[حدیث ۳۴]
أَمَّا الْحَدِيثُ الرَّابِعُ وَالثَّلَاثُونَ فَهُوَ مَا رَوَاهُ مُحَمَّدُ بْنُ يَعْقُوبَ الْكُلَيْنِيُّ [ت۳۲۹ه] فِي «الْكَافِي»[۱]، قَالَ: حَدَّثَنِي عَلِيُّ بْنُ إِبْرَاهِيمَ، عَنْ أَبِيهِ، عَنِ ابْنِ أَبِي عُمَيْرٍ، عَنْ إِبْرَاهِيمَ بْنِ عَبْدِ الْحَمِيدِ، عَنْ مُوسَى بْنِ أُكَيْلٍ النُّمَيْرِيِّ، عَنِ الْعَلَاءِ بْنِ سَيَابَةَ، عَنْ أَبِي عَبْدِ اللَّهِ -يَعْنِي جَعْفَرَ بْنَ مُحَمَّدٍ الصَّادِقَ- عَلَيْهِ السَّلَامُ
فِي قَوْلِهِ تَعَالَى: ﴿إِنَّ هَذَا الْقُرْآنَ يَهْدِي لِلَّتِي هِيَ أَقْوَمُ﴾[۲]، قَالَ: يَهْدِي إِلَى الْإِمَامِ.
ترجمه:
امّا حدیث سی و چهارم چیزی است که محمّد بن یعقوب کلینی [د.۳۲۹ق] در کتاب «الکافي» روایت کرده، (به این صورت که) گفته است: علی بن ابراهیم من را حدیث کرد، از پدرش، از ابن ابی عُمیر، از ابراهیم بن عبد الحمید، از موسی بن اُکَیل نُمیری، از علاء بن سیابة، از ابو عبد الله -یعنی جعفر بن محمّد صادق- علیه السلام که
دربارهی سخن خداوند: «هرآینه این قرآن به سوی چیزی هدایت میکند که آن استوارتر است»، فرمود: به سوی امام هدایت میکند.
[ملاحظه]
قَالَ الْمَنْصُورُ حَفِظَهُ اللَّهُ تَعَالَى: لَمْ يَنْفَرِدْ بِهِ الْعَلَاءُ بْنُ سَيَابَةَ، بَلْ رَوَاهُ الْعَيَّاشِيُّ [ت۳۲۰ه] عَنْ أَبِي إِسْحَاقَ، وَرَوَى مِثْلَهُ عَنِ الْفُضَيْلِ بْنِ يَسَارٍ، عَنْ أَبِي جَعْفَرٍ -يَعْنِي مُحَمَّدَ بْنَ عَلِيٍّ الْبَاقِرَ- عَلَيْهِ السَّلَامُ[۳].
ترجمه:
منصور حفظه الله تعالی فرمود: علاء بن سیابة در روایت این حدیث تنها نیست، بلکه عیّاشی [د.۳۲۰ق] آن را از ابو اسحاق و مانند آن را از فُضیل بن یسار، از ابو جعفر -یعنی محمّد بن علی باقر- علیه السلام روایت کرده است.
