سه شنبه ۲۹ اسفند (حوت) ۱۴۰۲ هجری شمسی برابر با ۸ رمضان ۱۴۴۵ هجری قمری
منصور هاشمی خراسانی
 مقاله‌ی جدید: مقاله‌ی «ولایت فقیه؛ آخرین حربه‌ی شیطان» نوشته‌ی «فرهاد گلستان» منتشر شد. برای مطالعه و دریافت آن، اینجا را کلیک کنید. پرسش جدید: لطفاً درباره‌ی سفیانی توضیحات کامل و مستندی ارائه فرمایید. در روایات اسلامی، چه ویژگی‌ها و اطلاعاتی درباره‌ی او وارد شده است؟ برای مطالعه و دریافت پاسخ، اینجا را کلیک کنید. گفتار جدید: مناجاتی از آن جناب که در آن راه‌های موجود پیش روی مؤمنان را یاد می‌کند. برای مطالعه و دریافت آن، اینجا را کلیک کنید. درس جدید: درس‌هایی از آن جناب درباره‌ی اینکه زمین از مردی عالم به همه‌ی دین که خداوند او را در آن خلیفه، امام و راهنمایی به امر خود قرار داده باشد، خالی نمی‌ماند؛ احادیث صحیحی از پیامبر که بر این دلالت دارند؛ حدیث ۱۸. برای مطالعه‌ی آن، اینجا را کلیک کنید. برای مطالعه‌ی مهم‌ترین مطالب پایگاه، به صفحه‌ی اصلی مراجعه کنید. فیلم جدید: فیلم جدیدی با موضوع «تقلید و اجتهاد (۱)» منتشر شد. برای مشاهده و دریافت آن، اینجا را کلیک کنید. نقد جدید: در روایتی از امام محمّد باقر عليه‌ السلام آمده است که فرمود: «گویا من گروهی را می‌بینم که در مشرق خروج کرده‌اند و حق را می‌طلبند... کشتگانشان شهیدند. آگاه باشید که من اگر آن زمان را درک می‌کردم، جانم را برای صاحب این امر نگاه می‌داشتم». لطفاً بفرمایید که آیا این حدیث معتبر است؟ برخی از کسانی که یاری خراسانی موعود را واجب نمی‌دانند، به این فراز استناد می‌کنند. برای مطالعه و دریافت بررسی، اینجا را کلیک کنید. کتاب جدید: نسخه‌ی سوم کتاب ارزشمند «سبل السّلام؛ مجموعه‌ی نامه‌ها و گفتارهای فارسی حضرت علامه منصور هاشمی خراسانی حفظه الله تعالی» منتشر شد. برای مطالعه و دریافت آن، اینجا را کلیک کنید. نامه‌ی جدید: فرازی از نامه‌ی آن جناب که در آن درباره‌ی شدّت گرفتن بلا هشدار می‌دهد و علّت آن و راه جلوگیری از آن را تبیین می‌کند. برای مطالعه و دریافت آن، اینجا را کلیک کنید. برای مطالعه‌ی مهم‌ترین مطالب پایگاه، به صفحه‌ی اصلی مراجعه کنید.
loading
پرسش و پاسخ
 

بنده در یکی از شهرهای انگلستان ساکن هستم و بنا بر ضرورت برای اداء نماز ظهر و عصر از محل کارم به مسجدی که نزدیک محل کارم واقع شده است می‌روم. متأسفانه در این مسجد برادران به شدّت متعصّب سنّی حضور دارند که با شیوه‌ی نماز خواندن یک شیعه‌ی اثنی عشری یعنی با دست باز و استفاده از مهر مشکل دارند و به همین دلیل تا کنون برخوردهایی با من داشته‌اند. سؤال بنده این است که در صورتی که احتمال برخورد شدید حتّی در حدّ ضرب و جرح در میان باشد، آیا می‌توان به عنوان تقیّه با دست بسته و بدون مهر نماز خواند؟

