نویسنده‌ی پرسش: ابو حسین تاریخ پرسش: ۱۳۹۶/۷/۳

در قرآن حکیم در سوره طارق اشاره به جسم نجومی و آسمانی متفاوتی شده که نشانه‌ها و حرکتی خاص دارد. حال می‌توان وجود نیبیرو یا ub313 که مدت‌هاست افکار عمومی جهان را به خود تخصیص داده و شایعاتی مبنی بر گره خوردن این سیاره با پایان حیات در زمین یا بخشی از آن و یا تغییر قطب‌ها را ایجاد کرده است، مرتبط دانست؟ آیا بحث نور و صدا و شکل عجیب این سیارک تطابق با طارق دارد؟

با آرزوی سلامتی و توفیقات روزافزون برای حضرت علامه منصور هاشمی خراسانی

پاسخ به پرسش شماره: ۸ تاریخ پاسخ به پرسش: ۱۳۹۶/۷/۸

«طارق» در لغت به معنای آینده در شب است؛ چنانکه می‌گویند: «طَرَقَ فُلَانٌ الْقَوْمَ» یعنی فلانی در شب به نزد آنان آمد و از این رو، خداوند آن را بر ﴿النَّجْمُ الثَّاقِبُ[۱]؛ «ستاره‌ی شکافنده» اطلاق فرموده است؛ چراکه آن در شب پدیدار می‌شود و توصیف آن به ﴿الثَّاقِبُ؛ «شکافنده» می‌تواند از این جهت باشد که آن با نور خود تاریکی شب را می‌شکافد یا از این جهت باشد که مراد خداوند از آن ستاره‌ی دنباله‌دار است؛ با توجّه به اینکه به صورت محسوسی در فضا حرکت می‌کند و خطّ آشکاری بر پهنه‌ی آسمان می‌کشد؛ چنانکه شهاب را به آن توصیف کرده و فرموده است: ﴿إِلَّا مَنْ خَطِفَ الْخَطْفَةَ فَأَتْبَعَهُ شِهَابٌ ثَاقِبٌ[۲]؛ «مگر کسی که دزدانه بشنود، پس شهابی شکافنده او را دنبال کند». بنابراین، خداوند به ستاره‌ی پرنور یا دنباله‌دار سوگند خورده است که ﴿إِنْ كُلُّ نَفْسٍ لَمَّا عَلَيْهَا حَافِظٌ[۳]؛ «برای هر کسی نگاهبانی وجود دارد» و این حاکی از اهمّیت و عظمت ستاره‌ی پرنور یا دنباله‌دار است؛ چنانکه با اشاره به آن فرموده است: ﴿وَمَا أَدْرَاكَ مَا الطَّارِقُ[۴]؛ «و تو چه می‌دانی که آینده در شب چیست؟!»، ولی از این معلوم نمی‌شود که اشاره‌ی خداوند به کدامین ستاره است، بل معلوم نمی‌شود که آیا خداوند به ستاره‌ای خاصّ اشاره دارد یا به نوع ستارگان پرنور و دنباله‌دار؛ جز اینکه معلوم است پرنورترین ستاره در آسمان «شباهنگ» یا «شِعرا» است که در قرآن از آن نام برده شده و آمده است: ﴿وَأَنَّهُ هُوَ رَبُّ الشِّعْرَى[۵]؛ «و هرآینه او پروردگار شباهنگ است» و با این وصف، اگر مراد خداوند از «ستاره‌ی شکافنده»، ستاره‌ی پرنور باشد، بارزترین مصداق آن «شباهنگ» یا «شِعرا» است.

اما سیّارک «یوبی ۳۱۳» با نام رسمی «إریس»، دومین سیّاره‌ی کوتوله‌ی بزرگ در منظومه‌ی شمسی پس از پلوتو است که از حرکتی بسیار کند و نوری نسبتاً کم برخوردار است و با این اوصاف، نمی‌تواند مراد خداوند از «ستاره‌ی شکافنده» به معنای ستاره‌ی پرنور یا دنباله‌دار باشد؛ خصوصاً با توجّه به آنکه این سیّارک، در سال ۲۰۰۳ میلادی کشف شده و برای مسلمانان در زمان نزول قرآن شناخته نبوده است تا خداوند بخواهد برای آنان به آن سوگند بخورد یا آنان بتوانند سوگند او به آن را درک کنند. وانگهی دلیلی وجود ندارد که این سیّارک بسیار دور از زمین، با پایان یافتن حیات در زمین ارتباطی داشته باشد. کسانی که قبلاً در این باره گمانه‌زنی می‌کردند، نوعاً تحت تأثیر برداشتی نادرست از تقویم مایا و برخی روایات آخر الزمانی، می‌پنداشتند که این سیّارک با نزدیک شدن به زمین در سال ۲۰۱۲ میلادی، باعث پایان یافتن حیات در زمین می‌شود، در حالی که هم‌اکنون سال ۲۰۱۷ میلادی است و حیات در زمین همچنان ادامه دارد!

