سه شنبه ۲۹ اسفند (حوت) ۱۴۰۲ هجری شمسی برابر با ۸ رمضان ۱۴۴۵ هجری قمری
منصور هاشمی خراسانی
 مقاله‌ی جدید: مقاله‌ی «ولایت فقیه؛ آخرین حربه‌ی شیطان» نوشته‌ی «فرهاد گلستان» منتشر شد. برای مطالعه و دریافت آن، اینجا را کلیک کنید. پرسش جدید: لطفاً درباره‌ی سفیانی توضیحات کامل و مستندی ارائه فرمایید. در روایات اسلامی، چه ویژگی‌ها و اطلاعاتی درباره‌ی او وارد شده است؟ برای مطالعه و دریافت پاسخ، اینجا را کلیک کنید. گفتار جدید: مناجاتی از آن جناب که در آن راه‌های موجود پیش روی مؤمنان را یاد می‌کند. برای مطالعه و دریافت آن، اینجا را کلیک کنید. درس جدید: درس‌هایی از آن جناب درباره‌ی اینکه زمین از مردی عالم به همه‌ی دین که خداوند او را در آن خلیفه، امام و راهنمایی به امر خود قرار داده باشد، خالی نمی‌ماند؛ احادیث صحیحی از پیامبر که بر این دلالت دارند؛ حدیث ۱۸. برای مطالعه‌ی آن، اینجا را کلیک کنید. برای مطالعه‌ی مهم‌ترین مطالب پایگاه، به صفحه‌ی اصلی مراجعه کنید. فیلم جدید: فیلم جدیدی با موضوع «تقلید و اجتهاد (۱)» منتشر شد. برای مشاهده و دریافت آن، اینجا را کلیک کنید. نقد جدید: در روایتی از امام محمّد باقر عليه‌ السلام آمده است که فرمود: «گویا من گروهی را می‌بینم که در مشرق خروج کرده‌اند و حق را می‌طلبند... کشتگانشان شهیدند. آگاه باشید که من اگر آن زمان را درک می‌کردم، جانم را برای صاحب این امر نگاه می‌داشتم». لطفاً بفرمایید که آیا این حدیث معتبر است؟ برخی از کسانی که یاری خراسانی موعود را واجب نمی‌دانند، به این فراز استناد می‌کنند. برای مطالعه و دریافت بررسی، اینجا را کلیک کنید. کتاب جدید: نسخه‌ی سوم کتاب ارزشمند «سبل السّلام؛ مجموعه‌ی نامه‌ها و گفتارهای فارسی حضرت علامه منصور هاشمی خراسانی حفظه الله تعالی» منتشر شد. برای مطالعه و دریافت آن، اینجا را کلیک کنید. نامه‌ی جدید: فرازی از نامه‌ی آن جناب که در آن درباره‌ی شدّت گرفتن بلا هشدار می‌دهد و علّت آن و راه جلوگیری از آن را تبیین می‌کند. برای مطالعه و دریافت آن، اینجا را کلیک کنید. برای مطالعه‌ی مهم‌ترین مطالب پایگاه، به صفحه‌ی اصلی مراجعه کنید.
loading
پرسش و پاسخ
 

نظر مبارک آقایمان حضرت منصور هاشمی خراسانی در خصوص طواف نساء چیست؟ اگر کسانی از برخی مذاهب این طواف را انجام ندهند آیا همسرانشان بر آنان حرام می‌شوند؟ در این صورت، تکلیف کودکانی که از آن‌ها به دنیا می‌آیند چیست؟

دیگر اینکه آیا مقام حضرت ابراهیم علیه السلام حقیقت دارد؟ و زیارت آن واجب است؟

لطفاً به نکات زیر توجّه فرمایید:

۱ . طواف دوم در پایان مناسک حج و طبق برخی روایات در پایان مناسک عمره به جز عمره‌ی تمتّع، بنا بر نظر اهل بیت پیامبر صلّی الله علیه و آله و سلّم واجب است و نظر آنان بنا بر حدیث متواتر ثقلین کاشف از نظر پیامبر صلّی الله علیه و آله و سلّم است و تبعاً حجّت محسوب می‌شود؛ خصوصاً با توجّه به سخن خداوند که فرموده است: ﴿ثُمَّ لْيَقْضُوا تَفَثَهُمْ وَلْيُوفُوا نُذُورَهُمْ وَلْيَطَّوَّفُوا بِالْبَيْتِ الْعَتِيقِ[۱]؛ «سپس باید آلودگی‌هاشان را بزدایند و نذرهاشان را وفا کنند و خانه‌ی کهن را طواف نمایند»، با توجّه به اینکه از یک سو زدودن آلودگی‌ها شامل استفاده از بوی خوش، پس از طواف اوّل حلال است و از سوی دیگر «تطوّف» به تکرار طواف إشعار دارد و آن با طوافی دیگر پس از طواف اوّل حاصل می‌شود؛ چنانکه یکی از یارانمان ما را خبر داد، گفت:

«سَمِعْتُ الْمَنْصُورَ الْهَاشِمِيَّ الْخُرَاسَانِيَّ يَقُولُ: لَا يَتِمُّ حَجُّ أَحَدِهِمْ حَتَّى يَقْضِيَ تَفَثَهُ وَيُوفِيَ نُذُورَهُ وَيَطُوفَ بِالْبَيْتِ الْعَتِيقِ طَوَافَيْنِ»[۲]؛ «شنیدم منصور هاشمی خراسانی می‌فرماید: حجّ هیچ یک از آنان تمام نمی‌شود تا آن گاه که آلودگی‌هایش را بزداید و نذرهایش را وفا کند و دو بار خانه‌ی کهن را طواف نماید».

این طواف دوم در روایات اهل بیت پیامبر صلّی الله علیه و آله و سلّم «طواف نساء» نامیده شده است؛ زیرا بنا بر نظر آنان با این طواف زنان بر مردان حلال می‌شوند، ولی سایر علمای مذاهب آن را با این نام نشناخته‌اند، بل از طوافی با نام «طواف وداع» یاد کرده‌اند که به نظر بیشتر آنان واجب است، بی‌آنکه نقشی در حلال شدن زنان بر مردان داشته باشد؛ چراکه به نظر آنان، همه‌ی محرّمات ناشی از إحرام، با طواف اوّل حلال می‌شوند. با این وصف، به نظر می‌رسد که «طواف نساء» و «طواف وداع»، یک عمل با دو نام مختلف است؛ چنانکه یکی از یارانمان ما را خبر داد، گفت:

«سَأَلْتُ الْمَنْصُورَ عَنْ طَوَافِ النِّسَاءِ فَقَالَ: وَاجِبٌ وَكَانَ عِنْدَهُ رَجُلٌ مِنَ الْمَالِكِيَّةِ، فَقَالَ الرَّجُلُ: وَمَا طَوَافُ النِّسَاءِ؟! فَقَالَ لَهُ الْمَنْصُورُ: يُرِيدُ طَوَافَ الْوِدَاعِ! قَالَ الرَّجُلُ: أَهُوَ وَاجِبٌ؟! قَالَ: نَعَمْ إِلَّا عَلَى الْحَائِضِ إِذَا خَافَتْ»[۳]؛ «از منصور درباره‌ی طواف نساء پرسیدم، پس فرمود: واجب است، در حالی که مردی از مالکیّه نزد او بود، پس مرد گفت: طواف نساء چیست؟! منصور به او فرمود: منظورش طواف وداع است! مرد گفت: آیا آن واجب است؟! فرمود: آری، مگر بر زن حائض هرگاه (از جا ماندن) بترسد».

بنابراین، کسانی که این طواف را انجام می‌دهند، خواه آن را «طواف نساء» بنامند و خواه آن را «طواف وداع»، حجّ خود را إتمام می‌کنند و می‌توانند به همسران خود نزدیک شوند، بل کسانی که آن را از روی جهل به وجوبش انجام نمی‌دهند نیز به سبب نزدیکی با همسران خود زناکار نیستند؛ چراکه نزدیکی با همسر -حتّی با علم به إحرام- زنا محسوب نمی‌شود، بلکه موجب کفّاره است و با این وصف، بدون شک فرزندان آنان حلال‌زاده هستند؛ چنانکه یکی از یارانمان ما را خبر داد، گفت:

«سَأَلْتُ الْمَنْصُورَ عَنِ الرَّجُلِ يُجَامِعُ أَهْلَهُ قَبْلَ أَنْ يَطُوفَ طَوَافَ النِّسَاءِ، فَقَالَ: يُهْرِيقُ دَمًا وَيَطُوفُ! قُلْتُ: إِنَّهُ قَدْ طَافَ طَوَافَ الْحَجِّ وَهُوَ لَا يَعْلَمُ طَوَافَ النِّسَاءِ! قَالَ: أَيَعْلَمُ طَوَافَ الْوِدَاعِ؟ قُلْتُ: نَعَمْ، قَالَ: فَيَطُوفُ وَلَيْسَ عَلَيْهِ شَيْءٌ»[۴]؛ «از منصور درباره‌ی مردی پرسیدم که با همسر خود نزدیکی می‌کند پیش از آنکه طواف نساء را انجام دهد، پس فرمود: خونی می‌ریزد و طواف می‌کند! گفتم: او طواف حج را انجام داده است و از طواف نساء آگاهی ندارد! فرمود: آیا از طواف وداع آگاهی دارد؟ گفتم: بله، فرمود: پس طواف می‌کند و بر او چیزی نیست».

