Сешанбе 19 Март 2024 мелодӣ / 8 Рамазон 1445 ҳиҷрӣ қамарӣ
Мансури Ҳошимии Хуросонӣ
 Дарси ҷадид: Дарсҳое аз он ҷаноб дар бораи инки замин аз мардӣ олим ба ҳамаи дин ки Худованд ӯро дар он халифа, имом ва раҳнамойе ба амри худ қарор дода бошад, холи намемонад; Аҳодиси саҳиҳе аз Паёмбар дар ин бора; Ҳадиси 3. Барои мутолеъаи он, инҷоро клик кунед. Гуфтори ҷадид: Гуфторе аз он ҳазрат дар бораи инки фуру бурдани амдии сар дар об ҳаргоҳ сабаби расидани об ба гулӯ шавад, сабаби қазоъи рӯза аст. Барои мутолеъаи он, инҷоро клик кунед. Пурсиши ҷадид: Оё ақиқа кардан барои навзод, машрӯъ аст? Барои мутолеъаи посух, инҷоро клик кунед. Барои мутолеъаи муҳимтарин матолиби пойгоҳ, ба саҳифаи аслӣ муроҷиъа кунед. Нақди ҷадид: Ман ба унвони касе ки даъвати ҷаноби Мансурро пазируфта ва мусаммам ба заминасозӣ барои зуҳури Маҳдӣ аст, чигуна метавонам таколифи шаъии худам монанди намозу рӯза ва ҳаҷҷу закотро анҷом бидиҳам? Қабули даъвати ҷаноби Мансур сарфи назар аз инки барои зуҳури Маҳдӣ лозим аст, чи фойидае барои ман аз ҷиҳати амали ба таколифи шаръӣ дорад?! Барои мутолеъаи барраси, инҷоро клик кунед. Номаи ҷадид: Фарозе аз номаи он ҳазрат ки дар он дар бораи шиддат гирифтани бало ҳушдор медиҳад ва иллати он ва роҳи пешгирӣ аз онро табйин мекунад. Барои мутолеъаи он, инҷоро клик кунед. Нуктаи ҷадид: Нуктаи «Як қадам монда ба субҳ» навиштаи «Илёс Ҳакимӣ» мунташир шуд. Барои мутолеъаи он, инҷоро клик кунед. Барои мутолеъаи муҳимтарин матолиби пойгоҳ, ба саҳифаи аслӣ муроҷиъа кунед.
loading
Пурсиш ва посух
 

Назари аллома Мансури Ҳошимии Хуросонӣ дар бораи саҳоба чист? Оё саҳобаро монанди аҳли суннат одил медонанд ё монанди равофиз муртад? Мушаххасан дар бораи ҳазрати Абу Бакр, Умар ва Усмон ва дар бораи ҳазрати Оиша чи назаре доранд? Лутфан бидуни тақия бигӯйед то назари эшон барои мо маълум шавад; Чун бархӣ назароти эшон наздик ба назароти равофиз ва бархӣ назароти эшон наздик ба назароти аҳли суннат аст.

Назароти аллома Мансури Ҳошимии Хуросонӣ ҳафизаҳуллоҳ таъоло, назароти аҳли суннат ё аҳли ташаюъ нест, бал назароти Худованд ва Паёмбари Ӯст ки дар Қуръон ва суннат мунъакис шуда ва мумкин аст гоҳе ба назароти аҳли суннат ва гоҳе ба назароти аҳли ташаюъ наздиктар бошад; Чароки мумкин аст гоҳе назароти аҳли суннат ва гоҳе назароти аҳли ташаюъ ба назароти Худованд ва Паёмбари Ӯ наздиктар бошад ва бо ин васф, на метавон эшонро ба сабаби бархӣ назароти наздиктараш ба назароти аҳли суннат суннӣ донист ва на метавон эшонро ба сабаби бархӣ назароти наздиктараш ба назароти аҳли ташаюъ шиъа. Бадин сон назари эшон дар бораи саҳоба низ назари аҳли суннат ё аҳли ташаюъ нест, бал назари Худованд ва Паёмбари Ӯст ки дар Қуръон ва суннат мунъакис шуда ва он ҳамоно ин аст ки саҳоба ба маънои ёрони мусалмони Паёмбари Ислом, аз он ҳайс ки дар гаравидан ба ӯ бар дигарон пешӣ гирифтанд ва бо молу ҷони худ аз ӯ ҳимоят карданд ва китобу суннати ӯро пос доштанд ва ба дигарон интиқол доданд, дорои фазилат ҳастанд ва ҳаққи азиме бар ояндагон доранд ва аз ин рӯ, эҳтиром ба онон ва истиғфор барои онон воҷиб аст ва аз он ҳайс ки инсонҳоӣ ғайри маъсум буданд, дар маърази хато, нисён ва маъсият қарор доштанд ва табъан тақлид аз онон ба маънои пайравӣ аз онон бидуни имл ба далилашон аз Қуръон ва суннат, ҷойиз нест ва ин назарӣ мӯътадил ба дур аз ифроти аҳли суннат ва тафрити аҳли ташаюъ аст ки аз Қуръон ва суннат дониста мешавад; Чароки Худованд ва Паёмбари Ӯ аз як сӯ саҳобаро ситойиш кардаанд ва аз сӯӣ дигар дар бораи хато, нисён ва маъсияти онон сухан гуфтаанд ва бо ин васф, чорае ҷуз таваҷҷуҳ ба ҳар ду ҷанбаи онон бо таваҷҷуҳ ба ҳар ду бахши суханони Худованд ва Паёмбари Ӯ вуҷуд надорад ва ин коре аст ки аллома Мансури Ҳошимии Хуросонӣ ҳафизаҳуллоҳ таъоло анҷом дода; Чунонки фармудааст:

<Ин таваҳҳуми аҷиб ки ихтилофи асҳоби Расули Худо саллаллоҳу алайҳи ва олиҳи ва саллам бо якдигар, танҳо бар пояи иҷтиҳоди мутафовити онон дар Ислом буда, бархоста аз тағофулӣ амди дар бораи ҳақоиқи торихӣ аст ва баҳрае аз воқеъият надорад; Чароки мусалламан онон низ бо вуҷуди мусоҳибаташон бо Расули Худо саллаллоҳу алайҳи ва олиҳи ва саллам, инсонҳоӣ оддӣ ва дар маърази хато ва нисён буданд ва аз ҳеҷ ҷои шаръ, исмати онон собит намешавад; Балки адами исмати онон бо таваҷҷуҳ ба ихтилофашон бо якдигар, возеҳ аст ва зоҳиран ихтилофе низ миёни мусалмонон дар бораи он нест. Ҳамчунонки адолати ҳамаи онон ҳаргоҳ ба маънои адами фисқи ҳамаи онон бошад, бо зуҳури фисқи бархӣ аз онон ба сабаби иртикоби кабоъири мусаллам ва ғайри қобили таъвиле монанди қатл, бағй, зино, сирқат, қазф, шурби хамр, фирор аз ҷиҳод ва дурӯғ бастан бар Худо ва Паёмбар мунтафӣ аст, то ҷойе ки исрор бар он, мукобира дар баробари маҳсус шумурда мешавад; Ҳамчунонки такзиби суханони Худованд дар бораи онон ва ифтироъ бар Ӯст; Зеро Худованд агар чи бисёрӣ аз ононро ба сабаби корҳои хубашон ситойиш карда, ҳаргиз ҳамаи ононро барои ҳамеша ва ба сурати беқайд ва шарт таъдил накарда ва аз чунин кори номаъқул ва дурӯғи бузурге муназзаҳ буда, балки ошкоро бархӣ аз ононро ба сабаби корҳои бадашон маломат ва тавбих намудааст; Чунонки ба унвони мисол, бархӣ аз ононро гуноҳкороне шумурда ки ба гуноҳони худ иқрор доранд ва корҳои хубро бо корҳои бад омехтаанд[1] ва аз лағзиши бархӣ аз онон дар асари дастандозии шайтон ва гуноҳоне ки дастҳошон пеш фиристода хабар дода[2] ва бархӣ аз ононро танҳо дӯстдори дунё дониста[3] ва аз касоне дар миёни онон ёд карда ки ҳар чанд Ислом овардаанд, имон ба дилҳояшон роҳ наёфта[4] ва иртиботи дӯстона ва махфиёнаи бархишон бо душманони Исломро ошкор сохта ва ононро ба сабаби он дар гумроҳӣ дониста[5] ва бархӣ аз ононро ба дурӯғгӯйи барои фирор аз ҷиҳод муттаҳам сохта[6] ва аз касоне дар миёни онон хабар дода ки бар Паёмбар дар бораи атоёяш хӯрда мегирифтанд ва агар ба онон мебахшид аз ӯ хушнуд мешуданд ва агар ба онон намебахшид бар ӯ хашм мегирифтанд[7] ва бархӣ аз ононро касоне шумурда ки он Ҳазратро озор медоданд[8] ва аз вуҷуди мунофиқоне дар миёни онон хабар дода ки танҳо Худованд ононро мешиносад ва Расули Худо низ бо онон ошно нест[9] ва аз имкони иртидоди бархӣ аз онон пас аз он Ҳазрат[10] ва вуҷуди зинокорон[11] ва сориқоне[12] дар миёни онон хабар дода ва гурӯҳе аз ононро ба сабаби қазфи ҳамсари он Ҳазрат гуноҳкор дониста ва ваъдаи азобӣ азим дода[13] ва сариҳан бархӣ аз ононро беақл[14] ва бархӣ дигарро фосиқ дониста[15] ва бархӣ аз онон ки ҳамсари он Ҳазрат будандро низ ба нофармонӣ ва ифшои асрори он Ҳазрат ва ҳатто тавтиъа бар зидди ӯ муттаҳам намуда ва ба ҳамсарони Нуҳ ва Лут ташбеҳ карда[16] ва азоби ононро дар сурати анҷоми корӣ зишт, ду баробари дигарон шумурдааст![17] Рӯшан аст ки шинохти асҳоби Расули Худо саллаллоҳу алайҳи ва олиҳи ва саллам бидуни таваҷҷуҳ ба ин бахш аз суханони Худованд дар бораи онон ва танҳо бо таваҷҷуҳ ба дигаре ки дар ситойиши онон аст, ноқис ва гумроҳ кунанда аст; Чунонки Худованд фармудааст: ﴿أَفَتُؤْمِنُونَ بِبَعْضِ الْكِتَابِ وَتَكْفُرُونَ بِبَعْضٍ ۚ فَمَا جَزَاءُ مَنْ يَفْعَلُ ذَلِكَ مِنْكُمْ إِلَّا خِزْيٌ فِي الْحَيَاةِ الدُّنْيَا ۖ وَيَوْمَ الْقِيَامَةِ يُرَدُّونَ إِلَى أَشَدِّ الْعَذَابِ[18]; «Оё пас ба бахшӣ аз китоб имон меоваред ва ба бахшӣ дигар кофир мешаваед?! Пас сазоӣ касе аз шумо ки ин корро мекунад чист ҷуз хорӣ дар зиндагии дунё ва инки дар рӯзи қиёмат ба ашадди муҷозот боз гардонда шаванд?!». Аз инҷо дониста мешавад ки эҳтиром ба асҳоби Расули Худо саллаллоҳу алайҳи ва олиҳи ва саллам агар чи ба иқтизои хидматашон ба он Ҳазрат, корӣ хуб ва боиста аст, ҳаргиз ба маънои нодида гирифтани бахшӣ аз суханони Худованд ва дурӯғ гуфтан дар бораи онон нест ва рӯшан аст ки эътироф ба хатоҳои онон бо такя бар ақл ва шаръ, бе эҳтиромӣ ба онон шумурда намешавад; Бал эҳтиром ба ақл ва шаръ аст ва бе эҳтиромӣ ба онон, танҳо сабби онон аст ки ақлан ва шаръан кори зишт ва норавост.>[19]