بنا بر نظر صحیح‌تر، نهادن دست راست بر روی دست چپ در نماز، سنّت نیست؛ زیرا بیشتر روایاتی که نماز رسول خدا صلّی الله علیه و آله و سلّم را وصف کرده‌اند، از ذکر آن خالی هستند، بلکه در هیچ روایت صحیحی ذکری از آن نیامده و روایات رسیده درباره‌ی آن ضعیف یا مرسل یا موقوف‌اند و این نظر اهل بیت رسول خدا صلّی الله علیه و آله و سلّم و نظر عبد الله بن زبیر، سعید بن مسیّب، سعید بن جبیر، عطاء، ابن جریج، ابراهیم نخعی، حسن بصری، مالک بن أنس، لیث بن سعد، محمّد بن سیرین و برخی دیگر از تابعان و فقیهان است و با این وصف، کسانی که جناب‌عالی را به سبب نماز گزاردن با دست باز می‌آزارند، در واقع همه‌ی این گروه از سلف را آزار می‌دهند؛ خصوصاً با توجّه به اینکه نهادن دست راست بر روی دست چپ در نماز، در هیچ یک از مذاهب اسلامی واجب نیست و هر کس بدون آن نماز بگزارد، نماز او بنا بر همه‌ی مذاهب اسلامی صحیح است. همچنانکه میان آن‌ها اختلافی نیست که سجده بر خاک و سنگریزه سنّت است و با این وصف، سجده بر گل‌های پخته‌ای که اهل تشیّع از خاک می‌سازند و آن را «مُهر» می‌نامند، اشکالی ندارد، هر چند بهترین سجده‌گاه خاک و سنگریزه‌ای است که در مکان نماز موجود است؛ چراکه بر سنّت رسول خدا صلّی الله علیه و آله و سلّم انطباق بیشتری دارد.

از اینجا دانسته می‌شود که آزار دهندگان شما در حقیقت «اهل سنّت» نیستند؛ چراکه نه تنها با سنّت رسول خدا صلّی الله علیه و آله و سلّم، بلکه با مذاهب ائمّه‌ی خود مانند ابو حنیفه، مالک، شافعی و ابن حنبل نیز آشنایی ندارند.

با این اوصاف، اگر برای جناب‌عالی ممکن است که آنان یا امام آنان در مسجد را از نکات فوق آگاه کنید، واجب است که از باب امر به معروف و نهی از منکر این کار را انجام دهید تا از جهالت رهایی یابند و دیگر مزاحم شما نشوند، ولی اگر برای جناب‌عالی ممکن نیست یا خطر قابل توجّهی دارد، می‌توانید در میان آنان با دست بسته نماز بگزارید و بر غباری که عادتاً روی فرش‌ها نشسته است سجده کنید؛ چراکه نماز گزاردن با دست بسته حرام نیست و مبطل نماز شمرده نمی‌شود و سجده بر فرش‌ها به اعتبار غباری که روی آن‌ها نشسته، کافی است و در هر صورت، بهتر است که نماز را به همراه آنان بگزارید؛ چراکه نماز با جماعت به تألیف قلوب مسلمانان کمک می‌کند و از بدگمانی آنان به یکدیگر می‌کاهد و خداوند به هر چه در سینه‌هاست آگاه است.

پایگاه اطّلاع‌رسانی دفتر منصور هاشمی خراسانی بخش پاسخگویی به پرسش‌ها
تعلیقات
پرسش‌ها و پاسخ‌های فرعی
پرسش فرعی ۱
نویسنده: محمد
تاریخ: ۱۳۹۴/۱۲/۱۳

با تشکّر از بابت وقت و حوصله‌ای که صرف می‌کنید تا به دقّت به پرسش‌ها و شبهات پاسخ دهید. سؤالی داشتم و ممنون خواهم شد که پاسخی به آن مرقوم فرمایید:

در پاسخ به یکی از سؤالات در خصوص جواز تقیه در نماز به هنگام اداء آن در حضور برادران اهل سنّت مرقوم فرمودید که در صورت احتمال خطر می‌توان نماز را با دست بسته و بدون مهر روی فرش خواند. سؤال این است که مرز تقیه کجاست؟ زیرا برای یک فرد ترسو وارد شدن به مسجد اهل سنّت یعنی خطر و برای فردی شجاع حتی ضرب و جرح جزئی هم ممکن است موجب تقیه نباشد. باید حتماً سابقه‌ی قبلی برخورد و درگیری باشد تا بتوان عرفاً گفت که احتمال خطر وجود دارد یا تنها احساس خطر هم می‌تواند ملاک باشد؟