[حدیث ۳۴-۱]
وَرَوَى مُحَمَّدُ بْنُ عَلِيِّ بْنِ بَابَوَيْهِ [ت۳۸۱ه] فِي «مَعَانِي الْأَخْبَارِ»[۴]، قَالَ: حَدَّثَنَا أَحْمَدُ بْنُ مُحَمَّدِ بْنِ عَبْدِ الرَّحْمَنِ الْمُقْرِئُ، قَالَ: حَدَّثَنَا أَبُو عَمْرٍو مُحَمَّدُ بْنُ جَعْفَرٍ الْمُقْرِئُ الْجُرْجَانِيُّ، قَالَ: حَدَّثَنَا أَبُو بَكْرٍ مُحَمَّدُ بْنُ الْحَسَنِ الْمُوصِلِيُّ بِبَغْدَادَ، قَالَ: حَدَّثَنَا مُحَمَّدُ بْنُ عَاصِمٍ الطَّرِيفِيُّ، قَالَ: حَدَّثَنَا عَبَّاسُ بْنُ يَزِيدَ بْنِ الْحَسَنِ الْكَحَّالُ مَوْلَى زَيْدِ بْنِ عَلِيٍّ، قَالَ: حَدَّثَنِي أَبِي، قَالَ: حَدَّثَنِي مُوسَى بْنُ جَعْفَرٍ، عَنْ أَبِيهِ جَعْفَرِ بْنِ مُحَمَّدٍ، عَنْ أَبِيهِ مُحَمَّدِ بْنِ عَلِيٍّ، عَنْ أَبِيهِ عَلِيِّ بْنِ الْحُسَيْنِ عَلَيْهِمُ السَّلَامُ أَنَّهُ قَالَ فِي حَدِيثٍ: الْإِمَامُ يَهْدِي إِلَى الْقُرْآنِ، وَالْقُرْآنُ يَهْدِي إِلَى الْإِمَامِ، وَذَلِكَ قَوْلُ اللَّهِ عَزَّ وَجَلَّ: ﴿إِنَّ هَذَا الْقُرْآنَ يَهْدِي لِلَّتِي هِيَ أَقْوَمُ﴾.
ترجمه:
همچنین، محمّد بن علی بن بابویه [د.۳۸۱ق] در کتاب «معاني الأخبار» روایت کرده، گفته است: احمد بن محمّد بن عبد الرّحمن مقری ما را حدیث کرد، گفت: ابو عمرو محمّد بن جعفر مقری جرجانی ما را حدیث کرد، گفت: ابو بکر محمّد بن حسن موصلی در بغداد ما را حدیث کرد، گفت: محمّد بن عاصم طریفی ما را حدیث کرد، گفت: عبّاس بن یزید بن حسن کحّال آزادشدهی زید بن علی ما را حدیث کرد، گفت: پدرم من را حدیث کرد، گفت: موسی بن جعفر من را حدیث کرد، از پدرش جعفر بن محمّد، از پدرش محمّد بن علی، از پدرش علی بن الحسین علیهم السلام که در ضمن حدیثی فرمود: امام به سوی قرآن هدایت میکند و قرآن به سوی امام هدایت میکند و این سخن خداوند بلندمرتبه است که فرموده است: «هرآینه این قرآن به سوی چیزی هدایت میکند که آن استوارتر است».
[حدیث ۳۴-۲]
وَرَوَى عَبْدُ اللَّهِ بْنُ جَعْفَرٍ الْحِمْيَرِيُّ [ت۳۰۴ه] فِي «قُرْبِ الْإِسْنَادِ»[۵]، قَالَ: حَدَّثَنَا عَبْدُ اللَّهِ بْنُ الْحَسَنِ الْعَلَوِيُّ، عَنْ جَدِّهِ عَلِيِّ بْنِ جَعْفَرٍ، أَنَّ أَخَاهُ مُوسَى بْنَ جَعْفَرٍ عَلَيْهِ السَّلَامُ كَانَ يَقُولُ قَبْلَ أَنْ يُؤْخَذَ بِسَنَةٍ، إِذَا اجْتَمَعَ عِنْدَهُ أَهْلُ بَيْتِهِ: مَا وَكَّدَ اللَّهُ عَلَى الْعِبَادِ فِي شَيْءٍ مَا وَكَّدَ عَلَيْهِمْ بِالْإِقْرَارِ بِالْإِمَامَةِ، وَمَا جَحَدَ الْعِبَادُ شَيْئًا مَا جَحَدُوهَا.
ترجمه:
همچنین، عبد الله بن جعفر حِمیَری [د.۳۰۴ق] در کتاب «قرب الإسناد» روایت کرده، گفته است: عبد الله بن حسن علوی ما را حدیث کرد، از جدّش علی بن جعفر که برادرش موسی بن جعفر علیه السلام، یک سال پیش از آنکه دستگیر شود، هنگامی که اهل بیتش نزدش گرد آمده بودند، فرمود: خداوند به بندگان در مورد چیزی به اندازهی اقرار به امامت تأکید نکرده است و بندگان چیزی را به اندازهی آن انکار نکردهاند.