقْنَا مِنْ قَبْلُ﴾! قالَ: رُزِقُوا فِي قُبُورِهِمْ قَبْلَ یَوْمِ الْقِیامَةِ، أَما سَمِعْتَ قَوْلَهُ تَعَالَى فِي الَّذِینَ قُتِلُوا فِي سَبِیلِهِ أَنَّهُمْ ﴿أَحْيَاءٌ عِنْدَ رَبِّهِمْ يُرْزَقُونَ﴾؟! قُلْتُ: إِنَّهُمْ یَقُولُونَ ذَلِكَ ما رُزِقُوا فِي الْحَیاةِ الدُّنْیا! قالَ: کَیْفَ یَکُونُ ذَلِكَ وَ ما رُزِقَ أَکْثَرُهُمْ فِي الْحَیاةِ الدُّنْیا إِلّا الْماءَ الْکَدِرَ وَ الطَّعامَ الْجَشِبَ وَ اللِّباسَ الْخَشِنَ؟! لا وَاللّهِ ذَلِكَ ما رُزِقُوا فِي الْبَرْزَخِ إِلَى یَوْمِ یُبْعَثُونَ»; «Аз олим дар бораи сухани Худованди баландмартаба пурсидам ки мефармояд: <Ҳар бор ки аз он ризқе аз баҳрае дода мешаванд мегӯянд: Ин чизе аст ки аз қабл ба мо дода шуд>! Фармуд: Дар қабрҳошон қабл аз рӯзи қиёмат! Оё сухани Худованди баландмартаба дар бораи касоне ки дар роҳаш кушта шудандро нашнидаи ки мефармояд: <Онон зиндагоне ҳастанд назди Парвардигорашон рӯзӣ дода мешаванд>?! Гуфтам: Инҳо мегӯянд: Он чизе аст ки дар зиндагии дунё рӯзӣ дода шуданд! Фармуд: Чигуна он бошад?! Дар ҳоле ки бештари онон дар зиндагии дунё ҷуз оби кадир ва ғазои ногувор ва либоси хашен рӯзӣ дода нашуданд! На ба Худо савганд, он чизе аст ки дар барзах рӯзӣ дода шуданд то рӯзе ки мабъус мешаванд»!
Аз инҷо дониста мешавад ки биҳиши мӯъин бо марги ӯ оғоз мешавад, ҷуз онки пеш аз рӯзи қиёмат сирфан руҳонӣ аст, ба ин маъно ки танҳо руҳи ӯ дар он мутанаъим аст ва пас аз рӯзи қиёмат руҳонӣ ва ҷисмонӣ мешаванд, ба ин маъно ки ҷисми ӯ низ дар он танаъим пайдо мекунад; Ҳамчунонки пеш аз рӯзи қиёмат подоше барои ӯ ва пас аз рӯзи қиёмат подоше барои имон ва амали солеҳи уст ва бо ин васф, биҳишти барзахӣ ҷудо аз биҳишти абадӣ нест, бал дараҷае аз он аст ки дар рӯзи қиёмат ба иқтизои таҷассуми ӯ ва мутаносиб бо аъмоли солеҳаш улув ва вусъат пайдо мекунад; Чунонки Худованд бо ишора ба он фармудааст: ﴿وَلِكُلٍّ دَرَجَاتٌ مِمَّا عَمِلُوا ۖ وَلِيُوَفِّيَهُمْ أَعْمَالَهُمْ وَهُمْ لَا يُظْلَمُونَ﴾; «Ва барои ҳама дараҷаӣ мутаносиб бо чизе аст ки амал карданд ва ҳатман аъмолашонро бидуни костӣ ба онон мепардозад ва ба онон ситам намешавад» Ва ин нуктаӣ бадеъӣ аст ки яке аз ёронамон моро аз он хабар дод, гуфт:
«سَأَلْتُهُ عَنْ سُؤالِ الْقَبْرِ أَحَقٌّ هُوَ؟ قالَ: نَعَمْ، قُلْتُ: فَیُسْئَلُ یَوْمَ الْقِیامَةِ مَرَّةً أُخْرَى؟! قالَ: إِنَّما یُسْئَلُ فِي الْقَبْرِ عَنْ تِلْكَ الْأُمُورِ الْعِظامِ وَ یُسْئَلُ یَوْمَ الْقِیامَةِ عَنْ کُلِّ صَغِیرٍ وَ کَبِیرٍ حَتَّى یُسْئَلُ عَنِ الْلَّقْمَةِ وَ النَّظْرَةِ وَ اللَّفْظَةِ وَ الْجَلْسَةِ»; «Аз он ҳазрат дар бораи пурсиш дар қабр пурсидам ки оё ҳақ аст? Фармуд: Оре, гуфтам: Пас дар рӯзи қиёмат дубора пурсиш мешавад? Фармуд: Ҷуз ин нест ки дар қабр аз он чизҳои бузург пурсиш мешавад ва дар рӯзи қиёмат аз ҳар хурд ва калоне пурсиш мешавад, то инки аз як луқма ва як нигоҳ ва як калима ва як нишастан пурсиш мешавад»!
