Сешанбе 19 Март 2024 мелодӣ / 8 Рамазон 1445 ҳиҷрӣ қамарӣ
Мансури Ҳошимии Хуросонӣ
 Дарси ҷадид: Дарсҳое аз он ҷаноб дар бораи инки замин аз мардӣ олим ба ҳамаи дин ки Худованд ӯро дар он халифа, имом ва раҳнамойе ба амри худ қарор дода бошад, холи намемонад; Аҳодиси саҳиҳе аз Паёмбар дар ин бора; Ҳадиси 3. Барои мутолеъаи он, инҷоро клик кунед. Гуфтори ҷадид: Гуфторе аз он ҳазрат дар бораи инки фуру бурдани амдии сар дар об ҳаргоҳ сабаби расидани об ба гулӯ шавад, сабаби қазоъи рӯза аст. Барои мутолеъаи он, инҷоро клик кунед. Пурсиши ҷадид: Оё ақиқа кардан барои навзод, машрӯъ аст? Барои мутолеъаи посух, инҷоро клик кунед. Барои мутолеъаи муҳимтарин матолиби пойгоҳ, ба саҳифаи аслӣ муроҷиъа кунед. Нақди ҷадид: Ман ба унвони касе ки даъвати ҷаноби Мансурро пазируфта ва мусаммам ба заминасозӣ барои зуҳури Маҳдӣ аст, чигуна метавонам таколифи шаъии худам монанди намозу рӯза ва ҳаҷҷу закотро анҷом бидиҳам? Қабули даъвати ҷаноби Мансур сарфи назар аз инки барои зуҳури Маҳдӣ лозим аст, чи фойидае барои ман аз ҷиҳати амали ба таколифи шаръӣ дорад?! Барои мутолеъаи барраси, инҷоро клик кунед. Номаи ҷадид: Фарозе аз номаи он ҳазрат ки дар он дар бораи шиддат гирифтани бало ҳушдор медиҳад ва иллати он ва роҳи пешгирӣ аз онро табйин мекунад. Барои мутолеъаи он, инҷоро клик кунед. Нуктаи ҷадид: Нуктаи «Як қадам монда ба субҳ» навиштаи «Илёс Ҳакимӣ» мунташир шуд. Барои мутолеъаи он, инҷоро клик кунед. Барои мутолеъаи муҳимтарин матолиби пойгоҳ, ба саҳифаи аслӣ муроҷиъа кунед.
loading
Пурсиш ва посух
 

Мехоҳам бидонам, ки шумо чанд дар сад аз Муслим ва Бухориро қабул доред? Оё ҳадиси ҳасанро мепазиред?

Лутфан ба нукоти зер таваҷҷуҳ фармойед:

1. Бештари мусалмонон мӯътақиданд ки дар ду китоби навишта шуда тавассути Муҳаммад ибни Исломъили Бухорӣ (д.256қ) ва Муслим ибни Ҳаҷҷоҷи Нешобурӣ (д.261қ) маъруф ба саҳеҳ Бухорӣ ва Муслим, ҳеҷ ривояти ғайри саҳиҳе вуҷуд надорад, вале инсоф он аст ки ин эътиқодӣ ғулувомез аз рӯӣ тақлид ва таъассуб аст ва далиле барои он дар Қуръон, суннат ва ақл ёфт намешавад; Зеро дар Қуръон ва суннат ҳукме дар бораи ин ду китоб наёмадааст ва ақл низ хусусияте барои он ду намешиносад ва бо ин васф, ҷудо сохтани он ду ва соири китобҳои шашгона аз китобҳои дигар, асле дар Ислом надорад ва як амри навпайдо ва бидъатомез аст. Бидуни шак аз назари Қуръон, суннат ва ақл, ҳеҷ фарқе миёни саҳеҳ Бухорӣ ва Муслм ва соири китобҳои ривоӣ нест ва бо ин васф, эътиқод ба вуҷуди фарқ миёни онҳо як эътиқодӣ ғайри Исломӣ ва ғайри ақлонӣ аст. Ба ибороти дигар, ҳеҷ ояе дар Қуръон ё ҳадисе аз Паёмбар ё ҳукме аз ақл вуҷуд надорад ки моро ба қабули ҳамаи ривоёти Бухорӣ ва Муслим бидуни баррасии ҳар як аз онҳо илзом кунад ва бо ин васф, таъассуб варзидан нисбат ба онҳо чизе ҷуз «Асабияти мазҳабӣ» ва «Ҳимояти ҷоҳилӣ» нест. Бидуни шак танҳо китобе ки ҳар чи дар он ҳаст ҳақ аст ва ҳеҷ ботиле ба он роҳ надорад, китоби Худованд аст ки дар бораи он фармудааст: ﴿وَإِنَّهُ لَكِتَابٌ عَزِيزٌ ۝ لَا يَأْتِيهِ الْبَاطِلُ مِنْ بَيْنِ يَدَيْهِ وَلَا مِنْ خَلْفِهِ[1]; «Ва ҳароина он китобӣ азиз аст ки ботил аз пеши рӯяш ва ё аз пушти сараш ба он роҳ надорад» Ва бо ин васф, ҳар китоби дигаре бояд бо он санҷида шавад, то миқдори ҳақ ва ботилаш маълум гардад; Ба ин тартиб ки ҳар миқдор аз он ки бо китоби Худованд мутобиқат дорад, ҳақ ва ҳар миқдор аз он ки бо китоби Худованд мухолифат дорад, ботил аст ва дар ин замина ҳеҷ фарқе миёни саҳеҳи Бухорӣ ва Муслим ва соири китобҳо нест.