پاسخ به پرسش فرعی ۱
تاریخ: ۱۳۹۴/۱۲/۱۵

ملاک حکم در تقیّه، «ترس شخصی» نیست، بلکه «ترس نوعی» است و مراد از آن ترسی است که برای نوع عقلا وجود دارد، مانند ترس از قتل یا جرح یا ضرب بدون مصلحت شرعی مهم‌تر. بنابراین، مسلمانی که با توجّه به قرائن و شواهد موجود، احتمال عقلایی می‌دهد که در صورت اقامه‌ی نماز با دست‌های باز و سجده بر روی خاک، مقتول یا مجروح یا مضروب می‌شود بدون آنکه مصلحت شرعی مهم‌تری مانند تعلیم و ترویج سنّت حاصل آید، موظّف است که با دست‌های بسته و بدون سجده بر روی خاک نماز گزارد، اگرچه شخصاً ترسی از قتل یا جرح یا ضرب نداشته باشد؛ چنانکه خداوند فرموده است: ﴿وَلَا تُلْقُوا بِأَيْدِيكُمْ إِلَى التَّهْلُكَةِ[۱]؛ «و خودتان را با دستانتان به هلاکت نیندازید»، بل اگر چنین احتمالی نمی‌دهد نیز -هرگاه امیدی به حصول مصلحت شرعی مهم‌تری مانند تعلیم و ترویج سنّت ندارد- می‌تواند برای هماهنگی با اهل مسجد در کاری مشروع، با دست‌های بسته و بدون سجده بر روی خاک نماز گزارد؛ چراکه نماز گزاردن با این صورت شرعاً حرام نیست و با این وصف، مسلمانی که با انگیزه‌ای نیکوکارانه مانند تألیف قلوب مسلمانان این کار را انجام می‌دهد، گناه‌کار شمرده نمی‌شود؛ چنانکه خداوند فرموده است: ﴿مَا عَلَى الْمُحْسِنِينَ مِنْ سَبِيلٍ ۚ وَاللَّهُ غَفُورٌ رَحِيمٌ[۲]؛ «بر نیکوکاران راهی (به مؤاخذه) نیست و خداوند آمرزنده‌ای مهربان است».

↑[۱] . البقرة/ ۱۹۵
↑[۲] . التّوبة/ ۹۱
پایگاه اطّلاع‌رسانی دفتر منصور هاشمی خراسانی بخش پاسخگویی به پرسش‌ها
هم‌رسانی
این مطلب را با دوستان خود به اشتراک گذارید، تا به گسترش علم و معرفت دینی کمک کنید. شکرانه‌ی یاد گرفتن یک نکته‌ی جدید، یاد دادن آن به دیگران است‌.
رایانامه
تلگرام
فیسبوک
توییتر
اگر با زبان دیگری آشنایی دارید، می‌توانید این مطلب را به آن ترجمه کنید. [فرم ترجمه]
نوشتن پرسش
کاربر گرامی! شما می‌توانید پرسش‌های خود درباره‌ی آثار و اندیشه‌های علامه منصور هاشمی خراسانی را در فرم زیر بنویسید و برای ما ارسال کنید تا در این بخش پاسخ داده شود.
توجّه: ممکن است که نام شما به عنوان نویسنده‌ی پرسش، در پایگاه نمایش داده شود.
توجّه: از آنجا که پاسخ ما به پست الکترونیک شما ارسال می‌شود و لزوماً بر روی پایگاه قرار نمی‌گیرد، لازم است که آدرس خود را به درستی وارد کنید.
لطفاً به نکات زیر توجّه فرمایید:
۱ . ممکن است که به پرسش شما در پایگاه پاسخ داده شده باشد. از این رو، بهتر است که پیش از نوشتن پرسش خود، پرسش‌ها و پاسخ‌های مرتبط را مرور یا از امکان جستجو در پایگاه استفاده کنید.
۲ . از ثبت و ارسال پرسش جدید پیش از دریافت پاسخ پرسش قبلی، خودداری کنید.
۳ . از ثبت و ارسال بیش از یک پرسش در هر نوبت، خودداری کنید.
۴ . اولویّت ما، پاسخگویی به پرسش‌های مرتبط با امام مهدی علیه السلام و زمینه‌سازی برای ظهور اوست؛ چراکه در حال حاضر، از هر چیزی مهم‌تر است.