۱ . أَخْبَرَنَا عَبْدُ اللَّهِ بْنُ حَبِيبٍ الطَّبَرِيُّ، قَالَ: قُلْتُ لِلْمَنْصُورِ: هَلْ خَصَّ النَّبِيُّ صَلَّى اللَّهُ عَلَيْهِ وَآلِهِ وَسَلَّمَ عَلِيًّا عَلَيْهِ السَّلَامُ بِعِلْمٍ كَتَمَهُ عَنِ النَّاسِ؟ قَالَ: لَا، مَنْ قَالَ هَذَا فَقَدْ كَذَبَ، إِنَّ اللَّهَ تَعَالَى أَمَرَ نَبِيَّهُ صَلَّى اللَّهُ عَلَيْهِ وَآلِهِ وَسَلَّمَ فَقَالَ: ﴿فَاصْدَعْ بِمَا تُؤْمَرُ﴾[۱] وَقَالَ: ﴿بَلِّغْ مَا أُنْزِلَ إِلَيْكَ مِنْ رَبِّكَ ۖ وَإِنْ لَمْ تَفْعَلْ فَمَا بَلَّغْتَ رِسَالَتَهُ ۚ وَاللَّهُ يَعْصِمُكَ مِنَ النَّاسِ ۗ إِنَّ اللَّهَ لَا يَهْدِي الْقَوْمَ الْكَافِرِينَ﴾[۲]، ثُمَّ قَالَ: لَعَلَّكَ تُرِيدُ كِتَابَ عَلِيٍّ عَلَيْهِ السَّلَامُ؟ قُلْتُ: نَعَمْ، قَالَ: صَدِّقْهُ فَإِنَّهُ حَقٌّ، قُلْتُ: أَلَمْ تَقُلْ أَنَّ النَّبِيَّ صَلَّى اللَّهُ عَلَيْهِ وَآلِهِ وَسَلَّمَ لَمْ يَخُصَّ عَلِيًّا عَلَيْهِ السَّلَامُ بِعِلْمٍ كَتَمَهُ عَنِ النَّاسِ؟! قَالَ: إِنَّهُ صَدَعَ وَبَلَّغَ، وَلَكِنْ لَمْ يَكْتُبْهُ كُلَّهُ إِلَّا عَلِيٌّ عَلَيْهِ السَّلَامُ، قُلْتُ: فَلِمَ لَمْ يُخْرِجْهُ لِلنَّاسِ بَعْدَ النَّبِيِّ صَلَّى اللَّهُ عَلَيْهِ وَآلِهِ وَسَلَّمَ؟ قَالَ: نَسِيَ النَّاسُ وَاخْتَلَفُوا، فَخَافَ أَنْ يُكَذِّبُوهُ، فَأَوْرَثَ كِتَابَهُ بَنِيهِ.
ترجمه‌ی گفتار:
عبد الله بن حبیب طبری ما را خبر داد، گفت: به منصور گفتم: آیا پیامبر صلّی الله علیه و آله و سلّم علی علیه السلام را به علمی که از مردم پنهان کرده باشد، مخصوص کرد؟ فرمود: نه، هر کس این را بگوید دروغ گفته است. هرآینه خداوند متعال به پیامبرش صلّی الله علیه و آله و سلّم امر کرد، پس فرمود: «چیزی که به آن امر شده‌ای را آشکار کن» و فرمود: «چیزی که از پروردگارت بر تو نازل شده است را ابلاغ کن و اگر نکنی رسالت او را نرسانده‌ای و خداوند تو را از مردم حفظ می‌کند، هرآینه خداوند گروه کافران را هدایت نمی‌کند»، سپس فرمود: شاید مقصودت کتاب علی علیه السلام است؟ گفتم: بله، فرمود: آن را تصدیق کن؛ چراکه حقّ است، گفتم: آیا نفرمودی که پیامبر صلّی الله علیه و آله و سلّم علی علیه السلام را به علمی که از مردم پنهان کرده باشد، مخصوص نکرد؟! فرمود: او آشکار کرد و ابلاغ نمود، ولی کسی جز علی علیه السلام همه‌ی آن را ننوشت، گفتم: پس چرا پس از پیامبر صلّی الله علیه و آله و سلّم آن را برای مردم بیرون نیاورد؟ فرمود: مردم فراموش کردند و اختلاف نمودند، پس ترسید که او را تکذیب کنند، پس کتابش را برای پسرانش به میراث گذاشت.
۲ . أَخْبَرَنَا حَمْزَةُ بْنُ جَعْفَرٍ الْقُمِّيُّ، قَالَ: قُلْتُ لِلْمَنْصُورِ: هَلْ عَلَّمَ رَسُولُ اللَّهِ صَلَّى اللَّهُ عَلَيْهِ وَآلِهِ وَسَلَّمَ عَلِيًّا مَا لَمْ يُعَلِّمْ غَيْرَهُ؟ قَالَ: لَا، وَلَكِنْ جَمَعَ لَهُ مَا فَرَّقَ عَلَى غَيْرِهِ، فَصَارُوا يَحْتَاجُونَ إِلَيْهِ وَهُوَ لَا يَحْتَاجُ إِلَيْهِمْ.
ترجمه‌ی گفتار:
حمزة بن جعفر قمی ما را خبر داد، گفت: به منصور گفتم: آیا رسول خدا صلّی الله علیه و آله و سلّم به علی چیزی را تعلیم داد که به دیگران تعلیم نداد؟ فرمود: نه، ولی برای او جمع کرد چیزی را که میان دیگران تقسیم نمود، پس این شد که به او محتاج شدند، در حالی که او به آنان احتیاج نداشت.
شرح گفتار:
برای خواندن شرحی بر این دو گفتار نورانی، به پرسش و پاسخ ۴۲۴ مراجعه کنید.