2. Бар бунёди Қуръон, суннат ва ақл, ҳар як аз ривоёти китоби Бухорӣ ва Муслим монанди ҳар як аз ривоёти китобҳои дигар, метавонад саҳиҳ ва метавонад ғайри саҳиҳ бошад ва бо ин васф, чорае ҷуз санҷиши ҳар як аз онҳо ба сурати ҷудогона нест ва санҷиши ҳар як аз онҳо ба сурати ҷудогона, бо санҷиши матн ва санади ҳар як аз онҳо сурат мегирад; Ба ин тартиб ки матни ҳар як аз онҳо аз ҳайси мувофиқат бо Қуръон, суннати мутавотир ва ақли салим санҷида мешавад; Бо таваҷҷуҳ ба инки саҳиҳ будани Қуръон, суннати мутавотир ва ақли салим қатъӣ аст, вале саҳиҳ будани соири ривоёт қатъӣ нест ва табиъатан ғайри қатъӣ наметавонад бо қатъӣ мухолифат кунад. Бинобарин, ҳар ривояте ки матни он бо Қуръон, суннати мутавотир ва ақли салим мунофот дорад, саҳиҳ нест, агарчи санади он саҳиҳ пиндошта шавад; Чароки вуҷуди таноқуз дар дини Худованд муҳол аст; Чунонки фармудааст: ﴿أَفَلَا يَتَدَبَّرُونَ الْقُرْآنَ ۚ وَلَوْ كَانَ مِنْ عِنْدِ غَيْرِ اللَّهِ لَوَجَدُوا فِيهِ اخْتِلَافًا كَثِيرًا[2]; «Оё пас дар Қуръон тадаббур намекунанд? Ва агар аз назди ғайри Худованд буд ҳатман дар он ихтилофи бисёре меёфтанд» Ва бо ин васф, мумкин нест ки Расули Худо саллаллоҳу алайҳи ва олиҳи ва саллам бар хилофи китоби Худо ё суннати мутавотири худ ё ақли салим сухане бигӯяд ё коре анҷом диҳад; Бар хилофи пиндори касоне ки онро мумкин ва ба маънои насх ё тахсиси Қуръон, суннати мутавотир ва ақли салим мепиндоранд, дар ҳоле ки насх ё тахсиси Қуръон, суннати мутавотир ва ақли салим ки қатъӣ ҳастанд ба василаи як ривояти ғайри қатъӣ, ҷойиз нест ва ба ваҳни Ислом ва заволи шариъат меанҷомад ва аз ин рӯ, Худованд насх ва тахсиси Қуръонро танҳо ба василаи Қуръон мумукин дониста ва фармудааст: ﴿مَا نَنْسَخْ مِنْ آيَةٍ أَوْ نُنْسِهَا نَأْتِ بِخَيْرٍ مِنْهَا أَوْ مِثْلِهَا ۗ أَلَمْ تَعْلَمْ أَنَّ اللَّهَ عَلَى كُلِّ شَيْءٍ قَدِيرٌ[3]; «Ҳар ояте ки насх кунем ё аз ёдаш бубарем беҳтар аз он ё монанди онро меоварем, оё намедонӣ ки Худованд бар ҳар коре тавоност?!»; Ҳамчунонки мухолифат бо ақлро мутлақан нораво дониста ва фармудааст: ﴿أَفَلَا تَعْقِلُونَ[4]; «Оё пас ақлро ба кор намебаред?!» Ва фармудааст: ﴿إِنَّ شَرَّ الدَّوَابِّ عِنْدَ اللَّهِ الصُّمُّ الْبُكْمُ الَّذِينَ لَا يَعْقِلُونَ[5]; «Ҳароина бадтарин ҷонварон назди Худованд карон ва гунгоне ҳастанд ки ақлро ба кор намебаранд». Ин ба маънои он аст ки ривоят мунофӣ бо Қуръон ё суннати мутавотир ё ақли салим, ношӣ аз «Кизб» ё «Ғалати» бархи ровиёни он аст ва бо ин васф, мумкин нест саҳиҳ бошад, агарчи санади он саҳиҳ шумурда шавад, вале ривояте ки бо Қуръон, суннати мутавотир ва ақли салим мунофоте надорад, мумкин аст саҳиҳ бошад; Ба ин маъно ки воқеъан аз Расули Худо саллаллоҳу алайҳи ва олиҳи ва саллам содир шуда бошад ва аз ин рӯ, баррасии санади он аз ҳайси адолат ва ҳифзи ровиёнаш судманд аст ва метавонад дар сурати одил будан ва ҳофиз будани ҳамаи онон, муҷиби занн ба судури он шавад, ҳар чанд занни ба судури он низ барои исботи як ақида ё ҳукм кофӣ нест; Зеро дар Ислом илм зарурӣ аст ва занн ҳуҷҷат дониста намешавад; Чунонки фармудааст: ﴿وَلَا تَقْفُ مَا لَيْسَ لَكَ بِهِ عِلْمٌ[6]; «Ва аз чизе ки ба он илме надорӣ пайравӣ накун» ва «Чизе ки ба он илме надорӣ», ривояти воҳиде ки илме ба судури он вуҷуд надорадро низ шомил мешавад ва фармудааст: ﴿وَمَا يَتَّبِعُ أَكْثَرُهُمْ إِلَّا ظَنًّا ۚ إِنَّ الظَّنَّ لَا يُغْنِي مِنَ الْحَقِّ شَيْئًا[7]; «Ва бештари онон чуз аз як занн пайравӣ намекунанд, ҳароина занн чизеро аз ҳақ кифоят намекунад» Ва «Занн» ривояти воҳиде ки занни ба судури он вуҷуд дорадро низ шомил мешавад. Бо ин васф, «Ривояти воҳид саҳиҳ» ба маънои ривоятӣ созгор бо Қуръон, суннат ва ақл ки танҳо як ё ду ё се ровии одил ва ҳофиз онро нақл кардаанд, далилӣ кофӣ барои як ақида ё ҳукм маҳсуб намешавад, то он гоҳ ки ривоётӣ дигар ба унвони шоҳид ба кӯмаки он биёянад ва онро ба мақоми мутавотири лафзӣ ё маънавӣ бирасонанд; Чароки дар он сурат, далилӣ кофӣ барои як ақида ё ҳукм маҳсуб мешавад. Ин қоъидае аст ки умуми ривоёт аз ҷумла ривоёти Бухорӣ ва Муслимро дар бар мегирад ва илтизом ба он ба таҳзиби Ислом аз ширк, бидъатҳо ва хурофот меанҷомад ва ҳазрати аллома Мансури Ҳошимии Хуросонӣ ҳафизаҳуло таъоло дар китоби «Бозгашт ба Ислом» мабҳаси «Ривоҷи ҳадисгароӣ»[8], ва «Адами имкони таъорузи Қуръон бо ақл»[9] ва «Адами имкони насх, тахсис ва таъмими Қуръон бо суннати Паёмбар»[10] ва «Лузуми арзаи ривоёт ба Қуръон»[11], онро табйин фармудааст.