Бинобарин, аҳли суннат бояд аз Худованд битарсанд ва даст аз ифрот дар бораи саҳоба бардоранд ва ононро инсонҳоӣ ғайри оддӣ ки дучори хато, нисён ва маъсият намешаванд надонанд ва аз онон тақлиди кӯр кӯрона накунанд, балки аз корҳои дурусти онон улгу бигиранд ва аз корҳои нодурусти онон бипарҳезанд; Чароки Худованд ба ин шева амр карда ва фармудааст: ﴿وَالسَّابِقُونَ الْأَوَّلُونَ مِنَ الْمُهَاجِرِينَ وَالْأَنْصَارِ وَالَّذِينَ اتَّبَعُوهُمْ بِإِحْسَانٍ رَضِيَ اللَّهُ عَنْهُمْ وَرَضُوا عَنْهُ وَأَعَدَّ لَهُمْ جَنَّاتٍ تَجْرِي تَحْتَهَا الْأَنْهَارُ خَالِدِينَ فِيهَا أَبَدًا ۚ ذَلِكَ الْفَوْزُ الْعَظِيمُ[20]; «Ва пешӣ гирифтагони нахустин аз муҳоҷирон ва ансор ва касоне ки аз онон дар некукорӣ пайравӣ карданд, Худованд аз онон розӣ шуд ва онон аз Ӯ розӣ шуданд ва барояшон биҳишҳоеро фароҳам сохт ки аз зерашон наҳрҳо ҷорӣ аст, дар он ҷовидон ҳастанд, ин пирӯзии азиме аст»; Бо таваҷҷуҳ ба инки пайравиро аз як сӯ ба ﴿السَّابِقُونَ الْأَوَّلُونَ مِنَ الْمُهَاجِرِينَ وَالْأَنْصَارِ; «Пешӣ гирифтагони нахустин аз муҳоҷирин ва ансор» маҳдуд доштааст ва онон бархӣ аз муҳоҷирон ва ансор ҳастанд ва на ҳамаи онон ва на ҳеҷ як аз касоне ки баъд аз фатҳи Макка Ислом оварданд ва қаҳран аз муҳоҷирон ва ансор набуданд ва аз сӯӣ дигар ба ﴿إِحْسَانٍ; «Некукороӣ» маҳдуд доштааст ва он бархӣ аз корҳои «Пешӣ гирифтагон аз муҳоҷирин ва ансор» аст ки бо Қуръон ва суннат созгорӣ доштааст ва на ҳамаи корҳои онон; Ҳамчунонки аҳли ташаюъ бояд аз Худованд битарсанд ва даст аз тафрит дар бораи саҳоба бардоранд ва нақши онон дар пирӯзии Ислом бар куфр ва густариши тавҳид дар ҷаҳонро ба расмият шиносанд ва арҷ ниҳанд ва бо лиҳози ҳимояти онон аз Паёмбар дар рӯзҳои сахт ва пурхатаре монанди рӯзҳои Шаъби Абӣ Толиб ва рӯзҳои ҳиҷрат ва рӯзҳои ҷиҳод, эҳтироми ононро нигоҳ доранд ва барои хатоҳо ва гуноҳонашон истиғфор кунанд ва кинаяшонро ба дил нагиранд; Чароки Худованд ба ин шева амр карда ва пас аз ситойиши муҳоҷирин ва ансор фармудааст: ﴿وَالَّذِينَ جَاءُوا مِنْ بَعْدِهِمْ يَقُولُونَ رَبَّنَا اغْفِرْ لَنَا وَلِإِخْوَانِنَا الَّذِينَ سَبَقُونَا بِالْإِيمَانِ وَلَا تَجْعَلْ فِي قُلُوبِنَا غِلًّا لِلَّذِينَ آمَنُوا رَبَّنَا إِنَّكَ رَءُوفٌ رَحِيمٌ[21]; «Ва касоне ки пас аз онон омаданд мегӯянд; Парвардигоро! Мо ва бародаронамон ки бар мо дар имон пешӣ гирифтандро биёмӯрз ва дар дилҳоямон кинае аз касоне ки имон оварданд қарор надеҳ, Парвардигоро! Ту раъуф ва меҳрубонӣ»; Бо таваҷҷуҳ ба инки он аз як сӯ ҳамаи муҳоҷирон ва ансорро дар бар мегирад ва аз сӯӣ дигар ба маънои адами ҷавози саббу лаъни онон аст; Чароки саббу лаъни онон қатъан бо истиғфор барои онон зиддият дорад ва мунтаҳо дараҷаи «Ғил» яъне «Кина» маҳсуб мешавад, дар ҳоле ки насх ё тахсиси он бо истинод ба бархӣ ривоёти воҳид ва мутаъориз дар манобеъи шиъӣ ҷойиз нест; Зеро бино бар мабнои аллома Мансури Ҳошимии Хуросонӣ ҳафизаҳуллоҳ таъоло, насх ё тахсиси Қуръон бо ривоёт имкон надорад[22] ва ин назари ҳақиқии аҳли байт ва назари ҳақиқии аллома Мансури Ҳошимии Хуросонӣ ҳафизаҳуллоҳ таъоло аст; Чунонки яке аз ёронамон моро хабар дод, гуфт:

«دَخَلَ عَلَی الْمَنْصُورِ رَجُلٌ فَسَأَلَهُ عَنْ أَبِي بَکْرٍ وَ عُمَرَ وَ عُثْمانَ، فَقالَ لَهُ: مِنْ أَيِّ الْبِلادِ أَنْتَ؟ قالَ: مِنْ إِیرانَ، فَقالَ: أَنْتَ مِنْ هَؤُلَاءِ الَّذِینَ یَزْعُمُونَ أَنَّهُمْ شِیعَةُ أَهْلِ الْبَیْتِ؟ قالَ: نَعَمْ، قالَ: إِجْلِسْ فَسَأُجِیبُكَ عَمّا سَأَلْتَ إِنْ شاءَ اللّهُ، فَجَلَسَ الرَّجُلُ حَتَّى دَخَلَ النّاسُ وَ ازْدَحَمُوا فِي الْبَیْتِ، فَکَلَّمَهُمُ الْمَنْصُورُ فِیما یَشاءُ ثُمَّ قالَ: قَدِمَ الْمَدِينَةَ قَوْمٌ مِنْ أَهْلِ الْعِراقِ فَجَلَسُوا إِلَى عَلِيِّ بْنِ الْحُسَیْنِ فَذَكَرُوا أَبا بَكْرٍ وَ عُمَرَ فَمَسُّوا مِنْهُما ثُمَّ ابْتَرَكُوا فِي عُثْمانَ ابْتِراكاً فَقالَ لَهُمْ عَلِيُّ بْنُ الْحُسَیْنِ: أَخْبِرُونِي أَنْتُمْ مِنَ ﴿الْمُهَاجِرِينَ الَّذِينَ أُخْرِجُوا مِنْ دِيَارِهِمْ وَأَمْوَالِهِمْ يَبْتَغُونَ فَضْلًا مِنَ اللَّهِ وَرِضْوَانًا وَيَنْصُرُونَ اللَّهَ وَرَسُولَهُ ۚ أُولَئِكَ هُمُ الصَّادِقُونَ؟ قالُوا: لَسْنا مِنْهُمْ، قالَ: فَأَنْتُمْ مِنَ ﴿الَّذِينَ تَبَوَّءُوا الدَّارَ وَالْإِيمَانَ مِنْ قَبْلِهِمْ يُحِبُّونَ مَنْ هَاجَرَ إِلَيْهِمْ وَلَا يَجِدُونَ فِي صُدُورِهِمْ حَاجَةً مِمَّا أُوتُوا وَيُؤْثِرُونَ عَلَى أَنْفُسِهِمْ وَلَوْ كَانَ بِهِمْ خَصَاصَةٌ؟ قالُوا: لَسْنا مِنْهُمْ، قالَ: أَمّا أَنْتُمْ فَقَدْ تَبَرَّأْتُمْ مِنَ الْفَرِيقَيْنِ أَنْ تَكُونُوا مِنْهُمْ وَ أَنَا أَشْهَدُ أَنَّكُمْ لَسْتُمْ مِنَ الْفِرْقَةِ الثّالِثَةِ ﴿الَّذِينَ جَاءُوا مِنْ بَعْدِهِمْ يَقُولُونَ رَبَّنَا اغْفِرْ لَنَا وَلِإِخْوَانِنَا الَّذِينَ سَبَقُونَا بِالْإِيمَانِ وَلَا تَجْعَلْ فِي قُلُوبِنَا غِلًّا لِلَّذِينَ آمَنُوا رَبَّنَا إِنَّكَ رَءُوفٌ رَحِيمٌ، ثُمَّ قالَ: قُومُوا عَنِّي لا قَرَّبَ اللّهُ دُورَکُمْ»; «Марде бар Мансур ворид шуд, пас аз ӯ дар бораи Абу Бакр ва Умар ва Усмон пурсид, пас ба ӯ фармуд: Ту аз кадом сарзамин ҳастӣ? Гуфт: Аз Эрон, фармуд: Ту аз инҳое ки мепиндоранд шиъаи аҳли байтанд? Гуфт: Оре, фармуд: Биншин, ҷавоби суъолатро хоҳам дод ин шоъ Аллоҳ, пас мард нишаст то инки мардум ворид шуданд ва дар хона издиҳом карданд, пас Мансур бо онон дар бораи чизе ки мехост сухан гуфт ва сипас фармуд: Гурӯҳе аз аҳли Ироқ ба Мадина омаданд, пас назди Алӣ ибни Ҳусейн нишанстанд, пас Абу Бакр ва Умарро ёд карданд ва ба он ду бад гуфтанд ва сипас дар Усмон афтоданд, пас Алӣ ибни Ҳусейн ба онон фармуд: Ба ман хабар диҳед оё шумо аз муҳоҷирон ҳастед ки <Аз хонаҳо ва амволи худ бенур шуданд ва фазлу ризвоне аз Парвардигорашонро меҷӯянд ва Худованд ва Паёмбарашро ёрӣ мекунанд ва онон ҳамон растгӯёнанд>[23]?! Гфтанд: Мо аз онон нестем, фармуд: Пас оё шумо аз касоне ҳастед ки <Пеш аз онон хона ва имонро омода сохтанд ва касоне ки ба наздашон ҳиҷрат кардандро дӯст медоранд ва дар синаҳошон ниёзе ба чизе ки онон дода шуданд намеёбанд агарчи худ дар тангно бошанд>[24]?! Гуфтанд: Мо аз онон нестем, фармуд: Бинобарин шумо табаррӣ ҷустед ки аз ин ду даста бошед ва ман гувоҳӣ медиҳам ки шумо аз дастаи севвум ҳам нестед; <Касоне ки баъд аз онон омаданд мегӯянд: Парвардигоро! Мо ва бародаронамон ки бар мо дар имон пешӣ гирифтандро биёмӯрз ва дар дилҳомон кинае аз касоне ки имон оварданд қарор надеҳ, Парвардигоро! Ту раъуф ва меҳрубонӣ>[25], сипас фармуд: Аз назди ман бархезед ки Худованд хонаҳои шуморо наздик накунад»!

Аз инҷо дониста мешавад беэҳтиромӣ ба асҳоби Паёмбар саллаллоҳу алайҳи ва олиҳи ва саллам ва ҳатто касоне монанди Абу Бакр, Умар ва Усмон ки аҳаққияти аҳли байти он Ҳазрат барои хилофатро фаромӯш карданд, на танҳо бар хилофи Қуръон аст, балки бо сираи аҳли байти он Ҳазрат низ мухолифат дорад ва ин комилан табиъӣ аст; Чароки бино бар ҳадиси мутавотири Сақалайн, аҳли байти он Ҳазрат ҳаргиз аз Қуръон ҷудоӣ намепазиранд ва аз ин рӯ, тарҷиҳ медиҳанд ки барои онон ба сабаби хитобаҳошон истиғфор кунанд; Чунонки яке аз ёронамон моро хабар дод, гуфт:

«سَأَلْتُ الْمَنْصُورَ عَنْ أَبِي بَکْرٍ وَ عُمَرَ، فَقالَ: اسْتَغْفِرْ لَهُما فَإِنِّي أَسْتَغْفِرُ لَهُما وَ ما کانَ أَحَدٌ مِنْ أَهْلِ الْبَیْتِ إِلّا وَ هُوَ یَسْتَغْفِرُ لَهُما، فَقُلْتُ: إِنَّهُمْ يَزْعُمُونَ أَنَّ هَذَا مِنْکُمْ تَقِيَّةٌ، فَقالَ: لَوْ کُنْتُ مُتَّقِیاً أَحَداً لَاتَّقَیْتُ هَذِهِ الْجَبابِرَةَ وَ أَنَا أَلْعَنُهُمْ عَلَى رُؤُوسِ الْأَشْهادِ»; «Аз Мансур дар бораи Абу Бакр ва Умар пурсидам, пас фармуд: Барои он ду истиғфор кун; Чароки ман барои он ду истиғфор мекунам ва ҳеҷ як аз аҳли байт набуд магар инки барои он ду истиғфор мекард, пас гуфтам: Онон мепиндоранд ки ин аз шумо тақия аст, пас фармуд: Агар мехостам аз касе тақия кунам аз ин ҷабборон тақия мекардам, дар ҳоле ки ононро дар баробари шоҳидон лаънат мекунам»!

Ҳамчунонки яке дигар аз ёронамон моро хабар дод, гуфт:

«دَخَلْتُ عَلَی الْمَنْصُورِ لِأَسْأَلَهُ عَنْ أَبِي بَکْرٍ وَ عُمَرَ، فَوَجَدْتُ عِنْدَهُ قَوْماً، فَصَبَرْتُ حَتَّى خَرَجُوا مِنْ عِنْدِهِ، فَقُلْتُ لَهُ: جُعِلْتُ فِداكَ، ما تَقُولُ فِي أَبِي بَکْرٍ وَ عُمَرَ؟ فَقالَ: خَیْراً، قُلْتُ: إِنِّي أَلْعَنُهُما، قالَ: لِماذا؟ قُلْتُ: لِأَنَّهُما ظَلَماکُمْ أَهْلَ الْبَیْتِ، قالَ: وَلَكِنَّا نَسْتَغْفِرُ لَهُما»; «Ба ҳазрати Мансур расидам то аз ӯ дар бораи Абу Бакр ва Умар бипурсам, пас назди ӯ гурӯҳеро ёфтам, пас сабр кардам то онон берун рафтанд, пас ба ӯ гуфтам: Фидоят шавам, дар бораи Абу Бакр ва Уамар чи мефармоӣ? Пас фармуд: Хайр, гуфтам: Ман он дуро лаън мекунам, фармуд: Барои чи? Гуфтам: Барои инки он ду ба шумо аҳли байт ситам карданд, фармуд: Вале мо барои он ду истиғфор мекунем».

Ҳамчунонки яке дигар аз ёронамон моро хабар дод, гуфт:

«وَجَدْتُ الْمَنْصُورَ فِي غارٍ وَ قَدْ هَرَبَ مِنْ أَعْدائِهِ وَ الْعَرَقُ یَسِیلُ مِنْهُ کَالْمِیزابِ، فَلَمّا رَأَیْتُهُ بَکَیْتُ فَقُلْتُ: فَعَلَ اللّهُ بِرَجُلَیْنِ أَقاماكَ هَذَا الْمَقامَ! فَقالَ لِي: یا بُنَيَّ! لا تَقُلْ هَذَا فَإِنَّهُما ما عَلِما أَنَّ الْأَمْرَ یَبْلُغُ هَذَا الْمَبْلَغَ وَلَكِنْ قُلْ: غَفَرَ اللّهُ لَهُما فَإِنَّهُ خَیْرٌ لَكَ وَ لِي وَ لِجَمِیعِ الْمُسْلِمِینَ»; «Мансурро дар ғоре ёфтам, дар ҳоле ки аз душманонаш гурехта буд ва арақ аз ӯ монанди новадон мерехт, пас чун ӯро дидам гиряам гирифт, пас гуфтам: Худовнад бо он ду мард ки туро дар ин вазъ қарор доданд чи кунад! Пас ба ман фармуд: Эй писарам! Инро нагӯ; Зеро он ду намедонистанд ки кор ба инҷо мерасад, вале бигӯ: Худованд он дуро бибахшояд; Зеро ин барои ту ва барои ман ва барои ҳамаи мусалмонон беҳтар аст».

