Сешанбе 19 Март 2024 мелодӣ / 8 Рамазон 1445 ҳиҷрӣ қамарӣ
Мансури Ҳошимии Хуросонӣ
 Дарси ҷадид: Дарсҳое аз он ҷаноб дар бораи инки замин аз мардӣ олим ба ҳамаи дин ки Худованд ӯро дар он халифа, имом ва раҳнамойе ба амри худ қарор дода бошад, холи намемонад; Аҳодиси саҳиҳе аз Паёмбар дар ин бора; Ҳадиси 3. Барои мутолеъаи он, инҷоро клик кунед. Гуфтори ҷадид: Гуфторе аз он ҳазрат дар бораи инки фуру бурдани амдии сар дар об ҳаргоҳ сабаби расидани об ба гулӯ шавад, сабаби қазоъи рӯза аст. Барои мутолеъаи он, инҷоро клик кунед. Пурсиши ҷадид: Оё ақиқа кардан барои навзод, машрӯъ аст? Барои мутолеъаи посух, инҷоро клик кунед. Барои мутолеъаи муҳимтарин матолиби пойгоҳ, ба саҳифаи аслӣ муроҷиъа кунед. Нақди ҷадид: Ман ба унвони касе ки даъвати ҷаноби Мансурро пазируфта ва мусаммам ба заминасозӣ барои зуҳури Маҳдӣ аст, чигуна метавонам таколифи шаъии худам монанди намозу рӯза ва ҳаҷҷу закотро анҷом бидиҳам? Қабули даъвати ҷаноби Мансур сарфи назар аз инки барои зуҳури Маҳдӣ лозим аст, чи фойидае барои ман аз ҷиҳати амали ба таколифи шаръӣ дорад?! Барои мутолеъаи барраси, инҷоро клик кунед. Номаи ҷадид: Фарозе аз номаи он ҳазрат ки дар он дар бораи шиддат гирифтани бало ҳушдор медиҳад ва иллати он ва роҳи пешгирӣ аз онро табйин мекунад. Барои мутолеъаи он, инҷоро клик кунед. Нуктаи ҷадид: Нуктаи «Як қадам монда ба субҳ» навиштаи «Илёс Ҳакимӣ» мунташир шуд. Барои мутолеъаи он, инҷоро клик кунед. Барои мутолеъаи муҳимтарин матолиби пойгоҳ, ба саҳифаи аслӣ муроҷиъа кунед.
loading
Пурсиш ва посух
 

1. Оё дар шурӯъи Ислом чизе ба номи издивоҷи муваққат, он ҳам ба сурати махфӣ вуҷуд дорад?

2. Чаро уламои мазоҳиби аҳли суннат онро ҳаром медонанд ва уламои шиъа онро воҷиб?

3. Оё агар касе маҷбур бошад ба издивоҷи муваққат, кӯмак ба ӯ воҷиб аст ё не?

4. Оё агар касе тамойил ба издивоҷи доъим надорад ва издивоҷи муваққат анҷом медиҳад ишкол надорад?

5. Оё духтарон ҳаққи чунин издивоҷе доранд?

6. Оё бидуни ризояти зан чунин издивоҷе барои шавҳари ӯ муҷоз аст?

7. Дар ҷомеъаи имрӯзи муслимин, ҷавононе ки хоҳони издивоҷ ҳастанд ва шароити лозим вуҷуд надорад ва наметавонанд иффат пеша кунанд чи кунанд? Чи касе масъул аст?

Посухи пурсишҳои шумо ба тартиби зер аст:

1 . Никоҳ ба маънои ақдӣ шаръӣ аст ки ба муҷиби он, мард муҷоз ба истимтоъ аз зан бо ивазе маълум мешавад ва осори он таҳаққуқи эҳсон, вилоят, таворис ва интишори маҳрамият аст ва давоми он ақлан ё шаръан шарт нест; Ақлан ба далили инки асли адами иштирот аст ва таъйини муддат барои никоҳ мунофоте бо муқтазои он надорад, ҳамчунонки бо қатъ ба талоқ балки қасди он мунъақид мешавад ва ҳар коре ки барои ҳамеша ҷойиз аст, ба таври авло барои муддатӣ маҳдуд ҷойиз хоҳад буд ва шаръан ба далили зоҳири сухани Худованд ки фармудааст: ﴿فَمَا اسْتَمْتَعْتُمْ بِهِ مِنْهُنَّ فَآتُوهُنَّ أُجُورَهُنَّ فَرِيضَةً[1]; «Пас касоне аз занҳо ки мутъа мекунед, муздҳошонро ба унвони як фариза ба онҳо бипардозед», бино бар зоҳири лафзи «Истимтоъ» дар мутъа ва бино бар қироъати Убай ибни Каъб ва Абдуллоҳ ибни Аббос ки муштамили бар ﴿إِلَى أَجَلٍ مُسَمًّى ва сариҳи дар никоҳи муваққат аст[2] ва ин қавли аҳли байти Паёмбар саллаллоҳу алайҳи ва олиҳи ва саллам ва қавли бисёрӣ аз саҳоба монанди Абдуллоҳ ибни Аббос[3], Абдуллоҳ ибни Масъуд[4], Имрон ибни Ҳусен[5], Ҷобир ибни Абдуллоҳ[6], Абу Саъиди Худрӣ[7] ва Салама ибни Акуъ[8], балки ҳамаи саҳобаи киром то пеш аз авохири хилофати Умар ибни Хаттоб аст ва ба бисёрӣ аз бузургони тобеъин монанди Товусси, Атоъи, Саъид ибни Ҷубайр ва сойири фақиҳони Макка нисбат дода шудааст[9].

Бо ин ҳол, анҷоми он ба сурати махфиёна, бар хилофи суннати Паёмбар аст; Чароки суннати Паёмбар дар никоҳ, эълони он агарчи бо гирифтани як ё ду шоҳид аст то аз мафосиде монанди тӯҳмат пешгирӣ кунад, на ихфои он ки муносиби равобити ғайри машрӯъ аст ва бо ин васф, ҳар чи никоҳ аланитар анҷом шавад беҳтар аст, ҳар чанд агар ба далили узр ё зарурате махфиёна анҷом шавад, ботил нест ва Худованд бахшояндаи меҳрубон аст.