3. Бо таваҷҷуҳ ба ду нуктаи пешин, дар барояндӣ куллӣ метавон гуфт ки бештари ривоёти Бухорӣ ва Муслим, «Ривоёти воҳиди саҳиҳ» ҳастанд; Чароки матни онҳо бар хилофи Қуръон, суннати мутавотир ва ақли салим ба назар намерасад ва санади онҳо аз риҷоли машҳур ба адолат ва ҳифз шакл гирифтааст, вале лафз ё маънояшон аз тариқи фаровоне нарасидааст, балки баъзан ҳеҷ шоҳиде барои онҳо мавҷуд нест; Чунонки касоне монанди Зиёъи Мақдисӣ бо номи «Ғароибу саҳиҳайн», беш аз 200 ривояти ғариб дар он ду баршумурдаанд. Бо ин ҳол, бархӣ аз ривоёти он ду «Мутавотири маънавӣ» маҳсуб мешаванд; Чароки ривоёти бисёре бо маънои онҳо расидааст ва шуморе аз онҳо низ «Мутавотири лафзӣ» ҳастанд; Чароки ривоёти бисёре бо лафзи онҳо расидааст, вале бархӣ аз онҳо низ –хусусан дар абвоби ақойид– ривоётӣ ғайри саҳиҳ ба маънони «Заъиф» ё «Сохтагӣ» ҳастанд; Зеро санади онҳо аз риҷолӣ ғайри одил ва ғайри ҳофиз дар назари ҷумҳур ва баъзан дар назари худи Бухорӣ ва Муслим, аз ҷумла бархӣ хавориҷ, навосиб ва маъруфин ба заъф, тадлис ва вобастагӣ ба ҳокимони золим шакл гирифтааст ки шуморашон бино бар назари бархӣ аз 300 нафар таҷовуз мекунад[12], ё матни онҳо бо Қуръон, суннати мутавотир ва ақли салим созгор нест ва баъзан бар хилофи тавҳид ва шаъни Паёмбар саллаллоҳу алайҳи ва олиҳи ва саллам ва аз ҷумлаи исроъилиёт аст ё иллатӣ дигар дорад ки шумори онҳо низ бино бар бархӣ аз 110 ривоят мегузарад[13], ҳар чанд бино бар назари бархӣ дигар бисёр бештар аз ин шумор аст[14].

