جمعه ۷ اردیبهشت (ثور) ۱۴۰۳ هجری شمسی برابر با ۱۷ شوال ۱۴۴۵ هجری قمری
منصور هاشمی خراسانی
 نکته‌ی جدید: نکته‌ی «عید منتظران» نوشته‌ی «حسنا منتظر المهدی» منتشر شد. برای مطالعه و دریافت آن، اینجا را کلیک کنید. پرسش جدید: لطفاً بفرمایید که «ترس از خداوند» به چه دلیل است؟ آیا ترس از ذات اوست یا از صفات او؟ با توجّه به اینکه او عادل است و ظلم نمی‌کند و حکیم است و کار عبث نمی‌کند و به عبارتی بدون حکمت ضرری از او به کسی نمی‌رسد. پس چرا باید از او ترسید؟ برای مطالعه و دریافت پاسخ، اینجا را کلیک کنید. درس جدید: درس‌هایی از آن جناب درباره‌ی اینکه زمین از مردی عالم به همه‌ی دین که خداوند او را در آن خلیفه، امام و راهنمایی به امر خود قرار داده باشد، خالی نمی‌ماند؛ احادیث صحیحی از پیامبر در این باره؛ حدیث ۲۱. برای مطالعه‌ی آن، اینجا را کلیک کنید. نقد جدید: حضرت علامه در نامه‌ی شماره‌ی ۶ فرموده‌اند: «هر چیزی غیر خدا که شما را به خود مشغول کند، شیطان است». می‌خواستم منظور ایشان از این جمله را بدانم. مثلاً اگر درگیر شغلی بودیم برای امرار معاش خود و خانواده باز هم شیطان است؟ برای مطالعه و دریافت بررسی، اینجا را کلیک کنید. برای مطالعه‌ی مهم‌ترین مطالب پایگاه، به صفحه‌ی اصلی مراجعه کنید. گفتار جدید: مناجاتی از آن جناب که در آن راه‌های موجود پیش روی مؤمنان را یاد می‌کند. برای مطالعه و دریافت آن، اینجا را کلیک کنید. فیلم جدید: فیلم جدیدی با موضوع «تقلید و اجتهاد (۱)» منتشر شد. برای مشاهده و دریافت آن، اینجا را کلیک کنید. کتاب جدید: نسخه‌ی سوم کتاب ارزشمند «سبل السّلام؛ مجموعه‌ی نامه‌ها و گفتارهای فارسی حضرت علامه منصور هاشمی خراسانی حفظه الله تعالی» منتشر شد. برای مطالعه و دریافت آن، اینجا را کلیک کنید. نامه‌ی جدید: فرازی از نامه‌ی آن جناب که در آن درباره‌ی شدّت گرفتن بلا هشدار می‌دهد و علّت آن و راه جلوگیری از آن را تبیین می‌کند. برای مطالعه و دریافت آن، اینجا را کلیک کنید. برای مطالعه‌ی مهم‌ترین مطالب پایگاه، به صفحه‌ی اصلی مراجعه کنید.
loading

چنانکه خداوند برای عبرت مسلمانان، از آن دو خبر داده و فرموده است: ﴿وَاتْلُ عَلَيْهِمْ نَبَأَ ابْنَيْ آدَمَ بِالْحَقِّ إِذْ قَرَّبَا قُرْبَانًا فَتُقُبِّلَ مِنْ أَحَدِهِمَا وَلَمْ يُتَقَبَّلْ مِنَ الْآخَرِ قَالَ لَأَقْتُلَنَّكَ ۖ قَالَ إِنَّمَا يَتَقَبَّلُ اللَّهُ مِنَ الْمُتَّقِينَ﴾[۱]؛ «و بر آنان خبر دو پسر آدم را به راستی بخوان، هنگامی که قربانی‌ای را پیش کردند، پس از یکی‌شان پذیرفته شد و از دیگری پذیرفته نشد؛ گفت: هرآینه تو را می‌کشم! گفت: خداوند تنها از پرهیزکاران می‌پذیرد»! با این وصف، مسلمان کسی است که تسلیم اراده‌ی خداوند باشد و در برابر آن چون و چرا نکند و با کسی که او برگزیده است، نستیزد؛ از این رو، اگر بنی امیه، دست از سرکشی در برابر خداوند بردارند و به قضای او درباره‌ی برادرانشان گردن بگذارند، برایشان بهتر است؛ چراکه هر دو از دودمان قریش هستند و وصل کردن رحم از قطع کردن آن بهتر است.

