نویسنده‌ی پرسش: مهدی تاریخ پرسش: ۱۳۹۵/۱۲/۱۵

آیا خیرات و دعای ما در دنیا به اموات در عالم برزخ می‌رسد؟

پاسخ به پرسش شماره: ۴ تاریخ پاسخ به پرسش: ۱۳۹۵/۱۲/۱۹

کارهای خیر فرزندان به پدر و مادرِ درگذشته می‌رسد ان شاء الله؛ چراکه آنان ناشی از سعی آن دو هستند و خداوند فرموده است: ﴿وَأَنْ لَيْسَ لِلْإِنْسَانِ إِلَّا مَا سَعَى[۱]؛ «و اینکه برای انسان جز چیزی که سعی کرده است نیست»[۲]، ولی کارهای خیر دیگران به آن دو ربطی ندارد؛ چراکه خداوند فرموده است: ﴿هَلْ يُجْزَوْنَ إِلَّا مَا كَانُوا يَعْمَلُونَ[۳]؛ «آیا جز چیزی که انجام می‌دادند را جزا داده می‌شوند؟!»، مگر اینکه مبتنی بر وصیّت یا تعلیم آن دو باشد؛ چراکه در این صورت، از کارهای آن دو محسوب می‌شود. با این حال، همگان می‌توانند برای درگذشتگان طلب آمرزش کنند و از کسانی که به آنان انفاق می‌کنند بخواهند که برای آنان طلب آمرزش کنند؛ چراکه این کار -با توجّه به امکان استجابت دعا- به آنان سود می‌رساند ان شاء الله؛ چنانکه خداوند فرموده است: ﴿وَاسْتَغْفِرْ لَهُمُ اللَّهَ[۴]؛ «و برای آن مردان از خداوند طلب آمرزش کن» و فرموده است: ﴿وَاسْتَغْفِرْ لَهُنَّ اللَّهَ[۵]؛ «و برای آن زنان از خداوند طلب آمرزش کن»، مشروط به اینکه مؤمن از دنیا رفته باشند؛ چراکه خداوند فرموده است: ﴿وَاسْتَغْفِرْ لِذَنْبِكَ وَلِلْمُؤْمِنِينَ وَالْمُؤْمِنَاتِ[۶]؛ «و برای گناهت و برای مردان و زنان مؤمن طلب آمرزش کن»، یا دست کم مشرک از دنیا نرفته باشند؛ چراکه خداوند فرموده است: ﴿مَا كَانَ لِلنَّبِيِّ وَالَّذِينَ آمَنُوا أَنْ يَسْتَغْفِرُوا لِلْمُشْرِكِينَ وَلَوْ كَانُوا أُولِي قُرْبَى مِنْ بَعْدِ مَا تَبَيَّنَ لَهُمْ أَنَّهُمْ أَصْحَابُ الْجَحِيمِ[۷]؛ «پیامبر و کسانی که ایمان آوردند را نمی‌رسد که برای مشرکان طلب آمرزش کنند اگرچه نزدیکان باشند پس از اینکه برایشان آشکار شد که آنان اهل دوزخند»؛ زیرا کسانی که کافر از دنیا رفته‌اند ابداً قابل آمرزش نیستند؛ چنانکه خداوند فرموده است: ﴿إِنَّ الَّذِينَ كَفَرُوا وَصَدُّوا عَنْ سَبِيلِ اللَّهِ ثُمَّ مَاتُوا وَهُمْ كُفَّارٌ فَلَنْ يَغْفِرَ اللَّهُ لَهُمْ[۸]؛ «هرآینه کسانی که کافر شدند و از راه خداوند باز داشتند و سپس مردند در حالی که کافر بودند خداوند هرگز آنان را نخواهد آمرزید» و با این وصف، ترحّم بر آنان وجهی ندارد، بلکه لعن آنان شایسته است؛ چنانکه خداوند فرموده است: ﴿إِنَّ الَّذِينَ كَفَرُوا وَمَاتُوا وَهُمْ كُفَّارٌ أُولَئِكَ عَلَيْهِمْ لَعْنَةُ اللَّهِ وَالْمَلَائِكَةِ وَالنَّاسِ أَجْمَعِينَ[۹]؛ «هرآینه کسانی که کافر شدند و سپس مردند در حالی که کافر بودند، بر آنان لعنت خداوند و فرشتگان و همه‌ی مردم است».

↑[۱] . النّجم/ ۳۹
↑[۲] . برای نمونه بنگرید به: پرسش و پاسخ ۲۰۸.
↑[۳] . الأعراف/ ۱۴۷
↑[۴] . النّور/ ۶۲
↑[۵] . الممتحنة/ ۱۲
↑[۶] . محمّد/ ۱۹
↑[۷] . التّوبة/ ۱۱۳
↑[۸] . محمّد/ ۳۴
↑[۹] . البقرة/ ۱۶۱