| Нависандаи пурсиш: Алӣ Розӣ | Тарихи пурсиш: 6/12/2015 |
Назари алломаи Хуросонӣ дар мавриди судҳои бонкӣ чист? Дар сурате ки назари эшон бар ҳаром будани куллияи судҳои бонкӣ аст, афроде ки қодир нестанд бо пул ва сармояи худ кор кунанд ва шахси қобили эътимодеро низ ҷиҳати мушорикат ва кори тавлидӣ намешиносад чи кор бояд бикунад?
| Посух ба пурсиши шумораи: 3 | Тарихи посух ба пурсиш: 11/12/2015 |
Яке аз гунаҳои рибо, супурдани мол ба дигарӣ ба шарти бозпардохти он бо миқдорӣ бештар аст ва бо ин васф, ҳар суди маълуме ки бонк ба нисбат супурда барои супурдагузор шарт мекунад ва ба ӯ мепардозад, рибо шумурда мешавад ва бино бар китоби Худованд ҳаром аст; Чунонки яке аз ёронамон моро хабар дод, гуфт:
«سَأَلْتُ الْمَنْصُورَ أَیَّدَهُ اللّهُ تَعَالَى عَنِ الْمَصْرَفِ یُودِعُهُ الرَّجُلُ مِنْ مالِهِ مِائَةَ دِینارٍ لِیَعْمَلَ بِهِ إِلَى أَجَلٍ مُسَمًّی عَلَى أَنْ یُؤْتِیَهُ عِشْرِینَ دِیناراً مِنَ الرِّبْحِ، قالَ: هَذَا وَاللّهِ رِباً فَاجْتَنِبُوهُ! قُلْتُ: إِنَّهُمْ یَقُولُونَ ما هُوَ إِلّا مُضارَبَةٌ! قالَ: کَذَبُوا! أَلَمْ یَعْلَمُوا أَنَّ رِبْحَ الْمُضارَبَةِ غَیْرُ مَعْلُومٍ وَ لا مَشْرُوطٍ؟!»; «Аз ҳазрати Мансур аъядуллоҳ таъоло дар бораи бонк пурсидам ки фарде суди динор аз моли худро ба он месупорад то дар муддатӣ муъайян бо он кор кунад дар изои инки бист динор суд ба ӯ бипардозад, фармуд: Ин ба Худо савганд рибо аст, пас аз он иҷтиноб кунед! Гуфтам: Онҳо мегӯянд ки ин музориба аст! Фармуд: Дурӯғ мегӯянд! Оё намедонанд ки суди музориба на маълум аст ва на машрут»?!
Бал воқеъ он аст ки дар ҳоли ҳозир ҳар гуна муъомила бо бонк ҷуз дар мавриди зарурат ҷойиз нест; Зеро бонк бо сохтори кунуниаш асле дар Ислом надорад ва аз бидъатҳои кофирон аст ки ҳамвора дар чаҳорчӯби сиёсатҳои иқтисодии онон амал карда ва ба истилоъи онон бар доройиҳои ҷаҳон ва вобастагии мусалмонон ба онон ёрӣ расондааст; Чунонки яке аз ёронамон моро хабар дод, гуфт:
«سَأَلْتُ الْمَنْصُورَ أَیَّدَهُ اللّهُ تَعَالَى عَنِ الْبَنْکِ، فَقالَ: سَلْ غَیْرِي! سَلْ هَؤُلَاءِ الْفُقَهاءَ! قُلْتُ: لِماذا؟! قالَ: لِأَنَّکَ فِي سَعَةٍ ما لَمْ تَسْأَلْنِي فَإِذا سَأَلْتَنِي أَخْبَرْتُکَ بِالْحَقِّ فَضاقَتْ عَلَیْکَ! أَما سَمِعْتَ قَولَهُ تَعَالَى: ﴿لَا تَسْأَلُوا عَنْ أَشْيَاءَ إِنْ تُبْدَ لَكُمْ تَسُؤْكُمْ﴾؟! قُلْتُ: أَخْبِرْنِي بِالْحَقِّ وَ لا تَرُدَّنِي إِلَى حُفْنَةٍ مِنَ الْقَراصِنَةِ! قالَ: لا بَنْکَ فِي الْإِسْلامِ إِنَّما هُوَ وَدِیعَةٌ وَ قَرْضٌ وَ مُضارَبةٌ وَ مَنْ عامَلَ الْبَنْکَ لَمْ یَسْلَمْ مِنَ الرِّبا! قُلْتُ: إِلّا مَنْ أَکْرَهَهُ ظالِمٌ؟ قالَ: إِلّا مَنْ أَکْرَهَهُ ظالِمٌ! ثُمَّ قالَ: أَ لَکَ مالٌ؟ قُلْتُ: نَعَمْ وَ أَتَطَبَّبُ! قالَ: لَوْ أَلْقَیْتَ مالَکَ فِي الْبَحْرِ خَیْرٌ مِنْ أَنْ تَضَعَهُ فِي الْبَنْکِ، لِأنَّهُ کِیسُ الظَّلَمَةِ وَ إِنَّ کِیسَهُمْ کَبَیْتِ الْعَنْکَبُوتِ یَتَّصِلُ بَعْضُهُ بِبَعْضٍ حَتَّى یَنتَهِيَ إِلَی الْمَرْکَزِ! قُلْتُ: وَ مَا الْمَرْکَزُ؟! قالَ: کِیسُ الْأَعْوَر»; «Аз ҳазрати Мансур аъядуллоҳ таъоло дар бораи бонк пурсидам, пас фармуд: Аз ғайри ман бипурс! Аз ин фуқаҳо бипурс! Гуфтам: Чаро? Фармуд: Барои инки то вақте аз ман напурсидаи дар гушойиш ҳатӣ, пас чун аз ман пурсидӣ туро аз ҳақ огоҳ мекунам пас бар ту танг мешавад! Оё сухани Худованди баландмартабаро нашунидаи ки мефармояд: <Аз чизҳое напурсед ки агар бароятон ошкор шавад бадатон меояд>[1]?! Гуфтам: Манро аз ҳақ огоҳ кун ва ба муштӣ дузду роҳзан ирҷо надеҳ! Фармуд: Дар Ислом бонк нест ва танҳо вадиъа, қарз ва музориба вуҷуд дорад ва ҳар кас бо бонк муъомила кунад аз рибо солим намемонад! Гуфтам: Магар касе ки золиме ӯро (масалан барои корҳои зарурии идорӣ) икроҳ кунад? Фармуд: Магар касе ки золиме ӯро икроҳ кунад! Сипас фармуд: Оё барои ту моле ҳаст? Гуфтам: Оре, ман табобат мекунам! Фармуд: Агар молатро дар дарё бияндозӣ беҳтар аз он аст ки дар бонк бигзорӣ; Чароки он кисаи золимон аст ва кисаи онон ба тори анкабут мемонад ки бархӣ аз он ба бархӣ дигар иттисол мебошад то инки ба марказ мунтаҳӣ мешавад! Гуфтам: Марказ кадом аст?! Фармуд: кисаи (марди) якчашма»!
Аз инҷо дониста мешавад касоне ки сармояе доранд, агар ба Худованд ва рӯзи қиёмат мӯъмин ҳастанд набояд онро дар бонкҳои золимон бигузоранд, балки бояд яке аз корҳои зерро анҷом диҳанд:
1 . Худ бо таваккал бар Худованд, остини ҳиммат боло зинанд ва сармояашонро дар макосибӣ машрӯъ ва ғайри давлатӣ ба ҷараён бияндозанд.
2 . Ба касоне аз дӯстон, хешон ва ҳамсоягони мӯъмин ва парҳезкори худ ки макосибӣ машрӯъ ва ғайри давлатӣ доранд биспоранд то бо он дар қолиби музориба ва монанди он кор кунанд ва дар суд ва зиёнаш ба адолат шарик бошанд.
3 . Ба касоне дигар аз мусалмонон ки макосибӣ машрӯъ ва ғайри давлатӣ доранд биспоранд ва аз онон дастхат ё замонат бигиранд то бо он дар қолиби музориба ва монанди он кор кунанд ва дар суду зиёнаш ба адолат шарик бошанд.
4 . Назди худ дар ҷойи амн нигоҳ дорнад то ҳангоме ки Худованд барои онон боберо ба яке аз корҳои фавқ бигушояд ва албатта аз он дар роҳи Худованд ва халифааш инфоқ кунанд то дар дунё ва охират, ҳафтод баробар ба онон бозгардад ин шоъ Аллоҳ.
Ҳамчунонки шойисат аст бо таъовуни дӯстон, хешон ва ҳамсоягони мӯъмин ва парҳезкорашон, сандуқеро миёни худ бигушоянд то бо риъояти аҳкоми Худованд ба якдигар қарзул ҳасана бипардозанд ва аз вомҳои олуда ва шубҳаноки бонкҳо бениёз шаванд; Чунонки Худованд фармудааст: ﴿وَتَعَاوَنُوا عَلَى الْبِرِّ وَالتَّقْوَى ۖ وَلَا تَعَاوَنُوا عَلَى الْإِثْمِ وَالْعُدْوَانِ ۚ وَاتَّقُوا اللَّهَ ۖ إِنَّ اللَّهَ شَدِيدُ الْعِقَابِ﴾[2]; «Ва бо якдигар дар некукорӣ ва парҳезкорӣ ҳамкорӣ кунед ва бо якдигар дар гуноҳ ва дароздастӣ ҳамкорӣ накунед ва аз Худованд битарсед; Чароки Худованд сахт кайфар аст»!