4. Саҳиҳ будани бештари ривоёти ин ду китоб, қатъи назар аз заъфе аст ки дар худи Бухорӣ ва Муслим вуҷуд дорад; Тавзиҳ онки худи Бухорӣ аз назари бархӣ шуюх ва аъимаи ҳадис монанди Муҳаммад ибни Яҳёи Зуҳалӣ (д.258қ) одил набуд, балки аҳли бидъат будааст[15]; Чароки ақойиди ӯ баргирифта аз ақойиди касоне монанди Ҳусейн ибни Алии Каробисӣ ва Ибни Килоб[16] ва наздик ба ақойиди Ҷаҳмия, балки бадтар аз онон будааст[17]; Бо таваҷҷуҳ ба инки ӯро аз эдоди «Лафзия» донистаанд, дар ҳоле ки «Лафзия» аз назари касоне монанди Аҳмад ибни Ҳанбал «Кофир» буданд[18]! Аз ин рӯ, бузургоне монанди Абу Ҳотам ва Абу Заръа[19] ва ҳатто Муслим соҳиби саҳиҳ[20] ривоят аз ӯро тарк кардаанд ва бо ин корашон, Заҳабиро водоштаанд ки номи ӯро дар миёни «Зуъафо» биёварад[21]; Ҳмчунонки номи ӯро дар миёни «Мудаллисин» овардаанд[22], дар ҳоле ки «Тадлис» ба маънои махфӣ кардани айби матн ё санади ривоят, аз асбоби ҷарҳи ровӣ аст ва ӯро аз адолат соқит мекунад, то ҷойе ки бархӣ мононди Шӯъбатибни Ҳаҷҷоҷ, онро аз зино бадтар донистаанд[23]. Ба илова, машҳур аст ки Бухорӣ ҳадисеро ба ҳангоми симоъи он наменавишт, балки –ба иқрори худаш– ҳадиси Басраро дар Шом ва ҳадиси Шомро дар Миср менавишт ва аз ин рӯ, дар ҳифзи ӯ тардидҳои ҷиддӣ доштаанд[24]; Чунонки Ибни Ҳаҷари Асқалонӣ гуфтааст: «Аз наводире ки дар Бухорӣ рӯй дода ин аст ки ҳадиси воҳид бо санади воҳидро бо ду лафзи мутафовит овардааст»[25] ва ин бар сӯъи ҳифз ва адами илтизоми ӯ ба алфози ҳадис далолат дорад. Фориғ аз онки бархӣ ривоёти мавҷуд дар китоби ӯ навиштаи худаш нест, балки бархӣ шогирдонаш пас аз ӯ онҳоро афзудаанд[26] ва ин низ сиҳҳати китобашро ҷиддан махдуш мекунад. Бо лиҳози ин авсоф, аҷиб нест ки дар Авнул Борӣ омадааст: «إِنَّ الْبُخاريَّ عَرَضَ كِتابَهُ عَلَى أَحْمَدَ بْنِ حَنْبَلٍ وَ يَحْيَى بْنِ مَعِينٍ وَ عَلِيِّ بْنِ الْمَدائِنيِّ فَلَمْ يَقْبَلُوا أَكْثَرَ أَحادِيثِهِ»[27]; «Бухорӣ китоби худро бар (асотидаш) Аҳмад ибни Ҳанбал ва Яҳябни Маъин ва Алӣ ибни Мадоъинӣ арза кард, пас онон аксари аҳодиси онро напазируфтанд»!

Ин ҳолоте аст ки кам ё беш барои Муслим низ вуҷуд дорад; Чароки ба унвони намуна, ӯро низ монанди Бухорӣ аз эдоди «Лафзия» донистаанд, балки гуфтаанд: «كَانَ مُسْلِمٌ يُظْهِرُ الْقَوْلَ بِاللَّفْظِ وَلَا يَكْتُمُهُ»[28]; «Муслим эътиқод ба лафзро ошкор мекард ва пинҳон намекард» ва ба сабаби ин эътиқод, дар Ҳиҷоз ва Ироқ накуҳида буд[29] ва дар Хуросон, Муҳаммад ибни Яҳёӣ Зуҳалӣ (д.258қ) аз ӯ хост ки дар маҷлиси ӯ ҳозир нашавад[30]; Ҳамчунонки устодаш Абу Заръа, ӯро ба сабаби навиштани чунин китобе маломат кард ва бо инкор ва хашм бу ӯ гуфт: «سَمَّيْتَهُ الصَّحِيحَ فَجَعَلْتَ سُلَّمًا لِأَهْلِ الْبِدَعِ وَغَيْرِهِمْ»[31]; «Онро саҳиҳ номидӣ ва нардабоне барои аҳли бидъатҳо ва монанди онҳо сохтӣ» ва дар таҳлилӣ таъаммулбарангез дар бораи ӯ ва шогирди дигараш Бухорӣ гуфт: «Инҳо гурӯҳе ҳастанд ки хостанд қабл аз расидани замонаш саромад шаванд! Пас чизе дуруст карданд ки бо он исм ва расме ба даст оваранд! Китоберо таълиф карданд ки пеш аз онон касе таълиф накарда буд то барои худашон пеш аз вақташ раёсате фароҳам кунанд» ва сипас ривояти Муслим аз риҷоли заъифе монанди Асбот ибни Наср ва Қутн ибни Насир ва Аҳмад ибни Исоӣ Мисрӣ ва адами ривояти ӯ аз риҷоли мавриди эътимоде монанди Муҳаммад ибни Аҷлонро нишонае аз адами аҳлияти ӯ барои нигориши ин китоб ва адами сиҳати он баршумурд[32].

