آیا خانم‌های باردار و شیرده مجاز هستند روزه نگیرند؟ چه راهکاری پیشنهاد می‌کنید.

زنان باردار و شیرده هرگاه بترسند که روزه گرفتن برای خودشان یا فرزندشان ضرر داشته باشد، در حکم مریض هستند؛ به این معنا که می‌توانند در ماه رمضان روزه نگیرند و بعداً قضاء آن را به جای آورند یا فدیه دهند؛ به دلیل سخن خداوند که فرموده است: ﴿أَيَّامًا مَعْدُودَاتٍ ۚ فَمَنْ كَانَ مِنْكُمْ مَرِيضًا أَوْ عَلَى سَفَرٍ فَعِدَّةٌ مِنْ أَيَّامٍ أُخَرَ ۚ وَعَلَى الَّذِينَ يُطِيقُونَهُ فِدْيَةٌ طَعَامُ مِسْكِينٍ ۖ فَمَنْ تَطَوَّعَ خَيْرًا فَهُوَ خَيْرٌ لَهُ ۚ وَأَنْ تَصُومُوا خَيْرٌ لَكُمْ ۖ إِنْ كُنْتُمْ تَعْلَمُونَ﴾[۱]؛ «(روزه در) روزهایی معیّن (بر شما واجب شد)، پس هر کس از شما مریض یا در سفری بود، به تعداد از روزهایی دیگر (روزه بگیرد) و بر کسانی که توان آن را می‌یابند غذا دادن به یک مسکین فدیه است، پس هر کس خیری را اختیار کند آن برای او بهتر است و اینکه روزه بگیرید برایتان بهتر است اگر بدانید» و قول مشهور شیعه آن است که باید میان هر دو جمع کنند؛ یعنی هم قضاء روزه را به جای آورند و هم فدیه دهند؛ به دلیل صحیحه‌ی محمّد بن مسلم از ابو جعفر باقر علیه السلام که در آن آمده است: «الْحَامِلُ الْمُقْرِبُ والْمُرْضِعُ الْقَلِيلَةُ اللَّبَنِ لَا حَرَجَ عَلَيْهِمَا أَنْ يُفْطِرَا فِي شَهْرِ رَمَضَانَ لأَنَّهُمَا لَا تُطِيقَانِ الصَّوْمَ وعَلَيْهِمَا أَنْ يَتَصَدَّقَ كُلُّ وَاحِدٍ مِنْهُمَا فِي كُلِّ يَوْمٍ يُفْطِرُ فِيه بِمُدٍّ مِنْ طَعَامٍ وعَلَيْهِمَا قَضَاءُ كُلِّ يَوْمٍ أَفْطَرَتَا فِيه تَقْضِيَانِه بَعْدُ»[۲]؛ «زن بارداری که وضع حمل او نزدیک است و زن شیردهی که شیرش کم است، اشکالی ندارد که در ماه رمضان روزه نگیرند؛ چراکه آن دو توان روزه گرفتن را ندارند و بر آن دو است که بابت هر روزی که روزه نگرفته‌اند یک مُد طعام صدقه بدهند و بر آن دو است که قضاء هر روزی که روزه نگرفته‌اند را هم بعداً به جای آورند» و در صورت قبول، حمل بر استحباب می‌شود؛ به دلیل اینکه با ظاهر کتاب خداوند سازگاری ندارد؛ با توجّه به اینکه ظاهر کتاب خداوند، قضاء یا فدیه را واجب کرده است، نه هر دو را[۳] و این قول ابو حنیفه و یکی از سه قول شافعی و قول حسن بصری، عطاء، زهری، ربیعه، ثوری، اوزاعی، ابو ثور، أبو عبید، مزنی و ابن منذر است.