Бо ин васф, метавон «Даранге ки аз он гузире нест» дар гуфтори зебо ва нуронии аллома Мансури Ҳошимии Хуросонӣ ҳафизаҳуллоҳ таъолоро бар даранги мӯъмин дар қабр барои пурсиш дар бораи «تِلْكَ الْأُمُورِ الْعِظامِ»; «Он чизҳои бузург» ҳамл намуд.
Аммо чигунагии қиёмат ва ҳаводиси ҳувлангези он дар даҳҳо оя аз китоби Худованд хусусан сураҳои Маккӣ ки дар аҷзоъи вопасин мусҳафи шариф қарор гирифтаанд, тавсиф шудааст ва ҳеҷ тавсифе дар бораи он беҳтар аз тавсифи китоби Худованд нест ва «Сур» низ мутобиқ бо тавсифи китоби Худованд, шипуре аст ки ду бор дар он дамида мешавад: Яке барои мурдани зиндагон дар поёни зиндагии дунё ва дигарӣ барои зинда шудани мурдагон дар рӯзи қиёмат; Чунонки фармудааст: ﴿وَنُفِخَ فِي الصُّورِ فَصَعِقَ مَنْ فِي السَّمَاوَاتِ وَمَنْ فِي الْأَرْضِ إِلَّا مَنْ شَاءَ اللَّهُ ۖ ثُمَّ نُفِخَ فِيهِ أُخْرَى فَإِذَا هُمْ قِيَامٌ يَنْظُرُونَ﴾; «Ва дар сур дамида мешавад, пас ҳар кас дар осмонҳо ва ҳар кас дар замин аст ҷуз касе ки Худованд хоҳад мемирад, сипас бори дигар дар он дамида мешавад, пас ногоҳ онон бархоста менигаранд»!
Худованд моро аз ваҳшати он рӯз ки ﴿الْفَزَعُ الْأَكْبَرُ﴾; «Бузургтарин ваҳшат» аст ҳифз фармояд ва бо марг дар роҳи иқомаи динаш ба биҳишти ҷовидон ки ﴿دَارُ السَّلَامِ﴾; «Саройи саломатӣ» аст дохил кунад то аз ин зиндагии мароратбор дар миёни кофирон ва золимон ва фосиқон раҳойи ёбем ва дар ҷавори Паёмбарон ва сиддиқон ва шаҳидон манзил кунем ва шодмона нидо сар диҳем: ﴿الْحَمْدُ لِلَّهِ الَّذِي أَذْهَبَ عَنَّا الْحَزَنَ ۖ إِنَّ رَبَّنَا لَغَفُورٌ شَكُورٌ﴾; «Ситойиш Худойеро ки андӯҳро аз мо бурд; Ҳароина Парвардигорамон бисёр омӯрзанда ва қадршинос аст».
Пойгоҳи иттилоърасонии дафтари Мансури Ҳошимии Хуросонӣ
Бахши посухгӯйи ба пурсишҳо