2 . Ихтилофи мазоҳиби Исломӣ, миёни вуҷуб ва ҳурмати никоҳи муваққат нест, балки миёни ибоҳа ва ҳурмати он аст; Ба ин тартиб ки олимони шиъа онро мубоҳ ва олимони аҳли суннат онро ҳаром медонанд; Чароки ба заъми олимони аҳли суннат, ҳар чанд никоҳи муваққат бино бар зоҳири китоби Худованд ва бино бар суннати мутавотири Паёмбар саллаллоҳу алайҳи ва олиҳи ва саллам дар садри Ислом ҷойиз буда, баъдан дар ҷанги Хайбар ё ҷанги Табук ё фатҳи Макка ё ҷойи дигар, тавассути он Ҳазрат насх шудааст, дар ҳоле ки бино бар мабнои асили аллома Мансури Ҳошимии Хуросонӣ ҳафизаҳуллоҳ таъоло дар китоби шарифи «Бозгашт ба Ислом»[10], насхи Қуръон бо суннат мумкин нест ва Қуръон танҳо бо Қуръон насх мешавад; Чунонки Худованд фармудааст: ﴿مَا نَنْسَخْ مِنْ آيَةٍ أَوْ نُنْسِهَا نَأْتِ بِخَيْرٍ مِنْهَا أَوْ مِثْلِهَا[11]; «Ҳар ояе ки насх кунем ё аз ёдҳо бибарем, ояи беҳтар аз он ё монанди он меоварем»; Фориғ аз онки асл бар адами насхи ҳукми Худованд аст, то ҳангоме ки насхи он собит шавад, дар ҳоле ки насхи ин ҳукм собит нест ва бо инкори аҳли байти Паёмбар саллаллоҳу алайҳи ва олиҳи ва саллам ва инкори бисёрӣ аз саҳоба ва тобеъин мувоҷеҳ шудааст.

Бале, бархӣ аз олимони аҳли суннат, ояи ﴿إِلَّا عَلَى أَزْوَاجِهِمْ [12] ва ояи Мерос[13]-ро носихи ин ҳукм пиндоштаанд, бо ин тақрир ки ояи нахуст робитаи ҷинсӣ бо ғайри азвоҷро некуҳида донистааст, дар ҳоле ки зани ақд шуда дар никоҳи муваққат аз азвоҷ нест ва ояи дуввум азвоҷро мустаҳаққи мерос шумурдааст, дар ҳоле ки зани ақд шуда дар никоҳи муваққат мустаҳаққи мерос нест, аммо возеҳ аст ки чунин тақрире маҳзи муғолита аст; Зеро агар никоҳи муваққат ҷойиз бошад, зани ақд шуда дар он аз азвоҷ шумурда мешавад ва ояи Мерос, никоҳи ӯро ботил намекунад, балки мероси ӯро собит мекунад ва ин возеҳтар аз он аст ки бар касе пӯшида бимонад, магар бар касе ки дар кашокаши таъассуб ва истеҳсон саргардон аст, дар ҳоле ки таъассуб аз шинохти ҳақ боз медорад ва истеҳсон асле дар Ислом надорад; Чунонки Худованд фармудааст: ﴿فَعَسَى أَنْ تَكْرَهُوا شَيْئًا وَيَجْعَلَ اللَّهُ فِيهِ خَيْرًا كَثِيرًا[14]; «Пас шояд аз чизе кароҳат дошта бошед ва Худованд дар он хайри бисёре қарор дода бошад»!

3 . Агар мусалмоне барои раҳойи аз ҳаром, ба никоҳи муваққат ва барои никоҳи муваққат ба кӯмаки соири мусалмонон ниёзманд бошад, бар соири мусалмонон воҷиб аст ки дар ҳадди тавони худ ба ӯ кӯмак кунанд; Чунонки Худованд фармудааст: ﴿وَتَعَاوَنُوا عَلَى الْبِرِّ وَالتَّقْوَى[15]; «Ва ба якдигар дар некӣ ва парҳезкорӣ кӯмак кунед» Ва ин дар робита бо хонавода, наздикон, ятимон, мустамандон, ҳамсоягон, дӯстон ва мусофирон муъаккадтар аст; Чунонки Худованд аз онон ёд карда ва фармудааст: ﴿وَبِالْوَالِدَيْنِ إِحْسَانًا وَبِذِي الْقُرْبَى وَالْيَتَامَى وَالْمَسَاكِينِ وَالْجَارِ ذِي الْقُرْبَى وَالْجَارِ الْجُنُبِ وَالصَّاحِبِ بِالْجَنْبِ وَابْنِ السَّبِيلِ[16]; «Ва ба падар ва модар эҳсон кунед ва ба наздикон ва ятимон ва мустамандон ва ҳамсояи хешованд ва ҳамсояи канорӣ ва дӯсти ҳамнишин ва дар роҳ монда».

4 . Мусалламан никоҳи доъим аз никоҳи муваққат беҳтар аст ва баракоти бештаре барои фард ва ҷомеъа дорад ва бо ин васф, худдорӣ аз он бо вуҷуди тавоноӣ, барои иктифо ба никоҳи муваққат, тарки авло шумурда мешавад ва бар хилофи ҳикмат ва мурувват аст; Хусусан бо таваҷҷуҳ ба инки ҳадаф аз ташриъи никоҳи муваққат дар Ислом, боз доштани мусалмонон аз никоҳи доъим набуда, бал тахфифе аз ҷониби Худованд барои касоне аз онон будааст ки тавонойии никоҳи доъимро надоранд ва метарсанд ки ба сахтӣ бияфтанд; Чунонки фармудааст: ﴿يُرِيدُ اللَّهُ أَنْ يُخَفِّفَ عَنْكُمْ ۚ وَخُلِقَ الْإِنْسَانُ ضَعِيفًا[17]; «Худованд мехоҳад ки ба шумо тахфиф диҳад ва инсон нотавон офарида шуд».

5 . Никоҳи бокира, бо изни волии ӯ ҷойиз аст ва дар ин бора фарқе миёни доъим ва муваққат нест.