حقیقت آن است که هیچ کس جز خداوند نمی‌داند که حیات در زمین چه زمانی پایان می‌یابد و هر کسی که برای آن زمانی تعیین می‌کند، دروغگوست؛ چنانکه خداوند فرموده است: ﴿إِنَّ اللَّهَ عِنْدَهُ عِلْمُ السَّاعَةِ[۶]؛ «هرآینه علم قیامت نزد خداوند است» و فرموده است: ﴿إِلَيْهِ يُرَدُّ عِلْمُ السَّاعَةِ[۷]؛ «علم قیامت به او باز می‌گردد» و فرموده است: ﴿يَسْأَلُونَكَ عَنِ السَّاعَةِ أَيَّانَ مُرْسَاهَا ۖ قُلْ إِنَّمَا عِلْمُهَا عِنْدَ رَبِّي ۖ لَا يُجَلِّيهَا لِوَقْتِهَا إِلَّا هُوَ ۚ ثَقُلَتْ فِي السَّمَاوَاتِ وَالْأَرْضِ ۚ لَا تَأْتِيكُمْ إِلَّا بَغْتَةً ۗ يَسْأَلُونَكَ كَأَنَّكَ حَفِيٌّ عَنْهَا ۖ قُلْ إِنَّمَا عِلْمُهَا عِنْدَ اللَّهِ وَلَكِنَّ أَكْثَرَ النَّاسِ لَا يَعْلَمُونَ[۸]؛ «از تو درباره‌ی قیامت می‌پرسند که چه زمانی فرا می‌رسد؟ بگو علم آن تنها نزد پروردگارم است، آن را در زمانش جز او آشکار نمی‌گرداند، در آسمان‌ها و زمین سنگین است، شما را جز ناگهان فرا نمی‌رسد، از تو می‌پرسند که گویا تو از آن آگاهی! بگو علم آن تنها نزد خداوند است، ولی اکثر مردم نمی‌دانند».

با این وصف، کاش کسانی که وقت خود را صرف پیشبینی روز قیامت و سایر وقایع وعده داده شده مانند ظهور مهدی می‌کنند، دست از این کار بیهوده بردارند و به جای آن، برای روز قیامت و سایر وقایع وعده داده شده مانند ظهور مهدی آماده شوند؛ زیرا تردیدی نیست که روز قیامت نزدیک شده و نشانه‌های آن فرا رسیده؛ چنانکه خداوند فرموده است: ﴿يَسْأَلُكَ النَّاسُ عَنِ السَّاعَةِ ۖ قُلْ إِنَّمَا عِلْمُهَا عِنْدَ اللَّهِ ۚ وَمَا يُدْرِيكَ لَعَلَّ السَّاعَةَ تَكُونُ قَرِيبًا[۹]؛ «مردم از تو درباره‌ی قیامت می‌پرسند، بگو علم آن تنها نزد خداوند است و تو چه می‌دانی شاید قیامت نزدیک باشد» و فرموده است: ﴿إِنَّهُمْ يَرَوْنَهُ بَعِيدًا ۝ وَنَرَاهُ قَرِيبًا[۱۰]؛ «آنان آن را دور می‌بینند، در حالی که ما آن را نزدیک می‌بینیم» و فرموده است: ﴿اقْتَرَبَ لِلنَّاسِ حِسَابُهُمْ وَهُمْ فِي غَفْلَةٍ مُعْرِضُونَ[۱۱]؛ «برای مردم حسابشان نزدیک شده است، در حالی که آنان در غفلتی رویگردانند» و فرموده است: ﴿فَهَلْ يَنْظُرُونَ إِلَّا السَّاعَةَ أَنْ تَأْتِيَهُمْ بَغْتَةً ۖ فَقَدْ جَاءَ أَشْرَاطُهَا[۱۲]؛ «پس آیا منتظر چیزی جز قیامت هستند که آنان را ناگهان فرا رسد؟! پس نشانه‌های آن آمده است» و ظهور مهدی در زمانی واقع می‌شود که عدّه‌ای کافی از مردم برای حفاظت و حمایت از او آماده و هماهنگ شوند و آن زمانی معیّن و غیر قابل تغییر نیست، بلکه می‌تواند هر زمانی حتّی همین زمان باشد[۱۳].

↑[۱] . الطّارق/ ۳
↑[۲] . الصّافّات/ ۱۰
↑[۳] . الطّارق/ ۴
↑[۴] . الطّارق/ ۲
↑[۵] . النّجم/ ۴۹
↑[۶] . لقمان/ ۳۴
↑[۷] . فصّلت/ ۴۷
↑[۸] . الأعراف/ ۱۸۷
↑[۹] . الأحزاب/ ۶۳
↑[۱۰] . المعارج/ ۶-۷
↑[۱۱] . الأنبیاء/ ۱
↑[۱۲] . محمّد/ ۱۸
↑[۱۳] . در این باره، بنگرید به: آشنایی با نهضت.