Ин сабр ва гузаштии шинохта шуда аз аҳли байти Паёмбар саллаллоҳу алайҳи ва олиҳи ва саллам аст ки Худованд онро ﴿لَمِنْ عَزْمِ الْأُمُورِ[26]; «Аз корҳои устувор» дониста ва Алӣ ибни Абӣ Толиб бунёни онро ниҳодааст; Чунонки яке аз ёронамон моро хабар дод, гуфт:

«سَمِعْتُ الْمَنْصُورَ یَقُولُ: لَوْ أَنَّ عَلِیّاً ظَفِرَ بِمُعاوِیَةَ یَوْمَ الصِّفِّینَ لَمَلَأَ الْأَرْضَ قِسْطاً وَ عَدْلاً کَما مُلِئَتْ ظُلْماً وَ جَوْراً وَلَكِنْ مَنَعَهُ الْخَوارِجُ فَأَخَّرَ اللّهُ ذَلِكَ إِلَى رَجُلٍ مِنْ ذُرِّیَّتِهِ یُقالُ لَهُ الْمَهْدِيُّ فَسَیَخْرُجُ فَیُحارِبُ رَجُلاً مِنْ ذُرِّیَّةِ مُعاوِیَةَ فَیَظْفَرُ بِهِ فَیَمْلَأُ الْأَرْضَ قِسْطاً وَ عَدْلاً کَما مُلِئَتْ ظُلْماً وَ جَوْراً! ثُمَّ أَخَذَ الْمَنْصُورُ فِي ذِکْرِ یَوْمِ الصِّفِّینَ فَقالَ: لَمَّا اخْتَلَفَتِ الْأَسِنَّةُ وَ ماجَتْ لُبُودُ الْخَیْلِ خَرَجَ مُحَمَّدُ بْنُ عَلِيِّ بْنِ أَبِي طالِبٍ وَ خَرَجَ إِلَيْهِ عُبَيْدُ اللّهِ بْنُ عُمَرَ بْنِ الْخَطّابِ فِي جَمْعَيْنِ عَظِيمَيْنِ فَاقْتَتَلُوا كَأَشَدِّ الْقِتالِ، ثُمَّ إِنَّ عُبَيْدَ اللّهِ بْنَ عُمَرَ أَرْسَلَ إِلَى مُحَمَّدِ بْنِ الْحَنَفِيَّةِ أَنِ اخْرُجْ إِلَىَّ أُبارِزُكَ، فَخَرَجَ إِلَيْهِ يَمْشِي، فَبَصُرَ بِهِ عَلِيٌّ، فَقالَ: مَنْ هَذَانِ الْمُتَبارِزانِ؟ فَقِيلَ لَهُ: ابْنُ الْحَنَفِيَّةِ وَ ابْنُ عُمَرَ، فَحَرَّكَ عَلِيٌّ دابَّتَهُ ثُمَّ دَعا مُحَمَّداً فَوَقَفَ لَهُ فَقالَ: أَمْسِكْ دابَّتِي، فَأَمْسَكَها لَهُ ثُمَّ مَشَى إِلَيْهِ فَقالَ: أَنَا أُبارِزُكَ فَهَلُمَّ إِلَيَّ، فَقالَ: لَيْسَ لِي فِي مُبارَزَتِكَ حاجَةٌ، فَرَجَعَ ابْنُ عُمَرَ وَ أَخَذَ ابْنُ الْحَنَفِيَّةِ يَقُولُ لِأَبِيهِ: مَنَعْتَنِي مِنْ مُبارَزَتِهِ، فَوَاللّهِ لَوْ تَرَكْتَنِي لَرَجَوْتُ أَنْ أَقْتُلَهُ، فَقالَ: يا بُنَيَّ! لَوْ بارَزْتُهُ أَنَا لَقَتَلْتُهُ وَلَوْ بارَزْتَهُ أَنْتَ لَرَجَوْتَ أَنْ تَقْتُلَهُ وَ ما كُنْتُ آمَنُ أَنْ يَقْتُلَكَ، فَقالَ مُحَمَّدٌ: يا أَبَهْ! أَتَبْرُزُ بِنَفْسِكَ إِلَى هَذَا الْفاسِقِ اللَّئِيمِ عَدُوِّ اللّهِ؟ وَاللّهِ لَوْ أَبُوهُ يَسْأَلُكَ الْمُبارَزَةَ لَرَغِبْتُ بِكَ عَنْهُ، فَقالَ: يا بُنَيَّ! لا تَذْكُرْ أَباهُ وَ لا تَقُلْ فِيهِ إِلّا خَيْراً، يَرْحَمُ اللّهُ أَباهُ»; «Шунидам Мансур мефармояд: Агар Алӣ дар рӯзи Сиффин бар Муъовия чира мешуд, ҳароина заминро аз адлу дод пур мекард ҳамон тавр ки аз зулм ва ситам пур шуда буд, вале хавориҷ ӯро боз доштанд, пас Худованд онро то марде аз зуррияи ӯ ба таъхир андохт ки ба ӯ Маҳдӣ гуфта мешавад, пас ба зудӣ хуруҷ мекунад, пас бо марде аз зуррияи Муъовия меҷангад, пас бар ӯ чира мешавад, пас заминро аз адлу дод пур мекунад ҳамон тавр ки аз зулм ва ситам пур шудааст! Сипас Мансур ба тавсифи рӯзи Сиффин пардохт ва фармуд: Ҳангоме ки найзаҳо ба ҳам хӯрд ва зини асбҳо каҷ шуд, Муҳаммад ибни Алӣ ибни Абӣ Толиб берун омад ва Абдуллоҳ ибни Умар ибни Хаттоб ба сӯӣ ӯ хориҷ шуд дар ду ҷамъи азим, пас ба сахтарин шева бо якдигар ҷангданд, сипас Абдуллоҳ ибни Умар ба Муҳаммад ибни Ҳанафия фармуд ки ба сӯӣ ман берун биё то бо ту мубориза кунам, пас (Муҳаммад) пиёда ба сӯӣ ӯ берун шуд, пас чашми Алӣ ба ӯ афтод, пас фармуд: Ин ду мубориз кистанд? Гуфта шуд: Ибни Ҳанафия ва Ибни Умар, пас Алӣ асби худро ҳаракат дод ва сипас Муҳаммадро фаро хонд, пас ба назди ӯ омад, пас фармуд: Асби манро нигоҳ дор, пас асби ӯро нигоҳ дошт, сипас он Ҳазрат пиёда ба сӯӣ ибни Умар рафт ва фармуд: Ман бо ту мубориза мекунам, пас ба сӯӣ ман биё! Пас ӯ гуфт: Манро ба мубориза бо ту ҳоҷате нест! Пас ибни Умар бозгашт ва ибни Ҳанафия рӯ ба падари худ кард ва гуфт: Манро аз мубориза бо ӯ боздоштӣ, дар ҳоле ки ба Худо савганд манро вомегузоштӣ умед доштам ки ӯро бикушам, пас он Ҳазрат фармуд: Писарам! Агар ман бо ӯ мубориза мекардам ӯро мекуштам ва агар ту бо ӯ мубориза мекардӣ умед доштӣ ки ӯро бикушӣ ва ман эмин набудам ки ӯ туро бикушад, пас Муҳаммад гуфт: Падар! Оё худатро бо ин фосиқи паст ва душмани Худо рӯбарӯ мекунӣ?! Ба Худо савганд агар падари ӯ (Умар) туро ба мубориза металабид туро аз ӯ волотар медонистам (ки ба масофаш биравӣ), пас он Ҳазрат фармуд: Писарам! Падари ӯро ёд накун ва дар борааш ҷуз хайр нагӯ, Худованд падари ӯро биёмӯрзад»!

Ин аст каромат ва хулқи азими аҳли байти Паёмбар саллаллоҳу алайҳи ва олиҳи ва саллам ки мисдоқи ﴿الْكَاظِمِينَ الْغَيْظَ وَالْعَافِينَ عَنِ النَّاسِ[27]; «Фуру хурандагони хашм ва аф кунандагон аз мардум» Ва муъаддаб ба таъдиби Худованд ҳастанд ки фармудааст: ﴿وَقُلْ لِعِبَادِي يَقُولُوا الَّتِي هِيَ أَحْسَنُ ۚ إِنَّ الشَّيْطَانَ يَنْزَغُ بَيْنَهُمْ ۚ إِنَّ الشَّيْطَانَ كَانَ لِلْإِنْسَانِ عَدُوًّا مُبِينًا[28]; «Ва ба бандагонам бигӯ чизеро бигӯянд ки он некутар аст; Чароки шайтон миёнашонро бар ҳам мезанад, ҳароина шайтон барои инсон душманӣ ошкор аст» Ва фармудааст ﴿فَاصْفَحْ عَنْهُمْ وَقُلْ سَلَامٌ ۚ فَسَوْفَ يَعْلَمُونَ[29]; «Аз онон бигзар ва бигӯ салом, пас ба зудӣ хоҳанд донист», на даҳон гушудан ба суханони зишт ва фитнаангези ки дар бархӣ ҷоҳилони муддаиъӣ ташаюъ ривоҷ ёфта ва боъиси душманӣ ва кина миёни мусалмонон шудааст; Хусусан бо таваҷҷуҳ ба инки саб асосан ҷойе дар Ислом надорад ва ҳатто нисбат ба бутҳои мушрикин ки тоғут ва наҷас ҳастанд, ҷойиз нест; Чунонки Худованд фармудааст: ﴿وَلَا تَسُبُّوا الَّذِينَ يَدْعُونَ مِنْ دُونِ اللَّهِ فَيَسُبُّوا اللَّهَ عَدْوًا بِغَيْرِ عِلْمٍ[30]; «Ва касоне ки ҷуз Худованд мехонандро саб накуед, пас Худовандро бидуни илм саб мекунанд» Ва бо ин васф, саб кардан дигарон –хусусан асҳоби Паёмбар саллаллоҳу алайҳи ва олиҳи ва саллам– ба тариқи авло ҳаром аст; Вонгаҳе ин ҳукм дар бораи Оиша ҳамсари Паёмбар саллаллоҳу алайҳи ва олиҳи ва саллам шадитар аст; Чароки ӯ бино бар ояи ﴿وَأَزْوَاجُهُ أُمَّهَاتُهُمْ[31], ба манзалаи модари мӯъминон аст ва Худованд дар китоби худ фармудааст: ﴿وَإِنْ جَاهَدَاكَ عَلَى أَنْ تُشْرِكَ بِي مَا لَيْسَ لَكَ بِهِ عِلْمٌ فَلَا تُطِعْهُمَا ۖ وَصَاحِبْهُمَا فِي الدُّنْيَا مَعْرُوفًا[32]; «Ва агар падар ва модарат бо ту дар кӯшиш шуданд ки барои Ман чизеро шарик гирӣ ки ба он илме надорӣ аз он ду итоъат накун, вале бо он ду дар дунё ба некӣ мусоҳибат кун» Ва бо ин васф, итоъат аз Оиша дар хатоҳояш ҷойиз набуда, вале эҳтиром ба ӯ монанди эҳтиром ба модар воҷиб аст; Чунонки яке аз ёронамон моро хабар дод, гуфт:

«دَخَلَ عَلَی الْمَنْصُورِ رَجُلٌ مِنْ أَهْلِ إِیرانَ، فَسَأَلَهُ عَنْ أَشْیاءَ فَأَجابَهُ ثُمَّ قالَ الرَّجُلُ: أَوْصِنِي، فَقالَ لَهُ الْمَنْصُورُ: لا تَسُبَّ أُمَّكَ! فَتَغَیَّرَ الرَّجُلُ وَ قالَ: وَ هَلْ یَسُبُّ أَحَدٌ أُمَّهُ؟! فَقالَ الْمَنْصُورُ: نَعَمْ، یَسُبُّ بَعْضَ أَزْواجِ النَّبِيِّ صَلَّی اللّهُ عَلَیْهِ وَ آلِهِ وَ سَلَّمَ فَیَسُبُّ أُمَّهُ! قالَ الرَّجُلُ: إِنَّ هَؤُلَاءِ لَیَقُولُونَ إِنَّما سَمّاهُنَّ اللّهُ أُمَّهاتٍ لِتَحْرِیمِ نِکاحِهِنَّ، فَقالَ الْمَنْصُورُ: کَذَبُوا لَوْ کانَ کَما یَقُولُونَ لَسَمّاهُنَّ أَخَواتٍ، قالَ الرَّجُلُ: إِنَّ الَّتِي تَذْکُرُها حارَبَتْ عَلِیّاً وَ فَعَلَتْ وَ فَعَلَتْ، فَقالَ الْمَنْصُورُ: وَ هَلْ جاهَدَتِ النّاسَ عَلَى أَنْ یُشْرِکُوا بِاللّهِ ما لَیْسَ لَهُمْ بِهِ عِلْمٌ؟! قالَ الرَّجُلُ: لا، فَقالَ الْمَنْصُورُ: أَلا وَاللّهِ لَوْ جاهَدَتِ النّاسَ عَلَى أَنْ یُشْرِکُوا بِاللّهِ ما لَیْسَ لَهُمْ بِهِ عِلْمٌ لَکانَ واجِباً عَلَیْهِمْ أَنْ یُصاحِبُوها فِي الدُّنْیا مَعْرُوفاً، أَتَدْرِي لِمَ ذَلِكَ؟ قالَ الرَّجُلُ: لِمکانِ الْآیَةِ؟ قالَ الْمَنْصُورُ: لِأّنَّ سَبَّها کانَ يُؤْذِي النَّبِيَّ کَما یُؤْذِيکُمْ سَبُّ أَزْواجِکُمْ»; «Марде аз аҳли Эрон бар Мансур ворид шуд ва аз ӯ дар бораи чизҳое пурсид, пас ӯ посух дод, сипас мард гуфт: Манро васият кун, пас Мансур ба ӯ фармуд: Модаратро дашном надеҳ! Пас мард мутағайир шуд ва гуфт: Магар касе модарашро дашном медиҳад?! Мансур фармуд: Оре, бархӣ аз ҳамсарони Паёмбар саллаллоҳу алайҳи ва олиҳи ва салламро дашном медиҳад, пас модарашро дашном медиҳад! Мард гуфт: Инҳо мегӯянд ки Худованд ононро фақат барои таҳрими никоҳашон модар номидааст, Мансур фармуд: Дурӯғ мегӯянд, агар чунон буд ки мегӯянд ононро хоҳар меномид (на модар), мард гуфт: Зане ки ту ёд мекунӣ бо Алӣ ҷангид ва чунину чунон кард, пас Мансур фармуд: Ва оё бо мардум дар кӯшиш шуд ки барои Худованд чизеро шарик гиранд ки ба он илме надоранд?! Мард гуфт: На, Мансур фармуд: Огоҳ бош ки ба Худо савганд агар бо мардум дар кӯшиш мешуд ки барои Худованд чизеро шарик гиранд ки ба он илме надорад, боз ҳам бар онон воҷиб буд ки дар дунё бо ӯ ба некӣ мусоҳибат кунанд, оё медонӣ барои чи? Мард гуфт: Барои оя? Мансур фармуд: Барои инки дашном додан ба ӯ Паёмбарро меозорад ҳамон тавр ки дашном додан ба ҳамсаронатон шуморо меозорад»!

Хусусан бо таваҷҷуҳ ба инки аз ӯ суханоне нақл шудааст ки аз надомат ва тавбаи ӯ пеш аз марг ҳикоят дорад; Чунонки яке аз ёронамон моро хабар дод, гуфт:

«سُئِلَ الْمَنْصُورُ عَنْ عائِشَةَ فَقالَ: إِنَّ عِيسَى بْنَ دِينارٍ سَأَلَ عَنْها أَبا جَعْفَرٍ فَقالَ: اسْتَغْفِرِ اللّهَ لَها، أَما بَلَغَكَ أَنَّها کانَتْ تَقُولُ: يا لَيْتَنِي كُنْتُ شَجَرَةً يا لَيْتَنِي كُنْتُ حَجَراً يا لَيْتَنِي كُنْتُ مَدَرَةً؟ قالَ: وَ ما ذَاكَ مِنْها؟ قالَ: تَوْبَةٌ»; «Аз Мансур дар бораи Оиша сӯъол шуд, пас фармуд: Исо ибни Динор дар бораи ӯ аз Абу Ҷаъфари (Боқир) суъол кард, пас фармуд: Барои ӯ аз Худованд омӯрзиш бихоҳ, оё ба ту нарасидааст ки ӯ мегуфт: Эй кош дарахт будам! Эй кош санге будам! Эй кош кулӯхе будам! (Исо ибни Динор) гуфт: Ин сухан аз ӯ чи буд? Фармуд: Тавба».

Ин ҳикмати аллома Мансури Ҳошимии Хуросонӣ ҳафизаҳуллоҳ таъоло аст ки бо он мардумро таълим медиҳад ва тазкия мекунад ва ба сӯӣ Қуръон ва суннат боз мегардонад ва барои ёрии имом Маҳдӣ алайҳи салом омода ва муттаҳид месозад ва бо ин васф, аз як сӯ бар бародарони аҳли ташаюъ воҷиб аст ки нидои ӯро бишнаванд ва аз увҳому аҳвоъи худ берун оянд ва даст аз тафрит дар бораи саҳоба ва ҳамсарони Паёмбар саллаллоҳу алайҳи ва олиҳи ва саллам ва саббу лаъни онон бардоранд ва аз сӯӣ дигар бар бародарони аҳли суннат воҷиб аст ки нидои ӯро бишнаванд ва аз увҳом ва аҳвоъи дерини худ берун оянд ва даст аз ғулув дар бораи саҳоба ва ҳамсарони Паёмбар саллаллоҳу алайҳи ва олиҳи ва саллам ва тақлиди кӯр кӯрона аз онон бардоранд ва бо пайравӣ аз касоне монанди Салом, Абузар, Миқдод ва Аммор ба ҳукумати Худованд ва халифаи Ӯ дар замин гардан ниҳанд. Ин парчами ҳидояте аст ки Худованд барафрошта ва дар васат қарор дода ва бо ин васф, ҳар кас аз он пеш афтад, зиёдаравӣ карда ва ҳар кас аз он паш афтад, кӯтоҳӣ карда ва барои ҳар ду кайфарӣ дарднок аст.