6 . Агар марде худдорӣ аз никоҳи муваққатро барои ҳамсари худ аҳд карда бошад, воҷиб аст ки ба аҳди худ вафо кунад; Чунонки Худованд фармудааст: ﴿وَالْمُوفُونَ بِعَهْدِهِمْ إِذَا عَاهَدُوا[18]; «Вафо кунандагон ба аҳдашон ҳангоме ки аҳд кунанд» Ва фармудааст: ﴿وَالَّذِينَ هُمْ لِأَمَانَاتِهِمْ وَعَهْدِهِمْ رَاعُونَ[19]; «Ва касоне ки амонатҳошон ва аҳдашонро риъоят мекунанд» Ва фармудааст: ﴿بَلَى مَنْ أَوْفَى بِعَهْدِهِ وَاتَّقَى فَإِنَّ اللَّهَ يُحِبُّ الْمُتَّقِينَ[20]; «Оре, касе ки ба аҳди худ вафо кунад ва парҳезкорӣ пеш гирад, Худованд парҳезкоронро дӯст медорад», магар онки барои маҳфуз мондан аз ҳаром ба анҷоми он ногузир шавад ки дар ин сурат, Худованд омӯрзандаи меҳрубон аст.

7 . Бар ҷавононе ки агар никоҳ накунанд ба ҳаром олуда мешаванд, воҷиб аст ки ба ҳар тариқи мумкин никоҳ кунанд, агарчи бо гирифтани қарз ва бар хонавода ва наздикон ва ҳамсоягон ва дӯстони онон воҷиб аст ки ононро дар ин кор ёрӣ расонанд ва агар ҳеч тариқе барои онон ба никоҳи доъим ё муваққат нест, воҷиб аст ки тақво пеш гиранд то Худованд барои онон тариқе бигушояд; Чунонки фармудааст: ﴿وَمَنْ يَتَّقِ اللَّهَ يَجْعَلْ لَهُ مَخْرَجًا ۝ وَيَرْزُقْهُ مِنْ حَيْثُ لَا يَحْتَسِبُ[21]; «Ва ҳар кас аз Худованд парво кунад барои ӯ роҳи бурунрафте қарор медиҳад ва ӯро аз ҷойе ки намепиндорад рӯзӣ мерасонад» Ва тақвои онон дар гарави сабр ва намоз аст; Чунонки фармудааст: ﴿يَا أَيُّهَا الَّذِينَ آمَنُوا اسْتَعِينُوا بِالصَّبْرِ وَالصَّلَاةِ ۚ إِنَّ اللَّهَ مَعَ الصَّابِرِينَ[22]; «Эй касоне ки имон овардед! Аз сабр ва намоз кӯмак бигиред; Чароки Худованд бо собирон аст» Ва аз бузургтарин масодиқи сабр, муроқибат бар рӯза аст ки оташи шаҳватро хомӯш мекунад ва хислати покдомони аст; Чунонки Худованд фармудааст: ﴿وَالصَّائِمِينَ وَالصَّائِمَاتِ وَالْحَافِظِينَ فُرُوجَهُمْ وَالْحَافِظَاتِ[23]; «Ва мардон ва занони рӯзадор ва мардон ва заноне ки иффати худро ҳифз мекунанд». Вонгаҳе бар онон воҷиб аст ки барои сохтани заминаи зуҳури Маҳдӣ қиём кунанд; Зеро Маҳдӣ мушкилоти онон монанди душвории никоҳ, аз табаъоти зоҳир набудани Маҳдӣ барои онон аст ки иҷро кунандаи аҳкоми Ислом ва зинда кунандаи суннати Паёмбар саллаллоҳу алайҳи ва олиҳи ва саллам аст ва бо ин васф, касоне аз онон ки барои сохтани заминаи зуҳури Маҳдӣ қиём намекунанд, дар душвории никоҳ барои худ муқассиранд ва узре барои вуқуъ дар ҳаром –ҳаргоҳ дар он вуқуъ шаванд– надоранд.

Ҳосил онки никоҳи муваққат бо риъояти ҳамаи аҳкоми никоҳи доъим аз қабули волӣ, шуҳуд, ақд, маҳр ва идда, ишколе надорад, вале возеҳ аст ки набояд ҷанбаи исроф пайдо кунад ва ба пӯшише барои фуҷур ё василае барои зулм ба занҳо табдил шавад ва аз ҳудуде ки Худованд ва Паёмбараш барои он таъйин кардаанд бигзарад ва Худованд ба ҳар коре огоҳ аст.

↑[1] . Нисоъ/ 24
↑[2] . Нигоҳ кунед ба: Табарӣ, Ҷомеъул баён, ҷ5, с18; Наҳос, Маъониул Қуръон, ҷ3, с61; Қуртубӣ, Ал-Ҷомеъул аҳкомул Қуръон, ҷ5, с130
↑[3] . Мусаннафи Абдурраззоқ, ҷ7, с497; Муснади Аҳмад, ҷ1, с52 ва 337; Саҳиҳул Бухорӣ, ҷ6, с129; Саҳиҳул Муслим, ҷ4, с131
↑[4] . Саҳиҳул Бухорӣ, ҷ3, с84; Саҳиҳул Муслим, ҷ4, с130
↑[5] . Муснади Аҳмад, ҷ4, с429; Сунани Дорамӣ, ҷ2, с35; Саҳиҳул Бухорӣ, ҷ2, с153 ва ҷ5, с158; Саҳиҳул Муслим, ҷ4, с48
↑[6] . Муснади Аҳмад, ҷ1, с52 ва ҷ3, с380; Саҳиҳул Бухорӣ, ҷ6, с129; Саҳиҳул Муслим, ҷ4, с130
↑[7] . Муснади Аҳмад, ҷ3, с22
↑[8] . Саҳиҳул Бухорӣ, ҷ6, с129; Саҳиҳул Муслим, ҷ4, с130
↑[9] . Нигоҳ кунед ба: Ибни Ҳазм, Ал-Муҳалло, ҷ9, с520
↑[11] . Бақара/ 106
↑[12] . Мӯъминун/ 6
↑[13] . Нисоъ/ 12
↑[14] . Нисоъ/ 19
↑[15] . Моъида/ 2
↑[16] . Нисоъ/ 36
↑[17] . Нисоъ/ 28
↑[18] . Бақара/ 177
↑[19] . Мӯъминун/ 8
↑[20] . Оли Имрон/ 76
↑[21] . Талоқ/ 2-3
↑[22] . Бақара/ 153
↑[23] . Аҳзоб/ 35
Пойгоҳи иттилоърасонии дафтари Мансури Ҳошимии Хуросонӣ Бахши посухгӯйи ба пурсишҳо
Таълиқот
Пурсишҳо ва посухҳои фаръӣ
Пурсиши
фаръии 1
Нависанда: Абулфазл
Тарих: 31/1/2017