Ҳосил онки китоби Бухорӣ ва Муслим, на ба таври комил саҳиҳ аст ва на ба таври комил ғайри саҳиҳ, балки дар он ду –монанди ҳар китоби ривойии дигаре– ривоёти саҳиҳ ва ривоёти ғайри саҳиҳе вуҷуд дорад ва бо ин васф, бояд ҳар як аз ривояти он дуро аз ҳайси мутобиқати матнаш бо Қуръон, суннат ва ақл ва шӯҳрати ровиёнаш ба адолат ва ҳифз баррасӣ кард ва бар ин асос пазируфт ё мардуд донист ва агар касе ин қоъидаи маъқул ва одилонаро намепазирад, дар тақлид ва таъассуб ғарқ шудааст ва умеде ба наҷоташ нест ва ҳар кас Худованд гумроҳаш карда бошад, барояш ҳидоятгаре вуҷуд надорад.

↑[1] . Фуссилат/41 ва 42
↑[2] . Нисоъ/82
↑[3] . Бақара/106
↑[4] . Бақара/44
↑[5] . Анфол/22
↑[6] . Исроъ/36
↑[7] . Юнус/36
↑[8] . с171
↑[9] . с234
↑[10] . с237 то 241
↑[11] . с241
↑[12] . Ибни Ҳаҷар, Муқаддамату Фатҳул Борӣ, с382
↑[13] . Ибни Ҳаҷар, Муқаддамату Фатҳул Борӣ, с345
↑[14] . Нигоҳ кун ба: Наҷмӣ, Азвоъун алассаҳиҳайн, с90.
↑[15] . Нигоҳ кун ба: Хатиби Бағдодӣ, Торихи Бағдод, ҷ2, с30; Ибни Ҳаҷар, Муқаддамату Фатҳул Борӣ, с492; Ҳаму, Тағлиқул Таълиқ, ҷ5, с433; Заҳабӣ, Сияру Аъломин Нубалоъ, ҷ12, с456.
↑[16] . Ибни Ҳаҷар, Фатҳул Борӣ, ҷ1, с213
↑[17] . Нигоҳ кун ба: Заҳабӣ, Сияру Аъломин Нубалоъ, ҷ12, с459; Ҳаму, Торихул Ислом, ҷ18, с83.
↑[18] . Нигоҳ кун ба: Ибни аби Яъло, Табақатул Ҳанобила, ҷ1, с172.
↑[19] . Ибни аби Ҳотм, Алҷарҳу вал Таъдил, ҷ7, с191
↑[20] . Хатиби Бағдодӣ, Ториху Бағдод, ҷ13, с103; Ибни Ҳаҷар, Муқаддамату Фатҳул Борӣ, с492
↑[21] . Нигоҳ кун ба: Алмуғнӣ фи зуъафоъ, ҷ2, с268.
↑[22] . Ибни Аҷамӣ, Табйину асмоъил мудаллисин, с48; Ибни Ҳаҷар, Табақоту мудаллисин, с24
↑[23] . Ибни Абдул Бир, Атамҳид, ҷ1, с16; Хатиби Бағдодӣ, Алкифояту фи илмирривоя, с393
↑[24] . Хатиби Бағдодӣ, Ториху Бағдод, ҷ2, с11; Маззӣ, Таҳзибу камол, ҷ24, с455
↑[25] . Фатҳул Борӣ, ҷ10, с193
↑[26] . Ибни Ҳаҷар, Муқаддамату Фатҳул Борӣ, с6; Аъйнӣ, Умдатул Қорӣ, ҷ23, с180
↑[27] . Фатҳудин Ҳанафӣ, Фулкуннаҷоте фил имомате вассалоҳ, с218
↑[28] . Заҳабӣ, Сияру аъломи нубалоъ, ҷ12, с460
↑[29] . Инбни Халлакон, Вафаётул аъён, ҷ5, с194
↑[30] . Заҳабӣ,Тазкиятул ҳифоз, ҷ2, с589
↑[31] . Абдулқодир Ҳанафӣ, Алҷавоҳир мазъия фи табақоти ҳанафия, ҷ2, с430
↑[32] . Нигоҳ кун ба: Хатиби Бағдодӣ, Ториху Бағдод, ҷ5, с29; Маззӣ, Таҳзибу камол, ҷ1, с419; Заҳабӣ, Сиярул аълому нубалоъ, ҷ12, с517.
Пойгоҳи иттилоърасонии дафтари Мансури Ҳошимии Хуросонӣ Бахши посухгӯйи ба пурсишҳо
Таълиқот
Пурсишҳо ва посухҳои фаръӣ
Пурсиши
фаръии 1
Нависанда: Муҳаммад Умар
Тарих: 12/10/2016

Мамнун ки суъоли бандаро посух додед. Ҳарфатон матин ва олӣ, аммо дар мавриде ки [Муҳаммад ибни] Исмоъили Бухорӣ бидаъткор аст ё буд, мувофиқ нестам. Таҳқиқ бояд кард.