↑[1] . Тавбв/ 102
↑[2] . Оли Имрон/ 155
↑[3] . Оли Имрон/ 152
↑[4] . Ҳуҷарот/ 14
↑[5] . Мумтаҳина/ 1
↑[6] . Аҳзоб/ 13
↑[7] . Тавба/ 58
↑[8] . Тавба/ 61
↑[9] . Тавба/ 101
↑[10] . Моъида/ 54
↑[11] . Нур/ 2
↑[12] . Моъида/ 38
↑[13] . Нур/ 11
↑[14] . Ҳуҷарот/ 4
↑[15] . Ҳуҷарот/ 6
↑[16] . Таҳрим/ 3
↑[17] . Аҳзоб/ 30
↑[18] . Бақара/ 85
↑[19] . Бозгашт ба Ислом, с192 то 195. Ва ҳамчунин, бингаред ба: Ҳамон, лузуми эҳтиром ба асҳоби Паёмбар, с276.
↑[20] . Тавба/ 100
↑[21] . Ҳашр/ 10
↑[22] . Бингаред ба: Бозгашт ба Ислом, с238 ва 239.
↑[23] . Ҳашр/ 8
↑[24] . Ҳашр/ 9
↑[25] . Ҳашр/ 10
↑[26] . Шӯро/ 43
↑[27] . Оли Имрон/ 134
↑[28] . Исроъ/ 53
↑[29] . Зухруф/ 89
↑[30] . Анъом/ 108
↑[31] . Аҳзоб/ 6
↑[32] . Луқмон/ 15
Пойгоҳи иттилоърасонии дафтари Мансури Ҳошимии Хуросонӣ Бахши посухгӯйи ба пурсишҳо
Таълиқот
Пурсишҳо ва посухҳои фаръӣ
Пурсиши
фаръии 1
Нависанда: Ҳасан
Тарих: 1/10/2017

Назар ва мавзеъи аллома дар баҳси табаррӣ аз душманони Худо ва Муҳаммад ва оли Муҳаммад алайҳимуссалом чист? Ба чи далиле мо бояд барои аҳли Сақифа ва ғосибини ҳаққи амирул мӯъминин алайҳи салом раҳмат ва мағфират бихоҳем? ... Магар инки далоил ва мустанадоте бошад ки мо аз он бехабарем ва ниёз ба исбот дорад ки дар осори аллома мадрак ва истедлоле дар ин боб наёфтам.

Посух ба пурсиши
фаръии 1
Тарих: 8/10/2017

Далоил ва мустанадоти бисёре дар боло ва дар мабҳаси «Лузуми эҳтиром ба асҳоби Паёмбар» аз китоби «Бозгашт ба Ислом»[1] баён шуда ки барои аҳли инсоф кофӣ аст, вале мутаъассифона таъассуб ва эҳсосонти мазҳабӣ дар бештари аҳли ташаюъ ба андозае аст ки ҷойе барои инсоф дар онон боқӣ нагузошта, дар ҳоле ки Худованд фармудааст: ﴿يَا أَيُّهَا الَّذِينَ آمَنُوا كُونُوا قَوَّامِينَ لِلَّهِ شُهَدَاءَ بِالْقِسْطِ ۖ وَلَا يَجْرِمَنَّكُمْ شَنَآنُ قَوْمٍ عَلَى أَلَّا تَعْدِلُوا ۚ اعْدِلُوا هُوَ أَقْرَبُ لِلتَّقْوَى ۖ وَاتَّقُوا اللَّهَ ۚ إِنَّ اللَّهَ خَبِيرٌ بِمَا تَعْمَلُونَ[2]; «Эй касоне ки имон овардед! Бар по дорандагон барои Худованд гувоҳон ба адолат бошед ва душмани доштани гурӯҳе шуморо вонадорад ба инки адолат наварзед, адолат варзед, он ба тақво наздиктар аст, ҳароина Худованд ба коре ки мекунед огоҳ аст». Бо ин ҳол, нукоте чанд барои онон меафзойем, бошад ки ба сӯӣ адолат бозгарданд:

1. Табаррӣ аз душманони Худованд ва Паёмбараш ба маънои безорӣ ва дурӣ гузинӣ аз онон, аз муҳимтарин фароъизи Исломи аст. Балки аз шурути имон дониста мешавад; Чунонки Худованд фармудааст: ﴿لَا تَجِدُ قَوْمًا يُؤْمِنُونَ بِاللَّهِ وَالْيَوْمِ الْآخِرِ يُوَادُّونَ مَنْ حَادَّ اللَّهَ وَرَسُولَهُ وَلَوْ كَانُوا آبَاءَهُمْ أَوْ أَبْنَاءَهُمْ أَوْ إِخْوَانَهُمْ أَوْ عَشِيرَتَهُمْ ۚ أُولَئِكَ كَتَبَ فِي قُلُوبِهِمُ الْإِيمَانَ وَأَيَّدَهُمْ بِرُوحٍ مِنْهُ[3]; «Гурӯҳе ки ба Худованд ва рӯзи вопасин имон дорандро намеёбӣ ки душманони Худованд ва Паёмбарашро дӯст бидоранд агарчи падаронашон ё писаронашон ё бародаронашон ё хоҳаронашон бошанд, онон ҳастанд ки имонро дар дилҳошон навишта ва ононро бо руҳе аз он таъйид кардааст». Бинобарин, дар вуҷуби табаррӣ аз «Душманони Худованд ва Паёмбараш» баҳсе нест, лекин баҳс дар ин аст ки «Душманони Худованд ва Паёмбараш» чи касоне ҳастанд?! Оё асҳоби Паёмбараш ва нахустин гаравандагон ба Ӯ дар рӯзҳои сахти Макка ва ҳифз кунандагони Ӯ дар баробари озори мушрикон ва ҳиҷрат кунандагон бо Ӯ аз шаҳру диёри худ ва ҷиҳод кунандагон ба ҳамроҳаш бо душманони Ислом дар рӯзҳое монанди Бадр ва Аҳзоб, аз «Душманони Худованд ва Паёмбараш» ҳастанд?! Касоне ки Худованд дар бораашон фармудааст: ﴿وَالَّذِينَ آمَنُوا وَهَاجَرُوا وَجَاهَدُوا فِي سَبِيلِ اللَّهِ وَالَّذِينَ آوَوْا وَنَصَرُوا أُولَئِكَ هُمُ الْمُؤْمِنُونَ حَقًّا ۚ لَهُمْ مَغْفِرَةٌ وَرِزْقٌ كَرِيمٌ[4]; «Ва касоне ки имон оварданд ва дар роҳи Худованд ҳиҷрат карданд ва ҷиҳод намуданд ва касоне ки паноҳ доданд ва ёрӣ расонданд, онон мӯъминони ҳақиқӣ ҳастанд, барояшон мағфират ва ризқӣ некуст» Ва фармудааст: ﴿الَّذِينَ آمَنُوا وَهَاجَرُوا وَجَاهَدُوا فِي سَبِيلِ اللَّهِ بِأَمْوَالِهِمْ وَأَنْفُسِهِمْ أَعْظَمُ دَرَجَةً عِنْدَ اللَّهِ ۚ وَأُولَئِكَ هُمُ الْفَائِزُونَ[5]; «Касоне ки имон оварданд ва дар роҳи Худованд ҳиҷрат карданд ва бо молҳо ва ҷонҳои худ ҷиҳод намуданд, дараҷаи бузургтаре назди Худованд доранд ва онон ҳамон растгоронанд» Ва фармудааст: ﴿لَقَدْ تَابَ اللَّهُ عَلَى النَّبِيِّ وَالْمُهَاجِرِينَ وَالْأَنْصَارِ الَّذِينَ اتَّبَعُوهُ فِي سَاعَةِ الْعُسْرَةِ مِنْ بَعْدِ مَا كَادَ يَزِيغُ قُلُوبُ فَرِيقٍ مِنْهُمْ ثُمَّ تَابَ عَلَيْهِمْ ۚ إِنَّهُ بِهِمْ رَءُوفٌ رَحِيمٌ[6]; «Худованд Паёмбар ва муҳоҷирин ва ансорро омӯрзид ки аз Ӯ дар соъати сахт пайравӣ карданд, пас аз онки наздик буд дилҳои гурӯҳе аз онон ба кажӣ гарояд, сипас ононро омӯрзидем, ҳароина Ӯ ба онон Раъуф ва Меҳрубон аст». Оре, тардиде нест ки бештари онон пас аз Паёмбар лағзиданд ва хатои бузурге муртакиб шуданд; Ҳангоме ки аҳди он Ҳазрат дар бораи аҳли байташро аз ёд бурданд ва ба ҷои Алӣ ибни Абӣ Толиб бо касӣ дигар аз миёнашон байъат карданд, вале онон –бо таваҷҷуҳ ба савобиқи хубашон ва оёти нозил шуда дар мадҳашон– ин корро аз рӯӣ душманӣ бо Худованд ва Паёмбараш анҷом надоданд; Чароки ба Худованд ва Паёмбараш ва рӯзи қиёмат бовар доштанд ва намоз мегузориданд ва закот медоданд ва рӯза мегирифтанд ва ҳаҷ мекарданд ва бо кофирон ҷиҳод менамуданд, балки шайтон ин корро дар назарашон орост ва ононро аз роҳи рост боз дошт ва бо ин васф, наметавон ононро «Душманони Худованд ва Паёмбараш» донист, балки метавон ононро мусалмононӣ гумкардароҳ ва хатокор донист ва рӯшан аст ки истиғфор дар асл барои чунин мусалмононе ташриъ шудааст, на барои мусалмонони раҳёфта ва бегуноҳ!