به هر حال، اکنون بیشتر مسلمانان، خواسته یا ناخواسته، پیرو جریان اموی هستند؛ زیرا دانسته یا نادانسته، از مذاهبی تبعیّت می‌کنند که با حمایت و مدیریت امویان یا حاکمان همسو با آنان پدید آمده یا رواج یافته‌اند؛ چنانکه به عنوان نمونه، کتاب مالک که زیربنای مذهب او قرار گرفت، به دنبال فرمان عمر بن عبد العزیز اموی (د.۱۰۱ق) و زیر نظر والی او در مدینه ابو بکر بن محمد بن عمرو بن حزم (د.۱۲۰ق) نوشته شد[۲] و در زمان حکومت عباسیان، مورد حمایت و تبلیغ منصور (د.۱۵۸ق) و مهدی عباسی (د.۱۶۹ق) قرار گرفت[۳] و مذهب ابن حنبل، پس از آن اعتبار یافت که متوکّل عباسی (د.۲۴۷ق) او و همگنانش را به خود نزدیک ساخت و تحت حمایت خود قرار داد[۴] و مذهب ابو حنیفه، پس از آن به رسمیت شناخته شد که دست از موضع سیاسی خود مبنی بر جواز مخالفت با حاکمان ظالم برداشت و در التقاطی آشکار، دیدگاه اهل حدیث مبنی بر وجوب اطاعت از آن‌ها را جایگزین آن ساخت و عملاً به وسیله‌ی ابو یوسف (د.۱۸۲ق) شاگرد برجسته‌ی ابو حنیفه که بر خلاف استادش، ریاست قضاء عباسیان را بر عهده گرفت، با حکومت آن‌ها درآمیخت[۵]

↑[۱] . المائدة/ ۲۷
↑[۲] . نگاه کن به: ابن سعد، الطبقات الکبری، ج۲، ص۳۸۷، ج۸، ص۴۸۰؛ دارمی، المسند، ج۱، ص۱۲۶؛ بخاری، صحیح البخاري، ج۱، ص۳۳؛ رامهرمزی، المحدّث الفاصل، ص۳۷۳؛ بیهقی، معرفة السّنن والآثار، ج۶، ص۳۸۹.
↑[۳] . نگاه کن به: طبری، المنتخب من ذیل المذیل من تاریخ الصّحابة والتابعین، ص۱۴۳ و ۱۴۴؛ ابن عبد البر، الإنتقاء في فضائل الثلاثة الأئمّة الفقهاء، ص۴۰ و ۴۱؛ ابن عبد البر، جامع بیان العلم وفضله، ج۱، ص۱۳۲؛ ذهبی، سیر أعلام النبلاء، ج۸، ص۶۱، ۷۸، ۷۹ و ۱۱۱.
↑[۴] . نگاه کن به: ذهبی، تاریخ الإسلام، ج۱۸، ص۱۹۶؛ ذهبی، سیر أعلام النبلاء، ج۱۲، ص۳۱؛ ذهبی، العبر في خبر من غبر، ج۱، ص۴۱۳؛ صفدی، الوافي بالوفیات، ج۱۱، ص۱۰۱؛ کتبی، فوات الوفیات، ج۱، ص۲۸۹.
↑[۵] . نگاه کن به: ابن عبد البر، الإنتقاء في فضائل الثلاثة الأئمّة الفقهاء، ص۱۷۳؛ خطیب بغدادی، تاریخ بغداد، ج۱۴، ص۲۴۵؛ ابن جوزی، المنتظم، ج۹، ص۷۲؛ ابن خلکان، وفیات الأعیان، ج۶، ص۳۷۹.