Агар назари алломаро дар мавриди издивоҷи муваққат бипазирем дар мавриди оя тъедоди завҷа ки маҳдудияти 4 ҳамсар дар Қуръон аст дар ин маврид ҳам сидқ мекунад ё маҳдудияте надорад?

Посух ба пурсиши
фаръии 1
Тарих: 10/2/2017

Ҳамон тавр ки дар боло табйин шуда, зане ки ба издивоҷи муваққат даромадааст, ё «Завҷа» маҳсуб мешавад ки дар ин сурат яке аз азвоҷи чаҳоргона ва дорои ҳуқуқ ва таколифи онон аст ва ё «Завҷа» маҳсуб намешавад ки дар ин сурат наздикӣ бо ӯ ҷойиз нест; Чароки Худованд ба рӯшанӣ фармудааст: ﴿وَالَّذِينَ هُمْ لِفُرُوجِهِمْ حَافِظُونَ ۝ إِلَّا عَلَى أَزْوَاجِهِمْ أَوْ مَا مَلَكَتْ أَيْمَانُهُمْ فَإِنَّهُمْ غَيْرُ مَلُومِينَ ۝ فَمَنِ ابْتَغَى وَرَاءَ ذَلِكَ فَأُولَئِكَ هُمُ الْعَادُونَ[1]; «Ва касоне ки аз фарҷҳои худ посдорӣ мекунанд, магар бар азвоҷашон ё касоне ки ба канизӣ гирифтаанд; Чароки онон маломат намешаванд, пас ҳар кас чизе ғайр аз он биҷӯяд онон таъаддӣ кунандагонанд», дар ҳоле ки зани ақд шуда дар издивоҷи муваққат мусалламан каниз маҳсуб намешавад ва бо ин васф, агар аз азвоҷ ҳам маҳсуб нашавад, ногузир аз ﴿وَرَاءَ ذَلِكَ; «Чизе ғайр аз он» маҳсуб мешавад ки ибтиғоъи он ҳаром аст.

Бале, мумкин аст гуфта шавад ки зани ақд шуда дар издивоҷи муваққат аз «Азвоҷ» маҳсуб мешавад, вале мутабодир аз лафзи «Азвоҷ» дар китоби Худованд, занони ақд шуда дар издивоҷи доъиманд ва бо ин васф, шумули ҳамаи ҳуқуқ ва таколифи онон бар зани ақд шада дар издивоҷи муваққат собит нест ва табъан шумули ҳар як ниёз ба далили хос дорад, дар ҳоле ки ин сухане бар хилофи қоъида аст; Зеро инсирофи зеҳни ба занони ақд шуда дар издивоҷи доъим ба ҳангоми шунидани лафзи «Азвоҷ», танҳо ношӣ аз ғалабаи вуҷуд ё икмол будани моҳияти онон аст ки инсирофӣ бадавӣ аст ва ба умуми лафз зиёне намерасонад ва бо ин васф, қоъида он аст ки ҳамаи ҳуқуқ ва таколифи онон шомили зани ақд шуда дар издивоҷи муваққат мешавад, магар ҳақ ё таклифе ки бо далиле аз китоби Худованд ё тавофуқӣ машрӯъ миёни завҷайн соқит шуда бошад.

Бинобарин, зани ақд шуда дар издивоҷи муваққат қатъан яке аз чаҳор завҷа маҳсуб мешавад; Чароки Худованд ӯро аз онон ҷудо надониста, балки бо сароҳат фармудааст: ﴿فَانْكِحُوا مَا طَابَ لَكُمْ مِنَ النِّسَاءِ مَثْنَى وَثُلَاثَ وَرُبَاعَ ۖ فَإِنْ خِفْتُمْ أَلَّا تَعْدِلُوا فَوَاحِدَةً أَوْ مَا مَلَكَتْ أَيْمَانُكُمْ ۚ ذَلِكَ أَدْنَى أَلَّا تَعُولُوا[2]; «Пас бо ҳар теъдод аз занон ки дӯст медоред ду ва се ва чаҳорто издивоҷ кунед, пас агар тарсидед ки адолат наварзед пас бо яке ё касе ки ба канизӣ гирифтед, он наздиктар аст ба инки ситам накунед» Ва фармудааст: ﴿وَمَنْ لَمْ يَسْتَطِعْ مِنْكُمْ طَوْلًا أَنْ يَنْكِحَ الْمُحْصَنَاتِ الْمُؤْمِنَاتِ فَمِنْ مَا مَلَكَتْ أَيْمَانُكُمْ مِنْ فَتَيَاتِكُمُ الْمُؤْمِنَاتِ[3]; «Ва ҳар кас аз шумо ки тавонойии издивоҷ бо занони озоди мӯъминро надорад, пас бо касоне аз канизони мӯъминатон ки моликаш ҳастед (издивоҷ кунед)» Ва ин сариҳи дар он аст ки издивоҷ ё бо ҳадди аксари чаҳор зани озод машрӯъ аст ва ё бо канизон ва ҳолати севвуме машрӯъият надорад ва бо ин васф, зани ақд шуда дар издивоҷи муваққат ё яке аз чаҳор зани озод маҳсуб мешавад ва ё яке аз канизон, дар ҳоле ки яке аз канизон маҳсуб намешавад; Чароки занӣ озод аст ва бо ақди никоҳ ба завҷият даромадааст ва табъан мулҳақ карданаш ба канизон мумкин нест, агарчи бо истинод ба ривоёте аз аҳли байт ки мегӯянд: «هُنَّ بِمَنْزِلَةِ الْإِمَاءِ»[4]; «Онон ба манзалаи канизонанд»; Чароки онҳо ривоётӣ воҳид ва мухолиф бо асл ва зоҳир, балки мухолиф бо китоби Худованд ҳастанд ва бо ривоётӣ дигар аз аҳли байт таъоруз доранд ки мегӯянд: «هِيَ مِنَ الْأَرْبَعِ»[5]; «Ӯ аз чаҳор зан аст»!