Мехостам назар аллома Мансурро бидонам ки дар мавриди шиъаёни дувозда имомӣ ё ҳукумати Эрон ва салафиҳои Саъудӣ ва ҳукумати Саъудӣ чист?

Вассалому алайкум

Посух ба пурсиши
фаръии 1
Тарих: 14/10/2016

Лутфан ба нукоти зер таваҷҷуҳ фармойед:

1. Агарчи ба назари шумо бародари мӯҳтарам, Бухорӣ як бидъатгузор набуда, вале ба назари бархӣ шуюх ва асотидаш монанди Аҳмад ибни Ҳанбал ва Муҳаммад ибни Яҳёӣ Зуҳалӣ ки аъиммаи ҳадис дар замони худ будаанд ва бо ақойиди ӯ ошноии бештаре доштанд, як бидъатгузор будааст ва алалқоъида мо ногузир ба тарҷеҳи назари онон бар назари шумо ҳастем. Бо ин ҳол, то ҷойе ки ба эътиқоди Бухорӣ ба «Лафз» марбут мешавад, мо бо шумо ҳамназарем; Зеро инсоф он аст ки эътиқод ба махлуқ будани лафзи Қуръон, хоҳ ба маънои махлуқ будани ҳуруф, калимот ва ибороти он ва хоҳ ба маънои махлуқ будани савти мо ҳангоме ки онро мехонем, маъқултар аст ва бо ин васф, наметавон онро бидъат донист, вале аҳли ҳадис –дасти кам дар замони Бухорӣ– монанди мо намеандешиданд ва назарӣ дигар доштанд ва аз ин рӯ, Бухориро ба сабаби чунин эътиқоде аҳли бидаът медонистанд. Албатта бояд таваҷҷуҳ дошта чизе ки китоби Бухориро дар мазонни заъфи умумӣ қарор додааст, муттаҳам будани ӯ ба бидъат нест; Зеро аҳли ҳадис ривоят аз аҳли бидатро ҳаргоҳ ростгу ва ҳофиз бошанд, раво медонанд, бал аз як сӯ муттаҳам будани ӯ ба «Тадлис» ва «Сӯъи ҳифз» аст ки аз асбоби заъфи ривояти дониста мешавад ва аз сӯӣ дигар изофоте аст ки дигарон дар китоби ӯ дохил кардаанд ва ин қатъи назар аз ривоёти мухолиф бо ақл ва шаръ аст ки дар он вуҷуд дорад ва беззарура ботил аст.

