بحران اختلاف در جهان اسلام؛ عوامل و راه حل‌ها

با عرض سلام و احترام خدمت شما دست اندرکاران دفتر منصور هاشمی خراسانی این حقیر کتابی را که معرفی فرمودید مطالعه کردم و یادداشتی درباره‌ی آن نوشته‌ام که برایتان ارسال می‌کنم.

﴿وَأَطِيعُوا اللَّهَ وَرَسُولَهُ وَلَا تَنَازَعُوا فَتَفْشَلُوا وَتَذْهَبَ رِيحُكُمْ وَاصْبِرُوا إِنَّ اللَّهَ مَعَ الصَّابِرِينَ[۱]

«از خدا و پیامبرش اطاعت کنید و با یکدیگر به نزاع برنخیزید که سست شوید و نیروی شما برود و صبر پیشه سازید که خدا با صابران است»

تاریخ اسلام گواه این واقعیت انکارناپذیر است که بعد از وفات رسول خدا صلی الله علیه و آله و سلّم و فقدان آن حضرت که به واقع بزرگ‌ترین مصیبت برای مسلمانان بود، امت اسلامی به دلیل وقوع در فتنه‌های بزرگ و شبهات گمراه‌کننده‌ی بسیار، دچار سرگردانی شد و راه خویش را برای تحقّق آرمان اسلام و تشکیل مدینه‌ی فاضله گم کرد. به همین خاطر به تدریج شوکت و اقتدار زمان رسول خدا صلی الله علیه و آله و سلّم را از کف داد و در گذر ایام و دوران‌ها دچار خواری و مسکنت شد! سرزمین‌های پهناور اسلامی که با شعار توحید در زیر یک بیرق درآمده بودند از یکدیگر گسستند و با شعارهای واهی و بی‌پایه و با تحریک و توطئه‌ی قدرت‌های مستکبر ندای استقلال طلبی سر دادند! همه‌ی این مصائب از آن رو بود که مسلمانان با ارزش‌ترین سرمایه‌ی خویش را با دست خود آتش زدند و اتحاد صفوف خود را به تفرقه ونزاع تبدیل نمودند. طبیعی است که پیامد چنین خبط عظیمی، چیزی جز بر باد رفتن دستاوردها و مجاهدت‌های رسول خدا صلی الله علیه و آله و سلّم نمی‌توانست باشد. تا جایی که امروز شاهد آن هستیم که تفرقه میان امت و بغض و عداوت در میان ایشان چشم انصافشان را نابینا نموده و دل‌هایشان را از محبت نسبت به یکدیگر تهی کرده است و آنان را که همگی از امت واحده هستند، با یکدیگر بیگانه ساخته است! هر روز از گوشه‌ای از جهان اسلام فریاد تکفیر و لعن مسلمانان علیه یکدیگر به گوش می‌رسد؛ گروهی از ایشان جهاد با گروه دیگر را واجب می‌شمارند و گروهی هم به قتل و ریختن خون برادران دینی خود فتوا می‌دهند و آن را مأجور و مستوجب ثواب می‌دانند! دیگر کار به جایی رسیده است که شقاق و جدایی مسلمانان از یکدیگر برای‌شان زینت داده شده و استقلال و استغناء از اغیار نامیده میشود و نزدیکی به کافران و هم‌پیمان شدن با ایشان سودمند و موجب پیشرفت تلقی می‌گردد.

تردیدی نیست که غفلت سترگ و خطرناکی مسلمانان جهان را فرا گرفته است؛ چراکه اغلب ایشان، بی‌محابا اختلافات بین خود را افزایش می‌دهند و برای نزاع و جدال زمینه‌های جدید و تازه‌تری فراهم می‌کنند، در حالی که برای اطاعت از فرمان اکید خداوند مبنی بر حفظ یکپارچگی مسلمانان و تحقق اتحاد امت اسلامی گامی برنمی‌دارند! اما حقیقتی که اینان از آن غافل هستند این است که تیشه‌ی شقاق و اختلاف، ریشه‌ی مشترک شجره‌ی طیبه‌ی امت اسلامی را از جا می‌کند و سلامت و حیات آن را بیش از هر چیز دیگر تهدید می‌کند؛ تیشه‌ای که شایسته است به ریشه‌ی دشمنان اسلام و بدخواهان آن نواخته شود.

ما در چنین برهه‌ای کتاب عمیق و مؤثّر «بازگشت به اسلام» که منادی وحدت و تفاهم در میان مسلمانان جهان و یادآوری‌کننده‌ی اصول و مبادی مشترک میان آن‌هاست و با التفات تحسین‌برانگیز به همه‌ی اشتراکات و امور مورد اتّفاق مسلمانان و با متدی وحدت‌آفرین و غیر تنش‌زا به نگارش درآمده است را به فال نیک می‌گیریم و امیدوار هستیم با پیام روشنگرانه و آگاهی‌بخش خویش منشأ خیر و برکت برای تمام مسلمانان جهان باشد.

والسلام علیکم و رحمت الله و برکاته

↑[۱] . الأنفال/ ۴۶