Ҳосил онки ҷамъ кардани беш аз чаҳор завҷа, агарчи ҳамаи онон муваққати бошанд, ҷойиз нест ва ин қавли аллома Мансури Ҳошимии Хуросонӣ ҳафизаҳуллоҳ таъоло ва мувофиқ бо эҳтиёт аст; Чунонки яке аз ёронамон моро хабар дод, гуфт:

«سَأَلْتُ الْمَنْصُورَ عَنِ الْمُتْعَةِ، أَهِيَ مِنَ الْأَرْبَعِ؟ قَالَ: نَعَمْ، قُلْتُ: إِنَّهُمْ يَقُولُونَ لَيْسَتْ مِنَ الْأَرْبَعِ، وَلَا مِنَ السَّبْعِينَ! قَالَ: مَنْ لَا يُغْنِيهِ الْأَرْبَعُ فَلَا يُغْنِيهِ السَّبْعُونَ»; «Аз Мансур дар бораи мутъа пурсидам ки оё аз чаҳорто аст? Фармуд: Бале, гуфтам: Инҳо мегӯянд ки аз чаҳорто нест, балки аз ҳафтодто ҳам! Фармуд: Касе ки чаҳорто ӯро бениёз намекунад ҳафтодто ҳам ӯро бениёз намекунад!»

↑[1] . Мӯъминун 5-7
↑[2] . Нисоъ/ 3
↑[3] . Нисоъ/ 25
↑[4] . Ал-Кофӣ, Кулайнӣ, ҷ5, с451
↑[5] . Қурбул Иснод, Ҳумайрӣ, с366; Ал-Истибсор, Табарӣ, ҷ3, с147 ва 148
Пойгоҳи иттилоърасонии дафтари Мансури Ҳошимии Хуросонӣ Бахши посухгӯйи ба пурсишҳо
Пурсиши
фаръии 2
Нависанда: Содиқ Деҳёр
Тарих: 20/6/2018

Салом ва дуруди фаровон бар аллома Мансури Ҳошимии Хуросонӣ (нафсӣ вақоҳ) ва бар ёрони ӯ

Зани муваққат чи тавр метавонад аз ҳамсари худ ҷудо шавад дар сурате ки шавҳари ӯ розӣ набуда ки муддати боқӣ мондаро ба ӯ бибахшад?

Агар он зан чизе аз маҳрияи худро дарёфт накарда бошад метавонад худро аз ақди он мард раҳо созад?

Миқдори иддае ки зани муваққат бояд бигирад чиқадр хоҳад буд?

Бо ташаккур аз заҳамоти шумо бародарон

Посух ба пурсиши
фаръии 2
Тарих: 26/6/2018

Лутфан ба нукоти зер таваҷҷуҳ фармойед:

1 . Завҷайн дар никоҳи муваққат бо саромадани муддати он аз якдигар ҷудо мешаванд; Чароки муқтазои муваққат будани он ҳамин аст, вале оё талоқ дар он воқеъ мешавад? Пас аз саромадани муддати он на; Чароки талоқ ба маънои озод сохтани завҷа аз қайди завҷият аст ва пас аз саромадани муддати он завҷияте боқӣ намондааст то озод сохтани завҷа аз қайди он мумкин бошад, вале пеш аз саромадани муддати он бале; Чароки озод сохтани завҷа аз қайди завҷият, дар ин ҳолат мумкин аст; Ба ин сурат ки завҷ муддати боқи мондаро ба завҷа бибахшад ва ӯро бо лафзӣ сариҳ аз қайди завҷият озод кунад. Бинобарин, талоқ дар никоҳи муваққат пеш аз инқизоъи муддаташ воқеъ мешавад; Чароки вуқуъи он дар ин ҳолат мумкин ва машмули умумот ва итлоқоти Қуръон ва суннат дар бораи талоқи завҷа аст; Бо таваҷҷуҳ ба инки завҷа дар никоҳи муваққат аз ҳайси завҷа будан бо завҷа дар никоҳи доъим фарқе надорад ва бо ин васф, талоқи ӯ ҳаргоҳ мумкин бошад, воқеъ мешавад, бал метавон гуфт ки ҳар кас никоҳи ӯ саҳиҳ аст, талоқи ӯ низ саҳиҳ аст, магар дар мавориде ки талоқи ӯ таҳсили ҳосил маҳсуб мешавад; Монанди малоъина миёни завҷайн ва иртидоди яке аз он ду ки шаръан барои ҷудойии он ду аз якдигар кофӣ аст. Бале, иддаъо шудааст ки қоъилони ба ҷавози никоҳи муваққат, бар адами вуқуъи талоқ дар он пеш аз инқизоъи муддаташ иҷмоъ доранд ва ин аз назари касоне монанди Шариф Муртазо[1] далилӣ кофӣ барои адами вуқуъи талоқ дар он пеш аз инқизоъи муддаташ аст, вале аз назари аллома Мансури Ҳошимии Хуросонӣ[2] иҷмоъ аз он ҳайс ки мубтанӣ бар истиқроъи ноқис аст, илмовар нест ва аз ин рӯ, наметавонад умумот ва итлоқоти Қуръон ва суннатро тахсис занад ва бо ин васф, талоқ дар никоҳи муваққат пеш аз инқизоъи мқддаташ воқеъ мешавад; Чунонки яке аз ёронамон моро хабар дод, гуфт:

«سَمِعْتُ الْمَنْصُورَ يَقُولُ: فِي الْمُتْعَةِ طَلَاقٌ مَا لَمْ يَنْقَضِ الْأَجَلُ، فَإِذَا انْقَضَى الْأَجَلُ فَفُرْقَةٌ بِغَيْرِ طَلَاقٍ»; «Шунидам Мансур мефармояд: Дар мутъа, то ҳангоме ки муддати он сипарӣ нашудааст, талоқ вуҷуд дорад, пас чун муддати он сипарӣ шуд, ҷудойи бидуни талоқ аст».

