| Нависандаи нақд: Абдуллоҳ Дастҷирдӣ | Тарихи нақд: 19/1/2015 |
Мансури Ҳошимии Хуросонӣ аз як тараф заннро ҳуҷҷат намедонад ва танҳо яқинро ҳуҷҷат медонад ва аз тарафи дигар китоби Худовандро аз манобеъи Ислом мешуморад, дар ҳоле ки бино бар иҷмоъ, китоби Худованд занниюл далола аст ва қатъиюл далола нест ва танҳо суннат аст ки қатъиюл далола аст. Бинобарин, агар ба назари эшон занн ҳуҷҷат нест, тамассук ба китоби Худованд ҳам ҷойиз ненст!
| Посух ба нақди шумораи: 1 | Тарихи посух ба нақд: 19/1/2015 |
Лутфан ба нукоти зер таваҷҷуҳ фармоед:
Аввалан ин Мансури Ҳошимии Хуросонӣ нест ки заннро ҳуҷҷат намедонад, бал ин Худованд аст ки заннро ҳуҷҷат намедонад ва сариҳан мефармояд: ﴿إِنَّ الظَّنَّ لَا يُغْنِي مِنَ الْحَقِّ شَيْئًا﴾[1]; «Ҳароина занн чизеро аз ҳақ кифоят намекунад». Ҳар чанд адами ҳуҷҷияти занн, аз қазоёи ақлӣ аст ва Худованд танҳо онро ёдоварӣ фармудааст.
Сониян ин танҳо Мансури Ҳошимии Хуросонӣ нест ки китоби Худовандро аз манобеъи Ислом мешуморад, балки баҳамдулиллоҳ ҳамаи мусалмонон бидуни ҳеҷ ишкол ва ихтилофе китоби Худовандро аз манобеъи Ислом мешуморанд, то ҷойе ки аз манобеъи Ислом будани он зарурӣ ва мусаллам талаққӣ мешавад ва ин мубтанӣ бар далолати қатъии ақл бар судури он аз ҷониби Худованд ва ҳуҷҷияти он бино бар вуҷуҳи эъҷози он аст, на инки мубтанӣ бар иҷмоъи мусалмонон бошад.
Солисан занниюл далола будани китоби Худованд ва қатъиюл далола будани суннат ба наҳви мутлақ, таваҳҳумӣ беш нест ва аслае дар ақл ва шаръ надорад; Чароки бино бар ҳиссу виҷдон, далолати бисёрӣ аз оёти Қуръон аз далолати бисёрӣ аз аҳодис қатъитар аст ва ин воқеъиятӣ айнӣ ва қобили мушоҳида аст; Чунонки ба унвони намуна, далолати ояи ﴿إِنَّ الظَّنَّ لَا يُغْنِي مِنَ الْحَقِّ شَيْئًا﴾[2]; «Ҳароина занн чизеро аз ҳақ кифоят намекунад» бар адами ҳуҷҷияти занн, заннӣ нест, балки қатъӣ аст; Чароки сарфи назар аз эҳсос ва виҷдони он, заннӣ будани ҳукми Худованд дар бораи занн, лағв шумурда мешавад, балки дур аст ва имкон надорад.
Робиъан иҷмоъи мусалмонон бар занниюл далола будани китоби Худованд ва қатъиюл далола будани суннат ба наҳви мутлақ, собит нест; Зеро бо таваҷҷуҳ ба вуҷуди оқилон ва олимони ростин дар миёни онон, муҳол аст ки ҳамаи онон бар чунин таваҳҳуми мухолиф бо виҷдон ва маҳсусӣ иттифоқи назар ёфта бошанд; Чунонки ба унвони намуна, ҳазрати аллома Мансури Ҳошимии Хуросонӣ ҳафизаҳуллоҳ худ яке аз ин оқилон ва олимон аст ва ба чунин таваҳҳуми бепоя ва номаъқуле боварманд нест. Вонгаҳе чунонки дар китоби «Бозгашт ба Ислом»[3] табйин фармудааст, иҷмоъ ҳуҷҷият надорад ва ҷуз дар бораи заруриёти бунёдин қобили эҳроз нест ва ба фарзи онки ҳуҷҷат бошад, дар ин қабил қазоёи усулӣ ба кор намеояд ва танҳо дар қазоёи фаръӣ коройӣ дорад.
