هر نوشیدنی مست کننده‌ای -حکماً یا موضوعاً- «خمر» دانسته می‌شود و آن در کتاب خداوند مطلقاً حرام است؛ چنانکه فرموده است: ﴿يَا أَيُّهَا الَّذِينَ آمَنُوا إِنَّمَا الْخَمْرُ وَالْمَيْسِرُ وَالْأَنْصَابُ وَالْأَزْلَامُ رِجْسٌ مِنْ عَمَلِ الشَّيْطَانِ فَاجْتَنِبُوهُ لَعَلَّكُمْ تُفْلِحُونَ ۝ إِنَّمَا يُرِيدُ الشَّيْطَانُ أَنْ يُوقِعَ بَيْنَكُمُ الْعَدَاوَةَ وَالْبَغْضَاءَ فِي الْخَمْرِ وَالْمَيْسِرِ وَيَصُدَّكُمْ عَنْ ذِكْرِ اللَّهِ وَعَنِ الصَّلَاةِ ۖ فَهَلْ أَنْتُمْ مُنْتَهُونَ﴾[۱]؛ «ای کسانی که ایمان آوردید! جز این نیست که خمر و قمار و بت‌ها و تیرهای بخت‌آزمایی آلایشی ساخته‌ی شیطان هستند، پس از آن‌ها اجتناب کنید باشد که رستگار شوید! جز این نیست که شیطان می‌خواهد میان شما با خمر و قمار دشمنی و کینه بیندازد و شما را از یاد خداوند و از نماز باز دارد، پس آیا شما دست بر می‌دارید؟!» و روشن است که «اجتناب از خمر»، با اجتناب از همه‌ی مقادیر آن حاصل می‌شود، اگرچه یک قطره باشد و موجب مستی نشود. بنابراین، هر چیزی که نوشیدن آن ولو به مقدار زیاد مست کننده است، نوشیدن آن ولو به مقدار کم حرام است؛ چراکه آن «خمر» دانسته می‌شود و نوشیدن «خمر» در کتاب خداوند مطلقاً حرام است؛ خصوصاً با توجّه به حرمت «مستی» به سبب مانعیّتش از نماز در آیه‌ی ۴۳ سوره‌ی نساء قطع نظر از اینکه با کدام نوشیدنی مست کننده حاصل شده باشد و حرمت «نزدیک شدن» به کارهای زشت در آیه‌ی ۱۵۱ سوره‌ی أنعام که در نزدیک شدن به مستی با نوشیدن مقداری کم از هر نوشیدنی مست کننده‌ای مصداق می‌یابد.

اما «الکل» مادّه‌ای است که به تنهایی مست کننده، بلکه نوشیدنی نیست؛ چراکه مادّه‌ای مسموم کننده و مهلک است و تنها مصارف غیر خوراکی دارد. بنابراین، نمی‌توان آن را «خمر» دانست، هر چند برای تولید «خمر» از آن استفاده می‌کنند؛ به این ترتیب که آن را با آب و برخی موادّ خوراکی دیگر به نحوی می‌آمیزند که حالت مسموم کنندگی و مهلک بودن خود را از دست می‌دهد و حالت مست کنندگی پیدا می‌کند. بنابراین، «خمر» «الکل» نیست و نمی‌تواند باشد، بل آمیزه‌ای از «الکل» و برخی موادّ دیگر است که بر روی هم «نوشیدنی مست کننده» دانسته می‌شود و تبعاً نوشیدن آن به هر مقداری حرام است. این به معنای آن است که وجود «الکل» در یک مادّه‌ی غذایی مستلزم نجاست یا حرمت آن نیست؛ همچنانکه مقداری «الکل» در نان هم وجود دارد، در حالی که پاکیزه‌ترین و حلال‌ترین غذاهاست، مگر اینکه آن را به مادّه‌ای مست کننده تبدیل کرده باشد که در این صورت، اجتناب از آن به هر مقداری واجب خواهد بود. بنابراین، خوردنی‌ها و نوشیدنی‌هایی که حاوی مقدار کمی «الکل» هستند و خوردن و نوشیدن آن‌ها -ولو به مقدار زیاد- مست کننده نیست، حرام دانسته نمی‌شوند؛ مگر اینکه موجب «نشئگی» یعنی حالت سرخوشی و هیجان کاذب باشند که مستی خفیف دانسته می‌شود و از موادّ مخدّر و نوشیدنی‌هایی مانند «فقّاع» پدید می‌آید.