Ва ба табъи талоқ, хулуъ низ имкони вуқуъ дар онро дорад ва он ба ин тартиб аст ки завҷа ба далили кароҳаташ аз завҷ, ҳамаи маҳр ё бахше аз онро ба ӯ бибахшад дар изои инки ӯ вайро талоқ диҳад. Бинобарин, завҷа дар никоҳи муваққат пеш аз инқизоъи муддати он, ҳаргоҳ аз завҷ кароҳат дошта бошад метавонад бо базли мол, ӯро ба талоқи худ розӣ кунад; Чунонки Худованд фармудааст: ﴿وَلَا يَحِلُّ لَكُمْ أَنْ تَأْخُذُوا مِمَّا آتَيْتُمُوهُنَّ شَيْئًا إِلَّا أَنْ يَخَافَا أَلَّا يُقِيمَا حُدُودَ اللَّهِ ۖ فَإِنْ خِفْتُمْ أَلَّا يُقِيمَا حُدُودَ اللَّهِ فَلَا جُنَاحَ عَلَيْهِمَا فِيمَا افْتَدَتْ بِهِ ۗ تِلْكَ حُدُودُ اللَّهِ فَلَا تَعْتَدُوهَا ۚ وَمَنْ يَتَعَدَّ حُدُودَ اللَّهِ فَأُولَئِكَ هُمُ الظَّالِمُونَ[3]; «Ва барои шумо ҳалол нест ки чизе аз ончи ба занон пардохтаедро бигиред магар инки он ду (зан ва шавҳар) битарсанд ки ҳудуди Худовандро барпо надоранд, пас агар тарсидед ки ҳудуди Худовандро барпо надоранд ишколе надорад ки зан чизеро фидя бидиҳад (то мард ӯро талоқ диҳад), инҳо ҳудуди Худованд аст пас аз онҳо таҷовуз накунед ва ҳар кас аз ҳудуди Худованд таҷовуз кунад онон ҳамонон золимонанд».

2 . Иддаи талоқ дар никоҳи муваққат пеш аз инқизоъи муддати он, монанди иддаи талоқ дар никоҳи доъим се покӣ аст; Чароки ояи ﴿وَالْمُطَلَّقَاتُ يَتَرَبَّصْنَ بِأَنْفُسِهِنَّ ثَلَاثَةَ قُرُوءٍ[4]; «Ва занони муталлақа се покӣ барои худ интизор баранд» ом аст ва шомили ҳар ду мешавад ва иддаи талоқ барои зане ки ҳайз намебинад, дар ҳар ду се моҳ аст; Чароки ояи ﴿وَاللَّائِي يَئِسْنَ مِنَ الْمَحِيضِ مِنْ نِسَائِكُمْ إِنِ ارْتَبْتُمْ فَعِدَّتُهُنَّ ثَلَاثَةُ أَشْهُرٍ وَاللَّائِي لَمْ يَحِضْنَ[5]; «Ва касоне аз занонатон ки аз ҳайз ноумед шудаанд агар шак кардед иддаашон се моҳ аст ва касоне ки ҳайз нашудаанд» ом аст ва шомили ҳар ду мешавад ва иддаъи талоқ барои занони бордор, дар ҳар ду вазъи ҳамл аст; Чунонки ояи ﴿وَأُولَاتُ الْأَحْمَالِ أَجَلُهُنَّ أَنْ يَضَعْنَ حَمْلَهُنَّ[6]; «Ва занони бордор иддаашон ин аст ки борашонро бигзоранд» ом аст ва шомили ҳар ду мешавад ва иддаи вафот дар ҳар ду чаҳор моҳу даҳ рӯз аст; Чунонки ояи ﴿وَالَّذِينَ يُتَوَفَّوْنَ مِنْكُمْ وَيَذَرُونَ أَزْوَاجًا يَتَرَبَّصْنَ بِأَنْفُسِهِنَّ أَرْبَعَةَ أَشْهُرٍ وَعَشْرًا[7]; «Ва мардоне аз шумо ки мемиранд ва заноне барҷо мегузоранд, занонашон чаҳор моҳу даҳ рӯз барои худ интизор баранд» ом аст ва шомили ҳар ду мешавад, вале иддаи ҷудойи дар никоҳи муваққат бо инқизоъи муддати он, маҳалли таъаммул аст ва машҳур онро иддаи каниз донистаанд ки ду ҳайз аст; Чароки ҷудойи дар он бо инқизоъи муддат, талоқ маҳсуб намешавад то завҷаро машмули оя кунад, дар ҳоле ки ӯ ҳар чанд машмули оя намешавад, каниз ҳам нест то машмули ҳукми каниз шавад ва қиёси ӯ бо каниз қиёси маъалфориқ аст. Бо ин васф, далиле бар эътибори иддаи муъаян барои ӯ вуҷуд надорад; Чароки Худованд танҳо иддаи талоқ ва иддаи вафотро муъаян карда ва иддаи ҷудойи бо инқизоъи муддатро муъаян накарда ва бо ин васф, иддаи ҷудойи бо инқизоъи муддат аз бобои истиброъи раҳим аст то илми шаръӣ ба адами ҳамл ҳосил шавад ва он як ҳайз ва бино бар эҳтиёт ду ҳайз аст; Чунонки яке аз ёронамон моро хабар дод, гуфт:

«سَأَلْتُ الْمَنْصُورَ عَنْ عِدَّةِ الْمُتَمَتَّعِ بِهَا، فَقَالَ: حَيْضَةٌ تَسْتَبْرِئُ بِهَا رَحِمَهَا، وَالْأَفْضَلُ أَنْ تَعْتَدَّ بِحَيْضَتَيْنِ، لِكَيْلَا تُشْبِهَ الزَّانِيَةَ»; «Аз Мансур дар бораи иддаи зане пурсидам ки ба никоҳи мутъа даромадааст, пас фармуд: Як ҳайз ки бо он раҳими худро истиброъ мекунад ва беҳтар аст ки бо ду ҳайз идда нигоҳ дорад то ба зани зинокор шабеҳ нашавад».