2. Истиғфор дар Ислом танҳо барои кофирон ҷойин нест пас аз инки аз қабули Ислом сар боз заданд; Чароки Худованд фармудааст: ﴿مَا كَانَ لِلنَّبِيِّ وَالَّذِينَ آمَنُوا أَنْ يَسْتَغْفِرُوا لِلْمُشْرِكِينَ وَلَوْ كَانُوا أُولِي قُرْبَى مِنْ بَعْدِ مَا تَبَيَّنَ لَهُمْ أَنَّهُمْ أَصْحَابُ الْجَحِيمِ ۝ وَمَا كَانَ اسْتِغْفَارُ إِبْرَاهِيمَ لِأَبِيهِ إِلَّا عَنْ مَوْعِدَةٍ وَعَدَهَا إِيَّاهُ فَلَمَّا تَبَيَّنَ لَهُ أَنَّهُ عَدُوٌّ لِلَّهِ تَبَرَّأَ مِنْهُ ۚ إِنَّ إِبْرَاهِيمَ لَأَوَّاهٌ حَلِيمٌ[7]; «Паёмбар ва касоне ки имон овардандро намерасад ки барои мушрикон истиғфор кунанд, ҳар чанд наздиконашон бошанд, пас аз инки барояшон ошкор шуд ки онон аҳли оташанд ва истиғфори Иброҳим барои падараш ҷуз ба хотири ваъдае ки ба ӯ дод набуд, пас чун барояш ошкор шуд ки ӯ душмани Худованд аст аз ӯ безорӣ ҷуст, ҳароина Иброҳим бисёр меҳрубон ва бурдбор буд» Ва рӯшан аст ки кофирон, мункири Худованд ё Паёмбараш ё рӯзи қиёмат ё яке аз заруриёти Ислом ҳастанд ки сариҳан дар Қуръон табйин шуда, на мункирони хилофати било фосилаи Алӣ ибни Абӣ Толиб аз ҷониби Худованд ва Паёмбараш ки сариҳан дар Қуръон табйин нашуда, балки дар суннат табйин шуда ва аз ин рӯ, истиғфор барои мункирони он ки агар мусалмон ҳастанд, ҷойиз аст; Хусусан ҳаргоҳ монанди саҳоба, савобиқи хубе дошта ва хидмати бисёре ба Ислом карда бошанд.

3. Баъид нест ки шуморе аз саҳоба, бо илм ва илтифот ба васияти Паёмбар дар бораи Алӣ ибни Абӣ Толиб, аз байъат бо ӯ сар боз зада бошанд, вале воқеъ он аст ки чунин коре –ҳатто агар собит бошад– куфр маҳсуб намешавад, бал маъсиятӣ амдӣ аз рӯӣ ҳавои нафс ва ҳубби дунё маҳсуб мешавад ки бисёрӣ аз мусалмонон –дар айни мусалмонӣ– ба он олудаанд ва бо ин васф, монеъи аз истиғфор барои онон намешавад; Чунонки Худованд ба нақл аз Иброҳим алайҳи салом фармудааст: ﴿فَمَنْ تَبِعَنِي فَإِنَّهُ مِنِّي ۖ وَمَنْ عَصَانِي فَإِنَّكَ غَفُورٌ رَحِيمٌ[8]; «Пас ҳар кас манро пайравӣ кунад, ӯ аз ман аст ва ҳар кас манро нофармонӣ кунад, ҳароина Ту Омӯрзандаи Меҳрубонӣ».

4. Мумкин аст ки шуморе аз саҳоба мунофиқ буда бошанд ва ба сабаби нифоқашон, аз байъат бо Алӣ ибни Абӣ Толиб сар боз зада бошанд; Чароки Худованд фармудааст: ﴿وَمِنْ أَهْلِ الْمَدِينَةِ ۖ مَرَدُوا عَلَى النِّفَاقِ لَا تَعْلَمُهُمْ ۖ نَحْنُ نَعْلَمُهُمْ[9]; «Ва аз аҳли Мадина касоне бар нифоқ устуворанд, ту ононро намешиносӣ, Мо ононро мешиносем», вале шинохти мунофиқоне ки Паёмбар низ ононро намешинохт, осон нест; Хусусан дар миёни касоне ки Ӯ аз онон зан гирифт ва ба онон зан дод; Бо таваҷҷуҳ ба инки зан гирифтан аз кофирон ва зан додан ба онон ҳаром аст! Бо ин ҳол, агар мунофиқоне дар миёни онон шинохта шаванд низ ҷавози истиғфор барояшон баъид нест; Чароки онон мутазоҳир ба Ислом буданд ва мустафод аз сухани Худованд, тахйир дар истиғфор барои онон аст; Чунонки фармудааст: ﴿اسْتَغْفِرْ لَهُمْ أَوْ لَا تَسْتَغْفِرْ لَهُمْ إِنْ تَسْتَغْفِرْ لَهُمْ سَبْعِينَ مَرَّةً فَلَنْ يَغْفِرَ اللَّهُ لَهُمْ[10]; «Барояшон истиғфор кун ё барояшон истиғфор накун, агар барояшон ҳафтод бор истиғфор кунӣ Худованд ононро намеомӯрзад» Ва фармудааст: ﴿سَوَاءٌ عَلَيْهِمْ أَسْتَغْفَرْتَ لَهُمْ أَمْ لَمْ تَسْتَغْفِرْ لَهُمْ لَنْ يَغْفِرَ اللَّهُ لَهُمْ[11]; «Барояшон яксон аст, хоҳ барояшон истиғфор кунӣ ва хоҳ барояшон истиғфор накунӣ Худованд ононро намеомӯрзад» Ва аз ин рӯ, ривоят шудааст ки Паёмбар барои Абдуллоҳ ибни Убай –раиси мунофиқон– истиғфор кард ва вақте бо эътирози Умар ибни Хаттоб мувоҷеҳ шуд, фармуд: «أَخِّرْ عَنِّي یا عُمَرُ! إِنِّي خُیِّرْتُ فَاخْتَرْتُ»; «Аз ман даст бардор эй Умар; Чароки ман мухтор шудам, пас ихтиёр кардам» ва сипас ояро тиловат фармуд[12], ҳар чанд бархӣ дар сиҳҳат ва далолати ин ривоят ишкол кардаанд[13]. Қадри мусаллам ин аст ки инкори хилофати било фосилаи Алӣ ибни Абӣ Толиб аз ҷониби Худованд ва Паёмбараш, далилӣ қатъӣ бар нифоқ маҳсуб намешавад; Чароки нифоқ, инкори Худованд ё Паёмбараш ё рӯзи қиёмат ё яке аз заруриёти муссараҳ дар Қуръон ба рағми иддаъои мусалмонӣ аст[14], дар ҳоле ки инкори хилофати било фосилаи Алӣ ибни Абӣ Толиб аз ҷониби Худованд ва Паёмбараш тавассути муддаъиёни мусалмонӣ, метавонад аз ҷаҳл ё нисён ё таъвил ё ҳубби риёсат дар онон бошад, на инкори Худованд ё Паёмбараш ё рӯзи қиёмат ё яке аз заруриёти мусарраҳ дар Қуръон; Хусусан бо таваҷҷуҳ ба ҳурмати сӯъи зан дар бораи мусалмонон дар сухани Худованд ки фармудааст: ﴿يَا أَيُّهَا الَّذِينَ آمَنُوا اجْتَنِبُوا كَثِيرًا مِنَ الظَّنِّ إِنَّ بَعْضَ الظَّنِّ إِثْمٌ[15]; «Эй касоне ки имон овардед! Аз бисёрӣ гумонҳо бипарҳезед; Чароки бархӣ гумонҳо гуноҳанд» ва вуҷуби ҳусни занни дар бораи онон дар сухани Худованд ки фармудааст: ﴿لَوْلَا إِذْ سَمِعْتُمُوهُ ظَنَّ الْمُؤْمِنُونَ وَالْمُؤْمِنَاتُ بِأَنْفُسِهِمْ خَيْرًا وَقَالُوا هَذَا إِفْكٌ مُبِينٌ[16]; «Чаро ҳангоме ки онро шунидед мардон ва занони мӯъмин ба якдигар некеро гумон набурданд ва нагуфтанд: Ин бӯҳтонӣ ошкор аст?!».

5. Бино бар ахбори мутавотир ва шавоҳиди торихӣ, тардиде нест ки Алӣ ибни Абӣ Толиб пеш аз муддате бо Абу Бакр ва сипас Умар ва Усмон байъат кард ва ба онон иҷоза дод ки ҳукумат кунанд ва аз хайрхоҳӣ барои онон ва ҳидояташон ба сӯӣ иҷрои беҳтар ва бештари аҳкоми Ислом худдорӣ накард ва ин чизе аст ки наметавон онро бетаъсир ва беаҳмият донист, балки чи басо метавон онро бо миқдоре тасоҳум ба манзалаи насби се волӣ аз ҷониби ӯ барои ҳукумат бар мусалмонон донист; Се волие ки танҳо бо лиҳози исрори мусалмонон ва риъояти бархӣ масолеҳ, ононро пазируфт, вале ба ҳар ҳол ононро пазируфт ва пазириши ӯ бо адами пазириши ӯ яксон дониста намешавад; Чунонки фарзандон ва шиъаёни ӯ пас аз пазириши ӯ бо онон байъат карданд, дар ҳоле ки ӯ масалан Муъовияро напазируфт ва ба ӯ иҷозаи ҳукумат надод ва аз ин рӯ, наметавон ҳукумати Муъовияро бо ҳукумати Абу Бакр, Умар ва Усмон баробар донист. Ин нуктаи бисёр муҳимме аст ки аҳли ташаюъ аз он тағофул мекунанд ва иллати ҷавози истиғфор барои Абу Бакр, Умар ва Усмон бар хилофи Муъовия аст; Чунонки яке аз ёронамон моро хабар дод, гуфт;