Бегумон ҳар кас аз Худованд битарсад, Ӯ барояш роҳе қарор медиҳад ва аз ҷойе ки намепиндорад рӯзияш мерасонад; Чунонки ба рӯшанӣ ваъда карда ва фармудааст: ﴿وَمَنْ يَتَّقِ اللَّهَ يَجْعَلْ لَهُ مَخْرَجًا وَيَرْزُقْهُ مِنْ حَيْثُ لَا يَحْتَسِبُ ۚ وَمَنْ يَتَوَكَّلْ عَلَى اللَّهِ فَهُوَ حَسْبُهُ ۚ إِنَّ اللَّهَ بَالِغُ أَمْرِهِ ۚ قَدْ جَعَلَ اللَّهُ لِكُلِّ شَيْءٍ قَدْرًا﴾[3]; «Ва ҳар кас аз Худованд парво кунад барои ӯ роҳи берунрафте қарор медиҳад ва ӯро аз ҷойе ки намепиндорад рӯзӣ медиҳад ва ҳар кас бар Худованд таваккул кунад Ӯ барои ӯ кофӣ аст, ҳароина Худованд ба кори худ мерасад, Худованд барои ҳар чизе андозае қарор додааст».
| Шумораи таълиқ: 1 | Нависандаи таълиқ: Ризоӣ | Тарихи таълиқ: 5/7/2019 |
Ҳазинае ки бонкҳои қарзул ҳасана дар қиболи пардохти вом ва бо номи кормузд аз мардум дарёфт мекунанд чи ҳукме дорад? Ин маблағ дар ҳудуди 4 дарсад аст ва онро бо тавҷиҳотӣ назар ҳазинаҳои марбут ба мароҳили идораӣ, ҳуқуқи неруи инсонӣ ва истеҳлоки марбут ба амлоки бонки дарёфт мекунанд.
| Посух ба таълиқи: 1 | Тарихи посух ба таълиқ: 9/7/2019 |
Додани вом ба шарти инки вом гиранда дарсади маълуме аз маблағе ки воқеъан гирифтааст баргардонад, рабавӣ ва ҳаром аст, агарчи ба исми кормузд бошад; Чароки тағйири исм, мусамморо тағйир намедиҳад ва аъмол ба ният аст. Қарзи ҳасан он аст ки вом, бидуни шарти бозпардохти бештар ва бидуни шарти пардохти ҷаримаи деркард дода шавад ва чунин воме дар бонкҳо дода намешавад; Чароки бонкҳо ба дунболи суд ҳастанд, на ба дунболи савоб ва коре ки барояшон суде надошта бошад, анҷом намедиҳанд. Аз ин рӯ, аллома Мансури Ҳошимии Хуросонӣ ҳафизаҳуллоҳ таъоло аз муроҷиъа ба бонкҳо барҳазар дошта ва тавсия фармудааст ки мӯъминон ба ҷойи бонкҳо, ба якдигар муроҷиъа кунанд; Чароки муроҷиъа ба бонкҳо, ё андохтани худ дар ҳароми баййин аст ва ё андохтани худ дар муштабаҳ, дар ҳоле ки андохтани худ дар муштабаҳ низ кори дурусте нест; Чунонки дар ривояте аз Расули Худо саллаллоҳу алайҳи ва олиҳи ва саллам омадааст: «الحَلاَلُ بَیّنٌ و الحَرامُ بَیّنٌ و بَینَهُما مُشْتَبِهاتٌ لا یَعلَمُها کَثِیرٌ مِنَ النّاسِ فَمَنِ اتَّقَی الشُّبَهاتِ اسْتَبرَأَ لِدینِهِ وَ عِرضِهِ وَ مَن وَقَعَ في الشُّبَهاتِ وَقَعَ في الحَرامِ کَالرّاعي يَرْعَى حَولَ الْحِمَى فَیُوشِكُ أَنْ یُواقِعَهُ وَ إنَّ لِکُلِّ مَلِكٍ حِمیً وَ إِنَّ حِمَی اللّهِ مَحارِمُهُ»[1]; «Ҳалол баййин аст ва ҳаром баййин аст ва миёни он ду чизҳои муштабаҳе ҳастанд ки бисёри аз мардум (кунҳи) онҳоро намедонанд, пас ҳар кас аз чизҳои муштаба бипарҳезад, обурӯӣ худ ва дини худро пос медорад ва ҳар кас дар чизҳои муштабаҳ бияфтад, дар ҳаром воқеъ мешавад, монанди чӯпоне ки (гӯсфандони худро) дар ҳарими макони мамнӯъ мечаронад, пас зуд бошад ки дар он воқеъ шавад ва ҳароина барои ҳар подшоҳе макони мамнӯъе вуҷуд дорад ва макони мамнӯъи Худованд муҳаррамот ҳастанд».