نویسنده‌ی پرسش: احمد

تاریخ پرسش: ۱۳۹۸/۳/۴

در مورد شستن لباس متنجّس با ماشین لباس‌شویی سؤال دارم. امروزه استفاده از ماشین لباس‌شویی و بخارشو رواج پیدا کرده است. آیا شستن لباس متنجّس به ادرار (که در اثر خشک شدن، مادّه‌ای از نجاست در آن نمانده است) با ماشین لباس‌شویی سبب تطهیر آن می‌شود؟ در صورت مثبت بودن جواب، شرایط آن چیست؟ معمولاً کارکرد ماشین لباس‌شویی به صورت باز شدن یک شیر برقی و عبور آب به داخل محفظه‌ی حاوی لباس و سپس بسته شدن این شیر برقی و چرخاندن لباس‌ها و در نهایت تخلیه‌ی آب لباس‌ها توسط یک پمپ است که این روند چند بار تکرار می‌شود.

آیا شستن چنین لباسی با بخار آب، سبب رفع نجاست ناشی از ادرار می‌شود؟

برای لباس‌های متنجّس به نجاسات دیگر چه می‌توان گفت؟

پاسخ به پرسش شماره: ۱۹

تاریخ پاسخ به پرسش: ۱۳۹۸/۳/۸

غرض از شستن لباس متنجّس، ازاله‌ی نجاست از آن است که می‌تواند به هر روشی و با هر نیّتی انجام شود؛ چراکه ازاله‌ی نجاست از آن، امری تعبّدی نیست تا منحصر به روش خاصّی باشد یا نیاز به قصد قربت داشته باشد، بل امری توصّلی است که با برطرف شدن عین نجاست و اثر آن تحقّق می‌یابد. بنابراین، اگر در شستشو با ماشین لباس‌شویی، عین نجاست برطرف می‌شود و آب یک مرتبه بر لباس متنجّس می‌گذرد، طهارت حاصل می‌گردد و در خصوص ادرار بهتر است که آب دو مرتبه بر آن بگذرد؛ به دلیل روایاتی از اهل بیت؛ مانند روایت محمّد بن مسلم که در آن آمده است: «سَأَلْتُ أَبا عَبْدِ اللّهِ عَلَيْهِ السَّلامُ عَنِ الثَّوْبِ يُصِيبُهُ الْبَوْلُ قالَ: اغْسِلْهُ فِي الْمَرْكَنِ مَرَّتَيْنِ، فَإِنْ غَسَلْتَهُ فِي ماءٍ جارٍ فَمَرَّةً واحِدَةً»[۱]؛ «از امام صادق علیه السلام درباره‌ی لباسی پرسیدم که ادرار به آن می‌رسد، فرمود: آن را دو مرتبه در تشت بشوی و اگر در آب جاری می‌شویی یک مرتبه» و روایت ابن أبی یعفور که در آن آمده است: «سَأَلْتُ أَبا عَبْدِ اللّهِ عَلَيْهِ السَّلامُ عَنِ الْبَوْلِ يُصِيبُ الثَّوْبَ، فَقالَ: اغْسِلْهُ مَرَّتَيْنِ»[۲]؛ «از امام صادق علیه السلام درباره‌ی ادرار پرسیدم که به لباس می‌رسد، پس فرمود: آن را دو مرتبه بشوی».

اما آیا شستن لباس متنجّس با چیزی غیر آب مانند بخار و مایعات شیمیایی، آن را تطهیر می‌کند؟ در صورتی که کار آب را انجام دهد، آری؛ چراکه در ازاله‌ی نجاست، آب موضوعیّت ندارد، بلکه طریقیّت دارد و این نظر ابو حنیفه و داود ظاهری و یکی از دو روایت رسیده از احمد و نظر برخی اهل حدیث و نظر شیخ مفید و سیّد مرتضی از شیعه است، هر چند مسلّماً شستن لباس متنجّس با آب بهتر است؛ با توجّه به سخن خداوند که فرموده است: ﴿وَأَنْزَلْنَا مِنَ السَّمَاءِ مَاءً طَهُورًا﴾[۳]؛ «و از آسمان آبی پاک کننده فرو فرستادیم» و فرموده است: ﴿وَيُنَزِّلُ عَلَيْكُمْ مِنَ السَّمَاءِ مَاءً لِيُطَهِّرَكُمْ بِهِ وَيُذْهِبَ عَنْكُمْ رِجْزَ الشَّيْطَانِ﴾[۴]؛ «و بر شما از آسمان آبی فرو می‌فرستد تا شما را با آن پاکیزه کند و پلیدی شیطان را از شما بزداید».

آری، در صورتی که روش کار برخی انواع ماشین لباس‌شویی یا ماشینی که لباس را با چیزی غیر آب می‌شوید، معلوم نباشد، باید احتیاط کرد؛ چراکه بنا بر حکم عقل، نجاست یقینی به طهارت یقینی نیاز دارد.