↑[1] . Ал-Интисор, Шариф Муртазо, с276
↑[3] . Бақара/ 229
↑[4] . Бақара/ 228
↑[5] . Талоқ/ 4
↑[6] . Талоқ/ 4
↑[7] . Бақара/ 234
Пойгоҳи иттилоърасонии дафтари Мансури Ҳошимии Хуросонӣ Бахши посухгӯйи ба пурсишҳо
Пурсиши
фаръии 3
Нависанда: Қосим
Тарих: 6/2/2023

Оё касе ки бо зане издивоҷи муваққат карда, вале ӯ ба таври комил наздикӣ накарда ва равобити ҷинсии дигаре доштааст, метавонад пас аз ҷудо шудан аз ӯ, бо духтари ӯ издивоҷи муваққат кунад?

Посух ба пурсиши
фаръии 3
Тарих: 17/2/2023

Ин кори зишт ва нописанде каст ки имомони аҳли байт аз он наҳй кардаанд; Чунонки аз Аҳмад ибни Муҳаммад ибни Абӣ Наср ривоят шудааст ки гуфт: «سَأَلْتُ أَبَا الْحَسَنِ عَلَيْهِ السَّلَامُ عَنِ الرَّجُلِ يَتَزَوَّجُ الْمَرْأَةَ مُتْعَةً، أَيَحِلُّ لَهُ أَنْ يَتَزَوَّجَ ابْنَتَهَا؟ قَالَ: لَا»[1]; «Аз Абу Ҳасан (Ризо) алайҳи салом дар бораи марде пурсидам ки занеро мутъа мекунад, оё барояш ҳалол аст ки бо духтари ӯ издивоҷ кунад? Фармуд: На» ва аз Муҳаммад ибни Муслим ривоят шудааст ки гуфт: «سَأَلْتُهُ عَنْ رَجُلٍ تَزَوَّجَ امْرَأَةً، فَنَظَرَ إِلَى رَأْسِهَا وَإِلَى بَعْضِ جَسَدِهَا، أَيَتَزَوَّجُ ابْنَتَهَا؟ فَقَالَ: لَا، إِذَا رَأَى مِنْهَا مَا يَحْرُمُ عَلَى غَيْرِهِ فَلَيْسَ لَهُ أَنْ يَتَزَوَّجُ ابْنَتَهَا»[2]; «Аз он ҳазрат (яъне имоми Боқир ё имоми Содиқ алайҳимо салом) дар бораи марде пурсидам ки бо зане издивоҷ мекунад, пас ба мӯй ва бадани ӯ менигарад, оё метавонад бо духтари ӯ издивоҷ кунад? Фармуд: На, ҳаргоҳ аз ӯ чизеро дида ки барои дигарон ҳаром аст, наметавонад бо духтари ӯ издивоҷ кунад» ва аз Абу Рабиъа ривоят шудааст ки гуфт: «سُئِلَ أَبُو عَبْدِ اللَّهِ عَلَيْهِ السَّلَامُ عَنْ رَجُلٍ تَزَوَّجَ امْرَأَةً، فَمَكَثَ أَيَّامًا مَعَهَا، وَلَا يَسْتَطِيعُ أَنْ يُجَامِعَهَا غَيْرَ أَنَّهُ قَدْ رَأَى مِنْهَا مَا يَحْرُمُ عَلَى غَيْرِهِ، ثُمَّ يُطَلِّقُهَا، أَيَصْلُحُ لَهُ أَنْ يَتَزَوَّجَ ابْنَتَهَا؟ فَقَالَ: أَيَصْلُحُ لَهُ وَقَدْ رَأَى مِنْ أُمِّهَا مَا قَدْ رَأَى؟!»[3]; «Аз имоми Содиқ алайҳи салом дар бораи марде суъол шуд ки бо зане издивоҷ карда ва чанд рӯзе ба сар бурда, вале натавонистааст бо ӯ наздикӣ кунад ва танҳо аз ӯ чизеро дида ки барои дигарон ҳалол нест, сипас ӯро талоқ додааст, оё метавонад бо духтари ӯ издивоҷ кунад? Фармуд: Чигуна метавонад, вақте аз модараш чизеро дида ки дидааст?!».