2. Аз назари аллома Мансури Ҳошимии Хуросонӣ ҳафизаҳуллоҳ таъоло, ҳар касе ки ба ваҳдонияти Худованд ва рисолати Паёмбари хотам саллаллоҳу алайҳи ва олиҳи ва саллам ва вуҷуди охират ва вуҷуби намоз ва закот ва рӯза ва ҳаҷ мӯътақид аст, мусалмон маҳсуб мешавад ва вилояти ӯ бар мабнои таъовун дар некукорӣ ва тақво ва амри ба маъруф ва наҳй аз мункар воҷиб аст, вале беҳтарин мусалмон касе аст ки аз банди мазоҳиб озод шуда ва танҳо тобеъи далоил аст, қатъи назар аз инки далил бо кадом мазҳаб созгорӣ дорад ва бо кадом мазҳаб созгорӣ надорад; Зеро чизе ки дар Ислом хоста шуда, табаъият аз далил аст, на табаъият аз мазҳаб; Чунонки фармудааст: ﴿قُلْ هَاتُوا بُرْهَانَكُمْ إِنْ كُنْتُمْ صَادِقِينَ[1]; «Бигӯ бурҳонатонро биёваред агар рост мегӯйед» Ва фармудааст: ﴿إِنْ عِنْدَكُمْ مِنْ سُلْطَانٍ بِهَذَا[2]; «Назди шумо ҳеҷ далиле барои ин нест» Ва фармудааст: ﴿لَوْلَا يَأْتُونَ عَلَيْهِمْ بِسُلْطَانٍ بَيِّنٍ[3]; «Чаро барои онҳо далили рӯшане намеоваранд?!» Ва фармудааст: ﴿أَمْ لَكُمْ سُلْطَانٌ مُبِينٌ ۝ فَأْتُوا بِكِتَابِكُمْ إِنْ كُنْتُمْ صَادِقِينَ[4]; «Оё барои шумо далили рӯшане вуҷуд дорад?! Пас китобатонро биёваред агар рост мегӯйед» Ва фармудааст: ﴿الَّذِينَ يُجَادِلُونَ فِي آيَاتِ اللَّهِ بِغَيْرِ سُلْطَانٍ أَتَاهُمْ ۖ كَبُرَ مَقْتًا عِنْدَ اللَّهِ وَعِنْدَ الَّذِينَ آمَنُوا ۚ كَذَلِكَ يَطْبَعُ اللَّهُ عَلَى كُلِّ قَلْبِ مُتَكَبِّرٍ جَبَّارٍ[5]; «Касоне ки бидуни далиле ки барояшон омада бошад дар бораи оёти Худованд муҷодила мекунанд назди Худованд ва назди касоне ки имон доранд бисёр манфур ҳастанд, ин гуна Худованд бар ҳар дили мутакаббири ҷабборе мӯҳр мениҳад» Ва фармудааст: ﴿إِنَّ الَّذِينَ يُجَادِلُونَ فِي آيَاتِ اللَّهِ بِغَيْرِ سُلْطَانٍ أَتَاهُمْ ۙ إِنْ فِي صُدُورِهِمْ إِلَّا كِبْرٌ مَا هُمْ بِبَالِغِيهِ ۚ فَاسْتَعِذْ بِاللَّهِ ۖ إِنَّهُ هُوَ السَّمِيعُ الْبَصِيرُ[6]; «Касоне ки бидуни далиле ки барояшон омада бошад дар бораи оёти Худованд муҷодила мекунанд дар синаҳошон ҷуз кибре ки ба он намерасанд нест, пас ба Худованд паноҳ бубар; Чароки Ӯ шунавои биност». Бо ин васф, барои ҳар мусалмоне бойиста аст ки аз далил табаъият кунад, агарчи бар хилофи мазҳаби ӯ ва бар хилофи маҳзаби аксари мардум бошад ва далил чизе ҷуз китоби Худованд ва ҳадиси мутавотири Паёмбар ва ҳукми сариҳи ақл нест: Зеро чизе ки дар Ислом хоста шуда, илм аст на занн ва илми танҳо бо ин се ҳосил мешавад, на бо шӯҳрат ва на бо ҳадиси воҳид ва ин се бар ҳар ақида ё ҳукме далолат кунанд, ҳамон мазҳаб аст ва ин чизе аст ки аллома Мансури Ҳошимии Хуросонӣ ҳафизаҳуллоҳ таъоло бар он таъкид дорад; Ҳамчунонки ба назари эшон, ҳеҷ як аз мазоҳиби Исломӣ ба таври комил ҳақ ё ба таври комил ботил нестанд, балки омезаи аз ақойид ва аъмоли ҳақ ва ақойид ва аъмоли ботил ҳастанд; Ба ин маъно ки бархӣ ақойид ва аъмоли онон мутобиқ бо Қуръон, суннат ва ақл аст ва бархӣ ақойид ва аъмоли онон мутобиқ бо Қуръон, суннат ва ақл нест ва бо ин васф, бояд ҳар як аз ақойид ва аъмоли ононро ба сурати ҷудогона арзёбӣ кард ва ин коре аст ки бо канор ниҳодани ҷаҳл, тақлид, аҳвоъи нафсонӣ, дунёгароӣ, таъассуб, такаббур ва хурофагароӣ имкон дорад; Зеро ин «Мавонеъи шинохт», маҷоле барои баррасии илмӣ ва одилонаи мазоҳиби дигар боқӣ намегузоранд ва ин балое аст ки бар сари мусалмонон омада ва боъиси ихтилоф ва душмании онон бо якдигар шудааст. Бидуни шак китоби «Бозгашт ба Ислом» асари аллома Мансури Ҳошимии Хуросонӣ ҳафизаҳуллоҳ таъоло, бо канор ниҳодани «Мавонеъи шинохт» ва истинод ба манобеъи яқинӣ ва муштарак миёни мусалмонон ки чизе ҷуз китоби Худованд, ҳадиси мутавотири Паёмбар ва ҳукми сариҳи ақл нест, Исломи ростинро ба ҷаҳониён муъаррифӣ кардааст ва бо ин васф, метавон бо таваҷҷуҳ ба он, фосилаи ҳар як аз мазоҳиби Исломӣ бо Исломи ростинро таъйин кард.