«قُلْتُ لِلْمَنْصُورِ: هَلْ أَنْتَ تَسْتَغْفِرُ لِأَبِي بَکْرٍ وَ عُمَرَ وَ عُثْمانَ؟ قالَ: نَعَمْ، قُلْتُ: وَ لِمُعاوِیَةَ؟ قالَ: لا، قُلْتُ: لِماذا؟ قالَ: لِأَنَّ عَلِیّاً بایَعَ أَبا بَکْرٍ وَ عُمَرَ وَ عُثْمانَ وَ حارَبَ مُعاوِیَةَ وَ لَیْسَ مَنْ بایَعَهُ کَمَنْ حارَبَهُ، ثُمَّ قالَ: مَنْ سَلَّ سَیْفَهُ عَلَى خَلِیفَةِ اللّهِ وَ رَسُولِهِ فَهُوَ مُشْرِكٌ، قُلْتُ: فَما تَقُولُ فِي أَصْحابِ الْجَمَلِ؟ قالَ: أَمّا عائِشَةُ فَقَدْ تابَتْ إِنْ شاءَ اللّهُ وَ أَمّا الزُّبَیْرُ فَقَدْ هَرَبَ وَ لَمْ یُحارِبْ وَ أَمّا طَلْحَةُ فَوَاللّهِ لا أَدْرِي ما أَقُولُ فِیهِ؟!»; «Ба Мансур гуфтам: Оё ту барои Абу Бакр ва Умар ва Усмон истиғфор мекунӣ? Фармуд: Оре, гуфтам: Ва барои Муъовия? Фармуд: На, гуфтам: Барои чи? Фармуд: Барои инки Алӣ бо Абу Бакр ва Умар ва Усмон байъат кард ва бо Муъовия ҷангид ва касе ки бо ӯ байъат кард монанди касе нест ки бо ӯ ҷангид, сипас фармуд: Ҳар кас шамшерашро ба рӯӣ халифаи Худованд ва Паёмбараш бикашад, мушрик аст, гуфтам: Пас дар бораи асҳоби ҷамал чи мегӯйед? Фармуд: Аммо Оъиша тавба кард ин шоъ Аллоҳ ва аммо Зубайр гурехт ва наҷангид ва аммо Талҳа ба Худо савганд намедонам дар борааш чи бигӯям?!».

Аз инҷо дониста мешавад ки истиғфор барои Абу Бакр, Умар, Усмон ва саҳобаҳое ки бо он се байъат карданд –ба истиснои касоне ки бо Алӣ ибни Абӣ Толиб ҷангиданд ва сипас тавба накарданд– ишколе надорад; Зеро онон бо вуҷуди ҳамаи иштибоҳот ва инҳирофоте ки доштанд, мусалмон буданд ва куфри ҳеҷ кадомашон аз рӯӣ яқин собит нест ва истиғфор барои мусалонон бино бар Қуръон ва суннат ҷойиз аст, балки ҳаргоҳ барои наздик кардани дилҳои мусалмонон ба якдигар ва костан аз кина ва душманӣ миёни онон судманд бошад, шойиста маҳсуб мешавад; Хусусан бо таваҷҷуҳ ба сухани Худованд ки фармудааст: ﴿وَالَّذِينَ جَاءُوا مِنْ بَعْدِهِمْ يَقُولُونَ رَبَّنَا اغْفِرْ لَنَا وَلِإِخْوَانِنَا الَّذِينَ سَبَقُونَا بِالْإِيمَانِ وَلَا تَجْعَلْ فِي قُلُوبِنَا غِلًّا لِلَّذِينَ آمَنُوا رَبَّنَا إِنَّكَ رَءُوفٌ رَحِيمٌ[17]; «Ва касое ки пас аз онон омаданд мегӯянд: Парвардигоро! Мо ва бародаронамон ки бар мо дар имон пешӣ гирифтандро биёмӯрз ва дар дилҳомон кинае аз касоне ки имон оварданд қарор надеҳ, Парвардигор! Ту Раъуфу Меҳрубонӣ».

Бар ин асос, тавсиъаи мо ба бародарон ва хоҳарони аҳли ташаюъ он аст ки агар худро пайрави Алӣ ибни Абӣ Толиб медонанд, аз ӯ пешӣ нагиранд, балки пайравӣ кунанд; Чароки саббу лаъни Абубакар ва Умар ва Усмон аз ӯ собит нест, балки эҳтироми онон дар айни гилоя ва интиқод аз онон собит аст ва ин коре аст ки Мансури Ҳошимии Хуросонӣ анҷом медиҳад ва бо ин васф, ҳар кас онро намеписандад, дар воқеъ кори Алӣ ибни Абӣ Толибро намеписандад ва чунин касе шиъаи ӯ нест, балки шиъаи нафси хештан аст!

Акнун на Абу Бакр ва Умар ва Усмон дар дунё ҳастанд ва на Алӣ ибни Абӣ Толиб, бал ҳокимони дигаре дар дунё ҳастанд ки ба ҷои марде монанди Алӣ ибни Абӣ Толиб бо номи Маҳдӣ ҳукм меронанд ва ҳамаи таъаҷҷуб аз сафиҳоне аст ки Абу Бакр ва Умар ва Усмонро барои ҳукумат ба ҷои Алӣ ибни Абӣ Толиб саббу лаън мекунанд, вале дилдода ва сарсупурдаи ҳокимони дигаре ҳастанд ки ба ҷои Маҳдӣ ҳукумат меронанд! Оре, эй кош гузаштагони мо бо касе байъат мекарданд ки Паёмбар ӯро гумошт, вале онон ин корро накарданд ва ин хатое буд ки муртакиб шуданд. Акнун беҳтарин кор барои мо он аст ки барои онон ба сабаби ин хатояшон истиғфор кунем ва худ аз он ибрат бигирем; Чароки дидем натиҷаи он чи шуд ва ба чи фаҷойеъӣ анҷомид ва ибрат аз он ин аст ки бо гумоштаи Паёмбар дар замони худ байъат кунем ва ӯ касе ҷуз Маҳдӣ нест ки Мансур ба сӯяш даъват мекунад ва бадтарин кор барои мо он аст ки барои онон ба сабаби ин хатояшон лаънат фиристем ва худ онро такрор кунем; Чароки ин натиҷаи мушобеҳе хоҳад дошт ва ба фаҷойеъи мушобеҳе хоҳад анҷомид ва чи басо ояндагон низ бар мо лаънат хоҳанд фиристод ва такрори он ин аст ки ба ҷои гумоштаи Паёмбар дар замони худ, бо каси дигар байъат кунем!

Ин ҳамон рӯйкарди асил ва мубораке аст ки метавонад мусалмононро бо ҳам муттаҳид кунад ва барои ёрии Маҳдӣ омода созад ва ҳар рӯйкарде ҷуз ин, танҳо дамидан дар оташе аст ки ҳамаи ононро бо ҳам хоҳад сӯзонд! «Гарат бовар буд варна сухан ин буду мо гуфтем»!

*Барои тазеҳоти бештар, ба матни арабӣ муроҷиъа кунед.
↑[1] . с276
↑[2] . Моъида/ 8
↑[3] . Муҷодила/ 22
↑[4] . Анфол/ 74
↑[5] . Тавба/ 20
↑[6] . Тавбв/ 117
↑[7] . Тавба/ 113 ва 114
↑[8] . Иброҳим/ 36
↑[9] . Тавба/ 101
↑[10] . Тавба/ 80
↑[11] . Мунофиқун/ 6
↑[12] . Бингаред ба: Муснади Аҳмад, ҷ1, с16; Саҳеҳул Бухорӣ, ҷ2, с100; Саҳеҳул Муслим, ҷ7, с116; Сунанул Байҳақӣ, ҷ3, с402.
↑[13] . Бингаред ба: Ибни Ҳаҷар, Фатҳул Борӣ, ҷ8, с255; Наҷмӣ, Азвоъун алал саҳиҳайн, с319.
↑[15] . Ҳуҷарот/ 12
↑[16] . Нур/ 12
↑[17] . Ҳашр/ 10
Пойгоҳи иттилоърасонии дафтари Мансури Ҳошимии Хуросонӣ Бахши посухгӯйи ба пурсишҳо
Ҳамрасонӣ
Ин матлабро бо дӯстони худ ба иштирок гузоред, то ба густариши илм ва маърифати динӣ кӯмак кунед. Шукронаи ёд гирифтани як нуктаи ҷадид, ёд додани он ба дигарон аст.
Email
Telegram
Facebook
Одноклассники
ВКонтакте
Метавонед ин матлабро ба забонҳои зер низ мутолеъа кунед:
Агар бо забони дигаре ошнойи доред, метавонед ин матлабро ба он тарҷума кунед. [Форми тарҷума]
Навиштани пурсиш
Корбари гиромӣ! Шумо метавонед пурсишҳои худро дар бораи осор ва андешаҳои аллома Мансури Ҳошимии Хуросониро дар форми зер бинависед ва барои мо ирсол кунед то дар ин бахш посух дода шавад.
Таваҷҷуҳ: Мумкин аст номи шумо ба унвони нависандаи пурсиш дар пойгоҳ намоиш дода шавад.
Таваҷҷуҳ: Аз онҷо ки посухи мо ба эмейли шумо ирсол мешавад ва лузуман бар рӯи пойгоҳ қарор намегирад, лозим аст ки одраси худро ба дурусти ворид кунед.
Лутфан ба нукоти зер таваҷҷуҳ фармойед:
1 . Мумкин аст ба пурсиши шумо дар пойгоҳ посух дода шуда бошад. Аз ин рӯ, беҳтар аст пеш аз навиштани пурсиши худ, пурсишҳои муртабитро мурур ё аз имкони ҷустуҷӯ дар пойгоҳ истифода кунед.
2 . Аз сабт ва ирсоли пурсишҳои ҷадид пеш аз дарёфти посухи пурсиши қаблӣ, худдорӣ кунед.
3 . Аз сабт ва ирсоли беш аз як пурсиш дар ҳар навбат, худдорӣ кунед.
4 . Авлавияти мо, посухгӯйи ба пурсишҳои марбут бо имом Маҳдӣ алайҳи салом ва заминасозӣ барои зуҳури ӯст; Чароки дар ҳоли ҳозир, аз ҳар чизе муҳимтар аст.