در مورد طهارت لباس مادرانی که فرزند کوچک دارند و مدام درحال شستشوی لباس یا بدن او هستند، سؤالی دارم. آیا آبی که در حین شستشوی لباس یا بدن کودک به لباس سرایت می‌کند، طاهر است؟ در حالی که تبدیل لباس برای مادر عسر و حرج داشته باشد، آیا نماز خواندن با آن برای او جایز است؟

بهتر است که مادر برای شستن لباس نجس در آب قلیل، پیشبند یا روپوش یا لباس مخصوصی اختیار کند که با آن نماز نمی‌گزارد؛ چراکه اگر این کار را نکند، باید رطوبتی که در حین شستشوی لباس نجس در آب قلیل به لباس او می‌رسد را بشوید؛ مگر اینکه توان اختیار پیشبند یا روپوش یا لباس مخصوص را نداشته باشد و شستن رطوبتی که در حین شستشوی لباس نجس در آب قلیل به لباس او می‌رسد، برایش عسر و حرج داشته باشد؛ چراکه در این صورت، شستن آن بر او واجب نیست، بلکه در صورت نداشتن تن‌پوش دیگر، شستن ادراری که کودک بر لباس او می‌کند نیز تنها به قدری واجب است که برایش عسر و حرجی ندارد؛ چنانکه روایت شده است: «سُئِلَ أَبُو عَبْدِ اللَّهِ عَلَیْهِ السَّلامُ عَنِ امْرَأَةٍ لَيْسَ لَها إِلَّا قَمِيصٌ وَلَها مَوْلُودٌ فَيَبُولُ عَلَيْها كَيْفَ تَصْنَعُ؟ قالَ: تَغْسِلُ الْقَمِيصَ فِي الْيَوْمِ مَرَّةً»[۱]؛ «از ابو عبد الله (جعفر بن محمّد صادق) علیه السلام درباره‌ی زنی پرسیده شد که تنها یک لباس دارد و برایش کودکی است که بر او ادرار می‌کند، چه کار باید بکند؟ فرمود: لباس را یک بار در روز می‌شوید». این از فروع سخن خداوند است که فرموده است: ﴿لَا يُكَلِّفُ اللَّهُ نَفْسًا إِلَّا وُسْعَهَا﴾[۲]؛ «خداوند کسی را جز به اندازه‌ی توانش تکلیف نمی‌کند» و فرموده است: ﴿يُرِيدُ اللَّهُ بِكُمُ الْيُسْرَ وَلَا يُرِيدُ بِكُمُ الْعُسْرَ﴾[۳]؛ «خداوند برای شما آسانی می‌خواهد و برای شما سختی نمی‌خواهد» و فرموده است: ﴿مَا يُرِيدُ اللَّهُ لِيَجْعَلَ عَلَيْكُمْ مِنْ حَرَجٍ﴾[۴]؛ «خداوند نمی‌خواهد که بر شما تنگنایی قرار دهد».

اما شستن آبی که در حین شستشوی فرج کودک به لباس مادر می‌رسد، هرگاه معلوم نباشد که آب پاک است یا آب نجس، واجب نیست؛ با توجّه به اینکه غالباً در استنجاء، امکان پریدن هر دو آب وجود دارد، هم آب پاکی که به مخرج نرسیده و هم آب نجسی که از مخرج گذشته است، در حالی که اصل، پاک بودن آب است، تا آن گاه که نجس بودنش معلوم شود؛ چنانکه از اهل بیت روایت شده است: «كُلُّ ماءٍ طاهِرٌ إِلَّا ما عَلِمْتَ أَنَّهُ قَذِرٌ»[۵]؛ «هر آبی پاک است مگر آنچه بدانی که نجس است» و روایت شده است: «ما أُبالِي أَبَوْلٌ أَصابَنِي أَوْ ماءٌ إِذَا لَمْ أَعْلَمْ»[۶]؛ «اهمّیّتی نمی‌دهم که ادرار به من رسیده است یا آب، هرگاه ندانم».