۲ . مقام ابراهیم علیه السّلام در مسجد الحرام، از آیات بیّنات است؛ چنانکه خداوند فرموده است: ﴿فِيهِ آيَاتٌ بَيِّنَاتٌ مَقَامُ إِبْرَاهِيمَ[۵]؛ «در آن آیات بیّناتی (چون) مقام ابراهیم است» و بر طواف کنندگان واجب است که پشت آن را نمازگاه قرار دهند؛ چنانکه خداوند فرموده است: ﴿وَاتَّخِذُوا مِنْ مَقَامِ إِبْرَاهِيمَ مُصَلًّى[۶]؛ «و از مقام ابراهیم نمازگاهی بگیرید»، ولی آیا موضع آن در زمان رسول خدا صلّی الله علیه و آله و سلّم موضع کنونی بود؟ در این باره دو روایت است: بنا بر روایتی، موضع آن موضع کنونی بود، ولی در زمان عمر بن خطاب به سبب سیلی به کعبه پیوسته شد و او آن را بنا بر محاسبه‌ی مردی به نام مطلّب بن أبی وداعه‌ی سهمی به موضع آن که موضع کنونی است برگرداند[۷] و بنا بر روایتی دیگر، موضع آن موضع کنونی نبود، بلکه به کعبه پیوسته بود و عمر بن خطاب آن را از روی اجتهاد خود، به موضع کنونی منتقل کرد[۸]. البته هر یک از این دو روایت صحیح باشد، نماز در موضع کنونی اشکالی ندارد؛ چراکه قطعاً در پشت مقام ابراهیم علیه السّلام است.

↑[۱] . الحجّ/ ۲۹
↑[۲] . گفتار ۷۷، فقره‌ی ۱
↑[۳] . گفتار ۷۷، فقره‌ی ۲
↑[۴] . گفتار ۷۷، فقره‌ی ۳
↑[۵] . آل عمران/ ۹۷
↑[۶] . البقرة/ ۱۲۵
↑[۷] . أخبار مكة للأزرقي، ج۲، ص۳۳
↑[۸] . المدوّنة لمالك بن أنس، ج۱، ص۴۵۲؛ تاريخ مكّة المشرّفة لمحمّد بن أحمد المكّي، ص۱۲۸
پایگاه اطّلاع‌رسانی دفتر منصور هاشمی خراسانی بخش پاسخگویی به پرسش‌ها
هم‌رسانی
این مطلب را با دوستان خود به اشتراک گذارید، تا به گسترش علم و معرفت دینی کمک کنید. شکرانه‌ی یاد گرفتن یک نکته‌ی جدید، یاد دادن آن به دیگران است‌.
رایانامه
تلگرام
فیسبوک
توییتر
می‌توانید این مطلب را به زبان‌های زیر نیز مطالعه کنید:
اگر با زبان دیگری آشنایی دارید، می‌توانید این مطلب را به آن ترجمه کنید. [فرم ترجمه]
نوشتن پرسش
کاربر گرامی! شما می‌توانید پرسش‌های خود درباره‌ی آثار و اندیشه‌های علامه منصور هاشمی خراسانی را در فرم زیر بنویسید و برای ما ارسال کنید تا در این بخش پاسخ داده شود.
توجّه: ممکن است که نام شما به عنوان نویسنده‌ی پرسش، در پایگاه نمایش داده شود.
توجّه: از آنجا که پاسخ ما به پست الکترونیک شما ارسال می‌شود و لزوماً بر روی پایگاه قرار نمی‌گیرد، لازم است که آدرس خود را به درستی وارد کنید.
لطفاً به نکات زیر توجّه فرمایید:
۱ . ممکن است که به پرسش شما در پایگاه پاسخ داده شده باشد. از این رو، بهتر است که پیش از نوشتن پرسش خود، پرسش‌ها و پاسخ‌های مرتبط را مرور یا از امکان جستجو در پایگاه استفاده کنید.
۲ . از ثبت و ارسال پرسش جدید پیش از دریافت پاسخ پرسش قبلی، خودداری کنید.
۳ . از ثبت و ارسال بیش از یک پرسش در هر نوبت، خودداری کنید.
۴ . اولویّت ما، پاسخگویی به پرسش‌های مرتبط با امام مهدی علیه السلام و زمینه‌سازی برای ظهور اوست؛ چراکه در حال حاضر، از هر چیزی مهم‌تر است.