Ҳосил онки занн ҳуҷҷат нест, вале муҳкамоти китоби Худованд заннӣ нестанд ва тамассук ба онҳо бар хилофи тамассук ба муташобиҳоти он, иттибоъи занн шумурда намешавад, балки иттибоъи яқин аст; Чунонки Худованд ба сурати муҳкам ва қатъиюл далола фармудааст: ﴿هُوَ الَّذِي أَنْزَلَ عَلَيْكَ الْكِتَابَ مِنْهُ آيَاتٌ مُحْكَمَاتٌ هُنَّ أُمُّ الْكِتَابِ وَأُخَرُ مُتَشَابِهَاتٌ فَأَمَّا الَّذِينَ فِي قُلُوبِهِمْ زَيْغٌ فَيَتَّبِعُونَ مَا تَشَابَهَ مِنْهُ ابْتِغَاءَ الْفِتْنَةِ وَابْتِغَاءَ تَأْوِيلِهِ﴾[4]; «Ӯ касе аст ки китобро бар ту нозил кард, аз он оёте муҳкам ҳастанд ки асли китоб шумурда мешаванд ва оётӣ дигар муташобиҳанд, аммо касоне ки дар дилҳошон инҳирофе вуҷуд додрад аз муташобиҳоти он ба дунболи фитна ва ба дунболи таъвили он пайравӣ мекунанд»; Бо таваҷҷуҳ ба инки муташобиҳоти китоби Худованд бар хилофи муҳкамоти он занниюл далола ҳастанд ва ба ҳамин далил, пайравӣ аз онҳо бар хилофи пайравӣ аз муҳкамоти он, ҷойиз нест, магар баъд аз руҷӯъ ба Худованд ва росихони дар илм барои қатъ ба таъвили онҳо; Чунонки Худованд фармудааст: ﴿وَمَا يَعْلَمُ تَأْوِيلَهُ إِلَّا اللَّهُ وَالرَّاسِخُونَ فِي الْعِلْمِ﴾[5]; «Ва таъвили онҳоро ҷуз Худованд ва росихони дар илм намедонанд» Ва рӯшан аст ки руҷӯъ ба Худованд аз тариқи руҷӯъ ба муҳкамоти китоби Ӯ мумкин аст ва аз ин рӯ, метавон таъвили бархӣ муташобиҳоти китоби Ӯро бо руҷӯъ ба бархӣ муҳкамоти он донист ва руҷӯъ ба росихони дар илм, аз тариқи руҷӯъ ба худи онҳо ё руҷӯъ ба ахбори мутавотири онҳо мумкин аст на руҷӯъ ба хабри воҳид аз онҳо; Зеро хабари воҳид аз онҳо муфиди қатъи ба таъвили муташобиҳот нест, бал муфиди занн ба таъвили онҳост ки занни ба занн ва торикӣ бар рӯи торикӣ шумурда мешавад.
Бинобарин, асли китоби Худованд ки оётӣ муҳкамот аст қатъиюл далола аст ва табаъият аз он ҷойиз, балки воҷиб аст ва бахше аз китоби Худованд ки оётӣ муташобиҳот аст, занниюл далола аст ва табаъият аз он ҷойиз нест ва ношӣ аз бемории дил шумурда мешавад ва бояд барои қатъ ба таъвили онҳо ба муҳкамоти китоби Худованд ва росихони дар илм руҷӯъ кард ва ин қоъидае аст ки дар бораи суннат низ сидқ мекунад; Чароки бахше аз суннат қатъиюл далола аст ва ҳаргоҳ қатъиюл судур низ бошад, табаъият аз он ҷойиз, балки воҷиб аст ва бахше аз он занниюл далола аст ва табаъият аз он, ҳар чанд қатъиюл судур бошад, ҷойиз нест ва ношӣ аз бемории дил шумурда мешавад ва барои қатъ ба таъвили он бояд ба муҳкамоти суннат ё росихони дар илм руҷӯъ кард. Ин дине аст ки Худованд барои бандагонаш комил карда ва ба он розӣ шудааст ва Мансури Ҳошимии Хуросонӣ онро «Исломи холис ва комил» меномад ва ба сӯи он даъват мекунад. Оё ба ростӣ он чизи хубе нест?! Худованд ба ҳамаи мусалмонон тавфиқи инсоф бидиҳад.