Ба илова, иштиғоли мард ба мутъа то ин ҳад ки аз зане ба занӣ дигар мунтақил шавад, шойиста нест ва аз заъфи тақвои ӯ ҳикоят мекунад; Чунонки аз Расули Худо саллаллоҳу алайҳи ва олиҳи ва саллам ривоят шудааст ки фармуд: «إِنَّ اللَّهَ لَا يُحِبُّ الذَّوَّاقِينَ وَلَا الذَّوَّاقَاتِ»[4]; «Худованд мардон ва занони танаввуъталаб (дар издивоҷ ва робитаи ҷинсӣ) ро дӯст намедорад», балки иқдом ба мутъа бидуни эҳтиёҷ ба он, корӣ нописанд маҳсуб мешавад ва танҳо аз аҳли ғафлат ва маъсият сар мезанад; Чунонки аз имоми Содиқ алайҳи салом ривоят шудааст ки фармуд: «لَا تُدَنِّسْ نَفْسَكَ بِهَا»[5]; «Худатро ба он олуда накун» ва фармуд: «دَعُوهَا، أَمَا يَسْتَحْيِي أَحَدُكُمْ أَنْ يُرَى فِي مَوْضِعِ الْعَوْرَةِ، فَيُحْمَلَ ذَلِكَ عَلَى صَالِحِي إِخْوَانِهِ وَأَصْحَابِهِ؟!»[6]; «Онро раҳо кунед, оё яке аз шумо шарм намедорад ки бо зане дида шавад, пас мояи бадномии бародарон ва дӯстони солеҳаш шавад?!» ва фармуд: «مَا تَفْعَلُهَا عِنْدَنَا إِلَّا الْفَوَاجِرُ»[7]; «Назари мо ҷуз занони бадкор онро анҷом намедиҳанд» ва аз имоми Мӯсо ибни Ҷаъфар алайҳи салом ривоят шудааст ки фармуд: «مَا أَنْتَ وَذَاكَ؟! وَقَدْ أَغْنَاكَ اللَّهُ عَنْهَا»[8]; «Туро чи бо он вақте ки Худованд туро аз он бениёз кардааст?!» ва аз имоми Ризо алайҳи салом ривоят шудааст ки фармуд: «هِيَ حَلَالٌ مُبَاحٌ مُطْلَقٌ لِمَنْ لَمْ يُغْنِهِ اللَّهُ بِالتَّزْوِيجِ، فَلْيَسْتَعْفِفْ بِالْمُتْعَةِ»[9]; «Он барои касе мубоҳ ва ҷойиз аст ки Худованд ӯро бо издивоҷи доъим бениёз накардааст, пас бо он худро аз иртикоби ҳаром ҳифз мекунад» ва фармуд: «لَا تُلِحُّوا عَلَى الْمُتْعَةِ، إِنَّمَا عَلَيْكُمْ إِقَامَةُ السُّنَّةِ، فَلَا تَشْتَغِلُوا بِهَا عَنْ فُرُشِكُمْ وَحَرَائِرِكُمْ، فَيَكْفُرْنَ وَيَتَبَرَّيْنَ وَيَدْعِينَ عَلَى الْآمِرِ بِذَلِكَ وَيَلْعَنُونَا»[10]; «Эҳтимом ба мутъа надошта бошед, бар ӯҳдаи шумо танҳо барпо доштани суннат аст, пас аз ҳамсарони худ ба он машғул нашавед ки мункир ва безор шаванд ва амр кунандаи ба онро нафрин ва моро лаънат кунанд».

*Барои тазеҳоти бештар, ба матни арабӣ муроҷиъа кунед.
↑[1] . Қурбул Иснод, Ҳумайрӣ, с366; Ал-Кофӣ, Кулайнӣ, ҷ5, с422; Ман Ло Яҳзарул Фақиҳ, ибни Бобувей, ҷ3, с463; Таҳзибул Аҳком, Тувсӣ, ҷ7, с277
↑[2] . Ал-Наводир, Аҳмад ибни Муҳаммад ибни Исо Ашъарӣ, с100; Ал-Кофӣ, Кулайнӣ, ҷ5, с422; Даъоимул Ислом, ибни Ҳайюн, ҷ2, с233; Таҳзибул Аҳком, Тувсӣ, ҷ7, с280
↑[3] . Ал-Кофӣ, Кулайнӣ, ҷ5, с423; Ман Ло Яҳзарул Фақиҳ, ибни Бобувей, ҷ3, с550; Таҳзибул Аҳком, Тувсӣ, ҷ7, с280
↑[4] . Муснади Баззор, ҷ8, с70; Мӯъҷамул Авсат, Табарӣ, ҷ8, с24; Аҳкомул Қуръон, Ҷасос, ҷ2, с138; Фирдавсу Бимаъсурил Хитоб, Дейламӣ, ҷ2, с51
↑[5] . Ал-Наводир, Аҳмад ибни Муҳаммад ибни Исо Ашъарӣ, с87
↑[6] . Ал-Кофӣ, Кулайнӣ, ҷ5, с354
↑[7] . Ал-Наводир, Аҳмад ибни Муҳаммад ибни Исо Ашъарӣ, с87
↑[8] . Ал-Наводир, Аҳмад ибни Муҳаммад ибни Исо Ашъарӣ, с87; Ал-Кофӣ, Кулайнӣ, ҷ5, с254
↑[9] . Ал-Кофӣ, Кулайнӣ, ҷ5, с254
↑[10] . Ал-Кофӣ, Кулайнӣ, ҷ5, с354; Рисолату Мутъа, Шайхи Муфид, с14
Пойгоҳи иттилоърасонии дафтари Мансури Ҳошимии Хуросонӣ Бахши посухгӯйи ба пурсишҳо
Ҳамрасонӣ
Ин матлабро бо дӯстони худ ба иштирок гузоред, то ба густариши илм ва маърифати динӣ кӯмак кунед. Шукронаи ёд гирифтани як нуктаи ҷадид, ёд додани он ба дигарон аст.
Email
Telegram
Facebook
Одноклассники
ВКонтакте
Метавонед ин матлабро ба забонҳои зер низ мутолеъа кунед:
Агар бо забони дигаре ошнойи доред, метавонед ин матлабро ба он тарҷума кунед. [Форми тарҷума]
Навиштани пурсиш
Корбари гиромӣ! Шумо метавонед пурсишҳои худро дар бораи осор ва андешаҳои аллома Мансури Ҳошимии Хуросониро дар форми зер бинависед ва барои мо ирсол кунед то дар ин бахш посух дода шавад.
Таваҷҷуҳ: Мумкин аст номи шумо ба унвони нависандаи пурсиш дар пойгоҳ намоиш дода шавад.
Таваҷҷуҳ: Аз онҷо ки посухи мо ба эмейли шумо ирсол мешавад ва лузуман бар рӯи пойгоҳ қарор намегирад, лозим аст ки одраси худро ба дурусти ворид кунед.
Лутфан ба нукоти зер таваҷҷуҳ фармойед:
1 . Мумкин аст ба пурсиши шумо дар пойгоҳ посух дода шуда бошад. Аз ин рӯ, беҳтар аст пеш аз навиштани пурсиши худ, пурсишҳои муртабитро мурур ё аз имкони ҷустуҷӯ дар пойгоҳ истифода кунед.
2 . Аз сабт ва ирсоли пурсишҳои ҷадид пеш аз дарёфти посухи пурсиши қаблӣ, худдорӣ кунед.
3 . Аз сабт ва ирсоли беш аз як пурсиш дар ҳар навбат, худдорӣ кунед.
4 . Авлавияти мо, посухгӯйи ба пурсишҳои марбут бо имом Маҳдӣ алайҳи салом ва заминасозӣ барои зуҳури ӯст; Чароки дар ҳоли ҳозир, аз ҳар чизе муҳимтар аст.