3. Аллома Мансури Ҳошимии Хуросонӣ ҳафизаҳуллоҳ таъоло дар мабоҳисе аз китоби «Бозгашт ба Ислом» монанди «Ҷаҳли ба аҳли Ислом»[7], «Адами имкони тақлид аз олимон бар пояи тақлид аз онон»[8], «Адами имкони иҷтиҳоди олимон бар пояи тақлиди онон»[9], «Адами имкони вилояти мутлақаи фақиҳ»[10], «Адами эътибори ҷумҳурият»[11], «Такаббури аҳли илм»[12], «Хурофагарои дар мусалмонони аҳли ташаюъ»[13], «Пайдоиши мазоҳиб ва рақобати онҳо бо якдигар»[14], «Шинохти мушрик»[15], «Ҷаъли дувоздаҳ тан аз аҳли байти Паёмбар ба унвони халифаи ӯ»[16], «Лузуми эҳтиром ба асҳоби Паёмбар»[17], «Вуҷуби зоҳир кардани Маҳдӣ бар мардум»[18] ва «Тавҳиди Худованд дар таҳким»[19], дар бораи бархӣ ақойид ва аъмоли аҳли ташаюъ сухан гуфта ва дар мабоҳисе аз китоби «Бозгашт ба Ислом» монанди «Салафиёни мусалмон»[20], «Ҷаҳли ба душманони Ислом»[21], «Тақлид аз пешиниён»[22] «Тақлид аз золимон»[23], «Хурофагароӣ дар мусалмонони салафӣ»[24], «Бозгашт ба Ислом; Мавонеъ»[25], «Ривоҷи ҳадисгарои»[26], «Пайдоиши мазоҳиб ва рақобати онҳо бо якдигар»[27], «Шинохти мушрик»[28], «Адами имкони таъорузи Қуръон бо ақл»[29] «Адами имкони тахсиси Қуръон бо суннати Паёмбар»[30], «Лузуми арзаи ривоёт ба Қуръон»[31], «Тавҳиди Худованд дар таҳким»[32] ва «Ҷиҳод»[33], дар бораи бархӣ ақойид ва аъмоли салафиён сухан гуфта; Ҳамчунонки бо такя бар усул ва қавоъиди матини Исломӣ табйин кардааст ки ҳукумати Эрон ва ҳукумати оли Саъуд, ҳеҷ як дар Ислом машрӯъият надорад ва пазираиши ҳар як аз он ду монанди пазириши ҳар ҳукумати дигаре ҷуз ҳукумати халифаи Худованд дар замин, ба манзалаи парастиши тоғут аст[34].

↑[1] . Бақара/111
↑[2] . Юнус/68
↑[3] . Каҳф/15
↑[4] . Софот/156 ва 157
↑[5] . Ғофир/35
↑[6] . Ғофир/56
↑[7] . с41
↑[8] . с55
↑[9] . с56
↑[10] . с56
↑[11] . с62
↑[12] . с95
↑[13] . с108
↑[14] . с182
↑[15] . с225
↑[16] . с273
↑[17] . с276
↑[18] . с289
↑[19] . с309
↑[20] . с28
↑[21] . с43
↑[22] . с45
↑[23] . с63
↑[24] . с111
↑[25] . с129
↑[26] . с171
↑[27] . с182
↑[28] . с225
↑[29] . с234
↑[30] . с239
↑[31] . с241
↑[32] . с309
↑[33] . с330
↑[34] . Барои огоҳии бештар дар ин бора, нигоҳ кун ба: Бозгашт ба Ислом, Ҳокимияти ғайри Худованд, с151.
Пойгоҳи иттилоърасонии дафтари Мансури Ҳошимии Хуросонӣ Бахши посухгӯйи ба пурсишҳо
Ҳамрасонӣ
Ин матлабро бо дӯстони худ ба иштирок гузоред, то ба густариши илм ва маърифати динӣ кӯмак кунед. Шукронаи ёд гирифтани як нуктаи ҷадид, ёд додани он ба дигарон аст.
Email
Telegram
Facebook
Одноклассники
ВКонтакте
Метавонед ин матлабро ба забонҳои зер низ мутолеъа кунед:
Агар бо забони дигаре ошнойи доред, метавонед ин матлабро ба он тарҷума кунед. [Форми тарҷума]
Навиштани пурсиш
Корбари гиромӣ! Шумо метавонед пурсишҳои худро дар бораи осор ва андешаҳои аллома Мансури Ҳошимии Хуросониро дар форми зер бинависед ва барои мо ирсол кунед то дар ин бахш посух дода шавад.
Таваҷҷуҳ: Мумкин аст номи шумо ба унвони нависандаи пурсиш дар пойгоҳ намоиш дода шавад.
Таваҷҷуҳ: Аз онҷо ки посухи мо ба эмейли шумо ирсол мешавад ва лузуман бар рӯи пойгоҳ қарор намегирад, лозим аст ки одраси худро ба дурусти ворид кунед.
Лутфан ба нукоти зер таваҷҷуҳ фармойед:
1 . Мумкин аст ба пурсиши шумо дар пойгоҳ посух дода шуда бошад. Аз ин рӯ, беҳтар аст пеш аз навиштани пурсиши худ, пурсишҳои муртабитро мурур ё аз имкони ҷустуҷӯ дар пойгоҳ истифода кунед.
2 . Аз сабт ва ирсоли пурсишҳои ҷадид пеш аз дарёфти посухи пурсиши қаблӣ, худдорӣ кунед.
3 . Аз сабт ва ирсоли беш аз як пурсиш дар ҳар навбат, худдорӣ кунед.
4 . Авлавияти мо, посухгӯйи ба пурсишҳои марбут бо имом Маҳдӣ алайҳи салом ва заминасозӣ барои зуҳури ӯст; Чароки дар ҳоли ҳозир, аз ҳар чизе муҳимтар аст.